تشویق به ازدواج کردن و ازدواج نکردن

سپاس خداى را که تیرهاى اندیشه درباره شگفتیهاى آفرینش او به جایى نرسد، و عقل و خرد به هنگام تفکر در بدایع نخستینش جز آنکه سرگردان و متحیر بماند، راه به جایى نبرد، در صورتى که همواره نعمتهاى لطیف او براى جهانیان یکى پس از دیگرى ، چه بخواهند و چه نخواهند استمرار دارد؛ و از جمله الطاف زیبایش آن است که از آب بشرى را آفرید و او را وابسته و خویشاوند قرار

دسته بندی	علوم اجتماعی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	59 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	69

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

مقدمه

بسم اللّه الرحمن الرحیم

سپاس خداى را که تیرهاى اندیشه درباره شگفتیهاى آفرینش او به جایى نرسد، و عقل و خرد به هنگام تفکر در بدایع نخستینش جز آنکه سرگردان و متحیر بماند، راه به جایى نبرد، در صورتى که همواره نعمتهاى لطیف او براى جهانیان یکى پس از دیگرى ، چه بخواهند و چه نخواهند استمرار دارد؛ و از جمله الطاف زیبایش آن است که از آب بشرى را آفرید و او را وابسته و خویشاوند قرار داد و بر مخلوقات شهوت را مسلط کرد تا بدان وسیله ناخواسته وادار به تولید مثل شوند و از این راه به حکم جبر و بدون اختیار نسلشان باقى بماند؛ وانگهى مساءله انساب را مهم شمرده و به آن ارج نهاده است و بدان وسیله زنا را حرام داشته و به خاطر منع و جلوگیرى از آن این عمل را سخت زشت شمرده و ارتکاب آن را هرزگى و کار زشت دانسته است و مردم را به ازدواج دعوت کرده و به صورت امرى مستحب و فرمانى الهى بر آن تشویق کرده است .

پاک و منزه است خداوندى که مرگ را بر بندگان مقرر فرموده و بدان وسیله آنان را محکوم به مرگ و در هم شکستگى کرده و از طرفى بذر نطفه ها را در زمین رحمها پراکنده ساخته و افراد جدیدى از آن به وجود آورده و آن را وسیله جبران مرگ قرار داده است ، تا آنان را آگاه کند که دریاى مقدرات او از لحاظ سود و زیان ، خیر و شر، دشوار و آسان ، پیچیده و گسترده ، براى جهانیان فیض بخش است .

و درود بر محمّد (ص ) که براى بیم و امید دادن برانگیخته شده است و بر آل و اصحاب او، درودى که حسابگران از عهده شمارش و اندازه آن برنیایند و سلامى فراوان بر ایشان باد!

بارى ، براستى که ازدواج پشتوانه دین و خوار کننده شیاطین و در مقابل دشمن خدا دژ استوارى است و وسیله زیاد شدن افرادى است ک سرور انبیا (ص ) بدان وسیله بر دیگر پیامبران مباهات مى کند. بنابراین چقدر بجاست که وسایل ازدواج را فراهم و آداب و سنن آن را حفظ کنند. از این رو باید اهداف و نیازمندیهاى آن را شرح و فصول و ابواب آن را تفضیل داد و آن مقدار از احکام نکاح را که داراى اهمیت است در سه باب به شرح زیر بیان مى شود:

باب اول در تشویق به ازدواج کرد و ازدواج نکردن .

باب دوم در آدابى که باید در عقد و عقد کنندگان رعایت شود.

باب سوم در آداب معاشرت پس از عقد تا زمان جدایى .

باب اول : در تشویق به ازدواج و یا ترک آن

باب اول در تشویق به ازدواج کرد و ازدواج نکردن .

بدان که دانشمندان درباره فضیلت ازدواج اختلاف نظر دارند. بعضى از آنها در این باره تا آنجا مبالغه کرده اند که تصور کرده اند ازدواج بالاتر از اشتغال به عبادت خداست و گروهى دیگر به ارزش آن اعتراف دارند، اما آن را مقدم بر اشتغال به عبادت ندانسته اند؛ البته در صورتى که نفس ، اشتیاق زیادى به ازدواج پیدا نکند به حدى که شخصى را پریشان حال کرده به سرکشى وادارد. عده دیگرى گفته اند: در این زمان بهتر است ازدواج نکنند، هر چند در زمانهاى قدیم ازدواج فضیلت داشته ، آن هم موقعى که کار و کسب رونق داشته و اخلاق غالب زنان پسندیده بوده است .

با توجه به این اختلاف نظرها حقیقت روشن نخواهد شد، مگر اینکه نخست اخبار و آثارى را که در تشویق به ازدواج و یا منع از ازدواج رسیده ، بیان کنیم و سپس فواید و پیامدهاى ناهنجار آن را توضیح دهیم تا فضیلت ازدواج و یا ترک ازدواج درباره کسى که از آفات آن در امان است و یا در امان نیست ، روشن شود.

ترغیب به ازدواج

اما از آیات ؛ خداى متعال فرموده است : (( و انکحوا الا یامى منکم )) (۲۱۵) که امر به ازدواج مى فرماید، و نیز فرموده است : (( فلا تعضلوهن ان ینکحن ازواجهن ، )) (۲۱۶) که از ازدواج نکردن نهى مى کند؛ و نیز در وصف و ثناى پیامبران مى فرماید: (( و لقد اءرسلنا رسلا من قبلک و جعلنا لهم ازواجا و ذریة ، )) (۲۱۷) که در معرض منت گذارى و اظهار فضل چنان فرموده است . و نیز به گونه درخواست در قالب دعا، اولیاى خود را ستوده و مى فرماید:

(( والذین یقولون ربنا هب لنا من ازواجنا و ذریاتنا قرة اعین )) (۲۱۸)

بعضى گفته اند: خداى تعالى در قرآن مجید، هیچ پیامبرى را نام نبرده است مگر آن که متاءهل بوده است از این رو گفته اند: یحیى - على نبینا و آله و علیه السلام - ازدواج کرد، اما همبستر نشد، گفته شد؛ حضرت یحیى براى رسیدن به فضیلت و اجراى سنت ازدواج کرد! و بعضى گفته اند: به خاطر چشم فرو هشتن از نامحرمان ازدواج کرد. و اما عیسى - على نبینا و علیه السلام - وقتى که از آسمان به زمین فرود آید، ازدواج خواهد کرد و صاحب فرزند خواهد شد.

اما اخبار: رسول اکرم (ص ) فرماید: (( نکاح سنت من است ، هر که سنت مرا دوست دارد پس باید به روش من رفتار کند.)) (۲۱۹)

اخبارى که به ازدواج تشویق مى کند

و نیز فرمود:

(( ازدواج کنید تا افزون شوید که من روز قیامت به جمعیت شما افتخار مى کنم حتى به جنینى که سقط شده است .)) (۲۲۰)

و فرمود: (( هر که از سنت من اعراض کند، از من نیست ، براستى که نکاح سنت من است و هرکه مرا دوست دارد باید به سنت من عمل کند.)) (۲۲۱)

و نیز فرمود:

(( هرکه از ترس فقر و عائله مندى ازدواج را ترک کند از ما نیست .)) (۲۲۲)

آن حضرت فرمود: (( هر که از شما توان مالى دارد، باید ازدواج کند که ازدواج براى فروهشتن چشم و حفظ ناموس بهتر است و هرکه توان مالى ندارد باید روزه بگیرد که روزه دارى مانع شهوت است .)) (۲۲۳) این حدیث شریف دلیل بر آن است که علت ترغیب به ازدواج همان بیم از فساد در چشم و شهوت است .

در این حدیث روزه را باعث (( وجاء)) دانسته است . وجاء عبارت از کوبیدن خصیتین جوان نر به منظور از بین بردن نرى اوست ، بنابراین به طور استعاره براى ناتوانى از آمیزش - به وسیله روزه دارى - آورده شده است .

پیامبر (ص ) فرمود:

(( هرگاه کسى که دین و امانتدارى اش مورد رضایت شما بود به خواستگارى آمد، با ازدواج با وى موافقت کنید و اگر نکنید روى زمین فتنه و فساد فراوان خواهد شد.)) (۲۲۴) و این حدیث شریف نیز علت و دلیلى براى تشویق و ترغیب به ازدواج به دلیل بیم از فساد است .

و نیز فرمود: (( هر که براى رضاى خدا ازدواج کند و براى خدا امکانات ازدواج شخصى را فراهم آورد، استحقاق ولایت الهیه را پیدا مى کند.)) (۲۲۵)

و آن بزرگوار فرمود: (( هر کس ازدواج کند، در حقیقت بخشى از دینش را تاءمین کرده است . بنابراین نسبت به بخش دیگر آن باید از خدا بترسد.)) (۲۲۶)

این حدیث شریف هم اشاره دارد بر اینکه فضیلت ازدواج به خاطر آن است که به منظور جلوگیرى از فساد از مخالفت با آن دورى کنند و گویا آنچه بیشتر باعث فساد در دین شخص مى شود شهوت و شکم اوست و با تزویج جلوى یکى از این دو گرفته مى شود.

و نیز فرمود : (( تمام اعمال فرزند آدم (با مردن ) گسسته مى شود بجز سه چیز - از جمله فرمود: - فرزند صالحى که براى او دعا کند. تا آخر حدیث )) (۲۲۷) که جز به وسیله نکاح ، فرزند صالح به دست نیاید

مى گویم :

از طریق خاصه نیز روایتى در کافى با اسناد خود از امام صادق (ع )، به نقل از پدرانش (ع ) نقل شده که آن حضرت مى گوید: (( رسول خدا (ص ) فرمود: یک فرد مسلمان پس از اسلام هیچ بهره اى به دست نیاورده است که بالاتر از همسر مسلمانى باشد که هرگاه بر او نظر کند باعث شادمانى او گردد و هرگاه دستورى دهد اطاعت کند و در غیاب او، جان و مالش را حفظ کند.)) (۲۲۸) و نیز به اسناد خود از آن حضرت نقل کرده : (( رسول خدا (ص ) فرمود: تزویج کنید و به همسرى درآورید! بدانید که از بهره مندى و خوشبختى انسان ، ازدواج کردن و دادن هزینه دامادى است ، و هیچ چیزى نزد خداى عز و جل محبوب تر از خانه اى نیست که در اسلام به وسیله ازدواج آباد شود و هیچ چیزى در نزد خداى عز و جل مبغوض تر از خانه اى نیست که در اسلام به وسیله جدایى - یعنى طلاق - ویران گردد. سپس امام صادق (ع ) فرمود: خداى متعال درباره طلاق تاءکید فرموده و خشم خود را نسبت به جدایى زن و مرد چندین بار بیان کرده است .)) (۲۲۹)

و نیز به اسناد خود از آن بزرگوار نقل کره است : (( دو رکعت نمازى را که شخص ‍ ازدواج کرده به جا آورد بهتر از هفتاد رکعتى است که فرد مجرد به جا آورد.)) (۲۳۰)

و به اسناد خود از آن حضرت نقل کرده است : (( رسول خدا (ص ) فرمود: هرکس ‍ ازدواج کند نصف دینش را تاءمین کرده و باید نسبت به نصف دیگر - و یا باقیمانده آن - از خدا بترسد.)) (۲۳۱)

و با اسنادى از امام صادق (ع ) نقل کرده است : (( رسول خدا (ص ) فرمود: پست ترین مردگان شما افرادى هستند که عزب بمیرند.(۲۳۲)۹

و نیز به اسناد خود از آن حضرت نقل کرده است ، فرمود: (( وقتى که حضرت یوسف برادرش را ملاقات کرد، گفت : برادر چگونه بعد از من توانستى با زنان ازدواج کنى ؟ جواب داد: پدرم - یعقوب - مرا ماءمور به ازدواج کرد و گفت : اگر مى توانى داراى فرزندانى باشى که زمین را با تسبیح خدا سنگین کنند، ازدواج کن .)) (۲۳۳)

و با اسنادى از امام صادق (ع ) نقل کرده است : (( امیرالمؤ منین (ع ) فرمود: ازدواج کنید که رسول خدا (ص ) فرمود: هر کس دوست دارد از سنت من پیروى کند، همانا ازدواج از سنت من است .)) (۲۳۴)

و به اسناد خود، از آن حضرت نقل کرده است که فرمود: (( مردى نزد پدرم آمد، پدرم پرسید: آیا شما همسر دارید؟ عرض کرد: خیر. پدرم فرمود: دو رکعت نمازى که مردى همسر دار به جا آورد با فضیلت تراز آن است که مرد بدون همسرى شبها مشغول عبادت و روزها روزه دار باشد. آنگاه پدرم ، هفت دینار به او داد و فرمود: با این مبلغ ازدواج کن ، و بعد گفت : رسول خدا (ص ) فرموده : تاءهل اختیار کنید که روزى تان بیشتر مى شود.)) (۲۳۵)

و نیز به اسناد خود از آن حضرت نقل کرده است : (( هرکه از ترس نیازمندى و فقر ازدواج از ترک کند، به خدا بدبین شده است .)) (۲۳۶)

و با اسناد خود از آن حضرت نقل کرده است که فرمود: (( مردى خدمت پیامبر (ص ) رسد و از نیازى که داشت به حضور آن بزرگوار شکوه کرد، پیامبر فرمود: ازدواج کن ، آن مرد ازدواج کرد و روزى اش فراوان شد.)) (۲۳۷)

و نیز به اسناد خود، نقل کرده ، مى گوید: (( از امام صادق (ع ) راجع به این حدیث پرسیدند که مردم نقل مى کنند؛ مردى خدمت پیامبر (ص ) آمد، و از نیازمندى خود، شکایت کرد. پیامبر او را ماءمور به ازدواج کرد، و او دستور پیامبر را اجرا کرد،... آیا چنین حدیثى درست است یا نه ؟ امام صادق (ع ) فرمود: آرى این حدیث درست است و بعد افزود: روزى به همراه زنان و عیال است .)) (۲۳۸)

و با اسناد خود از آن حضرت به نقل از پدرانش آورده است : (( رسول خدا (ص ) فرمود: هرکس از بیم فقر و تنگدستى ازدواج را ترک کند، به خدا بدگمان شده است ، زیرا خداوند عز و جل مى فرماید: (( ان یکونوا فقراء یغنهم اللّه من فضله )) )) (۲۳۹) - (۲۴۰)

غزالى گوید :

(( و اما آثار: ابن مسعود همواره مى گفت : اگر از عمرى بجز ده روز نمانده باشد مایلم که ازدواج کنم ، تا خدا را بدون همسر ملاقات نکنم . و این سخن وى دلیل آن است که به عقیده او فضیلتى در ازدواج وجود دارد، نه این که به خاطر پرهیز از فتنه هاى شهوت این سخن را گفته است .

آورده اند که در امتهاى سلف عابدى بود که در عبادت سرآمد همه مردم زمان خود بود به پیامبر آن روزگار گفتند که این عابد چقدر خوب عبادت مى کند! پیامبر گفت : خوب مردى است اگر یک سنت را ترک نمى کرد! وقتى که عابد این سخن را شنید، بسیار غمگین شد و حضور آن پیامبر رسید و سؤ ال کرد: آن سنت چیست ؟ پیامبر فرمود: تو ازدواج را ترک کرده اى . گفت : من آن را حرام نمى دانم بلکه تهى دستم و خودم نان خور مردمم . پیامبر گفت : من دخترم را به همسرى تو در مى آورم و سرانجام پیامبر دخترش را به وى تزویج کرد. بنابراین ازدواج سنتى است استوار و یکى از خصایل انبیاست . مردى به ابراهیم بن ادهم گفت : خوشا به حال تو که به دلیل نداشتن همسر به عبادت مشغولى ! گفت : یک تپش قلب تو به دلیل عیالمندى بالاتر از تمام عبادات من است !

آنگاه پرسید: چه چیز مانع از ازدواج تو است ؟ ابراهیم پاسخ داد: من نیازى به زن ندارم و نمى خواهم باعث فریب زنى شوم .

بعضى گفته اند: فضیلت شخص متاءهل بر آدم مجرد همانند فضیلت شخص مجاهد و غیر مجاهد است ، و یک رکعت نماز شخص متاءهل بالاتر از هفتاد رکعت آدم مجرد است .))

در اعراض از ازدواج

رسول اکرم (ص ) فرموده است :

(( بهترین مردم پس از سال دویست ، شخص سبک بار کم ثروتى است که زن و فرزند ندارد.)) (۲۴۱)

و نیز فرموده است : (( زمانى برسد که شخص به دست همسر و والدین و فرزندانش ‍ هلاک شود، به خاطر تهى دستى او را ملامت کنند و او را به کارهاى طاقت فرسا وادارند و در نتیجه به کارهایى وارد شود که باعث از بین رفتن دینش شده و هلاک افتد.)) (۲۴۲)

در خبر است : (( کمى عائله ، یکى از دو عامل توانگرى و زیادى عائله ، یکى از دو عامل تنگدستى است .)) (۲۴۳)

از دارانى ، درباره ازدواج پرسیدند، در پاسخ گفت : (( شکیبایى در برابر آنها بهتر است از شکیبایى و تحمل ایشان ، و شکیبایى و تحمل ایشان بهتر است از شکیبایى و تحمل آتش دوزخ )) ، و اضافه کرد: (( شخص مجرد شیرینى عمل و آسایش ‍ قلب را بیش از شخص متاءهل احساس مى کند.)) و بار دیگر گفت : (( من از یارانم کسى را ندیدم که ازدواج کرد باشد و بر آن درجه و مرتبه اولیه خود، باقى مانده باشد.))

گویند:(( هرگاه خداوند خیرى را براى بنده اى بخواهد، او را گرفتار زن و مال دنیا، نگرداند.)) معناى این سخن آن است که مفید به حال او باشند نه آنکه باعث گرفتارى او گردند. این مطلب اشاره به این سخن دارانى دارد که : (( آنچه از زن و فرزند و ثروت که تو را از یاد خدا باز دارد، نامیمون است .))

خلاصه آنکه از کسى درباره اعراض از نکاح به طور مطلق روایتى نقل شده است مگر این که به شرطى مقید گردیده است ؛ اما در مورد تشویق به ازدواج هم به گونه مطلق و هم مقرون به شرط، روایاتى آمده است . بنابراین با نقل موارد خاص آفات و فواید نکاح ، پرده ابهام را بر طرف مى سازیم .

باب دوم : درباره آنچه از حالات زن و شرایط عقد، باید رعایت شود

اما عقد و ارکان و شرایط آن که باید مراعات شوند تا عقد، صحیح باشد و باعث حلیت گردد چهار تاست :

مى گویم :بلکه ارکان و شرایط لازم سه تاست ، زیرا حضور دو شاهد از نظر ما - هر چند مستحب است - شرط لازم نیست ، آرى در عقد منقطع ذکر مهر و تعیین مدت شرط لازم است . در روایت صحیح از امام صادق (ع ) آمده است که فرمود: (( عقد موقت ممکن نیست مگر با دو چیز: مدت معین و اجرت معین .)) (۳۰۰)

غزالى گوید :(( شرط اول اجازه ولى است ، اگر ولى نبود، باید سلطان اجازه دهد.))

