کارآموزی شرکت نقوسان

شرکت نقوسان در سال 1374 با هدف تولید و توزیع ملزومات مخابراتی تشکیل شده و در ابتدا به تولید لوازم جانبی تلفن مشغول بوده و در سال‌های بعد با تجهیز کارگاه‌های قالب‌سازی و تولید گوشی تلفن روی آورده و هم‌اکنون علاوه بر لوازم جانبی تلفن به تولید چند نوع گوشی تلفن روی آورده و در طی سال‌های اخیر با تجهیز واحد طراحی و ساخت و مونتاژ پیشرفت‌های نسبتاً قابل

دسته بندی	گزارش کارآموزی و کارورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	32 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	47

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

شرکت نقوسان در سال 1374 با هدف تولید و توزیع ملزومات مخابراتی تشکیل شده و در ابتدا به تولید لوازم جانبی تلفن مشغول بوده و در سال‌های بعد با تجهیز کارگاه‌های قالب‌سازی و تولید گوشی تلفن روی آورده و هم‌اکنون علاوه بر لوازم جانبی تلفن به تولید چند نوع گوشی تلفن روی آورده و در طی سال‌های اخیر با تجهیز واحد طراحی و ساخت و مونتاژ پیشرفت‌های نسبتاً قابل قبولی در زمینه تجهیزات مخابراتی دست یافته است.

یکی از رموز موفقیت شرکت مذکور استفاده از کارشناسان متخصص در زمینه‌های مخابرات، الکترونیک و مکانیک در واحدهای مختلف این شرکت می‌باشد که باتوجه به این موضوع این شرکت توانسته است در عرصه‌ی رقابت با محصولات خارجی موجود در بازار گام‌های مفیدی بردارد و محصولات شرکت در بازار از فروش قابل قبولی برخوردار شود.

فهرست مطالب

تقدیر و تشکر

اندازه‌گیری

کولیس

تقسیمات ورنیه کولیس با دقت 1/0 میلی‌متر

تقسیمات ورنیه با دقت 05/0 میلی‌متر

تقسیم بندی ورنیه کولیس با دقت 02/0 میلی‌متر

کولیس اینچی با 1000/1 اینچ

روش خواندن کولیس

روش کار با کولیس از زبان یکی از مهندسین

کولیس ساعتی

کولیس دیجیتالی

میکروخارجی

دقت میکرومتر

خواندن میکرومتر

میکرومتر خارجی دیجیتالی

میکرومتر پیچ

میکرومتر چرخ دنده

میکرومتر با فک ثابت سرکروی

میکرومتر فک‌ پهن

میکرومتر با فک ثابت سرکروی

میکرومتر فک پهن

میکرومتر داخلی

میکرومتر کنترل کنترل مهره‌

میکرومتر چرخ دنده داخلی

میکرومتر شیار داخلی

میکرومتر عمق‌سنج

فرمان‌ها

اندازه‌گیری خطی

روش اندازه‌گیری Dimlinegt و اندازه‌گذاری اصلی

روش اندازه‌گذاری‌ها

در قسمت طراحی سه نفر مهندس مکانیک و یک نفر کاردان فنی مکانیک مشغول به کار هستند که کار هر چهار نفر ترسیم نقشه‌های صنعتی است . بیشتر کار این قسمت را کشیدن نقشه از قطعات و قسمت‌‌های فرسوده ویا از بین رفته تشکیل می‌دهد بنابراین برای آنکه ما بتوانیم با استفاده از قطعات شکسته شده یا فرسوده شده نقشه ای تهیه کنیم و ان را به قسمت ریخته‌گری و یا ماشینکاری برای ساخت ارائه کنیم ییاز به اندازه‌های دقیق جسم ، تلرانس حاکی بر جسم ، نوع انطباق، نوع استانداردی که ممکن است جسم داشته باشد، صافی سطح و موارد دیگر داریم.

البته نوع انطباق وصافی سطح و تلرانس را با استفاده از تجربه کافی و کتاب‌های دردسترس می‌توان برای یک جسم بیان نمود.

ولی اندازه گرفتن صحیح و کشیدن صحیح یک نقشه بیش از موارد فوق نیاز به وقت دقت دارد , پس در مورد نحوه نقشه‌کشی و اندازه‌گیری سعی می‌کنیم توضیحات دقیقی را ارئه کنیم.

اندازه‌گیری:

بشر از همان ابتدای دوران زندگی خود به این نیاز مهم برای بهتر ادامه دادن به زندگی نیاز داشت برای دوختن لباس , ساختن پل به منظور آمدو رفت, داشتن یک سر پناه مناسب و هزاران مورد دیگر پس فکر انسان را از همان اول مشغول راهی برای پیدا کردن چگونگی اندازه گیری و ساخت ابزارهای اندازه گیری کرد. و امروزه با پیشرفت سریع علم ما احساس نیاز بیشتری به این امر پیدا می‌کنیم و در هر جایی از محیط پیرامون ما صحبت از اندازه و واحدهای آن می‌باشد. دو سیستم اندازه‌گیری در جهان متداول می‌باشد