مى گویم :این شرط از نظر ما - شیعه - مخصوص افراد صغیر و سفیه و مجنون است چه پسر و چه دختر باشند، و در مورد دوشیزه بالغ رشید از نظر فقهاى شیعه ، اختلاف است ، اما زن غیر دوشیزه بالغ رشید، همچون مرد بالغ رشید صاحب اختیار خود است .

غزالى گوید :(( شرط دوم ، رضایت زن است ، اگر زن غیر دوشیزه بالغى باشد و یا دوشیزه بالغ باشد اما کسى غیر از پدر و جد او را به شوهر دهد.))

مى گویم :احتیاط آن است که هر چند پدر و یا جد او را به شوهر داده باشند، رضایت او را کسب کنند.

غزالى گوید :(( شرط سوم ، ایجاب و قبول است بدون آن که بین این دو لفظ فاصله شود، با لفظ انکاح یا تزویج و یا کلمه اى که معناى مخصوص آنها را بدهد به هر زبانى که باشد از طرف دو شخص مکلف که هیچ کدام زن نباشند، چه طرف عقد زوج یا ولى و یا وکیل آنها باشد.))

مى گویم :از نظر ما - شیعه - اگر اجرا کننده صیغه عقد، زن باشد مانعى ندارد.

غزالى گوید :(( اما آداب ازدواج ، پیشنهاد و خواستگارى توسط ولى قبل از هر چیز انجام مى گیرد، اگر زن عده باشد باید پس از پایان عده باشد نه در حال عده ، همچنین در حالى که دیگرى خواستگارى کرده نباید خواستگارى کند زیرا از این کار نهى شده است .

از جمله آداب ازدواج ، خواندن خطبه پیش از نکاح و ضمیمه کردن حمد الهى به ایجاب و قبول است ، به این ترتیب که تزویج کننده مى گوید: سپاس خداى را و درود بر رسول خدا (ص ) فلان دخترم را بر صداق معین به همسرى تو درآوردم آنگاه همسر مى گوید: سپاس خداى را و درود بر رسول خدا (ص ) همسرى او را با این صداق قبول کردم . و صداق باید معین و سبک باشد و گفتن حمد پیش از خطبه نیز مستحب است .

از جمله آداب ازدواج آن است که اگر زن دوشیزه است ، وضع همسر به اطلاع زن برسد که این براى سازش و الفت بهتر است ؛ از این رو نگاه کردن به زن پیش از ازدواج جایز است ، زیرا این عمل میان آنها تقرب ایجاب مى کند.

از جمله آداب ازدواج آن است که ، علاوه بر دو شاهد، جمعى از مردمان صالح نیز حضور داشته باشند، و نیز از جمله آداب ازدواج آن است که هدف مرد از نکاح به پا داشتن سنت ، و نگه داشتن چشم از حرام ، و کسب فرزند و سایر فوایدى باشد که ذکر کردیم و قصدش تنها هواى نفس و کامجویى نباشد که در این صورت عملش از اعمال دنیوى خواهد بود در صورتى که این نیتها مانع کامجویى نیست ، چه بسا حقى که مطابق هواى نفس است و محال نیست که انگیزه وى کامجویى و حق دینى هر دو باشد.

اما زنى که ازدواج میکند: دو نوع احکام دارد: نوع اول به خاطر حرام بودن و نوع دوم براى زندگى خوب و فراهم آوردن مقاصد است .

نوع اول که به منظور حلیت است ، باید زن از موانع نکاح بر کنار باشد

و موانع نکاح نوزده چیز است :

۱ - همسر دیگرى باشد؛

۲ - از همسر دیگر، عادت ماهیانه باشد؛ چه عده وفات باشد، یا طلاق ، وطى به شبهه و یا در حال استبراء مربوط به آمیزش از راه ملکیت ؛

۳ - مرتد از دین باشد؛

۴ - مجوسى باشد؛

مى گویم :از نظر ما - شیعه - در ازدواج با زن مجوسى اختلاف است ، به طورى که تفصیل آن خواهد آمد.

۵ - دوگانه پرست و یا زندیق (۳۰۱) نبوده ، زندیق یعنى کسى که به هیچ کتاب آسمانى و پیامبرى منسوب نیست و نیز از جمله معتقدان به مذهب اشتراکى نباشد که ازدواج با هیچ یک از اینان جایز نیست . همچنین هر معتقد به مذهب فاسدى که افراد معتقد بدان محکوم به کفرند.

۶ - اهل کتاب (یهودى یا نصرانى ) باشد که پس از تحریف آن ادیان و یا بعد از بعثت پیامبر (ص ) به آن دین گرویده باشد و با وجود آن از نژاد بنى اسرائیل هم نباشد. بنابراین اگر این دو خصلت را نداشت ازدواجش روا نیست ، اما اگر تنها فاقد نسبت به بنى اسرائیل بود مورد اختلاف است .

مى گویم :اما از نظر ما (شیعه ) در ازدواج با زنان اهل کتاب به طور مطلق اختلاف است و مشهورترین قول در مورد عقد دائم حرمت و عدم جواز است اما در عقد موقت و ملک یمین و در مورد زن مجوسى ، جواز است . روشن ترین قول ، در تمام این موارد به طور مطلق کراهت است ، هرچند که در زن مجوسى این کراهت شدیدتر و در عقد دائم - به دلیل جمع بین روایات و نصوص - کراهت مؤ کدتر است .

۷ - زن ، برده باشد و همسرش آزاد و قادر بر اداره زن آزاد باشد و یا آن که بیمى از سختى معیشت نداشته باشد؛

مى گویم :در این باره نیز، ما (شیعه ) نظر مخالفى داریم و ازدواج کنیز به شرط حلال کردن از نظر ما جایز است ، همان طورى که از اهل بیت (ع ) در اخبار زیادى رسیده است ، البته نه مهریه دارد و نه مدت ، در کتاب کافى از فضیل بن یسار نقل شده که گفت :

(( به امام صادق (ع ) عرض کردم : فدایت شوم ، بعضى از شیعیان از شما نقل کرده اند که شما فرموده اید: هرگاه مردى کنیزش را حلال کند، ازدواج با او حلال است ؟ فرمود: آرى اى فضیل

گفتم : پس چه مى فرمایید درباره مردى که کنیزى دارد گرانبها و آن دوشیزه است وى به برادر مسلمانش بجز آمیزش با او را حلال مى کند، آیا او حق دارد همبستر شود؟ فرمود: خیر، بجز آنچه حلال کرده است او حق ندارد و اگر تنها بوسیدن او را اجازه داده باشد، جز آن را حق ندارد.)) (۳۰۲)

۸ - تمام و یا مقدارى از کنیز در ملک یمین مردى باشد که با او ازدواج مى کند؛

۹ - از خویشان نزدیک مرد یعنى از اصول و یا فروع او، و یا فروع درجه اول از اصول او و یا فرع اول از هر اصلى باشد که پس از آن نیز اصلى است . مقصود من از اصول ؛ مادران و مادربزرگهاست و از فروع اولاد و نوادگان است و غرض از فرع درجه اول اصول ، خواهران و خواهرزادگان است ، و فرع اول از هر اصلى که پس از آن نیز اصلى باشد، عمه ها و خاله هاست نه اولاد ایشان ؛

۱۰ - زنى که به خاطر شیر دادن حرام شده باشد، و هر زنى که به دلیل نسب از اصول و فروع - چنان که گذشت - حرام است ، از طریق شیر دادن نیز همان زن حرام مى شود و لیکن علت حرمت پنج نوبت شیر دادن است و کمتر از آن باعث حرمت نمى شود؛

مى گویم :بلکه از نظر ما (شیعه ) پانزده مرتبه به قول مشهور و یا یک شبانه روز متوالى شیر بخورد و غذاى دیگر نخورد و یا به مقدارى شیر بخورد که گوشت بروید و استخوان بچه استحکام گیرد. بیشتر علماى شیعه اتحاد صاحب شیر را به دلیل خبر صحیحى که از اهل بیت (ع ) رسیده ، شرط حرمت دانسته اند و این قول خلاف احتیاط است ، و بعضى از فقها اولاد صاحب شیر را چه از طریق ولادت باشد و یا شیر دادن و اولاد زن شیر دهنده را تنها از راه ولادت بر پدر شیرخواره حرام دانسته اند به دلیل اخبار صحیحى که از اهل بیت (ع ) در این باره رسیده است (۳۰۳) و این قول مطابق احتیاط است ؛

۱۱ - زنى که به خاطر آن که مرد داماد او شده است حرام مى شود، به این ترتیب که زوج دختر آن زن را به همسرى گرفته و یا قبلا با نوه آن زن ازدواج کرده و یا آن که با یکى از آنها به شبهه در حال عقد، همبستر شده و یا آن که با مادر آنها و یا یکى از مادر بزرگهایشان به وسیله عقد و یا شبهه عقد همبستر شده باشد در این صورت به مجرد عقد کردن آن زن ، مادران وى حرام مى شوند ولى اولاد آنها حرام نمى شوند مگر به وسیله همبستر شدن ؛

مى گویم :در مورد وطى به شبهه دیدگاه فقهاى شیعه مختلف است و اما در مورد زنا اگر عارضى باشد - مثل کسى که با زنى ازدواج کند سپس با مادر آن زن زنا کند - و زنش ‍ بر او حرام نمى شود، اما اگر قبلا با مادر زنا کرده بود، دختر بر او حرام مى شود و نظیر همین است آنجایى که اگر مردى با پسر بچه اى لواط کند، بدون هیچ اختلاف نظرى ، مادر، دختر و خواهرش بر آن مرد حرام مى شود، مگر آن که قبلا آنها را به عقد خود در آورده باشد، در آن صورت استصحاب حلیت مى شود، زیرا که حرام ، حلال را حرام نمى کند، همان طورى که از اهل بیت (ع ) رسیده است .(۳۰۴)

۱۲ - زنى که قصد ازدواج با وى را دارد، زن پنجم باشد یعنى مرد چهار زن دیگر به ازدواج دائم و یا در عده طلاق رجعى داشته باشد؛ اما اگر یکى از زنان در عده طلاق باین باشد، مانعى ندارد؛

۱۳ - خواهر، یا عمه و یا خاله آن زن در ازدواج مرد باشد و ازدواج با وى باعث جمع با آنها شود و در مورد هر دو شخصى که بین آنها خویشاوندى است اگر یک مرد و دیگرى زن باشد ازدواج آن با یکدیگر جایز نیست . بنابراین جمع بین زن با هر یک از خواهر، عمه و خاله اش نیز جایز نیست ؛

مى گویم :از نظر ما (شیعه ) در مورد عمه و خاله وقتى که بعد از ازدواج با دختر برادر و خواهر به ازدواج درآیند این قاعده ، نقض مى شود و همین طور به عکس ، که از نظر ما اگر راضى باشند جایز است .

تشویق به ازدواج کرد و ازدواج نکردنآدابى که باید در عقد و عقد کنندگان رعایت شودآداب معاشرت پس از عقد

ارتباط بین مدیریت آموزش و یادگیری چیست؟

تعریف سازمان عبارت است از کوشش جمعی و عمدی عده ای از افراد بر اساس روابط منظم و منطقی برای رسیدن به هدف مشترکی که هر یک از افراد به تنهایی از رسیدن به آن عاجزند با یکدیگر همکاری و مساعدت می نمایند

دسته بندی	مدیریت
فرمت فایل	doc
حجم فایل	51 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	90

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

سازمانهای کامیاب امروز

سازمانهای یادگیرنده و دانش آفرین

تعریف سازمان عبارت است از کوشش جمعی و عمدی عده ای از افراد بر اساس روابط منظم و منطقی برای رسیدن به هدف مشترکی که هر یک از افراد به تنهایی از رسیدن به آن عاجزند با یکدیگر همکاری و مساعدت می نمایند.

سازمانهای یادگیرنده[1] سازمانهایی هستند که در آنها افراد به طور مستمر تواناییهای خود را افزون می سازند تا به نتایجی که مدنظر است دست یابند، جایی که الگوهای جدید تفکر رشد می یابند، اندیشه های جمعی و گروهی ترویج می شوند و افراد چگونگی آموختن[2] را به اتفاق هم می آموزند.

سازمانهای یادگیرنده را به تعبیری دیگر می توان سازمانهای دانش آفرین نامید، سازمانهایی که در آنها خلق دانش و آگاهیهای جدید، ابداعات و ابتکارات یک کار تخصصی و اختصاصی نیست، بلکه نوعی رفتار همگانی و روشی است که همه اعضای سازمان بدان عمل می کنند. به عبارت دیگر سازمان دانش آفرین سازمانی است که هر فردی در آن انسانی خلاق و دانش آفرین است. در این سازمان تفکر، بحثهای جمعی، و کشف نظریات و افکار نو تشویق می شوند و نوآوران پرورش می یابند[3].

سازمانهایی با چنین ویژگیها و خصوصیات سازمانهایی آرمانی و خواستنی هستند، اما چگونه می توان به چنین سازمانهایی دست یافت و چطور می توان چنین سازمانهایی را طراحی و ایجاد نمود؟ چه برنامه ها و سیاستهایی باید اعمال شوند تا سازمانها به این وضعیت مطلوب انتقال یابند؟

آنچه در مورد این سازمانها ارائه شده بیشتر جنبه فلسفی و نگرشهای کلی داشته و کمتر به جنبه های عملی و کاربردی اشاره گردیده است. در مورد تعریف این گونه سازمانها بطور عملی و کاربردی تعریفی وجود ندارد، از نظر مدیریت رهنمود های روشن و صریحی بیان نشده و از نظر ابزار سنجش و ارزیابی این گونه سازمانها نیز وسیله ای در دست نیست. با توجه به ابهامات ونارساییهایی که موضوع سازمانهای یادگیرنده را احاطه کرده است، در این مقاله کوشش شده تا ضمن تشریح مفاهیم و موازین عملی و کاربردی آنها نیز حتی المقدور تبیین و ارائه گردد.

سازمانهای یادگیرنده

یادگیری را به گونه مختلف تعریف کرده اند، اما در تمامی این تعاریف تغییر رفتار به عنوان اساسی ترین رکن قلمداد گردیده است. یادگیری فرایندی است که در آن رفتارها و پندارهای افراد تغییر می یابد و به گونه های دیگر عمل می کنند. بدین ترتیب فرایند یادگیری هنگامی تحقق می یابد که تغییری در رفتارها و عملکرد افراد مشاهده شود.

گاهی مستقیما قابل مشاهده اند و گاهی به طور غیر مستقیم احساس می شوند از این رو تغییر در ادراکات، نحوه تفکر و به خاطر سپردن و تشخیص افراد هم در دایره آثار یادگیری قرار می گیرد[4].

سازمان یادگیرنده نیز در فراگیری از همین تعریف تبعیت می کند، بدین معنی که چنین سازمانی در طول زمان تغییر می کند و عملکرد هایش متحول می شوند. سازمان یادگیرنده سازمانی است که عملکردهایش پس از طریق آگاه کردن بهتر، بهبود می یابد و اصلاح می شود[5] و از طریق فرایند ارتباط دامنه رفتارهای بالقوه اش را تغییر می دهد و تأثیر می بخشد[6]. سازمان ها زمانی یادگیرنده و دانش آفرین شمرده می شوند که بتوانند استنباطاتی را از تاریخ و تجربیات خود را بخاطر بیاورند و آنها را به صورت کاربردی راهنمای رفتارهایشان قرار دهند[7]

یادگیری سازمانی فرایند یافتن خطاها و اشتباهات و رفع و اصلاح آنهاست[8] . یادگیری سازمانی از طریق مشترک[9] و همذهنی، الگوهای ذهنی و دانش، ایجاد می شود و بر تجربه و آگاهیهای گذشته و رویدادهای پیشین استوار است. همان گونه که از این تعاریف استنباط می شود یادگیری سازمانی فرایندی است که با کسب دانش و بهبود عملکرد در طرق مختلف رخ می دهد. به طور کلی می توان سازمان یادگیرنده را سازمانی دانست که در ایجاد، کسب، انتقال دانش مهارت داشته و تغییر و اصلاح رفتارهایش به کمک آگاهیهای جدید مکتسبه عمل کند. در این تعریف از سازمان یادگیرنده، ایجاد و خلق و نوآوری و خلاق بودن رکن اساسی را تشکیل می دهد. اما آفرینندگی و کسب دانش به تنهایی برای آنکه سازمانی یادگیرنده شود، کافی نیستَ، بلکه سازمان باید بتواند آن دانش را در رفتارها و عملکردهایش بکار گیرد و بهبود و اصلاح فعالیتهیای که به کمک آنها میسر سازد. به عنوان مثال امروزه در اغلب دانشکده های مدیریت مغرب زمین مدیریت کیفیت جامع[10] تدریس و روشهای مختلف آن به عنوان دانش و آگاهی در سازمان آنها موجود است، اما دانشکده هایی که از آن رد فعالیتهایشان نام می برند، معدود و انگشت شمارند. سازمانهای مشاوره ای روشهای مختلف مدیریت نوین و سازماندهی جدید را به خود عرضه می کنند و این بدان معناست که آنها از این شیوه ها آگاهند، ولی سازمانهای خود آنها عموما از تشکیلاتی قدیمی استفاده می کنند.

سازمانهای موفق و کامیاب امروز، سازمانهایی هستند که دانش جدید را خلق یا کسب کرده و آن را به طرق و شیوه های کاربردی برای بهبود فعالیتهایشان تبدیل نموده اند. آنها از شیوه های نو و خلاق برای اصلاح ساختار و عملکردشان بهره گرفته و از این رو می توانند برای ما سرمشق و الگو باشند.

ویژگیهای سازمانهای یادگیرنده

شاید با توصیف ویژگیها و خصوصیات سازمانهای یادگیرنده بتوان شمای کاملتری از این نوع سازمانها بدست داد و آنها را بهتر شناخت. سازمان یادگیرنده سازمانی است که به عنوان یک کل و مجموعه هماهنگ یاد می گیرد و پیش می رود. او خود راه را می یابد و جلو می رود، از تجربه ها همچون انسانی خردمند پند می آموزد و مسیر خود را تصحیح می کند. کسی او را کنترل نمی کند و مهارش را به این سو و آن سو نمی کشاند، سازمان یادگیرنده خود کنترل و خود فراگیرنده است و مسیر خویش را می یابد و به سوی هدف پیش می رود.

سازمان یادگیرنده درد و عشق آموختن دارد - سازمان یادگیرنده نیاز به آموختن را احساس می کند و در پی یادگیری است. سازمان یادگیرنده همچون انسانی است که به علت نیاز شوق آموختن دارد. سازمان اگر احساس کند که برای بقا، برای ادامه حیات و برای رشد در یک محیط مشحون از رقابت و تلاش باید بیاموزد، مسلما به دنبال یادگیری روانه خواهد شد و اگر چنین نیازی را احساس نکند انگیزه ای برای آموختن نخواهد داشت. سازمانی که حیاتش وابسته به بودجه ای است که به طور ثابت دریافت می کند، سازمانی که رقابتی را احساس نمی کند، سازماین در قبال مسئولیتی که بر عهده دارد از نظر عملکردها مورد سوال قرار نمی گیرد، سازمانی که ارزیابی نمی شود و از حمایتی غیر منطقی برخوردار است نیازی به یاد گرفتن نخواهد داشت و در پی آموختن نخواهد رفت. بنابراین برای آنکه سازمانهایی یادگیرنده داشته باشیم باید آنها را در محیطی رقابت آمیز رشد دهیم و با دادن استقلال عمل به آنها محیطی فراهم آوریم تا موسسات خود را بیابند و خود اتکا شوند. سازمانها باید دائما تحت ارزیابی باشند و عملکردهایشان وارسی شود، در قبال مسئولیتی که بر عهده دارند مستمرا مورد پرسش قرار گیرند و هیچ سازمانی بیهوده حمایت نشود. در چنین فضایی سازمان درصدد یادگیری برخواهد آمد و برای حفظ خود می آموزد و آموخته هایش را بکار می گیرد، این سازمان در آموختن خودانگیز خواهد بود و عشق آموختن در آن درونی خواهد شد.

سازمان یادگیرنده با مشکلات مأنوس و خوگیر نمی شود - سازمان یادگیرنده حساس و هشیار است. به محض آنکه مشکلی را حس کرد در پی رفع آن بر می آید و برای هر مسئله ای راه چاره ای جستجو می کند. به دنبال راه حلهای نو تکاپو می کند و مشکلات را به عنوان تقدیر محتوم تلقی نمی کند و نمی پذیرد. برخی از سازمانها چنان با مشکل مأنوس و مألوف می شوند که بتدریج آن را طبیعی می پندارند و از احساس مشکلات قاصر و ناتوان می گردند. سازمانی با این خصوصیت هیچگاه یادگیرنده نخواهد شد و آرام آرام بدون آنکه احساس کند به سراشیبی سقوط و نزول خواهد افتاد. سازمان یادگیرنده باید ساز و کارهای هشداردهنده را در خود تقویت کند به طوری که قادر باشد مشکلایت را که به طور بطی و تدریجی به درون سازمان رخنه می کنند شناسایی کند و با آنها به مقابله برخیزد. سازمان یادگیرنده باید مشکلات را دریابد و بتواند آنها را ریشه یابی و تحلیل کند. نشانه های مشکل که مکانیسمهای هشداردهنده آنها را حس می کنند در حکم عوارض و رویه های مشکل می باشند در حالی که سازمان برای حل آنها نیاز به شناخت ریشه ها و اصل مشکلات دارد. از این رو سازمان یادگیرنده باید بتوانند احساس و سپس ادراک نماید، بدین معنی که عوارض را دریابد و ریشه ها و علت العلل آنها را شناسایی کند. گاهی وقتها احساس مشکلات لازم است مدیران خود را به جای مشتریانشان قرار دهند یا از دریچه چشم کارکنانشان به سازمان نگاه کنند باید سازمان را از نزدیک تجربه کنند و ضعفها و قوتهای آن را واقع بینانه دریابند.

سازمان یادگیرنده کارکنانی یادگیرنده و خلاق دارد – سازمان از طریق کارکنان و اعضایش تحقق می یابد. اگرچه یادگیری افراد برای یادگیری سازمانی کافی نیست، اما شرط لازم سازنان یادگیرنده کارکنان و یادگیرنده است. در سازمانهای یادگیرنده باید افراد به توانمندیهای خود واقف شوند و آنها را توسعه و بهبود بخشند و خود را غنی و غنی تر سازند. در همه انسانها نیروهای خلاقه شگفت آوری نهفته است که اگر بتوانیم آنها را بشناسیم سازمان از این نیروها بهره بسیاری خواهد برد. هر گاه انسانی تواناییها و استعدادهایش را شناخت و به رشد و توسعه همت گماشت به طور دائم فرا می گیرد و خلاق و آفریننده می گردد. از چنین انسانهایی است که سازمان یادگیرنده ایجاد می شود و سازمان رشد یافته و خلاق فراتر از انسان دانش آموخته و ماهر است. چنین فردی واکنشی عمل نمی کند، بلکه فعال و آفریننده و صرفا منفعل از محیط و پاسخگو به شرایط نیست بلکه محیط می سازد و آن را در جهت هدفهای خود تغییر می دهد و سازگاری با محیط، محیط را با خود سازگار می کند. زمانی که چنین انسانهایی در سازمان پرورش یافتند و چهره سازی آنان شکل یافت، گام مهمی در یادگیری سازمانی برداشته شده است. انسانهای یادگیرنده خلاق روح سازمان و انسانهای خلاق محیط متحول را می شناسند و از تغییرات مستمر آن به نفع اهداف خود بهره می گیرند. یادگیری در این میان انتقال اطلاعات و گردآوری داده ها نیست، بلکه توسعه تواناییها و آموختن مولد و پویاست.

انسانهای خلاق و فراگیرنده در یک فرایند دائمی یادگیری زندگی می کنند، آنها می آموزند و تجربه می کنند و با دانستن ارضا می شوند. برای آنان یادگیری و آگاه شدن هدف مقدسی محسوب می شود و نفس یاد گرفتن بر ایشان لازم است. انسانهای خلاق می آموزند که چگونه تغییرات و تحولات را بپذیرند و از آنها بهره برداری کنند. مقاومت در برابر دانش زیبنده انسانهای نوآور و خلاق نیست. هر پدیده نو انسان فراگیرنده را به اندیشه وامی دارد و او از هر حادثه ای تجربه می آموزد. خلاصه آنها تلاشها در سازمان یادگیرنده در جهت توسعه و رشد کارکنان و پروش انسانهای خلاق و فراگیرنده است. رشد اعضای سازمان تعالی سازمان و نیل به اهداف آن را بهمراه دارد و بدون اعضای شایسته، سازمان پیشتاز بوجود نخواهد آمد.

سازمان یادگیرنده از الگوی ذهنی پوینده ای برخوردار است - سازمان یادگیرنده باید به ساز و کار آشنا باشد تا الگوهای ذهنی خود را نسبت به مسائل شناسایی کند و آنها را دائما مورد ارزیابی و سنجش قرار دهد. شکست سازمانها عدم سازگاری الگوی ذهنی آنها با واقعیات محیطی است. الگوی ذهنی سازمان نحوه نگرش و تحقق سازمان را نشان می دهد. این الگو چگونگی برخورد سازمان با مسائل پیرامونی خود را مشخص می سازد و توفیق سازمان را در آینده رقم می زند. ممکن است الگوی ذهنی سازمانی نسبت به مشتریانش «عدم اعتماد» باشد یا الگوی ذهنی سازمان دیگری «اعتماد و اطمینان به مشتریان» باشد. هر یک از این دو الگوی ذهنی رفتارهای خاص بوجود می آورند و هر یک از این دو سازمان عملکردهای خاصی را از خود بروز می دهند. الگوهای ذهنی می توانند موجب پیشرفت و رشد سازمان باشند و همچنین قادرند سازمان را به ورطه نیستی بکشانند. الگوهای ذهنی عوامل قدرتمند و نافذی در رفتارها و عملکرد سازمان می باشند و با تغییر این الگوها عملکردها نیز دستخوش تغییر و دگرگونی می شوند. یک پدیده واحد و یک اتفاق یکسان از سوی دو سازمان با دو الگوی ذهنی متفاوت، به طور مختلف درک می شود و واکنش های متفاوتی را ایجاد می کند.

سازمانها برای رشد و ترقی در دنیای متحول و دگرگون شونده امروز نیازمند شناخت، ارزیابی و تعدیل و تکمیل الگوهای ذهنی خود هستند. برای نمونه، کارخانه های اتومبیل سازی در برخی از کشورها با این الگوی ذهنی که مشتریان خواهان اتومبیلهای شیک و بزرگ هستند، شروع به کار نمودند و در کار خود موفق هم بودند اما از آنجایی که این الگوی ذهنی نمی توانست دائما پاسخگوی محیط باشد با تغییر الگوی مصرف مشتریان کارخانه های مذکور بازار خود را از دست دادند در همین ایام کارخانه های خودروسازی با الگوی ذهنی متفاوت که کم مصرف بودن، ارزان بودن و کوچک بودن خودروها را اولویت مشتریان قلمداد می کردند بازار را بخود اختصاص دادند.

برای آنکه سازمانها موفق باشند، لازم است الگوهای ذهنی واقع بینانه ای داشته باشند، آنها را با اطلاعات بروز درآورند و بکوشند تا پویایی و انعطاف آنها همواره حفظ گردد. برای سازمان هیچ چیز خطرناکتر از الگوی ذهنی خشک و غیر قابل انعطافی نیست که دنیای پیرامون خود را از یاد برده باشد. نکته دیگر در مورد الگوهای ذهنی، هماهنگی آنها با آینده ها و در نظر داشتن وقایع و اتفاقاتی است که امکان وقوعشان در آینده متصور است.

برای سازمانها این خطر وجود دارد که با گذشت زمان بتدریج شیفته الگوی ذهنی خود شوند و در تغییر و تکامل آن قدمی برندارند و آخرالامر نیز با الگوهای نامناسب به نابودی کشیده شوند. در یکی از شرکتهای بزرگ نفتی برای برنامه ریزی گروهی ستادی تشکیل می شود، این ستاد از شیوه برنامه ریزی سناریوها برای کار خود استفاده می کند، اما این سناریوها برای مدیران ارشد شرکت عملی تشخیص داده نمی شود و از آنها استقبال نمی کنند. ستاد برنامه ریزی که رشد و پیشرفت آینده شرکت را در گروه تغییر ذهنیتهای سنتی مدیران می داند، از مدیران می خواهد شرایطی را که در آینده برای ادامه کار موفق آنها لازم است توصیف کنند. نکته جالب آن است که مدیران به بیان شرایطی می پردازند که با توجه به شرایط آینده برای ستاد برنامه ریزی به مثابه افسانه های کودکان است. آنها چنان به الگوهای ذهنی سنتی خود دلبسته بودند که واقعیات را نمی دیدند و یا نمی خواستند ببینند. آنها تصور می کردند که تجارت نفت در آینده نیز همانند گذشته خواهد بود و این الگوی ذهنی خطا در صورتی که برنامه ها را شکل می داد مسلما به نتایج مثبتی منجر نمی شد. ستاد برنامه ریزی کار تغییر الگوی ذهنی مدیران را به کمک جلسات بحث و گفتگو و با بیان شرایط آینده آغاز کرد. در این جلسات به مدیران گفته می شد که باید خود را برای آینده ای آماده کنند که در آن تغییر و بی ثباتی قیمتها امری اجتناب ناپذیر است، آینده ای که در آن نرخ رشد پایین خواهد بود و کمبود عرضه امری طبیعی است. البته مدیران به راحتی از الگوهای ذهنی قبلی خود دست نمی کشیدند، ولی ستاد برنامه ریزی موفق شد الگوهای جدید ذهنی را مطرح کند و به همین دلیل موجبات موفقیت شرکت را بین سایر رقبا فراهم ساخت.

سازمان یادگیرنده تجربه و علم را بکار می گیرد - سازمان یادگیرنده از تجربه های خود پند می گیرد، اما صرفا بر تجربه ها متکی نیست. تاکید بیش از حد بر تجربه های گذشته از سر ساده اندیشی و زودباوری است و سازمان فعال سازمانی است که علم را بر تجربه مقدم می دارد و از آمیختن این دو با هم بیشترین نتیجه را می گیرد. منابع و امکانات سازمان پردازش و محدودند، هیچگاه مصلحت نیست با تجربه و خطا سازمان یاد بگیرد، این یادگیری بسیار پرهزینه است و کارکرد سازمان را مبهم می سازد. اگر تصمیم گیریها در سازمان صرفا بر اساس تجربه و خطا صورت پذیرد، ممکن است سازمان رو به نابودی کشانده شود. سازمان باید به کمک دانش و تخصص افراد خود گزینه های موفق در آینده را برآورد کند و با تجربه ها و زمینه های گذشته به تصمیمی بخردانه دست یازد. استفاده از دانش در تصمیم گیریهای سازمانی به سازمان دقت و هزینه های کمتر ارزانی می دارد و بکارگیری تجربه ها، تصمیمات متخذه را واقع بینانه و هماهنگ با محیطهای سازمان می سازد. دانش و علم روزنه هایی به آینده می گشاید و تجربه ها پندهای گذشته را برای سازمان مرور می کنند و با این دو تصمیم های لازم اتخاذ شود.

سازمان یادگیرنده علت مشکلات را در خود جستجو می کند- اغلب انسانها تمایل به آن دارند و ناکامی و شکستهای خود را به عوامل خارجی و غیر قابل کنترل نسبت دهند و موفقیتها را حاصل تلاش و عملکرد خود نشان دهند که این گرایش موجب می شود تا انسان علل مشکلات را در خارج از خود جستجو کند و خود را بری از هرگونه کاستی و ضعف فردی بداند و هیچگاه ارزیابی درستی از تواناییها و ضعفهای خود نخواهد داشت و مالا انسان موفقی نخواهد بود. سازمان یادگیرنده دچار این مشکل می شوند، بدین ترتیب که مسائل و مشکلات را به عوامل غیر قابل کنترل و خارج از سازمان نسبت می دهند و در هر مشکلی سازمان را از قصور و سستی تبرئه می کنند. این گونه برخوردها موجب می شود هیچگاه علل مشکلات در سازمان و عملکردهای آن جستجو نشود و تحلیل درستی از مسائل و ضعفهای سازمان بعمل نیاید. سازمان یادگیرنده در زمان بروز هر مشکلی به بررسی نقش خود در ایجاد و حل آن مشکل بپردازد و بدون جهت گیری تعصب آلود مشکل را مشخص کند. چنین سازمانی به ضعفهای خود پی خواهد برد و درصدد رفع آنها برخواهد آمد. اگر سازمان نقصها و کاستیهای خود را نپذیرد هیچگاه یادگیرنده نخواهد شد. سازمان یادگیرنده باید کمبودها را شناسایی کند و برای رفع و جبران آنها مجهز شود و آماده شدن همان یادگیری و آموختن است در حالی که اگر سازمان مشکلات را به عوامل خارجی از خود منتسب نکند مشکلی نمی بیند تا به رفع آن بپردازد و انگیزه و رغبتی به آموختن پیدا نمی کند. سازمانی که ضعف خود را در پیش رو می بیند مسائل اقتصادی را به بی ثباتی بازار نسبت می دهد، سازمانی که ناتوانی خود در برآورد درست شرایط تکنولوژیک می بیند به ضعف خارق العاده صنعت مربوط می سازد و سازمانی که به بی خبری خویش از ارزشها و هنجارهای اجتماعی را به دگرگونی اوضاع منتسب می سازد، هیچگاه یادگیرنده نخواهد شد، زیرا هیچگاه نقصی در خود نمی بیند که به رفع آن همت گمارد.

سازمان یادگیرنده یادگیری گروهی را تسهیل و ترغیب می کند - سازمان یادگیرنده با استفاده از مباحثه و مناظره یادگیری گروهی را ترویج و در سازمان استمرار می بخشد. باید به گروههای سازمانی تفهیم شود که تلاشهای آنان به عنوان یک گروه بیش از جمع مساعی تک تک آنهاست. گروههای هماهنگ و منسجم می توانند یاد بگیرند و یادگیری آنان نیرویی شگفت آور برای رشد و پیشرفت سازمان ارزانی می دارد. گروهها برای یادگیری جدی مباحثه و گفتگو داشته باشند، بحث و گفتگو موجب می شود تا افراد گروهها از برداشت دیگران نسبت به اندیشه های خود آگاه شوند. بحث و گفتگو زبان مشترکی را میان اعضای گروه ایجاد می کند و از تفاوتها و افتراقهای بین آنان می کاهد. بحث و گفتگو تجربه ها و دانش افراد را به یکدیگر انتقال می دهد و مجموعه ای از تجربه و دانش ایجاد می کند و روابط میان اعضا را استحکام و توازن می بخشد. برای آنکه مباحثه ثمربخش گردد، باید اعضا پیشفرمهای خود را به کنار نهند و با ذهنی باز به مباحثه بنشینند. این بدان معنی نیست که از نظریات خود چشم بپوشند، بلکه باید از نگرشهای خود آگاه باشند و بتوانند مدتی آنها را به حالت تعلیق درآورند. در چنین حالتی لازم نیست اعضا نسبت به نظریات خود حساسیت نشان دهند و از آنها دفاع کند، بلکه در محیطی آرام نظریات سیلان پیدا می کند و آزادانه رد و بدل می شوند. نکته دیگر در ثمربخش شدن مباحثه نحوه نگرش افراد به یکدیگر است. در گروهی که به بحث می نشینند اعضا باید یکدیگر را همتا و همکار بپندارند و رابطه زیردست و زبردست به کنار گذشته شود. ما با همکاران و دوستان خود خیلی راحت تر از زیردستان و فرادستانمان ارتباط برقرار می سازیم و بحث می کنیم. به همچنین اگر اعضای گروه یکدیگر را دوست و همکار ببینند مسلما مباحثه ای آزادتر و پربارتر بین آنان جریان پیدا خواهد کرد. اگرچه این مسئله ساده به نظر می آید اما در عمل بسیار مشکل است زیرا افراد خود را در سطوح مختلفی احساس می کنند و این نابرابری در سطوح موجب اختلال در بحث می گردد. حرمت بیش از حد به نظریات بالادست و ترس از او موجب می شود زیردست به بحث واقعی نپردازد و سلطه بالادست بر زیردست سبب می شود تا ارتباطی آزاد بین آنان برقرار نگردد. سرانجام برای موثر بودن مباحثه باید فردی جلسه بحث را هدایت کند و اجازه ندهد اعضا از موضوع و زمینه اصلی خارج شوند. افراد عموما علاقه مندند راجع به چیزهایی که می دانند بحث کنند و این نکته مثبتی است. اما اگرآنچه آنها مایلند درباره آن سخن بگویند خارج از هدف جلسه باشد، هماهنگ کننده باید افراد را به سوی هدف و موضوع اصلی بحث هدایت کند. هماهنگ کننده بحث باید از توقف بحث نیز جلوگیری کند و نگذارد بحثها بدون نتیجه خاتمه یابد. هماهنگ کننده می باید افراد را به گفتگو و ارائه نظر ترغیب کند و نگذارد جلسه تحت تسلط یک نفر درآید و ضایعه گروه اندیشی بروز کند. البته پس از آنکه جلسات بحث تداوم یافت و اعضای گروه به فرایند مباحثه آشنا شدند نقش هماهنگ کننده کمرنگ می شود و گاهی جلسات بدون وی هم قابل برگزاری خواهد بود.