1- سیستم‌متریک که سیستم رسمی می‌باشد و ایران نیز از ان تبعیت می‌کندسیستم اینچی که اغلب کشورهای انگلیسی زبان از آن استفاده می‌کنند نکته دیگر آنکه برای تعیین نوع وسیله اندازه‌گیری ما نیاز به چند پارامتر مهم داریم که اهم آنها عبارتند از

1- نوع ماده وجنس یا کالا و کاری که باید اندازه‌گیری شود

2- مقدار و مدت زمان لازم برای اندازه‌گیری

3- وضع شکل و ترکیب هندسی موضوع مورد اندازه‌گیری

4- مقدار تلرانس مجاز در نقشه

5- وسیله اندازه‌گیری انتخاب شد هبستگی به تجربه و هوش و ابتکار و مهارت شخص اندازه‌گیری دارد و باید طوری انتخاب شود که هر چه ممکن است بهتر و دقیق‌تر و سریع‌تر و ارزان‌تر تمام شود.

بعد از آن که ما نوع وسیله اندازه‌گیری را انتخاب کردیم , دقت وسیله اندازه‌گیری عامل لازمی برای اندازه‌گیری می‌باشد.

اما این عامل کامل نیست و بایستی در عمل اندازه‌گیری دقت و توجه شخص اندازه‌گیر و طرز به‌کار بردن وسیله‌ اندازه‌گیری و پیش‌بینی‌هایی که از خستگی و یک‌نواختی جلوگیری کند مورد توجه باشد.

(مخصوصا در کارهای سری) باید سعی شود که بدن در مناسب ترین حالت در حین کار باشد در ضمن باید این نکته را یادآور شد که عمر وسیله اندازه‌گیری علاوه بر جنس آن بستگی زیادی به شخص مصرف کننده نیز بستگی دارد، بنا براین برخی از نکات ضروری در جهت مراقبت از این وسایل را نام می‌بریم

1- جنس ماده وسیله اندازه‌گیری در نقطه تماس با اجسام مورد اندازه‌گیری بایستی سخت‌تر از جنس مورد اندازه‌گیری باشد مخصوصا در کارهای سری.

2- وسایل اندازه گیری را نباید به زور بکار برد.

3- پسی از اتمام کار آنها را تمیز و مرتب کرده ودر صورت لزوم روغنکاری شود .

4- در محل رطوبت زیادو یا در جاهایی که حرارت آنها اختلاف زیادی دارد نگذارید.

5- از ضربه خوردگی و فشار و کشش و خمش وپچش وکمانش و... احتراز شود .

6- با روغنکاری مرتب مفاصل وپیچ ومهره ها را ازهوا زدگی خفیف که باعث محکم شدن آنها میشود جلوگیری نماییم که احتیاج به فشار و زور نداشته باشیم.

7- اگر احیانا خراشیدگی پیدا کرده و قسمتی از آن از سطح بالا آمده به دقت و با احتیاط به‌وسیله سنگ نرم یا ابزار مناسب دیگری آن را بردارید.

8- وسایل اندازه‌گیری باید داخل کیف , جعبه و یا قوطی که در صورت لزوم درون اتاق یا سالنی مخصوص این ابزار در نظر کرفته شده نگهداری شود.

9- از اندازه گیری قطعات گرم خوداری شود.

10- پلیسه‌های قطعات مورد اندازه‌گیری گرفته شود.

11- محل‌هایی که لازم است اندازه‌گیری شود قبلاً با پا رچه مناسب تمیز شود

12- از اندازه‌گیری قطعاتی که روی ماشین در حال کار هستند خودداری و دستگاه را خاموش کرده تا کاملاً از حرکت بیفتد ,سپس عمل اندازه‌گیری انجام گیرد.

13- برای عمل اندازه‌گیری وسیله مناسب با دقت لازم انتخاب شود(به عنوان مثال اگر برای اندازه‌گیری قطعات توسط کولیس دقت مورد نظر بدست آید کاربرد میکرو متر کار اشتباهی می باشد)

14- وسایل اندازه‌گیری در زمان معین ومناسب کالیبره شود.

15- از ضربه زدن به وسایل اندازه‌گیری جدا واکیدا خوداری شود.

16- در وسایل اندازه گیری متغیر خط صفر آنها را مرتبا کنترل کنیم.

17- هنگام قرایت اندازه از روی وسیله اندازه‌گیری به صورت قایم به وسیله نگاه کنیم.

18ـ قطعاتی که در عمل براده برداری آهنربا شده‌اند قبل از اندازه‌گیری خنثی نمایید.

18- وسایل اندازه‌گیری را به دور از رطوبت نگهداری شود وآنهایی راکه در معرض هوا زدگی قرار دارند به مواد چرب کننده آغشته کنید.