رکن دیگر یادگیری گروهی مناظره است. مناظره جزء لازم و مکمل مباحثه می باشد. در مناظره نظریات متفاوت بیان می شود و هر کسی از نظر خود در مقابل نظر مخالف دفاع می کند. بر خلاف مباحثه که کوشش می شد تا نظریات مطرح شده و به اعضای گروه انتقال یابد در مناظره سعی می شود تا نظریات ارزیابی شده و به تصمیمی منجر شود. در مناظره هدف اصلی جمع آوری دانش و اطلاعات نسیت، بلکه نقادی و صرافی نظریات و ارزیابی آنها به منظور دستیابی به نظر برتر است.

ارتباط بین مدیریت آموزش و یادگیری چیست؟سازمانهای یادگیرنده و دانش آفرینخصوصیات سازمانهای یادگیرنده

ct ترانس جریان

برای اندازه گیری جریان های نیروگاههای برق و سیستمهای فرعی معمولا از CT القایی با هسته و سیم پیچ استفاده میکنند برای اندازه گیری ولتاژ از ترانسفورمر های ولتاژ خازنی نوع تقسیم ولتاژ PD استفاده میکنند بنابراین تجهیزات برقی بسوی ولتاژ ها و ظرفیتها ی بالا و ماشینها به سمت حجم زیادتر و سیستمهای حفاظت و کنترل در جهت عملکرد بالا توسعه می یابند

دسته بندی	برق
فرمت فایل	doc
حجم فایل	2341 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	60

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

مقدمه

برای اندازه گیری جریان های نیروگاههای برق و سیستمهای فرعی معمولا از CT القایی با هسته و سیم پیچ استفاده میکنند .

برای اندازه گیری ولتاژ از ترانسفورمر های ولتاژ خازنی نوع تقسیم ولتاژ PD استفاده میکنند .

بنابراین تجهیزات برقی بسوی ولتاژ ها و ظرفیتها ی بالا و ماشینها به سمت حجم زیادتر و سیستمهای حفاظت و کنترل در جهت عملکرد بالا توسعه می یابند .

تقاضاها برای کارایی و تراکم زیاد و دقت بالا برای سنسورها یا ترانسفورمر های نوری برای آشکار سازی جریانها و ولتاژها بعنوان ابزار مهم اطلاعات بکار برده شده در حفاظت و کنترل افزایش مییابد .

از طرفی پیشرفت اخیر تکنولوژی نوری بسیار چشمگیر بوده بطوری که انتظار میرود به وسیله پیشرفت تکنولوژی برای اندازه گیری جریانها و ولتاژهای بالا با تکنولوژی جدید براورده شود . به عبارت دیگر پیشرفت CT-PD نوری تقاضاها را بر اورده میکند .

اصول CT نوری بر اساس اندازه گیری میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط جریانی که طبق اثر فارادی در مدولاسیون و دمدولاسیون نوری پدید آمده است استوار می باشد .

بنابراین قوانین فوق الذکر برای اندازه گیری جریان DC نیز صدق می کند .

درنتیجه CT های فشرده و سبک وزن بدون اشباع مغناطیسی می تواند طراحی شوند . اگر جنس المان های حسگر فرومغناطیس نباشد .

بنابراین مزایای استفاده از نور برای انتقال سیگنال در ایزولاسیون الکتریکی و کنترل نویز القایی الکترومغناطیسی می باشد .

اگر CT نوری با همان مشخصات توسعه یابد ، هنگام به پایان رسیدن ، با یک ساختار سبک وزن و فشرده قادر خواهند بود ، رنج های دینامیکی را گسترش دهند .

مبانی PD نوری بر اساس اندازه گیری ولتاژ کاربردی در مدولاسیون و دمدولاسیون نوری طبق قانون پاسکال است .

در صورت کاهش اندازه المان حسگر امپدانس ورودی در المانهای حسگر می تواند افزایش پیدا کند . این مسله طراحی یک سیستم اندازه گیری ولتاژ کوچکتر از PT معمولی به وسیله ترکیب PD نوری با خازن مقسم ولتاژ را به دنبال دارد .

بنابراین PD نوری تحت تاثیر نویز قرار نمی گیرد و همچنین باند فرکانسی مجاز تا حد دلخواه گسترش می یابد . از این دیدگاه شرکت برق . الکتریک توشیبا و توکیو – کوژلکس و A.B.B و … برای توسعه PD , CT های نوری کاربردی برای اهداف حفاظت و کنترل آغاز به تحقیقات کردند و دراین راه اهمیت احتمالات و قوانین کاربردی نادیده گرفته شد و ترانسفورمرهای GIS 300 KV و تجهیزات 163 KV ایزولاسیون هوا به عنوان تجهیزات عملی تست انتخاب شدند .

مزایای CT نوری :

اندازه گیری جریان نقش مهمی را در سیستمهای قدرت الکترونیک در قسمت حفاظت و کنترل ایفا می کند اخیراً باافزایش ولتاژ خطوط نیرو توجه قابل ملاحظه ای به ترانسفورماتورهای جریان نوری داده می شود . زیرا CT نوری مزایای زیادی بر ترانسفورماتورهای جریان متداول با هسته آهن و سیم پیچ مسی دارد .

برای مثال تراسفورماتورهای جریان نوری optical curret transform بر خلاف ترانسفورماتورهای جریان معمولی فاقد روغن می باشند و لذا در مواقعی که خطای داخلی باعث بروز جرقه ( flashover ) میگردد منفجر نخواهد شد بعلاوه آنها مشخصات الکترومغناطیسی بمراتب بهتری را برای کنترل الکترونیکی پست تأمین می نمایند .

همچنین CT نوری ، اثرات اشباع وایزوله الکتریکی خوب و نیز اندازه و وزن کم آن در بکارگیری بیشتر آن در وارد کردن PD , CT نوری به سیستم قدرت الکتریکی با ولتاژ بالا و یا در یک swichegear ایزوله گازی ( GIS ) یک تحول جدید را باعث می شود .

این مزایا و سایر برتریها شرکت A.B.B را وادار ساخت تا از اواسط4 دهه 1980 برنامه های مربوط به ترانسفورماتورهای جریان نوری را توسعه دهد دراین مدت چندین ترانسفورماتور جران نوری مراحل تست محلی ( field . test ) را با موفقیت روی سیستم های قدرت 380 کیلو ولت تا 552 کیلو ولت ( CT نوری ) المان گذاری گردید . همچنین نمونه 110 کیلو ولت آن نیز قبلاً بطور آزمایشی در سرویس قرار گرفته بود . آزمایشات نشان می دهد که ترانسفورماتورهای جریان نوری نیازهای کلاس 0.5 را تأمین نموده و پاسخ دینامیکی که به نمایش میگذارند با ترانسفورماتورهای جریان معمولی قابل مقایسه است نیاز سیستمهای حفاظت دیجیتالی و تجهیزات الکترونیکی امروز بیشتر از چند ولت آمپر نمی باشد . با بهره گیری از این مزیت شرکت A.B.B سیستمهای ابتو الکترونیک را که ولت آمپرخروجی کمتری دارند توسعه داده شده و جایگزینی آنها را با ترانسفورماتورهای اندازه گیری معمولی با جریان اینترفیس A 1 درنظر می توان گرفت . ترانسفورماتورهای جریان نوری چندین مزیت عمده نسبت به ترانسفورماتورهای جریان معمولی دارند .

(1) تست محلی ( fild test )

انجام تست د رمحیطی که قسمتی از یک شبکه واقعی بوده و امکانات تجهیزات تقریباً مشابه آزمایشگاههای رسمی ( fabora tories ) در آن محیط برای انجام آزمایشات فراهم گردیده است . و بطورنسبی از طراحی ساده تری برخوردارند که اساساً از انفجار جلوگیری می نماید .

بنابراین امکان بروز خطر به نیروی انسانی و یا یجاد خسارت به دیگر تجهیزات پست دراثر انفجار مقره ( porcelain ) وجود نداشته و احتمال ایجاد آلودگی دراثر نشت روغن نیز از بین رفته است .

پاسخ فرکانسی این ترانسفورماتورهای جریان بدون رزونانس است و دارای مشخصه پایین گذرا low pass می باشد . این خاصیت سازگاری الکترومغناطیسی EMG ترانسورماتورهای جریان را بهبود می بخشد . و تأثیر آنها را روی کنترلهای الکترونیکی درپستها کاهش می دهد در فرکانسهای اینتر فیس بالا ( که مثلاً در اثر عملکرد قطع کننده ها به وجود می آید ) مسائل ناشی از پاسخ کاپاسیتیو ترانسفورماتورهای جریان معمولی ( اندوکتیو ) دیگر وجود ندارد . بنابراین در رابطه با اضافه ولتاژهای گذرا قطعات الکترونیکی به میزان کمتری در معرض آسیب دیدگی می باشند .

2) امروزه CT های نوری دو نوعند :

یک CT نوری حجم دار که د رسنسورهای شیشه ای حلقه ای شکل کاربرد دارد .

و یک CT نوری که در فیبر نوری بعنوان سنسور قرار دارد .

در مورد فوق صرفه جویی د رهزینه و فضای نصب و شکلی ساده که دارای مزایای از قبیل دقت بالاتر می باشد مورد توجه قرار گرفته است . در CT . GIS نوری به دلایل هزینه کم و نصب راحت و کوچک بودن آن مطلوب می باشد .

سنسورجریانی با اندازه کوچک و شکل ساده در پستهای GIS بوسیله CT نوری فراهم می شود .

در این CT های با فیبر نوری ، آنچه مهم است محدود کردن جریان خطی،به منظور جلوگیری از کاهش حساسیت است .

تجربه ها ی جدید در باره کاربردهای حفاظتی ترانس جریان وترانس ولتاژ نوری :

معرفی :

در این صفحه نتیجه نصب دو ترانسفور ماتور نوری جهت کاربردهای حفاظتی د ردو شاخه مورد بررسی قرار گرفته است در هر دو مورد ترانسفور ماتور به رله های حفاظتی متصل است و بازبینی از اجرای این طرح بیش از یک سال طول کشیده است.

در اینجا به توصیف اهداف پروژه ، شکل سیستم و اتصال آن میپردازیم آزمایش میدان و مقایسه با ترانسفورماتورهای قدیمی تر و گزارشهای سوئیچینگ و سپس به شرح شکل موجهای ثبت شده میپردازیم .

نتایج بدست آمده و چگونگی ارتباط آنها با اهداف پروژه را بررسی میکنیم یک جریان الکتریکی آنالوگ و کم مقدار LEA اتصال بین ترانسفورماتور و رله را برقرار میکند . کاربرد این استاندارد برای استفاده عملی و کاربردی مورد بحث قرار خواهد گرفت نمونه های آزمایشی یک جریان الکتریکی دیجیتال را نشان نخواهد داد اخیرا در یک کنفرانس غربی که در مورد رله های حفاظتی برگذار شده به توصیف اصول ترانس نوری و بعضی نتایج حاصله از مراحل آزمایشات اتصال کوتاه و میزان دقت اندازه گیری در حال کار میپردازد این صفحه شامل اطلاعات جدید و نتایج بدست آمده از کاربرد های حفاظتی در حال انجام کار است.

دور نمای قبلی :

سیستمهای اندازه گیری ولتاژ و جریان با سطح انرژی پایین هم اکنون در بعضی موارد استفاده میشود آنها یک مزیتی دارند که هزینه و خطرشان نسبت به تجهیزات قدیمی تر کم تر است مخصوصا تجهیزات عایق دار روغنی .

نتایج بدست آمده از دو آزمایش بیان شده در این صفحه دارای شباهت هایی میباشد در هر دو مورد هدف این بوده است که قابلیت اطمینان ترانسفورماتور در کاربردهای حفاظتی نشان داده شود در مجموع این پروژه به دنبال این بوده که ببیند که این ترانسفورماتورهای بهبود یافته که در مورد حفاظت حساس تر و سریع تر هستند بهتر عمل میکنند یا نه . سوئیچینگ و خطاهای گذرا مقایسه خواهند شد . با استاندارد ( 1 ) که از یک سنسور به پهنای باند فرکانسی وسیع استفاده میشود .

معرفی تکنولوژی جریان نوری و اندازه گیری ولتاژ و جریان الکتریکی LEA:

این پروژه ها ، یک سیستم اندازه گیری جریان Nxct را بکار میگیرند . که در ادامه متن از این عنوان به صورت CT نوری یاد میشود و از تکنولوژی اندازه گیری ولتاژ های ویژه NXVT به صورت VT نوری یاد میشود . در ادامه به بررسی اصول ویژه CT وVT نوری با جزئیات بیشتر میپردازیم

مقدمه :

Nxtphase طراح اندازه گیری دقیق ولتاژ و جریان توسط نور است .

دو سال قبل اصول علمی با پیدایش ابزار عصر جدید در ولتاژ های بالای اندازه گیری قدرت شکل گرفت حدود 100 سال قبل دواثر فارادی و پاکلز کشف شده بودند آنها تغییرات مراحل پلوروزاسیون نور را در حضور میدانهای الکتریکی و مغناطیسی به طور دقیق شرح میدادند کاربردهای آزمایشی برای اندازه گیری ولتاژ وجریان نوری به دو دهه قبل برمیگردد . در هر حال این علم فقط مربوط به چند سال گذشته است که در علوم اندازه گیری ، تکنولوژی فیبر نوری و میکرو الکترونیک مشارکت پیدا کرده اند .

	شرکت NXTphase جهت تولید جدید ، دقیق و بالا برای ابزاری که بر پایه فیبر نوری نهاده شده بودند هزینه قابل موثری را خرج نمود . شرکت NXCTphase و حق ثبت ان شرکت با دو موضوع هماهنگ در زمینه تکنولوژی اندازه گیریی ولتاژ و جریان از سال 1990 شروع شد و برنامه توسعه آن یکی به هانی ول در آمریکا و دیگری به مهندس کارمانا در کانادا مربوط میشود .

هانی ول بنیانگذار اصلی همه سیستمهای اندازه گیری ژیرسکپی ناو بری است بنابراین آنها دقیقا توانسته اند انقلابی را در هر دو قرن نمایان سازند تیم محققیق کمپانی یک فیبر نوری مشابه را که در تکنولوژی ژیرو استفاده شده بود جهت استفاده در حقوق اشکار و کاربردهای نظامی ناوبری در اندازه گیری جریان توسعه دادند هانی ول سپس تیمی را با اعضاء دانشگاه تگزاس جهت تولید یک سنسور تشکیل دادند سنسوری که به وسیله جریان زیادی که اندازه گیری کرده است ممکن است استاندارد باشد . اولین کاربرد این سنسورهای بسیاردقیق در سرویس عمومی اریزونا در ایستگاه تولید جولا در سال 1997جایی که میزان خطا 3 درصد است نشان داده شده بودند هانی ول یک پتانسیل اقتصادی را در تکنولوژی سنسور جریان شناخته بود . شروع به جستجوی یک شریک مکمل با داشتن تکنولوژی ولتاژ کرد شبیه به دید یک بازاری .

نیمه دیگر داستان با مهندس کارمانا شروع میشود که هر دو یک زوج موفق از دانشگاه British Columbia (UBC) هستند . کارمانا ( UBC) و BC هیدرو جهت توسعه در یک تکنولوژی جامع برای اندازه گیری ولتاژ نوری باهم شریک شدند و این تکنولوژی بر پایه یک سنسور میدان الکتریکی حساس نهاده شده بود این سنسور یک سلول نوری یکپارچه بود که پاکلز نامیده میشد ( IOPC) . شکافهای علمی دانشمندان به سوی ترانس ولتاژهای نوری دقیق سوق داده شده که از تکنولوژی های محیطی دوری می کرد تکنولوژی های محیطی به ، تکنولوژی های معمولی یا نوری متناوب مربوط می شوند . اولین سنسور IOPC ( سلول نوری جامع پالکز ) در کاربردهای اندازه گیری یک فاز در سال 1998 در یک پست BC هیدرو مقرر گشته بود . مدتی بعد کارمانا به دنبال یک شریک سازگار با داشتن تکنولوژی جریان بود علت این امر بهره برداری از تکنولوژی های نهفته در بازار بود . NXT phase همکنون ترانسهای جریان و ولتاژ نوری هدفمندند را در پستها با ولتاژ بالا بکار میبرد . دربازار سنسورها و نیز CT ها و VT های موجود دیگر را که مفید تر بودند را تولید کردند .

این فوائد شامل :

دقت زیاد

پهنای باند بیشتر

رنج های دینامیکی بالاتر

کوچکتر و بلند تر برای مواردی که قابلیت انعطاف لازم است

نداشتن مکانیزمی جهت نقص شدید

امکان استفاده همان وسیله برای اندازه گیری و حفاظت سودمند

ترکیبات سنسورهای ولتاژ و جریان در همان رده

ایمنی بیشتر پرسنل

نداشتن روغن سلولز یا ترکیبات SF6

عمل VT نوری :

تکنولوژی اندازه گیری ولتاژ نوری از اثر Pockels برای حساس کردن میدان الکتریکی استفاده میکند . سه تا سلول کوچک ( سنور های میدان الکتریکی ) به طور خاصی در یک فضای خالی که بوسیله نیتروژن عایق شده قرار گرفته اند . نور تجزیه شده و انتشار یافته و به کریستال electrooptic وارد میشود .

	شکل 2 – 3 تکنولوژی اندازه گیری ولتاژ NXT Phase

وقتی که یک میدان الکتریکی شکل میگیرد یک اختلاف شتاب القایی بین دو قطب در کریستال بوجود می آید . در انتها یک پلوروزاسیون بیضوی ایجاد میشود . به وسیله اندازه گیری درجه بیضیت ( تفاضل دو قطر)

همانطور که در (شکل 2 ) نشان داده شده است یک اندازه دقیق از میدان الکتریکی نتیجه میشود . سه میدان الکتریکی اندازه گیری میشود سپس باهم ترکیب شده و از یک الگوریتم که مجموع آنها را ثبت میکند جهت اندازه گیری ولتاژ قوی نسبت به زمین استفاده میشود .

تاثیر فاردی

جیسون دی دارفوس

دانشکده فیزیک ، دانشکده وستز ، اهیو 44691 ، اول می سال 1997 یک جزء نور شفاف ( شیشه ) ما بین دو میدان مغناطیسی قرار گرفته است . و به وسیله تغییر مقدار جریان جاری در معرض یک میدان مغناطیسی متغییر قرار گرفته بود . و نور تحت تاثیر میدان مغناطیسی قرار گرفت به طوری که نور تجزیه شده و از میان ماده ای عبور کرده که باعث مقداری چرخش در ان شده است . این تاثیر اثر فارادی نامیده میشود . و به طور کمی به وسیله زاویه ای که نور چرخیده ، میتوان میدان مغناطیسی و ضخامت نور را تعیین کرد . یک نسبت تناسب اصلی به عنوان ضریب ثابت شناخته شده است و این ترکیب ثابت به عنوان واحد درجه در هر میدان مغناطیسی است این ضریب ثابت را جیسون اندازه گیری نمود . و برابر گوس بردقیقه ( 122+0/11) x در مقایسه با مقدار قبلی که در سال 1953 بدست امده بود . 0.016 گوس بر دقیقه تغییر کرد .

چرخش فارادی : یک موج پلاریزه شده مسطح میتوند در میان دو موج دوار پلاریزه شده تجزیه شود چرخش مسطح پلوروزاسیون نور به عنوان انتشار سرتاسری ان نور در یک امتداد موازی در یک میدان مغناطیسی است که اثر فارادی یا چرخش فارادی نامیده میشود .

مقدار چرخش بر اساس تجربه بدست آمده است ذاتا = VBL به طوریکه زاویه چرخش است V ضریب ثابت و B مقدار میدان مغناطیسی و L نیز ضخامت است . یک تصویر مدرن از چرخش فارادی ناشی از پاسخ مکانیکی کوانتوم یک اتم به میدان مغناطیسی است . در این تصویر ، جذب هسته ای و انتشار، هر دو به وسیله میدان امیخته می شوند در این مصداق تاثیر فارادی حس میشود . انچنان تاثیری که زیمان هم جذب میشود زیمان ( پدیده ای که هیچ یک از طیفهای خطی با عبور از میدان مغناطیسی تجزیه نمی شوند . )

نظریه :

چرخش ناشی از میدان مغناطیسی ممکن است از شرایط e/m ، نسبت بار به الکترون در یک حجمی ناشی شود . طبق تئوری لورنتز یک الکترون در داخل مدار خود هسته اتم چرخش میکند و فرکانس چرخشش تغییر می کند که در این چرخش موجب ایجاد نور پلاریزه شده مسطح میان میدانی که تحت تاثیرش قرار گرفته شده می شود . این زاویه چرخش به صورت زیر معرفی شده است :

e میزان بار الکترون و m میزان جرم ( رابطه 1 )

و طول موج نور و B نیروی مغناطیسی در اورستد است . نمای مشتق از انحراف نور نسبت به طول موج و V هم ضریب ثابت است .

میزان چرخش متناسب با قدرت میدان مغناطیسی و فاصله نور که باید از میان این واسطه عبور کند .

آزمایش :

آزمایش انجام شده برای اینست که توسط منبع توان dc یک جریان الکتریکی به دو محفظه الکترومغناطیسی با آب سرد همراه با دو قطب مختلف فرستاده شود یک جزء نوری ( یک واسطه جامع شفاف ) ما بین دو قطب مغناطیسی قرار داده شده است مغناطیس ما طوری طراحی شده است که یک پرتو نور می تواند از یک طرف به طرف دیگر فرستاده شود .

ابتدا یک ترکیب از لیزر هلیم و نئون ( 1 m W max ) از میان یک دریچه تجزیه کننده پرتو عبور داده می شود سپس از میان یک میدان مغناطیسی به اندازه یک جزء نوری عبور کرده و پس از اشکار شدن پرتو در میدان مغناطیسی ، پرتو تجزیه شده توسط روزنه توسط میکرو متر اندازه گیری می شود از اینجا پرتو عمود داخل یک فتودیود منتشر کننده کسینوسی انتشار می یابد که این به یک اپتیمتر خطی با تکنولوژی خاص اشکار ساز متصل شده است این میدانهای قوی توسط کاربر با متر گوسی با پروپ اندازه گیری می شود این از موارد ارائه شده توسط ازمایشگاه مغناطیسی است . جهت شروع کار ، میدان مغناطیسی لازم است که کالیبره شود .

هنگام عملکرد جریان این مشاهده شده بود که میدان مغناطیسی متوسط B در نقاط مختلف این قطبها اندازه گیری میشود . در مقابل کمترین مقدار میدان مغناطیسی در مرکز فضا مابین قطبها نیز عدد مشخصی است نسبت این دو تبدیل به صورت فوق است .

این عدد مربوط به میدان جریان کابردی در ابتدای شروع کار است .

به منظور دیدن اینکه چه مقدار پرتو پلاریزه شده چرخیده است و به عنوان یک عمل نیروی میدان مغناطیسی ما نیازمند پیدا کردن این هستیم که چگونه جریان تحت تاثیر میدان مغناطیسی قرار می گیرد . میدان مغناطیسی متوسط B ( شکل 3 ) این تناسب را نشان می دهد .

	شکل 3- 3 ترسیم جریان میدان مغناطیسی متوسط تولید شده به عنوان نتایج جاری از طریق آهنربای الکتریکی

پس ما نیازمند این هستیم که چگونگی چرخش نور تجزیه شده را که تحت تاثیر قرار گرفته است را به عنوان طرز عمل جریان از میان حلقه های مغناطیسی بررسی کنیم . به منظور افزایش یک امپری جریان به وسیله مطالعه چرخش نور بوسیله میکرو متر روی انالیز کننده نور تجزیه شده میزان چرخش نور گزارش شده است . این مقادیر در یک طرح زاویه ای توسط کامپیوتر ترسیم شده اند . ( شکل 4 ) .

و تولید شیبهای شکلهای 3 و 4 پاسخی را در مورد عبارت 4 به ما میدهند .

هدف از تجزیه کننده پرتو و تحلیل گر ترکیبات این بوده است که میزان جرخش پرتو پلاریزه شده به عنوان نتیجه تاثیر میدان مغناطیسی بر روی یک جزء نوری می تواند اندازه گیری شود این عمل به وسیله اندازه گیری دقیق روی ضعیف ترین نور برای هر مقدار جریان از میان میدانهای مغناطیسی است ما میتوانیم تغییر در چرخش را از تحلیلگر پرتو تجزیه شده بخوانیم و این میتواند به زوایای نظیر به نظیر در یک صفحه به وسیله شرکت سازنده تبدیل شود .

شکل 4 -3 ترسیم زاویه چرخش نور پلاریزه شده به عنوان یک عمل جریان های الکترو مغناطیسی

چرخش به طور مدور موج نوری تجزیه شده در زمان تاثیر فارادی توسط رابطه یک ارائه شده است . در شرایط ازمایش ما به دنبال ضریب ثابتی از نوع کوچکی از جزء نوری می گردیم یکمرتبه این ضریب بدست آمده ما میتوانیم نوع ماده جزء نوری را مشخص کنیم . به منظور مشخص نمودن اینکه ضریب ثابت چگونه است رابطه بالا که برای پیدا کردن زاویه چرخش فارادی استفاده شده است می تواند دو باره نوشته شود . رابطه 3

در این شرایط ما به دنبال تغییر در هر زاویه ای توسط تغییر در میدان می گردیم . میدان مغناطیسی به عنوان میدان متوسط در سر تاسر فضای باز مابین میدانها که در ان جزء نوری قرار داده شده است بکار گزفته میشود . از این رو چون ما مجموعه زوایای چرخشی را که نتیجه عمل جریان یا میدان مغناطیسی است را شناخته ایم و می تواند روشی برای حل رابطه بالا به صورت ساده تر باشد به طوری که مشتق فوق به صورت زیر شکسته شود . ( رابطه 4 )

در این روش دو طرح از یک زاویه Vs ( حافظه مجازی ) جریان و جریان Vs و میدان مغناطیسی قوی میتواند تولید شود که در ان تولید دو شیب معادل خواهد بود با تغییر در هر زاویه توسط تغییر در میدان مغناطیسی است . این موضوع ان چیزی است که در شکل 4 و 3 نشان داده شده است

ct ترانس جریانبرقالمانهای حسگر

اهمیت هنر گرافیک ( هنرهای تجسمی )

گرافیک از سوی هنرهای تجسمی است که صد البته برای کسانی که آن را با نقاشی اشتباه می گیرند چون شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که وقتی به کسی میگویید رشته ام گرافیک است می گوید پس چهره مرا نقاشی کن باید بگویم گرافیک در اصل ایده و ترکیب بندی است که اکثر اوقات بین نوشته و تصویر اتفاق می افتد و نقاشی بیشتر تقلید طبیعت است که ایده های گرافیست ها می تو

دسته بندی	هنر و گرافیک
فرمت فایل	doc
حجم فایل	42 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	89

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فصل اول :

مقدمه:

این بخش هنری برای شماست شمایی که با هنر گرافیک آشنایی دارید یا دوست دارید که آشنا شوید یا اینکه اصلا بعد از خواندن این بخش علاقمند شوید.

گرافیک از سوی هنرهای تجسمی است که صد البته برای کسانی که آن را با نقاشی اشتباه می گیرند چون شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که وقتی به کسی میگویید رشته ام گرافیک است می گوید پس چهره مرا نقاشی کن باید بگویم گرافیک در اصل ایده و ترکیب بندی است که اکثر اوقات بین نوشته و تصویر اتفاق می افتد و نقاشی بیشتر تقلید طبیعت است که ایده های گرافیست ها می تواند بوسیله دست مثال یک نقاش اجرا شود که خیلی از هنرمندان شاید برای اجرای بهتر و شاید بخاطر کسری وقت طراحی نهایی را به شخص دیگری میسپارند که از نوع اول می توان به بیلبوردهای توی خیابان اشاره کرد و گروه دوم به آقای ممیز یکی از گرافیستهای برتر ایران اشاره کرد و گاهی هم آن ایده توسط کامپیوتر و برنامه های پیشرفته اجرا می گردد که مطمئنا کار با دست از ازرش با لاتری برخوردار است.

گرافیک در معنای لغت بمعنی ترسیمی و نگارشی است و در دو مفهوم قدیم ، سنتی و جدید ، نوین متمایز می گردد که در مرز بین این دو پدیده چاپ قرار دارد.

همانطور که گفتم گرافیک به دو دسته قدیم و جدید و بین این دو چاپ ، تقسیم می شود.

البته منظور از چاپ هم ، چاپها ی دستی بوسیله قالب چوبی، لوح فلزی(گرانور)و نیز چاپ سنگی (لینو گرافی دستی) است و هم چاپ نیمه ماشینی مثل ؟ لینوگرافی جدید و هم چاپ ماشینی نظیر چاپ حروفی (نترپرس) و ؟ و غیره

عنوان قدیم گرافیک با گرافیک سنتی شامل خطاطی ، نقاشی دو بعدی ، کنده کاری می باشد که بیشترین نمود ان در آرایش کتابهاست که محصول همکاری نقاش، خوشنویس، تذهیب کار و جلد ساز است.

و اما گرافیک نوین علاوه بر کتاب آرایی در عرصه تبلیغات تجاری، اعلانات دیواری (پوستر) و مطبوعاتی ونشان ها (مارک) و غیره می باشدو حتی در سینما و تلویزیون هم کاربرد دارد. مثل عنوان بندی (تیتراژ) فیلم و تصاویر متحرک طراحی شده (انیمیشین).

هر گرافیک نوین با معماری ومسائل ارتباط محیطی نیز تداخل دارد، پس این هر علاوه بر خط و رنگ به عناصر بصری دیگری چون حجم و نور و حتی حرکت برای انتقال مفاهیم کمک می گیرد.

دفعه های بعد در مورد تاریخچه تا به اینجا رسیدن گرافیک و تصویرسازی و تحول پیدایش خط و خوشنویسی (کالیگرافی) صحبت می کنیم.

نماد و نشانه

در طول تاریخ از نماد، که نوعی علامت واجد هویت بصری است به عنوان ابزاری برای ایجاد ارتباط استفاده شده است. تصویر بر این است که انسان پیش از تاریخ با خراش دادن و ایجاد نقش بر دیوار غارها آلنامیرا در اسپانیا و لاسکو در فرانسه تلاش داشته تا از این طریق به دیگرن اعلان خطریا آگاهی دهد و یا پیام های دیگری را انتقال دهد. باستان شناسان لوازم و ابزارهایی را از یونان باستان یافته اند که بر آنها نقوش و علائم نمادینی نقش بسته که احتمالاً معرف خالق آنها بوده است. در تابوت های مصری نیز نقوش نمادینی حکاکی شده است که احتمالاً نشان از هنرمند خالق آن دارد. در جوامع قرون وسطایی بازرگانان و صنعتگران برای مشخص کردن کالاها یا محصولاتشان از علائم ونمادهای خاصی استفاده می کردند که شناساگر آنها بود. چاپگران اواخر سده نوزدهم میلادی نیز که به مهارت ها واستادی خود فاخر بودند، بر روی تمامی چاپنقش های خود نمادهایی را به صورت حرف نشانه یا امضاء چاپ می کردند که معرف حرفه وصنعتگری آنان بود. در آغاز سده بیستم نیز گاوچرانان آمریکایی برای مشخص کردن مالکیت دام های خود از علائم انحصاری استفاده می کردند. در واقع آنها از نوعی زبان تصویری استفاده می کردند که سابقه آن به مصریان باستان می رسد. طی دوره رکود اقتصادی در آمریکا کارگران دوره گرد یا در واقع پیشه ورانی که بیکار شده بودند، یک نظام ارتباطی تحلیلی و کاربردی راابداع کردند. آنها علائم ونشانه هایی بودند که بر دیوار خانه ها و ساختمان ها رسم می کردند و مثلاً گویای خطراتی بود که کارگران دوره گرد را تهدید می کرد. یعنی درست شبیه به روشی که انسان غارنشین از تصاویر خطی استفاده می کرد. دودایره و یک خط رابط بین آنها شناساگر بانوم و معرف این هشدار بود که پلیس ناحیه خشن و متخاصم است. این نشانه به دیگران هشدار می داد که هرچه زودتر محله را ترک کنید. ر سم چهار خط افقی بر خانه، به این معنا بود که اگر در شکستن چوب به مالک خانه کمک کنید. یک وعده غذا به عنوان دستمزد دریافت خواهید کرد. نقوش مخطط، علائم ونوشته های روی در ودیوارهای شهر را می توان همگی به عنوان تلاشی برای بیان احساسات، ایجاد ارتباط یا تلاشی جهت ابراز وجود دانست.

تصویر نشانه (Pictogram)

نمادهای گرافیکی و ساده ای که در این صفحه ارائه شده «تصویر نشانه» می نامند. «تصویر نشانه» نوعی نماد بصری است که اطلاعات را به صورت تصویری وبدون استفاده از کلام ارائه می دهد. «تصویر نشانه» نوعی نماد گرافیکی است که داستانی را به شیوه ای بسیار ساده و همه فهم و فارغ از محدودیت های زبانی روایت می کند.

امروزه این نوع نمادها را می توان در همه جا دید. از علائم راهنمایی رانندگی گرفته تا علائم نشانه های فروشگاه ها، ساختمان های عمومی، مترو، راه آهن و خلاصه هر کجا که ضروری است اطلاعاتی را سریع و صریح به اطلاع عمومی رساند. به عنوان مثال این نمادها ما را به سمت تلفن عمومی، ایستگاه راه آهن، فرودگاه و رستوران راهنمایی می کنند. این نمادها بدون استفاده از کلمات و جملات اطلاعات موردنیازمان را در اختیارمان می گذارند. به عنوان مثال اگر به یک کشور خارجی سفر کنید که با زبان آشنایی ندارید، به آسانی می توانید علائم جاده ای هشداردهنده و بازدارنده آن را تشخیص دهید. و یا به آسانی با توجه به علائم ونشانه ها مسیر خود را برای مکان مورد نظر بیابید، زیرا این علائم خود یک زبان بین المللی ، بصری و بدون کلام هستند.

1- از علائم شناسایی یا داغ نشانه هایی که گاوچرانان آمریکایی در آغاز سده بیستم استفاده می کردند.

2- نوعی نشان چاپگر قدیمی متعلق به سده نوزدهم، شرکت و سنواکو، 1926

نشانه (لوگو) چیست؟

کلمه لوگو (Logo) از واژه ای یونانی به معنی زبان مشتق شده است. و لوگو را به عنوان یک نماد، علامت، تصویر نشانه و عکس نشانه در نظر می گیریم که معرف و نمایانگر یک سازمان، یک حرفه، محصول یا حتی یک همایش یا یک رویداد خاص است. «نشانه» تجسمی از یک سازمان است و باید مروج هویت بصری آن باشد، هویتی که به سرعت و به آسانی قابل تشخیص باشد.

«نشانه» نمایانگر حجم زیادی از اطلاعات است که در یک بیان بصری واحد متراکم شده است.

در این زمینه داستان معروفی از ریموند لوئی، طراح صنعتی معروف نقل می شود. وی در یک میهمانی با خانمی مواجه شد که در مورد طرح لویی برای شرکت «Exxon» از وی سؤال داشت. وی از لوئی پرسیده بود که چرا چنین سؤالی می کنید و آن خانم گفته بود که چون خیلی جلب توجه می کند و لویی جواب داد :«خوب پاسخ شما همین است».

عوامل موفقیت نشانه

یک نشانه موفق، به سرعت بر مخاطب تأثیر می گذارد و چشم را به شدت به خود جلب می کند. نشانه باید بی هیچ سخن یا کلامی به سرعت قابل تشخیص باشد و دارای انسجامی باشد که آن را از دیگر نشانه ها متمایز سازد. نشانه خوب باید آنچنان قوی و معتبر باشد که تا مدت زمان طولانی همچنان اعتبار خود را حفظ کند و قابل استفاده باشد. برای طراحی هر نوع حرف نشانه ای، راه حل های زیادی وجود دارد، اما اصلی ترین ویژگی یک نشانه یا یک نماد خوب سادگی یا ایجاز آن است. اصطلاح معروف «کمترین بیشترین است» به کرات توسط طراحان و کسانی که طراحی تدریس می کنند استفاده شده است. اصل «کمترین بیشترین است» به آموزه های مدرسه باهاوس مربوط می شود و باید به هنگام طراحی نشانه به خاطر سپرد.

نماد، حرف نشانه یا علامت تجاری؟

برای طراحی نشانه شرکت یا مؤسسه مورد نظرتان از چه قالبی استفاده می کنید. حرف نشانه، نماد یا علامت تجاری؟ مسئله مهمی که همیشه باید به خاطر داشته باشید، تصویری است که تلاش دارید نشان دهید. قالبی که استفاده می کنید خود باید نوعی تصویر قوی و تخیلی را بازتاب دهد. اگر نماد یا تصویر مبهم باشد و موجب سوءبرداشت شود، طرح ناموفق خواهد بود. پیش از تلاش برای طراحی نشانه مورد نظرتان، با دقت به نشانه هایی که در مجلات، روزنامه ها و تابلوی اعلانات وجوددارد نگاه کنید. این طرح ها ایده های فراوانی به شما می دهد و به علاوه امکان می دهد تا تجارب و حاصل کار دیگر طراحان را که منجر به این طرح ها شده، به دقت تحلیل کنید. هر یک از این طرح ها حاصل تلاش طراح در برآورده کردن خواسته های سفارش دهنده و پاسخ گویی به نیازهای بصری شرکت یا مؤسسه است. به نحوی که هم گویای هویت و نوع قعالیت شرکت باشد و هم خود به عنوان یک عنصر تجسمی دارای وحدت و انسجام بصری باشد و چشم را به خود جلب کند. از این رو با مشاهده این طرح ها در می یابید که چگونه سایر طراحان این مسائل را حل کرده اند. در هر صورت به خاطر داشته باشید که طراح حتماً باید در هماهنگی و همفکری با سفارش دهنده بهترین رویکرد به طراحی هویت را تعیین کند.