در یکی از پوسترهای نصب‌شده در روی دیوار های اتاق طراحی نکات جالبی در مورد اندازه‌گیری به‌چشم می‌خورد که شرایط فیزیکی حاکم بر این اتاق را در هنگام اندازه‌گیری ذکر می‌کندو نکات فوق عبارت است از:

1- حرارت 20 درجه سانتیگراد را دارا باشد

2- رطوبت بین 20 تا 50 درصد باشد

3- فشار هوا 765 میلیمتر جیوه باشد

4- نور باید به اندازه کافی و با جهتی مناسب که, اندازه دقیق خوانده شود باشد

5- افرادی که در آزمایشگاه کار می‌کنند از دستکش سفید نازک و قبل انعطاف بهره ببرند,تاحرارت رطوبت دستانشان به وسیله وقطعه منتقل نشود,همچنین دارای روپوش سفید و مناسب باشند

حال بعد از این که با انتخاب نوع وسیله ,طریقه نگهداری وشرایط اتاق آشنا شدیم چون در مشخصات یک وسیله اندازه‌گیری و خواندن نقشه‌ها ممکن است بعضی از اصطلاحات برای ما نا آشنا باشد برخی از آنها را توضیح میدهیم:

1- حداقل اندازه‌ایی را که می‌توانیم توسط یک وسیله اندازه‌گیری تعیین کنیم دقت آن وسیله می‌گویند

2- حد اکثر مقداری را که ابزار اندازه‌گیری می‌توا ند تعیین کند دامنه یا طیف وسیله اندازه‌گیری می‌گویند

3- دقت در ساخت قطعه(تلرانس)عبارت است از مقدارخطای مجاز که طراح روی نقشه مشخص کرده است

4- دقت سطح و یا کیفیت سطح عبارت است از مقدار پرداخت سطح که بر حسب روش‌های مربوطه تعیین می‌شودکه به آن زبری سطه نیز می‌گویند. که دو مورد اخر را همان‌طور که گفتیم با استفاده از تجربه و کتب در دسترس می‌توان مشخص نمود . در مطالب بالا به میز ابزارهای اندازه‌گیری اشاره کردیم این میز تقریباً بزرگ دارای ابزارهای اندازه‌گیری می‌باشد اما این ابزارها را باید با دقت به دو قسمت تقسیم کنیم.

1- اندازه‌گیرهای ثابت

2- اندازه‌گیرهای متغیر

اندازه‌گیرهای متغیر آن دسته از ابزارهای اندازه‌گیری می‌باشند که دارای قسمت‌های متحرک(شاخک یا فک متحرک) می‌باشند مانند کولیس و میکرومتر.

این ابزارها وقتی استفاده می‌شوند که سرعت اندازه‌گیری مدنظر نباشد و برای تک‌سازی مناسب می‌باشند و استفاده از آنها نیاز به مهارت و دقت دارد اما اندازه‌گیرهای ثابت دارای قسمت‌های ثابتی هستند و می‌نوان فقط اندازه نوشته شده روی آن را خواند مانند شابلن‌های سوراخ .

بدیهی است اندازه‌گیری توسط این ابزار‌ها نیازمند به دقت و مهارت خاص نبوده و سرعت عمل نیز زیاد است و برای سری سازی مناسب می‌باشد.

حال که ما با اندازه‌گیری‌های ثابت و متغیر آشنا شدیم نکات جالبی در مورد خطاها را فرا میگیریم:

بطور کلی هیچ وقت نمی‌توان اندازه‌گیری مطلق و صحیح و کاملاً درست انجام داد زیرا خطاهای مختلف در سیستم باعث عدم اندازه‌گیری مطلق و صحیح می‌شوند که مقدار این خطاها بستگی به دقت در روش‌های انتخاب شده برای عمل اندازه‌گیری, ابزارهای انتخاب شده , مهارت و دقت فرد اندازه‌گیر دارد . باید وسایل و روش‌های وروش‌های اندازه‌گیری طوری انتخاب شوند که میزان خطا به حداقل مقدار کاهش یابد انواع خطاها عبارتند از :

1-خطاهای شخص که بستگی به استعداد و تجربه وکیفیت آموزش و یا روش‌های به‌کار گرفته شده مانند تراز کردن میز کار تنظیم نکردن درجه حرارت و رطوبت و فشار آزمایشگاه وعدم کنترل وسیله اندازه‌گیری و غیره دارد

2-خطاهای وسایل اندازه‌گیری که ناشی از تغییر شکل‌پذیری مواد به‌کار رفته در ساخت , تلرانس‌ها در هنگام ساخت و فرسودگی می‌باشد.

خطاهای اتفاقی که این خطاها به‌علت عوامل تغییر فشار , حرارت رطوبت , جریان هوا و جریان مغناطیسی و جریان مواد رادیواکتیو و احتمالاً آلودگی به‌وجود می‌آید. اما برای اندازه‌گیری ابزارهای گوناگونی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