از چه نوع قالبی استفاده می کنید؟

1- نماد انتزاعی یا تصویری

نماد می تواند واکنش حسی قویی در مخاطب برانگیزد. نمادهایی که به صورت حرف نشانه استفاده می شوند معمولاً شمایل های تصویری خلاصه شده یا انتزاعی هستند که به شکلی بازتاب دهنده سازمان هستند. بسیاری از نمادهای انتزاعی از دهه 60 عرضه شدند، اما از اواخر دهه 1980 نیز که نشر رومیزی پدیدار شد، حجم بیشتری از این نمادها رایج گشت. اگر قصد دارید طرحی تهیه کنید که منحصر به فرد و در بازار قابل رقابت باشد، باید کاملاً مراقب باشید که طراحتان بیش از حد متکی به برنامه های نرم افزاری موجود در بازار نباشد، زیرا در غیر این صورت فرم نشانه ای که طراحی می کنید تفاوت چندانی با طرح های افراد دیگری که از این برنامه ها استفاده می کنند، نخواهد داشت. طراحی نشانه به تفکر زیادی نیاز ندارد. دستیابی به یک مفهوم خوب باید ارجع تر از سرعت و زمان طراحی باشد. در صفحات بعد با نمونه های مختلف این نوع نشانه ها و ویژگی ها و کاستی های هر یک آشنا می شویم.

2- حرف نشاه یا نمادهای متکی به طراحی حروف

«حرف نشانه» (Logotype) معمولاً نام یک مؤسسه است که با حروف چاپی مناسب با آن مؤسسه طراحی شده و معمولاً بدون استفاده از نماد گرافیکی است. گاه حرف نشانه متکی به حروف اول نام شرکت است و به شکل حروف چاپی طراحی می شود.

3- علائم تجاری و نمادهای توصیفی

علامت تجاری (Trade Mark) نام، نماد یا ترکیبی از این دواست که برای شناسایی محصول یک شرکت استفاده می شود. معمولاً علائم تجاری همراه با نشانه TM یا درج می شود.

نکاتی که پیش از شروع طراحی باید به خاطر سپرد

در آغاز کار باید خاطر نشان شود که طراحی نشانه صرفاً خلق یک تصویر زیبا و جذاب نیست، بلکه فرآیندی است که بر یک مفهوم خاص متکی است. طراحی نشانه باید با توجه به عوامل متعددی که بخش عمده ای از آن نیازها و شرایط سفارش دهنده مربوط می شود، انجام گیرد. طراح با اتکاء به این نیازها و نیز اطلاعاتی که گردآوری کرده است شروع به طراحی می کند. در ادامه مراحل آغازین یک پروژه طراحی را بررسی می کنیم.

1- تحقیق

اطلاعاتی درباره سوابق کارهایی که تاکنون توسط شرکت انجام شده گردآوری کنید. اگر شرکت تازه تأسیس است مایل است چه تصویری از خود نشان دهد؟ و اگر قرار است نشانه قبلی یک شرکت را طراحی مجدد کنید راهی وجوددارد که طرح را به جای آن که تغییر اساسی دهید روزآمد کنید. نوع فعالیت و شخصیت سفارش دهنده در نشانه قدیمی آن تشخیص یافته است. از این رو هرگونه تغییر عمده و اساسی می تواند موجب سوء تغییر عموم شود. مردم به دشواری می توانند با این تغییرات کنار بیایند و غالباً از این نوع تغییرات ناخشنود می شوند. اگر ضروری است با تبلیغ و آگهی نشانه جدید، این تغییر به اطلاع عموم برسد و طرح جدید در سطح گسترده معرفی شود.

2- مخاطب کیست؟

پاسخ به این پرسش می تواند مفهوم کلی نشانه یا حرف نشانه را تعیین کند. در دهه 1990 واژه «چند فرهنگی» نقش عمده یافته است. امروز بازار طراحان به کشورهایی که پیش از این بخشی از بلوک شرق بودند گسترش یافته است. آیا نشانه مورد نظر باید فراتر از مرزهای ملی هم مفهوم باشد؟ به بیان دیگر آیا نشانه باید توجه افراد متعلق به فرهنگ های مختلف را در یک نماد ارائه داد؟

«مهم ترین عاملی که بر ارتباطات عمومی تأثیر می گذارد، رایانه سازی، جهانی شدن تجارت و جنبش زیست محیطی است. این عوامل تقریباً چهره کلی دهه 1990 را شکل می دهند. از این رو ترکیب تصاویری شمال بیت هپ، تصاویر شکل یافته رایانه ای، جلوه های چند لایه کاغذ بازیافت شده و نمادهایی که در تمامی کارها و فرهنگ های مختلف قابل فهم باشد بسیار مؤثر است. اما شگفتی از پدیده های جدید همواره با شیفتگی برای چیزهای آشنا تعدیل می شود.» از گفته های چریش گورمان طراحی مجله «گرافیک دیزاین بواس»

1- نشانه ای برای یک مسابقه بین المللی فوتبال که عواید آن صرف مبارزه با بیماری ایدز می شود. اثر تونی دیسپینیا، 1988

2- نشانه چاپی بر روی تی شرت، برای فروشگاه مخصوص لباس های راحتی اثر «مووبه» 1991

3- کجا و چگونه از نشانه استفاده خواهد شد؟

اگر از نشانه در اندازه های مختلف کوچک و بزرگ و بر روی خودروها، تابلوها و نیز سربرگ ها، کارت ویزیت و دیگر آثار چاپی استفاده می شود، باید دقیقاً توجه که این قالبها و اندازه های مختلف چه تأثیری بر ظاهر کلی طرح می گذارند. آیا می توان طرحی که ابعاد بزرگ آن خوش منظر است، ساده و خلاصه کرد به نحوی که همچنان هویتش حفظ شود؟

فصل دوم:

بروشورها

شکل گیری بروشور می تواند شامل سلسله ای از اندازه ها، صفحات و اشکال باشد. بیشترین بروشورها بر پایه اندازه ای استاندارد هستند نیز دقیقاً هماهنگ یا متناسب با نگهدارنده های بایگانی می باشند یا با مقتضیات پاکت نامه ها هماهنگ می شوند.

ما بروشورها را در بخشی مشابه خبرنامه ها به حساب می آوریم. زیرا چالش های اساسی آنها مشابه هم اند. مقدار متن یکپارچه سازی عناصر گرافیکی با متن بدینسان تمام اطلاعات و رهنمودها که برای خبرنامه ها به کار گرفته می شدند برای بروشور نیز به کار می رود.

نظر به اینکه مقدار زیاد متن در کل دارای یک رنگ خاکستری است هنگامی که به صفحه نگاه می کنید می توانید برای لذتبخش تر کردن آن با افزودن کنتراست هر کاری انجام دهید. در این مثال از کادربندی بیش از حد بزرگ برای ایجاد کنتراست در سمت راست و چپ صفحه و در بخش وسطی مقدار قابل توجهی فضای سفید به وجود آورده ایم.

به دلیل اینکه بیشتر بروشورهای دو لتی و س لتی- نظیر این یکی- برای هماهنگی با نگهدارنده های بروشور (بایگانی) با پاکت نامه، اندازه ای استاندارد دارند، جای زیادی بر ای تنوع ستون متنی عریض وجود ندارد اما می توانید جذابیت های بصری اضافه کنید و یکنواختی متن صفحات سنگین را با جاگذاری و در ارتباط با تعدادی تصاویر با قسمت های خسته کننده کاهش دهید.

طراحی این بروشور را برای کازینوی شبانه جمع آوری اعانه با تصویری به شیوه چشمه های لاس وگاس و حروفی متضاد در عنوان شروع کردیم که در مجموع با احتساب 8 صفحه منگنه شده همانند یک جزوه کوچک می شود.

با ترکیب تیتر و عناصر در یک واحد گرافیکی جمع و جور عنصر گرافیکی سرگرم کننده ای ورای عنوان فرعی تجربه کرده ساختیم و عناصر دیگر را حول آن حرکت دادیم. کوششی چند جانبه از جاگذاری ها و اندازه های فراخور.

چشمه را با ظاهری عظیم و نامطبوع شروع کرده بودیم شدیداً اندازه آن را تعدیل نمودیم. برای از بین بردن لی آوتی ملال آور و وسط چین اشاره به حالتی پیش بینی نشده تفریحی و فضایی انرژی زا، عنوان تیتر گرافیکی را کج قرار دادیم.

طراحی ما اتکای بیشتری به تأثیر بصری از عنوان گرافیکی دارد. به طوری که پس زمینه را برای نهایت تأثیرگذاری به رنگ مشکی تبدیل کردیم. پیش از این عکس ستون انبار چندان زنده نبود و برای جذابیت بصری، عکس دیگر و برش الوان از معماری محلی اضافه کردیم. گرافیکی ظاهراً قوی، ناشی از عنوان گرافیکی ما را به تجربه بیشتری ترغیب نمود. به جای گروه کردن دیگر عناصر متراکم، کلاً طراحی عمارتی را با تفکیک عناصر تا حد امکان ارائه دادیم. عنوان گرافیکی بسیار بزرگ بود و تا لبه های طراحی امتداد داشت. با تعدیل اندازه آن تعادلی دلپذیرتر به وجود آوردیم.

محیط سیاه بین عنوان و تصاویر علامت گرافیکی طراحی را هیجان انگیزتر می سازد. برای سادگی، لوگو را از روی جلد برداشتیم و آن را در جایی دیگر گذاشتیم.

این دو صفحه گسترده داخل بروشور را نشان می دهد. مطابق دو صفحه قبلی هستند که از موضوعات مستقر در روی جلد بروشور تبعیت می کنند. ما تیتر فرعی را عنوان اصلی صفحه و تصاویر نهایتاً کوچک از محل ماوقع را در اولین صفحه گسترده جاگذاری کردیم رنگ های روشن و تیره پس زمینه حسی از سرور و شادمانی به حاشیه صفحات می افزایند.

تمام صفحات گسترده دیگر در این بروشور (نظیر این یکی در بالا) توأم با تغییرات اندکی برای ایجاد تنوع در متن و تصاویر از همین لی آوت تبعیت خواهند نمود.

مقدار متن زیاد: هدف خبرنامه و بروشورها ترغیب مردم به خواندن بالفعل است. مقدار زیاد متن چشمان ما را می پوشاند. برای جذب کردن چشمان خواننده بر روی قسمتی از مقاله ای برایش جالب است دستیابی به آن جزء وظایف طراحان است. حتی اگر به طور یقین مقاله ای برای خواننده جالب نباشد شما می توانید آنها را وسوسه کنید که قسمت کوچکی از آن را بخوانند و سپس به قسمت کوچکتری هدایت کنید که در نتیجه آنها سرتاسر مقاله را بخوانند.

این قطعه نوشتاری تا حدی جدی است. همانند یک خواننده مجدانه علاقمند خواهید شد کل اطلاعات مقاله را بفهمید آیا می توانید تصور کنید که 15 صفحه با تعداد صفحات بیشتری این طور باشند . برای تعدادی از پروژه ها ترجیحاً کمیت های بسیار زیادی از متن از جمله تمیزی، وضوح و یکپارچگی متن مقبولیت دارند اما در موردخواننده تان واقعگرا باشید.

چیدمان سمت چپ تغییرات بهتری است که نه فقط موجب آسان خواندن متن می شود بلکه اجازه می دهد فضای سفید بیشتری به داخل آن قسمت آهسته حرکت کند.

اضافه نمودن مقدار جزئی تر فاصله سطور ظاهر صفحه را کم وزن تر می کند و آن را به میزان کمتری ناخوشایند می سازد.

فضای سفید بین پاراگراف به جای ناصافی (کنگره کردن حاشیه ها) به فراخی صفحه هم کمک می کند و هر پاراگراف مستقل برای خواندن وسوسه انگیز می شود چون خواننده احساس نمی کند که آنها چیزی نظیر تعهد برایش ایجاد کنند. خوب متن این پاراگراف را خواهم خواند که حتماً به سطر بعدی هدایت می کند.

تعدادی از این دستکاری ها بدان معنا است که القاء نماید شما متن کمتری بر روی صفحه دارید. اگرچه این مشکلی برای پروژه شماست اما مزیتی است برای فراخی صفحه، سبکتر کردن صفحه و خلق ظاهری جذاب تر و ادراک بیشتر کلمات بر روی صفحه، بدون افزایش فاصله بیشتر سطور سعی کنید حروفی فشرده، باریک اندام با بلندای کوچکتر (برای مثال سعی کنید به جای فاصله 7/12، 4/12 پونت) داشته باشید و این همیشه امکانی برای ایجاد توانایی حروف است.

کاتالوگ

کاتالوگ نیز همانند بروشور در قطع های مختلف چاپ می شود و عمدتاً در اختیار خریداران اجناس و کالاها و یا فرآورده های خوراکی و یا متقضیان خدمات قرار می گیرند تا از آن طریق و به سهولت مشخصات، جنس و قیمت آن را دریابند و نسبت به خرید و سفارش خرید آن اقدام نمایند و یا به مشاغل و خدماتی خاص دسترسی پیدا کنند.

بعضی از کاتالوگ ها در شکلی ساده که حاوی لیست اجناس و کالا ویا خدمات هستند عرضه می شوند و بعضی دیگر همراه با تصویر و در شکلی نفیس ارائه می گردند.

گاهی نیز مؤسسه یا نهادی تبلیغاتی ، لیست اجناس و کالاهای چند شرکت تولیدی و خدماتی را در یک کاتالوگ دسته بندی کرده و به چاپ می رساند. از جمله این کاتالوگ ها می توان کاتالوگ نمایشگاه های کتاب، کاتالوگ نمایشگاه های کالاهای تجارتی و مصرفی یک یا چندین برگ به هم پیوسته ای را که با یکی از قالب های تک برگ، آکاردئونی و یا صحافی شده به صورت مفتول و یا ته چسب که حاوی اطلاعات کلی درباره یک مؤسسه و یا یک کمپانی و یا کارخانه می باشد، بروشور می گویند. اطلاعات مندرج در یک بروشور عبارت است از معرفی اجمالی، شرح عملکرد، عنوان کلی فعالیت ها، تولیدات و محصولات که معمولاً همراه با تصویر و نمودار در قالبی شکیل و چاپی نفیس ارائه می شود. هدف اصلی بروشور، معرفی مؤسسه، کارخانه، کمپانی و یا هر تشکیلات دیگر است. معمولاً نهاد روابط عمومی عهده دار تهیه بروشور می باشد.

اطلاعات یک بروشور می تواند اقتصادی، تجاری، صنفی، اجتماعی، سیاسی، حزبی و یا فرهنگی و هنری باشد؛ اما کاتالوگ ها عموماً دارای اطلاعات اقتصادی وتجاری هستند.

در تنظیم یک بروشور و کاتالوگ، اعم از تک برگ، آکاردئونی و یا دیگر اشکال خلاقانه، بایستی به موضوع، مخاطب، امکانات و کاربری آن توجه شود.

هنر گرافیکهنرهای تجسمینقاشی

اهمیت (سطح مربیگری)

عصری که هر لحظه اش در گرو تغییرات شگفت انگیز است، ارتباطات حرف اول را می زند تحقیقات نشان می دهد که حدود هفتاد و پنج درصد از اوقات روزانه ما به نحوی در تماس و ارتباط با دیگران می گذرد به همین دلیل کیفیت زندگی هر کسی بستگی به کیفیت ارتباطات او با دیگران د ارد همه ما در محیط کار فرصت های یکسانی داریم اما تنها کسانی مسیر پیشرفت و ترقی را به سرعت

دسته بندی	علوم اجتماعی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	1779 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	88

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

مقدمه

عصری که هر لحظه اش در گرو تغییرات شگفت انگیز است، ارتباطات حرف اول را می زند. تحقیقات نشان می دهد که حدود هفتاد و پنج درصد از اوقات روزانه ما به نحوی در تماس و ارتباط با دیگران می گذرد. به همین دلیل کیفیت زندگی هر کسی بستگی به کیفیت ارتباطات او با دیگران د ارد. همه ما در محیط کار فرصت های یکسانی داریم اما تنها کسانی مسیر پیشرفت و ترقی را به سرعت می پیمایند و احترام، اعتبار و مقام برای خویش کسب می کنند که قدرت بیان داشته باشند، خود را به د رستی مطرح کنند و در شرایط مختلف و با افراد مختلف، ارتباطی مناسب و مؤثر برقرار کنند (آل یاسین،1376).

مهارت های ارتباطی سرمایه ای مهم برای هر فرد در راه موفقیت به شمار می رود. توانایی برقراری ارتباط برای همه ی مخلوقات زمین الزامی است، و انسان ها نیز از این قانون مستثنی نیستند. البته ارتباط انسان ها بسیار پیچیده تر و دشوار تر از سایر مخلوقات است. راه های متعدد و مختلفی برای برقراری ارتباط میان انسان ها وجود دارد. با پیشرفت مهارت های ارتباطی اعتماد به نفس نیز افزایش می یابد، از این رو تقویت مهارت های ارتباطی می تواند جزء استراتژی های طولانی مدت برای رسیدن به موفقیت باشد .

امروزه فعالیت های تربیت بدنی به عنوان نوعی تربیت عملی و بخشی از تربیت مکتبی که با فعالیت های مختلف ورزشی، سلامت جسمی و روحی دانش آموزان را مدنظر دارد، مورد توجه خاص می باشد. فعالیت های ورزشی بادارا بودن عنصر مسابقه، رقابت، همکاری، نظم و مقررات و سازمان بخشیدن که حرکات جسمی و روحی به عنوان ابزاری نیکو در تعلیم و تربیت بشمار می آیند.

در میان فعالیت های مختلف ورزشی، بازی فوتبال بعنوان ورزشی ارزان، زیبا و پر هیجان از کشش و جاذبه ی بسیاری در نزد عموم برخوردار است. با توجه به وظایف متعدد و متفاوتی که یک مربی از جهات مختلف به عهده دارد، او را ناگزیر می سازد علاوه بر دانش فنی مربوط به رشته ی اختصاصی خود، در سایر علوم نظیر روان شناسی، جامعه شناسی، مدیریت و سایر علوم انسانی اطلاعات داشته، همچنین شخص مربی باید از مهارت ارتباطی بالایی برخوردار باشد ( چراغپور، 1365)

بیشتر وقت مربیان در ارتباط با بازیکنانشان می گذرد و این ارتباط آن ها را برای نیل به هدف هایشان هماهنگ می سازد. یکی از عوامل موفقیت مربی، قابلیت ارتباط موثر است. او باید قادر به ایجاد ارتباط درست باشد. این گونه ارتباطات باید با والدین، عوامل اجرایی، بازی کنان و مردم برقرار گردد.بیشتر اوقات پیام های ما نارسا است

این نارسایی به جهت عدم ارتباط کلامی نمی باشد، بلکه به این دلیل است که ما به اهمیت ایجاد ارتباط غیر کلامی پی نبرده ایم.این مطلب می تواند درس مهمی باشد که مربی به اهمیت موضوع پی ببرد و نسبت به چگونگی بهبود مهارت های ایجاد ارتباط موثر وقوف بیشتری یابد ( لینچ [1] ، 1942).

بیان مسئله:

واژه ارتباط از ریشه لاتین کامیونز[2] به معنای اشتراک گرفته شده است. این کلمه در زبان فارسی به صورت مصدر عربی درباب افتعال به کار می رود؛ که در لغت به معنای پیوند دادن و ربط دادن و به صورت اسم مصدر به معنای بستگی، پیوند، پیوستگی و رابطه کاربرد دارد. ارسطو ^[3] فیلسوف یونانی، شاید نخستین اندیشمندی باشد که حدود 2300 سال پیش درباره ارتباط سخن گفته است. وی در کتاب مطالعه معانی بیان( ریطوریقا) ^[4] در تعریف ارتباط گفته است: « ارتباط عبارت است از جست و جو برای دست یافتن به کلیه وسایل و امکانات موجود برای ترغیب و اقناع دیگران» ( مشبکی، 1380).

ارتباط یکی از پدیده هایی است که همه جوانب زندگی انسان با آن سر و کار دارد. فقط از طریق نوعی ارتباط است که افراد انسانی می توانند با هم مراوده و مرابطه برقرار کرده به حیات اجتماعی خود ادامه دهند. ارتباط، به زبان ساده ، عبارت است از انتقال و فهم معنا بین اشخاص. عمل انتقال به وسیله هر نوع رفتاری که در امر مبادله اطلاع و معنا موثر باشد، صورت می گیرد. از این رو، ارتباط را به صور گوناگون تعریف می کنند:

1- تبادل اطلاعات با استفاده از توانایی های انسانی یارسانه های تکنولوژیکی.

2- مبادله عقاید و افکار، یا قلمرو وسیع مبادله اندیشه های انسانی.

3- فراگرد دادن و ستاندن اطلاعات.

فرایند ارتباط با فرستنده که اندیشه ای را سامان داده و به صورت شفاهی، نوشته و یا به گونه ای بصری به گیرنده می فرستد آغاز می شود. گیرنده، پیام را دریافت می کند و پس از بازگشایی آن( کشف پیام) به منظور و مقصود ارتباط، پی می برد. این پیام، به جای خود، ممکن است به دگرگونی یا اقدام بیانجامد. اما فراموش نکنیم که فرآیند ارتباط ممکن است توسط« پارازیت ها» و هر چیزی که می تواند باز دارنده ی برقراری ارتباط باشد، بریده شود(رضائیان،1379).

ارتباط عبارت است از انتقال اطلاعات از فرستندهبه گیرنده به گونه ای که این اطلاعات به وسیله ی هر دو، فرستنده و گیرنده، درک و فهم شود( مقیمی، 1377).

ارتباطات مؤثر، هدف به حساب نمی آید بلکه باید وسیله ای برای کسب هدف تلقی شود. مشخصه اصلی در مورد ارتباطات این است که ارتباط کیفیتی ذاتی نیست بلکه اکتسابی است(فلیپو[5] ودیگران 1988،به نقل ازآل یاسین،1376)

به اعتقاد هلریگل واسلکم [6]مهارت ارتباطی عبارت است از توانایی ارسال و دریافت اطلاعات، افکار، احساسات و نگرش ها.مهارت های ارتباطی اشاره دارد به توانایی مدیران که به طور موثر ایده ها و اطلاعاتی به دیگران انتقال داده و همچنین به طورموثر ایده ها و اطلاعات را دریافت کنند( گریفین[7] 1992) .

انسان موجودی اجتماعی است و اجتماع نیز شبکه ای در هم تنیده از روابط بنیاد جامعه زمانی بر پا خواهد که بین عناصر گوناگون، ارتباط خاصی پدیدار گردد. ارتباطات گره ای است که افراد، سازمانها و گروه ها را به هم پیوند می دهد. ارتباطات موثر پیش فرض اساسی نیل به اهداف سازمان محسوب می شود و ارتباطات ضعیف علل بروز بسیاری از مشکلات در سازمان ها است( پرهیزکار، 1368).

یکی از رموز مربی گری موفقیت آمیز، برقراری ارتباط با بازیکنان تیم است، به نحوی که آنان را برای انجام کارهای سخت بر انگیزد. مربی گری چیزی جز تلفیق و ترکیب مهارت های پیچیده با هم نیست. یکی از این مهارت ها توانایی برقراری ارتباط مؤثر با بازی کنان و کلیه اعضاء باشگاه است. این هنر( مهارت) متمایز کننده مربیان بزرگ از سایرمربیان می باشد.موفقیت مربی در امر مربی گری تا حد زیادی به توانایی وی در برقراری ارتباط مؤثر در موقعیت های گوناگون و بی شمار بستگی دارد.مربیان باید بتوانند با بازی کنان، دستیاران و مدیران باشگاه ها به خوبی ارتباط برقرار نمایند.تعلیم، تشویق، رعایت انضباط، ارزش یابی و بیان مهارت ها، مرسوم ترین روابط و واژه های کاربردی در مربی گری می باشند که همه آن ها مستلزم ارسال پیام اند. معمولا مربیان با چگونگی انتقال پیام مورد توجه و تفاوت قرار می گیرند. ارتباط تمامی افراد در یک باشگاه مستلزم ارتباط صحیح با مربی است مربی در مرکز دایره قرار گرفته است و همگی بایستی نگاهی مستقیم به مرکز داشته باشند.« امه ژاکه[8]» سر مربی سابق تیم ملی فرانسه در سال 1998 که با این تیم به عنوان قهرمان جهان نائل شد در خاطراتش این گونه گفته است:« یک مربی بر اساس ضروریات زمان می تواند یک معلم، یک پدر، یک دوست، و یا یک پلیس باشد. برای یک مربی صرفاً دانستن مسایل مربوط به رشته ورزشی کافی نیست بلکه باید یک فیلسوف خوب، یک مربی خوب و از همه مهم تر یک شنونده و یک گوینده توانمند باشد. وی باید از لحاظ اخلاقی اعتبار داشته و ارزش های اخلاقی را به خوبی بشناسد و نیز توانایی دفاع از آنها را داشته باشد.مربی خوب گاهی مانند پدر برای بازی کنانش است، گاهی هم بایستی مانند یک پلیس زیرک برای آن ها باشد. چون که بازی کنان عموماً جهت گرفتن انگیزه به هر دو شوک مثبت و منفی نیاز دارند. عدم یکی از این دو دیگری را کم رنگ می کند.وقتی از «آلکس فرگوسن» ^[9]سرمربی«منچستر یونایتد»[10] انگلیسی در مورد ارتباط با بازیکنانش سوال می شود، در پاسخ می گوید : من در تمام مراسم شادی وغم بازیکنان شرکت می کنم وازاحوالات شخصی آن ها باخبرهستم( قزل سفلو، 1381)

دررابطه بابحث مربی گری وبه ویژه دررشته ورزشی فوتبال درآخرین طبقه بندی که دراین رشته صورت پذیرفته است ، به شرح ذیل می باشد:

نقطه آغاز مربیگری با سطح پایه شروع می شود که درجه D آسیا نام دارد.

سطح C دومین سطح مربی گری است که در این سطح برای مربیان آموزش تکنیک و تاکتیک در نظر گرفته می شود. سطح یا درجه B کنفدارسیون آسیا که به گفته ی اکثر مربیان سخت ترین دوره و کامل ترین دوره مربی گری را شامل می شود و مربیانی که در کلاس های آموزشی این سطح شرکت می کنندواین دوره را با موفقیت به پایان می رسانند افرادی مجرب در امر مربی گری خواهند بود. و در نهایت سطح یا دوره A کنفدراسیون آسیا که بالاترین درجه مربی گری در کشور ما است که به علت زمان طولانی کلاس های این دوره و محدود بودن ظرفیت این کلاس ها مربیان اندکی قادر به گذراندن این دوره هستند

سئوال اساسی که این پژوهش قصددارد به آن پاسخ دهد ،این است که :

آیا مربیان فوتبال ما در رابطه با مهارت های ارتباطی که شامل مهارت های بازخورد، شنود موثر و مهارت کلامی است، مهارت لازم را دارند و آیا هر مربی نسبت به درجه و سطح مربی گری که به دست آورده و دوره های مخصوص را گذرانده به همان اندازه و درجه مربیگری، در رابطه با مهارت های ارتباطی به مرحله رشد و تکامل رسیده است یا نه؟

ضرورت و اهمیت تحقیق

انسان موجودی اجتماعی است و آشکار است که این ماهیت اجتماعی، آدمی را به برقراری رابطه و ایجاد ارتباط با وجوه گوناگون اجتماع و مجموعه ای که در آن است رهنمون می گرداند. درواقع هر نوع فعالیت سازمان یافته، به ارتباطات نیازمند است و هدایت هر کاری، مستلزم پیام دادن است و بستر انتقال پیام ها، ارتباطات( در شکل گسترده آن) است و از همین رو راه دیگری برای هدایت کار افراد و گروههای کاری سازمان وجود ندارد.ریشه بسیاری از مشکلات فردی، سازمانی و اجتماعی را می توان در کمبود ارتباطات مؤثر نقش سیستم ارتباطی یا به طور کلی سود تعبیر و تفسیرهای ارتباطی جستجو کرد(آل یاسین،1376).

مهم ترین و مشکل ترین مهارت برای ایجاد رابطه های قوی با ورزشکاران، ارتباط کارآمد است.ارتباط کارآمد اصطلاحی است که اغلب علت پیروزی های عظیم قلمداد می شود. از سوی دیگر،ارتباط غیر کارآمد اغلب به عنوان تبینی برای شکست ها به کار می رود. مثلاً << ری اسکات >>[11] که در سال 1974 به عنوان مربی نمونه سال آمریکادر جامعه ی ملی بسکتبال برگزیده شده بود در سال 1976 اخراج شد. دلیلی که توسط مدیریت در اختیاررسانه های همگانی قرار گرفت ،از هم پاشیدگی فرایند ارتباطات او بود. بنابراین، ارتباط مستلزم داشتن چیزی بیش از اطلاعات درست و مناسب است. اطلاعات باید به درستی ارزشیابی گردد، و در اختیار تصمیم گیرندگان اصلی قرار گیرد، و به اقدامی مناسب و در خور منجر گردد .ارتباط میان اشخاص مستلزم فرد یا گروهی است که در انتقال اطلاعات به فرد یا گروه دیگری تلاش دارد. ارتباط کارآمد حاکی از این است که پیام برای فرستنده و گیرنده معنای مشابهی داشته است( شکرکن ،1377).

ایجاد ارتباط خوب و کارآمد ، مشکل است اما برای مربی گری خوب، نقش اساسی دارد. ارتباط خوب باعث تسهیل ایجاد، شجاعت، دلسوزی، همکاری و حس گروهی در ورزشکاران می شود. هنر ارتباط ضروری و قابل یادگیری است. مربی و تیمی که در زمین بازی و خارج از آن به خوبی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند، بلوغ لازم را برای انجام دادن کار از خود نشان می دهند دنیای ورزشکاری امروز بیشتر از همیشه چالش برانگیز است. فشارها و خواسته هایی که شما به عنوان یک مربی با آن ها مواجه می شوید ، زیاد هستند ورزشکاران به دنبال تیم ها، برنامه ها و مدارسی هستند که مربیان آن ها بتوانند با ورزشکاران محترمانه گفتگو کنند. به این دلیل ارتباط خوب با مرحله پذیرش بازی کنان جدید شروع می شود. زمانی که شرایط سختی در یک تیم بوجود می آید ، ورزشکاران انتظار دارند دربرخورد با آن ها ، شخصیت ایشان حفظ شود. ارتباط خوب بین مربی و اعضای تیم به ایجاد محیط اعتماد و اطمینان کمک می کند و هر کسی می تواند با تمرکز روی نهایت تلاش در این محیط رشد کند.با یک ارتباط، خوب مشکلات و فشارهای مربی گری خیلی راحت تر کنترل می شود.ارتباط خوب کلید انتقال پیام و در نتیجه،کلید کار آمدتر بودن در نقش یک مربی است(لینچ 1942 )[12] .

اهمیت تحقیق فوق از آن جهت می باشد که در تیم های فوتبال از یک سو همدلی،واکنش های عاطفی و روابط خوب انسانی و از سویی دیگر تنش و عدم توافقات به وفور مشاهده می شود،که اگر به گونه ای مناسب شناسایی،تجزیه و تحلیل و مورد استفاده قرار گیرد به طور یقین موجب موفقیت تیم ها می شوند.اگر مربیان تیم های فوتبال علاوه بر دانش و تجربه از مهارت های ارتباطی کافی برخوردار باشند،می توانند با انتخاب روش رهبری مناسب با بازی کنان خود ارتباط صحیح برقرار نموده و با بالا بردن روحیه همکاری و ایجاد انگیزه کار و فعالیت در آن ها،زمینه موفقیت تیم را مهیا سازند(فهیم دوین، 1384).

بخش عمده کار مربی فراهم آوردن محیط مناسب کار و فعالیت برای بازی کنان می باشد که به دور از تعارضات و عدم توافقات در حصول به اهداف مشترک تیم همکاری نمایند.تیم های ورزشی مربیانی نیاز دارند که آرام دل و سالم باشند و فشارهای درونی برای انگیزش خود را بشناسند و رفتار خود را متعادل سازند.مربیانی که بتوانند احساسات و عواطف مثبت مانند بردباری،خوش بینی،آرمان داری،احساسات ،عزت نفس و امثال آن را با عوامل منطقی مانند:هوشمند بودن،تفکر،تحلیل و سایر امور منطقی در هم بیامیزند و مسائل و مشکلات موجود در تیم را به نحو مطلوب مدیریت نماید(همان منبع ، ص74).

ضرورت بررسی این مسئله از آنجا نمایان می گردد که وظیفه ی مربی نسبت به شاگردانش مانند وظایف مشکل یک پدرخوب است.بدیهی است که آموزش دادن حتی به یک نفر به قدر کافی مشکل است چه رسد به آموزش دادن و مربی گری در مورد تیمی که دارای بیست تا سی نفر بازیکن در سنین مختلف با علائق مختلف و فرهنگ تربیتی مختلف می باشد و این مسلما مشکلات زیادی را در برخواهد داشت .برای بهتر اداره کردن تیم و داشتن ارتباط دلپذیر با هر یک از افراد تیم لازم است به نیازهای بازی کنان خود واقف گشته و حتی المقدور نسبت به درخواست های منطقی آنان جواب مساعد داده شود وجهت سهولت کار، مربیان باید به فرایند ارتباط مؤثر و نیازمندی های بنیادی شاگردان خویش واقف باشند.

اهداف تحقیق:

الف)هدف کلی :

تحقیق هدف کلی تحقیق بررسی رابطه بین درجه مربی گری و مهارت های ارتباطی مربیان فوتبال دارای مدرک مربی گری (C,B,A)کنفدراسیون فوتبال آسیا می باشد.

ب)اهداف ویژه:

- تعیین رابطه بین درجه مربیگری (C,B,.A) با مهارت های ارتباطی با در بین مربیان فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین سابقه ی مربی گری با مهارت های ارتباطی مربیان فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین مدرک تحصیلی مربیان با مهارت های ارتباطی فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین رده (سطح) مربی گری با مهارت های ارتباطی در بین مربیان فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین سن با مهارت های ارتباطی مربیان فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین درجه ی مربی گری مربیان با مهارت های کلامی با فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین درجه ی مربی گری با مهارت های بازخورد مربیان فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین درجه ی مربی گری با مهارت های شنود موثر مربیان فوتبال استان گلستان

- تعیین رابطه بین سن ، مدرک تحصیلی، سابقه مربی گری، سطح(رده)مربی گری ومهارت های شنودمؤثر،کلامی وبازخورد مربیان فوتبال استان گلستان

فرضیه های پژوهش:

1- بین درجه مربی گری( C,B,A) کنفدراسیون فوتبال آسیا با مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد.

2- بین درجه مربی گری با شنود مؤثر رابطه معناداری وجود ندارد.

3- بین درجه مربی گری با مهارت کلامی رابطه معناداری وجود ندارد.

4- بین مهارت بازخورد با درجه مربی گری رابطه معناداری وجود ندارد.

5- بین سابقه مربی گری مربیان با مهارت بازخورد، رابطه معناداری وجود ندارد.

6- بین سابقه مربی گری مربیان با مهارت شنود مؤثر، رابطه معناداری وجود ندارد.

7- بین سابقه مربی گری مربیان با مهارت کلامی، رابطه معناداری وجود ندارد.

8- بین سابقه مربی گری با مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد.

9- بین سن مربیان با مهارت بازخورد، رابطه معناداری وجود ندارد.

10- بین سن مربیان با مهارت شنود مؤثر، رابطه معناداری وجود ندارد.

11- بین سن مربیان با مهارت کلامی، رابطه معناداری وجود ندارد.

12- بین سن مربیان با مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد.

13- بین مدرک تحصیلی مربیان با مهارت بازخورد، رابطه معناداری وجود ندارد.

14- بین مدرک تحصیلی مربیان با مهارت شنود مؤثر، رابطه معناداری وجود ندارد.

15- بین مدرک تحصیلی مربیان با مهارت کلامی، رابطه معناداری وجود ندارد.

16- بین مدرک تحصیلی مربیان با مهارت های ارتباطی رابطه معناداری وجود ندارد.

17- بین سطح مربی گری مربیان با مهارت بازخورد، رابطه معناداری وجود ندارد.

18- بین سطح مربی گری مربیان با مهارت شنود مؤثر، رابطه معناداری وجود ندارد.

19- بین سطح مربی گری مربیان با مهارت کلامی، رابطه معناداری وجود ندارد.

20- بین سطح مربی گری با مهارت های ارتباطی رابطه معنا داری وجود ندارد.

پیش فرض های پژوهش:

1- آزمودنی ها با صداقت و دقت به سئوالات پرسش نامه پاسخ می دهند.

2- آزمودنی ها با توضیح کامل محقق و درک سوالات به پرسش نامه پاسخ می دهند.

3- پرسش نامه اندازه گیری میزان مهارت های ارتباطی که توسط بارتون جی. ای تدوین شده از روایی و پایائی برخوردار است.