1- کولیس: تا 3000سال تئوری‌های اندازه‌گیری ابعاد عملا ًدر حدود 5/0میلی‌متر بود تا آنکه در آن سنوات پیر و نیز اساس ورنیه را کشف کرد. اساس آن از این قرار است, اگر دو طول معین و مساوی را تقسیم کنیم و این دو خط با هم مساوی نباشند و این دو خط را با هم منطبق کنیم , این دفعه همگی خطوط مربوط به همه تقسیمات بزرگ‌تر عقب می‌افتند تا هنگامی‌ که مجموع اختلافات برابر یک واحد از تقسیمات کوچک‌تر شود و در این صورت دو خط از دو خطکش مقابل یکدیگر خواهند بود و یا وقتی که ابتدای دو خط کش بر هم منطبق نباشند در این صورت تقسیمات ورنیه را می‌شماریم تا به دو خط در امتداد هم از خط کش ورنیه برسد در این صورت تعداد شماره‌ها ضرب در تفاضل دو تقسیم (از خط کش ورنیه) عقب افتاده یعنی طول اندازه مذکور برابر رقم صحیح خط‌کش به اضافه این مجموع تفاضل است. پس می‌توانیم خط‌کش‌ها را با ورنیه مجهز کنیم تا حدود یک دهم تا یک بیستم میلی‌متر و یک صد و بیست و هشتم تا یک هزارم اینچ طول‌ها را اندازه گیری کرد.کولیس‌ها انواع مختلف دارند و به دلیل سهولت در اندازه‌گیری یکی از مهم‌ترین وسایل اندازه‌گیری به‌حساب میآید که به وسیله آن به‌راحتی می‌توان اندازه داخلی و خارجی و در بعضی از آنها عمق را اندازه گرفت که مجهز به دو فک ثابت و متحرک می‌باشد که فک ثابت متصل به خط‌کش می‌باشد قسمت متحرک آن شامل کشویی می‌باشد که ورنیه روی آن قرار دارد و برای گرفتن لقی آن ضامن یا پیچی روی کشویی نصب گردیده است که از پیچ می‌توان برای ثابت‌نگه‌داشتن فک متحرک به‌کار برده شود بعضی از کولیس‌ها مجهز به قسمت متحرک زبانه‌ای جهت اندازه‌گیری عمق به کار می‌رود. انواع کولیس‌ها عبارتند از :

1- کولیس معمولی یا یونیورسال یا ورنیه دار

2- کولیس ارتفاع سنج

3- کولیس شیار سنج

4- کولیس با فک قابل چرخش

5- کولیس ساعتی

6- کولیس دیجیتالی

7- کولیس چاقویی

8- کولیس فک میله‌ای

9- کولیس عمق سنج

10ـ کولیس چرخ دنده

از میان کو لیس‌های بالا کولیس‌های ورنیه‌دار ساعتی دیجیتالی را که از مهم‌ترین کولیس‌های موجود در میز ابزار است توضیح میدهیم اما قبل از آن باید حتما ًنکاتی را در مورد دقت کولیس‌ها بدانیم.

(( تقسیمات ورنیه کولیس با دقت 1/0میلی‌متر))

در این نوع کولیس‌ها روی ورنیه فاصله 9 میلی‌متر را به 10قسمت مساوی تقسیم کرده در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات ورنیه به اندازه 9/0 میلی‌متر بوده و اختلاف آن با تقسیمات خط‌کش به اندازه 1/0 میلی‌متر می‌باشد.

(( تقسیمات ورنیه با دقت 05/0میلی‌متر))

در این نوع کولسی‌ها ورنیه آن 19میلی‌متر را به 20 قسمت تقسیم می‌کنیم در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات ورنیه به اندازه (20÷19 )1 میلی‌متر می‌باشد و اختلاف 2 میلی‌متر از تقسیمات خط‌کش مدرج کولیس با هر یک از تقسیمات ورنیه برابر 05/0میلی‌متر می‌باشد .

((تقسیم بندی ورنیه کولیس با دقت 02/0 میلی‌متر))

در ورنیه این کولیس‌ها 49 میل‌متر را به 50 قسمت تقسیم میشود در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات ورنیه برابر است با (50/49)میلی‌متر و اختلاف آن با تقسیمات خط‌کش برابر با 02/0 میلی‌متر است .

((کولیس اینچی ))

خط کش ای کولیس‌ها بر حسب اینچ مدرج شده است و هر اینچ را به را16 قسمت مساوی تقسیم میشوند در نتیجه فاصله هر یک از تقسیمات خط‌کش برابر 16/1 اینچ می‌باشد در ورنیه این نوع کولیس‌ها 16/7 بوده و در نتیجه اختلاف هر یک از تقسیمات خط‌کش با تقسیمات ورنیه 128/1 اینچ می‌باشد .برای خواندن این کولیس‌ها ابتدا اندازه روی خط‌کش مدرج برحسب اینچ و تقسیمات 16/1 اینچ خوانده سپس مقدار کسری از تقسیمات اصلی خوانده شده از ورنیه را به آن اضافه می‌کنند برای تعیین کسری که ورنیه نشان می‌دهد بایستی تعداد تقسیمات بین صفر ورنیه و خطی که مقابل یکی از تقسیمات اصلی قرار دارد در عدد 128/1 ضرب نمود.

((کولیس اینچی با 1000/1اینچ))

در این نوع کولیس‌ها در روی خط‌کش ثابت هر اینچ را به 40 قسمت مساوی تقسیم کرده‌اند.یعنی 025/0وهر یکدهم اینچ با حروف روی خط‌کش مشخص کردهاند.در روی ورنیه طولی معادل 24 قسمت از خط‌کش اصلی را به 25 قسمت مساوی تقسیم کرده‌اند بنابر این فاصله معیین دو خط متوالی ورنیه برابر با 024/0اختلاف بین یک تقسیم خط‌کش اصلی با یک تقسیم ورنیه برابر با 1000/1می‌باشد که دقت کولیس به حساب می‌آید اما همانطور که گفتیم قرار شد درباره کولیس‌های ورنیه دار دیجیتالی و ساعتی توضیحاتی ارائه دهیم.