محدودیت های تحقیق:

الف) محدودیت هایی که توسط محقق اعمال شده است:

1- این تحقیق فقط در بین مربیانی که دارای مدرک مربی گری A,B,C کنفدراسیون فوتبال آسیا بودند، صورت گرفته است و مدرک مربی گری D لحاظ نشده است.

2- زمان اجرای تحقیق و توزیع پرسش نامه در تابستان 86 می باشد.

ب) محدودیت هایی که از اختیار محقق خارج می باشد:

1- کمبود مربیان با مدرک A مربی گری در استان گلستان

2- اگر چه نام افراد در تحقیق مشخص نشده است ولی شاید ملاحظاتی در پاسخگویی به سئوالات در مربیان ایجاد شود.

3- منطقه ی جغرافیایی به لحاظ شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ممکن است بر پاسخ به سئوالات تأثیر گذار باشد.

واژه ها و اصطلاحات:

الف) تعاریف نظری

مهارت ارتباطی[13]: عبارتست از توانایی ارسال و دریافت اطلاعات، افکار، احساسات و نگرش ها( هلریگل و اسکلم، 1996،ترجمه فهیم دوین،).

تربیت بدنی[14] : [15] فرایندی است- آموزشی و تربیتی که از طرق فعالیت های جسمانی، تمام ابعاد وجودی انسان را مورد توجه قرار می دهد و به رشد وتوسعه آنها کمک می کند.( آزاد، 1375).

مربی گری: [16] فرایند هماهنگی یک سری زمینه های کاربردی که منجر به یک برنامه سیستماتیک و مجهز جهت آماده سازی فرد منظور بهبود و توسعه رقابت و ورزش می گردد.( چراغ پور، 1365).

مهارت کلامی: [17] عبارتست از بکارگیری آگاهانه نمادهای کلامی به منظور ترغیب دیگران به انجام کار( رابینز، 1989)

بازخورد: [18] عبارتست از برگشت نتیجه پیام به فرستنده بطوری که فرستنده پیام از وضعیت ارسال پیام و نحوه ی دریافت و درک آن آگاه گردد.( الوانی، 1379)

شنود مؤثر: عبارتست از دریافت معنی آنچه که فردمی شنود. ( رابینز، 1378) ^[19]

ب) تعاریف عملیاتی:

مهارت های ارتباطی:از نظر عملیاتی منظور از مهارت های ارتباطی در اینجا مجموع نمراتی است که مربیان از مهارت های کلامی،بازخوردوشنود موثر کسب می کنند و دامنه نمرات از حداقل 5(ضعیف) تا حداکثر 30 (قوی) متغیر است.

مهارت کلامی:از نظر عملیاتی منظور از مهارت کلامی در اینجا نمراتی است که مربیان از سوالات3- 4- 7- 12- 15- 17 کسب می کنند، و دامنه ی نمرات از حداقل 5( مهارت کلامی ضعیف) تا حداکثر30( مهارت کلامی قوی) متغیراست.

مهارت بازخورد: ^[20]ازنظرعملیاتی منظورازمهارت بازخورد دراینجا نمراتی است که مربیان ازسئوالات 1،5،9،11،13،16 کسب می کنندو دامنه نمرات ازحداقل5(مهارت بازخوردضعیف) تاحداکثر30 (مهارت بازخوردقوی) متغیراست.

مهارت شنود مؤثر: ^[21]

از نظر عملیاتی منظور از مهارت شنود مؤثر در اینجا میزان نمراتی است که مربیان از سوالات 2-6-8-10-14-18 کسب می کنند و دامنه نمرات از حداقل 5( مهارت شنود مؤثر ضعیف) تا 30 ( مهارت شنود مؤثر قوی) متغیراست.

مربی درجه C: ^[22]

از نظر عملیاتی منظور از مربی C شخص یا فردی است که 2 سال بعد از فعالیت با مدرک درجه مربی گری D کنفدارسیون فوتبال آسیا و طی مدت 12 روز زیر نظر فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران و با هماهنگی کنفدراسیون فوتبال آسیا، در کلاس های مربی گری که آموزش تکنیک و تاکتیک در فوتبال را شامل می شود، شرکت می کند.

مربی درجه B : ^[23]

از نظر عملیاتی منظور از مربی B شخص یا فردی است که 2 سال بعد از فعالیت با مدرک مربی گری درجه C کنفدراسیون آسیا در سطح کشور، طی مدت 21 روز زیر نظر کنفدراسیون فوتبال آسیا به آموزش جهت مرحله پیشرفته مربی گری در این کلاس ها شرکت می نماید.

مربی درجه A : [24]

از نظر عملیاتی منظور از مربی A، شخص یا فردی است در ضمن اینکه 2 سال از مدرک مربی B که کسب کرده سپری شده و بعد از گذشتن چند سال از مربی گری خودش در سطح استان و کشور و کسب تجارب گوناگون طی مدت یک ماه در کلاس های مربی گری A کنفدراسیون فوتبال آسیا شرکت می کند که در این کلاس ها اهم مطالبی که به این مربیان آموزش داده می شود، در مورد مدیریت باشگاه ها است.

بخش اول : زیر بنای نظری پژوهش

مقدمه

هر پژوهشی مبتنی بر یافته ها و تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور می باشد که به استناد این یافته ها و مدارک موجود توسط محققین قبلی انجام می شود.

این فصل شامل دو بخش است:

بخش اول شامل مبانی نظری تحقیق می باشد و بخش دوم ادبیات پیشینه تحقیق را شامل می شود .

فرآیند ارتباطات و عناصر اساسی آن

در یک عبارت ساده، ارتباطات را می توان تبادل اطلاعات و انتقال معنی دانست (کتز و کان، 1969 ، به نقل از رضائیان ، 1383 ). عناصر ارتباط را با بسط تعریف فوق در این جمله که می گوید: ارتباطات عبارت است ازانتقال اطلاعات از فرستنده به دریافت کننده،‌ به طوری که اطلاعات برای فرستنده و گیرنده قابل درک باشد،‌ در شکل ذیل می توان نشان داد (کنتز و دیگران، 1988، به نقل از رضائیان ، 1383).

در شکل فوق فقدان هر یک از عناصر موجب عدم برقراری ارتباط است. در تعریف جامع تری، می توان گفت: ارتباطات،‌ فرایندی است که اشخاص از طریق انتقال علائم پیام به دریافت معنی مبادرت می ورزند. ( رضائیان ، 1383)

ارتباطات عبارت است از انتقال اطلاعات از فرستنده به دریافت کننده، به طوری که اطلاعات برای فرستنده و گیرنده قابل درک مشابه باشد.( حقیقی، 1380).

ارتباطات عبارتست از مبادله ی اطلاعات بین دو یا چند نفر از طریق علائم مشترک به عبارت دیگر ارتباطات عبارتست از کلیه ی فعالیت های گفتاری، نوشتاری و کرداری( حرکتی) که برای انتقال معنی و مفهوم و یا اثر گذاری و نفوذ بر دیگران به کار گرفته می شود.( مقیمی، 13377)

« ارتباط عبارتست از عمل انتقال، اظهار، بیان و گفتگو بین یک فرد با فرد دیگر( مشبکی، 1380)

ارتباط عبارتست از: (انتقال مفاهیم، اطلاعات و معانی و احساس ها بین افراد در سازمان، با واسطه یا بدون واسطه)( حقیقی 1380)

ارتباط عبارتست از: «فرایند انتقال ارتباط، احساس ها، حافظه ها و فکرها در میان مردم» ( اسمیت¹، 1998، به نقل از مهربان 1379)

ارتباط عبارتست از : انتقال و تبادل اطلاعات، معانی و مفاهیم و احساس ها بین افراد در سازمان با واسطه یا بی واسطه( الوانی، 1369).

ارتباطات: یعنی برقراری مناسبات بین دو طرف، از طریق حس ادراک توسط یک فرد و ایجاد سرعت انتقال، درک و جوابگویی از طرف دیگر ( میرسپاسی، 1369)

ارتباطات عبارتست از: مبادله« اطلاعات و انتقال مفاهیم» که بصورت شفاهی، کتبی، یک طرفه و یا دو طرفه صورت می گیرد . ( شعاع ،1377)

بنیین و نانسن[25] اظهار داشتند که فراهم آوردن معنا از طریق ارتباطات، یکی از چهار راهبرد مهم رهبری است. ارتباط موثر با افراد و درک انگیزه های آنان باعث توفیق مدیریت در انجام وظیفه رهبری، هدایت و غیره خواهد شد. ارتباط صحیح تنها راهی است که افراد مختلف می توانند به درک متقابل برسند(ترجمه فهیم دوین،1381).

ارتباط مکانیسمی است که روابط انسانی بر اساس آن به وجود می آید و تمام مظاهر فکری و وسایل انتقال و حفظ آن ها در زمان و مکان بر پایه ی آن توسعه پیدا می کند. ارتباط عبارتست از :« انتقال اطلاعات با وسایل ارتباطی گوناگون از یک نقطه، یک شخص با یک دستگاه به دیگری»( نسل لانگلی و مشل شین ^[26] ، 1986 به نقل از مشبکی، 1380).

ارتباطات مجموعه ای از مهارت هاست. اما مهم ترین آن ها درک نقطه نظرهای طرف مقابل و تفهیم نقطه نظرهای خویش است.چنانچه ارتباط به صورت صحیح انجام نشود، باعث ایجاد نابسامانی دررسیدن به هدف خواهد شد. بنابراین ریشه ی مشکلات فردی، سازمانی و اجتماعی را می توان در کمبود ارتباطات مؤثر و سوء تعبیرها و تفسیرهای ارتباط جستجو کرد.پس می توان گفت که برقراری ارتباط صحیح به دلایل متعددی برای مربیان ضروری است که از آن جمله:هماهنگ کردن و تنظیم وقت خود، انجام وظایف، برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت، رهبری و کنترل تیم به نحوه ی مؤثر.(رضائیان،1379)

عناصر ارتباطی عبارتند از:

1- فرستنده (منبع): فرستنده پیام، آغاز کننده ارتباط است که معمولاً تماس را جهت انتقال اطلاعات و مفهوم آن به دریافت کننده شروع می کند.

2- گیرنده (مقصد): شخصی است که پیام را دریافت کرده و استنباطی از آن می کند، اگر استنباط گیرنده با مقصود فرستنده یکی نباشد پیام دریافت نشده است.

3- مفهوم ذهنی پیام: فکر و اندیشه ای است که باید به گیرنده منتقل شود.

4- مفهوم عینی پیام: پیام به یک سری علائم تبدیل می گردد و به صورت خبر، نکته یا موضوعی به گیرنده انتقال می یابد.

5- ارسال پیام: وسیله و طریقه ارسال پیام را کانال گویند (مانند هوا برای انتقال کلام، کاغذ جهت ارسال نامه،‌ امواج الکترومغناطیس در انعکاس تصویر). هر چند بعضی از صاحبنظران میان پیام و کانال ارسال آن، تفاوت قائلند، ولی پیام و کانال ارتباطی آنچنان در هم آمیخته اند که در اغلب موارد تفکیک ناپذیرند. نکته مهم در کارآیی و اثر بخشی ارتباط،‌ متناسب بودن کانال برای ارسال پیام است.

6- دریافت پیام: پیام،‌ توسط گیرنده یا گیرندگان دریافت می شود. استنباط و ادراک گیرنده پیام نقش بسیار مهمی در برقراری ارتباط دارد.

7- تبدیل پیام به مفهوم ذهنی: فرایندی است که گیرنده بر اساس آن، پیام را به اطلاعات مورد نظر فرستنده تفسیر می نماید،‌ این تفسیر بر مبنای تجربه گذشته گیرنده،‌ تفسیر فرد از علائم، انتظارات و مقاصد دو طرف (فرستنده و گیرنده) از پیام انجام می شود.

8- درک پیام: گیرنده، پس از ایجاد مفهومی ذهنی برای خود، پیام را درک می کند.

9- پارازیت (استونر [27]،‌ 1983، به نقل از رضائیان ، 1383 ): عبارت است از عواملی که موجب اخلال یا نامفهومی پیام است یا صورت دیگری از تداخل در ارتباط. دخالت عامل پارازیت ممکن است به دلایل ذیل باشد:

1-9 : فرستنده،‌ پیام را به درستی ادا نکند.

2-9 : پیام تحریف شده باشد.

3-9 : صداهایی از محیط در آن اثر گذاشته باشد.

4-9 : بی توجهی گیرنده به پیامی که دریافت کرده است.

5-9 : عدم دقت گیرنده در تفسیر پیام.

10- بازخورد : ابراز نظر و واکنش های گیرنده درباره پیام و انتقال آن به فرستنده را گویند . بازخورد، درجه اثر بخشی و کارآیی ارتباط را نشان می دهد. همچنین کمبودها و نارسایی های ارتباطی را بیان می کند،‌ در این صورت،‌ بازخورد به رفع اشکالات و بهسازی ارتباطات کمک می نماید. ( رضائیان ، 1383).

انواع ارتباطات

ارتباطات را از جهات متفاوتی می توان طبقه بندی کرد. اگر بخواهیم ارتباطات را از نظر عکس العمل در محیط استقرار،‌ بررسی کنیم، از طبقه بندی ذیل استفاده می کنیم:

الف- ارتباطات یک جانبه : اگر عکسل العمل گیرنده نسبت به پیام ابراز نشود،‌ آن را از ارتباط یک جانبه گویند.

ب- ارتباطات دوجانبه: چنانچه، محیط استقرار به گونه ای باشد که گیرنده عملاً عکس العمل ها و نظرهای خود را درباره محتوای پیام به اطلاع فرستنده برساند، به آن ارتباط دوجانبه گویند.

پژوهش های انجام شده (لِویت [28]، 1964،به نقل ازرضائیان،1383) در این دو مورد حاکی است که:

1- ارتباط یک جانبه، سریعتر و کار فرستنده پیام آسانتر است.

2- ارتباط دو جانبه، از دقت بیشتری برخوردار است ،‌ چون در نتیجه عمل بازخور، فرستنده امکان بررسی مجدد پیام را می یابد و آن را با دقت بیشتر برای گیرنده ارسال می کند. همچنین، در ارتباطات دو جانبه، گیرنده احساس اطمینان بیشتری به تأثیر قضاوتها و ارزش های پیشنهادی خود پیدا می کند.

3- در ارتباطات یک جانبه ، به علت دقت کمتر ، پارازیت و سردرگمی بیشتری دیده می شود ، بنابراین جهت پرهیز از این امر ، تا سر حد امکان از قبل برای این ارتباط ، باید برنامه ریزی گردد.

4- در ارتباطات یک جانبه، فرستنده آسانتر می تواند اشتباهات خود را مخفی نماید.

5- در مواردی که امور هنوز برنامه ریزی نشده و به روال عادی در نیامده اند، ارتباط دو جانبه وسیله موثرتری است و قدرت نفوذ بیشتری دارد، ولی پس از آنکه امور برنامه ریزی شد و حالت عادی و یکنواختی یافت،‌ اثر ارتباط دوجانبه به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می یابد و از آنجایی که تصمیم های برنامه ریزی نشده بیشتر در سطوح عالی مدیریت است،‌ امور جاری بیشتر در سطوح عملیاتی سازمان وجود دارد. شاید بتوان نتیجه گیری کرد که ارتباطات دوجانبه، برای اتخاذ تصمیم در سطوح عالی مدیریت مناسبتر و مؤثرتر است.

6- بعضی از صاحب نظران، معتقدند که ارتباط یک جانبه هنگامی مناسب و موثر است که فرستنده و گیرنده با پیام آشنا باشند، یعنی پیام حالت یکنواخت و تکراری داشته باشد، نظم و ترتیب در ارتباط ها با اهمیت تلقی گردد و تعلیق واکنش های افراد مورد نظر باشد (استونر، 1983 ، به نقل از رضائیان ، 1383).

فرستنده ای مؤثر است که،‌ عوامل محیطی را مورد بررسی قرار داده و اطمینان حاصل کند که پیام دریافت شده است.

ارتباطات افقی، عمودی و مورب

ارتباطات، از نظر جهتی که پیام در سطوح سازمانی طی می کند به سه دسته تقسیم می شوند:

1- ارتباطات افقی: این نوع ارتباط، معمولاً به صورت الگوهای جریان کار در یک سازمان و در میان اعضای گروه های کاری، اعضای بخشهای مختلف و همچنین اعضای صف و ستاد برقرار است که از نظر روانی موجب افزایش روحیه در بین اعضای سازمان می گردد. منظور از ارتباطات افقی، به وجود آوردن کانالی برای هماهنگی و حل مسائل سازمانی است. از این طریق اعضای سازمان به برقراری ارتباط با همردیفان خود موفق می گردند. با این حال، ارتباطات افقی محدودیتهایی دارد، زمانی که به این نوع هماهنگی ها نیازی نیست،‌ همبستگی گروهی حاصل از ارتباطات افقی بین همکاران، ممکن است دردسر درست کند. از معایب دیگر این نوع ارتباط، ایجاد علایق مشترک بین افراد سازمانی همسطح، و بی توجهی آنان به مشکلات پیش آمده برای دیگر سطوح سازمانی است که اثر نامطلوبی بر سیستم کنترل و نظارت گذاشته، موقعیت کنترل کننده را متزلزل می سازد.

2- ارتباطات عمودی: ارتباطات عمودی، شامل ارتباطات از بالا به پایین و از پایین به بالای احکام زنجیره ای سازمان است.

الف- ارتباطات از بالا به پایین: ارتباطات متمایل به پایین،‌ از مدیریت عالی شروع می شود و از طریق سطوح مدیریت به کارگران خط تولید و کارکنان منتهی می گردد.

ب- ارتباطات از پایین به بالا: ارتباطات متمایل به بالا،‌ عرضه اطلاعات به بالاترین سطح را در سطوح پایین سازمان مطرح می نماید. این نوع ارتباط، شامل گزارش پیشرفت،‌ پیشنهادها، توضیحات، تقاضا برای کمک و تصمیم گیری است (همو [29]، به نقل از رضائیان ، 1383).

3- ارتباطات مورب: در مقابل ارتباطات افقی (بین همردیفان) و عمودی (بین مافوق و زیردست)، ارتباطات مورب نیز وجود دارد. در ارتباطات مورب،‌ پیام در دو سطح مختلف از سلسله مراتب سازمانی یا خارج از سلسله مراتب اداری مبادله می شود،‌ این نوع ارتباط،‌ به منظور هماهنگی،‌ یکی کردن و جامعیت ارتباطات افقی است.

شکل 2 نشان دهنده ارتباط بین ث و ج از بالا به پایین،‌ ارتباط بین ت و پ عمودی از پایین به بالا،‌ ارتباط بین ت و چ و ارتباط بین پ و چ به صورت مورب است (آگراوال [30] ، به نقل از رضائیان ، 1383).

فعالیت های تربیت بدنیفراگرد دادن و ستاندن اطلاعاتدرجه D آسیا