کولیس ورنیه دار یکی از مهم‌ترین و پر مصرف‌ترین ابزارهای اندازه‌گیری طولی است کولیس از دو قسمت ثابت و متحرک تشکیل شده است . قسمت ثابت آن یک خط‌کش مدرج منتهی به فک و شاخک ثابت و قسمت متحرک آن شامل کشویی است که فک و شاخک متحرک و همچنین تقسیمات ورنیه روی آن قرار دارد . به‌منظور کم کردن لقی و محکم کردن کشو در محل دلخواه از از ضامنی که زیر کشو نصب شده است استفاده می‌کنند. کولیس‌های ورنیه دار ,در طرح هایی متنوع ساخته شده‌اند از قسمت‌های مختلف اندازه‌گیری ابعاد خارجی ابعاد داخلی و عمق سوراخ‌ها یا شیارها استفاده میشود.

روش خواندن کولیس:

1- تشخیص دقت کولیس که از تقسیم دقت خط‌کش به تعداد تقسیمات ورنیه بدست می‌آید

2- اگر خط صفر ورنیه در راستای یکی ازتقسیمات اصلی خط‌کش قرار گیرد عدد خوانده شده از روی تقسیمات اصلی خط‌کش عدد صحیح می‌باشد و نیازی به خواندن ورنیه نیست.

3- در صورتی که خط صفر ورنیه در راستای تقسیمات اصلی قرار نگیرد , ابتدا به کمک خط صفر ورنیه از روی خط‌کش اندازه تقسیمات اصلی واقع در سمت چپ خوانده میشود سپس با نگاه کردن به ورنیه خطی از تقسیمات ان را که در راستای یکی از تقسیمات اصلی خط کش قرار دارد مشخص می‌کنند و تعداد خطوط سمت چپ ورنیه را در دقت کولیس ضرب و حاصل را با اندازه خوانده شده از خط‌کش جمع می‌کنند.

روش کار با کولیس از زبان یکی از مهندسین :

1- فک‌های اندازه گیری کولیس را با پارچه مخصوص (تنظیف) تمیز می‌کنیم

2- کولیس را ببندید و صفر بودن آن را از روی ورنیه وموازی بودن فک‌ها را از طریق عبور نور کنترل کنید.

3- فک ثابت کولیس را به یک طرف قطعه تکیه دهید و فک متحرک را آنقدر به قسمت دیگر قطعه نزدیک کنید تا مطمئن شوید کاملاً به آن چسبیده است

4- برای تثبیت اندازه از پیچ قفل کننده ورنیه استفاده کنید.

5- برای اندازه‌گیری از نوک فک‌های کولیس استفاده نکنید زیرا این محل به علت وجود لقی بین کشو وخط‌کش باعث خطای کسینوسی در اندازه‌گیری و همچنین خرابی کولیس می‌شود.

6- در اندازه گیری داخلی ابتدا دهانه کولیس را کمی بزرگ‌تر از اندازه مورد نظر باز می‌کنیم‌ :سپس شاخک ثابت ان را به یک طرف قطعه مورد اندازه گیری تکیه دهید و شاخک متحرک را به طرف دیگر قطعه کارنزدیک کنید و پس از چسبیدن به کار اندازه آن را بخوانید. به منظور قرار گرفتن فک متحرک روی قطعه سوراخ قطعه کار باید حرکت گردشی توام با نوسانی داشته باشد.

7- در اندازه گیری خارجی (میله) و داخلی (سوراخ) عمود بودن امتداد فک‌ها نسبت به محور قطعه کار الزامی است.

اما برای نگهداری و حفاظت از کولیس لازم است چند نکته را بدانیم:

1- کولیس وسیله اندازه گیری حساس وگران است بنابراین ان را در کنار ابزارهای کارگاهی مانند سوهان, چکش و. . قرار ندهیم.

2- از افتادن و ضربه خوردن کولیس واعمال فشار غیرضرووری به آن جلوگیری کنیم, زیرا باعث ایجاد خطای کسینوسی در اندازه‌گیری خواهد شد.

3- از بکار بردن کولیس برای اندازه‌گیری قطعات در حال گردش خوداری کنیم

4- هرگز از نوک فک‌ها و شاخک‌ها به عنوان سوزن خط‌کشی استفاده نکنید.

5- برای گرفتن لقی بین خط‌کش وکشویی در کولیس‌ها از خار برنجی استفاده میشود این خار لقی بین سطوح تماس را می‌گیرد .از وجود خار در کولیس قبل از اقدام به اندازه‌گیری اطمینان حاصل کنید در صورت عدم وجود خار ,کولیس از کالیبره بودن خارج می‌شود و اندازه های بدست آمده صحیح نخواهد بود.پس از استفاده از کولیس و اتمام عمل اندازه‌گیری آن را تمیز کنید تا براده و سایر عوامل مخرب روی آن باقی نماند.

کولیس ساعتی:

با استفاده از مکانیزم ساعت‌های اندازه‌گیری ,انواع کولیس‌های ساعتی با دقت‌های مختلف ساخته و به بازار ارائه شده است.کار کردن با کولیس‌های ساعتی اسان بوده برای قرائت آن مهارت زیادی لازم نیست. برای خواندن اندازه در این کولیس ,ارقام صحیح را از روی خط‌کش اصلی مقابل لبه فک متحرک و ارقام اعشاری رااز روی صفحه مدرج می‌خوانیم و دو مقدار را با هم جمع می‌کنیم نوع دیگری از کولیس‌های ساعتی وجود دارند که به ازاء یک میلیمتر باز شدن کولیس عقربه نیم دور و به ازاء دو میلیمتر باز شدن آن عقربه یک دور کامل گردش میکند.چون نیم‌دور صفحه به پنجاه قسمت و یک دور کامل ان به صد قسمت مساوی تقسیم شده است بنابراین دقت اندازه‌گیری این کولیس 02/0میلیمترخواهد بود.

کولیس دیجیتالی :

با پیشرفت صنعت الکترونیک امروزه دستگاه‌های الکترونیکی امور کنترل, فرمان و سنجش کمیت‌های فیزیکی را در صنعت به عهده گرفته است.در کولیس‌های دیجیتالی ابتدا اندازه‌های مورد سنجش به کمیت الکتریکی تبدیل میشود سپس نتیجه سنجش به لامپ‌هایی معروف به هفت قطعه منتقل شده با روشن شدن آنها ارقام روی نمایشگر ظاهر میشوند.کولیس‌های دیجیتالی را در طراحیهای متنوع و با دقت‌های مختلف میسازند. در این نوع کولیس‌ها هر دو سیستم میلیمتری و اینچی پیش‌بینی شده است و با فشار یک دگمه می‌توان اندازه مورد نظر را بر حسب میلیمتری اینچ تعیین کرد. کولیس‌های دیجیتالی به منظور کنترل نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این گونه موارد اندازه اسمی را روی آن پیش‌بینی کرده کلید صفر را فشار میدهیم تا کولیس صفر شود,سپس با قرار دادن قطعه کار بین فک‌های کولیس میتوان میزان انحراف از اندازه اسمی را قرائت کرد.

بعد از آشنایی با کولیس حال نوبت به یکی دیگر از ابزارهای اندازه‌گیری به نام میکرومتری رسید. با پیشرفت صنعت لزوم اندازه‌گیری قطعات با دقت بالاتر از کولیس در سال 1847 میلادی ژان پالمر فرانسوی وسیله اندازه‌گیری به نام میکرومتر طراحی کرد، که اساس کار آن به‌وسیله پیچ‌ومهره ظریفی انجام می‌گرفت. با سیرت کاملی در تکنیک اندازه‌گیری، میکرومترها نیز در فرم‌ها و طرح‌های مختلفی ساخته شدند که در زیر به‌شرح نمونه‌هایی از آن‌ها می‌پردازیم.

میکروخارجی:

میکرو خارجی به‌منظور اندازه‌گیری ابعاد خارجی قطعه کار با دقت 01/0 تا 001/0 میلی‌متر مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولاً آن را به‌صورت ورنیه‌دار، عقربه‌دار و دیجیتالی می‌سازند. میکرومتر خارجی فک ثابتی دارد که روی کمان آن نصب شده است. فک متحرک آن میله‌پیچی است. که در داخل سوراخ رزوه‌دار استوانه مدرج (غلاف) کار می‌کند. فک متحرک را می‌توان در مواقع لزوم به‌وسیله اهرم‌ای در موقعیت معین قفل کرد. برای جلوگیری از سایش فک‌های متحرک و ثابت سر آنها را از جنس فلزات سخت انتخاب می‌کنند. پوسته‌ی خارجی که قسمت مخروطی آن مدرج است به‌وسیله بوش مخروطی انتهای میله پیج روی آن سوار می‌شود، با گرداندن یک دور پوسته خارجی از اعمال فشار بیش از حد فک‌ها به سطوح اندازه‌گیری، در انتخای میله پیچ جغجغه‌ای تعبیه شده است. این جغجغه در حالت عادی پوسته مدرج را می‌گرداند اما در اثر تماس فک متحرک با سطوح کار و اعمال فشار زیاد هرز کار می‌کند و نشان می‌دهد که فشار فک‌ها به حدمطلوب رسیده است. مکانیزم قفل میکرومتر که به‌منظور ثبیت حرکت میله پیچ پیش‌بینی شده است، ممکن است به‌صورت پیچ‌، اهرم یا فشنگی پیچ‌دار باشد. دقت میکرومترها درسیستم متریک از 01/0 تا 0010/0 میلی‌متر و درسیستم اینچی از از 001/0 تا 0001/0 اینچ است. میکرومترهای خارجی از نظر میدان اندازه‌گیری در اندازه‌های 25-0، 50-25، 75-50، 100-75، و ... میلیمتری و 1-0، 2-1، 3-2 و ... اینچ می‌سازند. همراه با میکرومتر میله استانداردی وجود دارد که در تنظیم صفر میکرومتر (کالیبره کردن میکرومتر) از آن استفاده می‌شود.

دقت میکرومتر:

دقت میکرومترها به اندازه‌ی گام‌پیچ و تعداد تقسیمات پوسته‌ی متحرک بستگی دارد(شکل 9-5) و مقدار آن از رابطه مقابل به‌دست می‌آید

C = دقت میکرومتر P= گام پیچ غلاف T = تعداد تقسیمات پوسته = C

در میکرومترهای میلی‌متری معمولاً گام میله پیچ 5/0 میلی‌متر و تعداد تقسیمات روی پوسته آن 50 قسمت است که باتوجه به رابطه فوق، دقت اندازه‌گیری آن 01/0 میلی‌متر است. روی غلاف این میکرومتر‌ها علاوه بر تقسیمات 1 میلی‌متری تقسیمات 5/0 میلی‌متری نیز پیش‌بینی شده است.

خواندن میکرومتر:

برای خواندن اندازه میکرومتر، ابتدا از روی درجه بندی غلاف در امتداد راستای لبه‌ی پوسته، اندازه کامل میلی‌متر یا 5/0 میلی‌متر را می‌خوانیم، سپس از روی تقسیمات قسمت مخروطی پوسته، مقابل خط افقی روی غلاف صدم‌های میلی‌متر را تعیین کرده و آنها را با هم جمع می‌کنیم. میکرومترهای خارجی ودینه‌دار با دقت 001/0 و 002/0 میلی‌متر نیز وجود دارد که در آنها مقابل درجه‌بندی پوسته، ودینه‌ای روی غلاف یا پوسته درنظر گرفته شده است این ورینه، خواندن اندازه با دقت بالا را امکان‌پذیر می‌سازد. درمیکرومترهای اینچی گام میله‌پیچ اغلب ً و معادل 025/0 اینچ و تعداد تقسیمات روی پوسته 25 قسمت مساوی است که دقت‌ اندازه‌گیری آن 001/0 اینچ خواهد بود. روی غلاف این میکرومترها یک اینچ به 40قسمت مساوی تقسیم شده است؛ بنابراین به ازای یک دور گردش پوسته، فک متحرک به اندازه 25/0 اینچ و به ازای 4 دور گردش پوسته، فک متحرک به اندازه‌ی ً 025/0 × 4 = ً 100/0حرکت خواهدکرد. میکرومترهای اینچی با دقت ً 0001/0 نیز وجود دارند. در ساختمان این میکرومترهای مقابل درجه‌بندی پوسته ورودی غلاف،‌ورینه 1/0 درنظر گرفته شده است. اما در اثر کار زیاد ممکن است لقی بین پیچ و مهره میکرومتر زیاد وهمچنین سطح پیشانی فک‌های آن ساییده شود در هر دو حالت تنظیم صفر میکرومتر به هم خورده قادر به اندازه‌گیری و کنترل اندازه نخواهدبود. لقی بین پیچ و مهره میکرومتر را می‌توان با سفت‌کردن مهره‌ی تنظیم که برای همین منظور در انتهای غلاف تعبیه شده است، به حد مجاز رساند. احتمالِ ساییده‌شدن فک‌ها را می‌توان با بستن میکرومتر یا از طریق اندازه‌گیری میله استاندارد کنترل کرد. بدیهی است میکرومتر هنگامی قادر به کنترل صحیح خواهد بود که پس از بستن میکرومترها خط صفر پوسته در امتداد خط افقی روی غلاف قرارگیرد. در غیراین‌صورت می‌توان با نگاه‌داشتن کمان و گردش جزیی غلاف به وسیله‌ی آچارمخصوص آنها را به‌هم منطبق و میکرومتر را صفر کرد. صفربودن میکرومتر را می‌توان با اندازه‌گیری تکه‌های اندازه‌گیری نیز کنترل کرد. اما در موقع اندازه‌گیری با میکرومتر لازم است به نکاتی توجه داشته باشیم.

شرکت نقوسانکولیس ساعتیمیکرومتر چرخ دندهکولیس

کارآموزی در شرکت ساتراپ صنعت بهار

تقسیمات کسری از تقسیم یک اینچ به قسمتهای 21 ،41 ، 81، 161 ، 321 ، 641 حاصل می شد این تقسیمات برای اندازه گیری کارهای دقیق که در کارگاه ماشینهای ابزار صورت می گیرد کافی نخواهد بود بهمین منظور برایایجاد دقت بیشتر در کارها و اندازه گیری قطعات نیاز بیشتری به اندازه های دقیقتر یعنی اندازه های کوچکتر از اندازه های شرح داده شده در بالا می باشد بنابراین

دسته بندی	گزارش کارآموزی و کارورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	30 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	54

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

ابزارهای اندازه گیری دقیق 1

تعریف اعداد اعشاری 2

حدود اندازه ها 5

تلرانس 7

جدول اعشاری 8

سیستم اندازه گیری متریک 9

گونیای مرکب 10

انواع مختلف عمق سنج 12

اندازه گیری به وسیله اتصال 17

پرگارها 18

فیوزها 21

برقگیرها 23

تستهای دوره ای تجهیزات کلیدخانه های فشار قوی 27

چک کردن رله بوخهلتز 33

زمین حفاظتی در تجهیزات الکتریکی 34

بازرسی و تست شبکه اتصال زمین 40

استفاده از فیلتر ترموسیفون در ترانسفورماتور 43

سکسیونر 46

سکسیونرهای قابل قطع زیر بار 50

ابزارهای اندازه گیری دقیق :

تقسیمات کسری از تقسیم یک اینچ به قسمتهای 2/1 ،4/1 ، 8/1، 16/1 ، 32/1 ، 64/1 حاصل می شد این تقسیمات برای اندازه گیری کارهای دقیق که در کارگاه ماشینهای ابزار صورت می گیرد کافی نخواهد بود .بهمین منظور برایایجاد دقت بیشتر در کارها و اندازه گیری قطعات نیاز بیشتری به اندازه های دقیقتر یعنی اندازه های کوچکتر از اندازه های شرح داده شده در بالا می باشد . بنابراین می بایستی از سیستم اعشاری نیزاستفاده شود. بطور کلی ابزارهای اندازه گیری که برای مدرج کردن آنها از سیستم اعشاری استفاده شده بمراتب دقیقتر از سیستم کسری می باشند .در این صورت اندازه هایی که برای کارگاه ماشین در نظر گرفته اند غالباً بر حسب اعشاری تعیین می شوند . این نوع کارها را می بایستی با تلرانس های مشخصی که در حدود یک هزارم اینچ ویا کمتر هستند تراشید .

در سیستم اعشاری یک اینچ را به دو قسمت مساوی تقسیم نموده که فاصله هر خط برابر یک دهم اینچ و نیز یک دهم اینچ را مجدداً به ده قسمت مساوی تقسیم کرده که فاصله هر خط برابر یک صدم اینچ و چنانچه اندازه دقیقتر نیز لازم باشد می توان یک صدم اینچ را به ده قسمت مساوی تقسیم نموده که فاصله هر خط برابر یک هزارم اینچ خواهد بود.

تعریف اعداد اعشاری :

برای شناسائی اعداد اعشاری غالباً از علامت خط 45 درجه (/) که آن را در زبان فارسی ممیز می نامند استفاده می شود . در زبان لاتین برای تعیین اعداد اعشاری بعد از اعداد صحیح نقطه بکار برده می شود . به طور کلی علامت ممیز و یانقطه بسیار مهم است ، که بایستی بعد از اعداد صحیح گذارده شود عدد سمت چپ نقطه یا ممیز را اعداد صحیح و عدد سمت راست را اعداد اعشاری می نامند . اندازه 025/5 اینچ به این معنی است که 5 اینچ کامل با اضافه بیست و پنج هزارم اینچ را نشان می دهد و خواندن اعداد به این صورت است که ابتدا سمت چپ اعداد صحیح و سپس علامت اعشاری که نقطه یا ممیز می باشد و آنگاه عدد سمت راست که به صورت اعشاری است خوانده خواهد شد . یعنی ابتدا تمام اعداد صحیح و بعد از ممیز اعداد اعشاری خوانده می شود .

مثلاً برای خواندن عدد 125/7 ابتدا عدد 7 و سپس یک صد و بیست وپنج هزارم اینچ خوانده می شود و یا عدد 250/12 که طرز خواندن صحیح آن 12 اینچ و دویست و پنجاه هزارم اینچ .

از طرفی دیگر می توان سیستم اعشاری را بواحد های کوچک تقسیم نمود . مثل یک میلیونیم اینچ که عبارتند از :

عدد 1/0 را میتوان نوشت 10/1 (یکدهم)

عدد 01/0 را می توان نوشت 100/1 (یکصدم)

عدد 001/0 را می توان نوشت 1000/1 (یک هزارم )

عدد 0001/0 را می توان نوشت 10000/1 (یک ده هزارم )

عدد 00001/0 را می توان نوشت 100000/1 (یک صد هزارم )

عدد 000001/0 را می توان نوشت 1000000/1 (یک میلیونیم)

اعداد سمت راست ممیز معمولاً دارای رقمهای محدود می باشد که می توانید در مثالهای مختلف مشاهده کنید .از طرفی هر چقدر اعداد بعد از ممیز بیشتر شوند دقت اندازه گیری زیادتر خواهد بود . در بعضی از موارد تا سه رقم اعشاری ولی بطور معمولی تا چهار رقم اعشاری مورد استفاده قرار می گیرد . در کارگاههای سنگ زنی اغلب تا 5 رقم اعشاری لازم می باشد .

خواندن اعداد اعشاری :

در کارگاه ماشینهای افزار معمولاً اعداد اعشاری را تا هزارم اینچ می خوانند در این صورت اعداد سمت راست که اعشاری می باشند بایستی بصورت سه رقمی نوشته شوند . در صورتیکه اعداد سمت راست یک یا دو رقمی باشند باید به سمت راست آن یک یا دو صفر اضافه نمود .

بنابراین برای عدد 12/0 (دوازده صدم ) باید یک صفر در سمت راست 12 اضافه کرد که می توان نوشت 120/0 و چنین خوانده می شود (یک صدو بیست هزارم ) چنانچه اعداد اعشاری یک رقمی باشد باید به سمت راست آن دو صفر اضافه کرد مثل 5/0 (پنج دهم) که باید به سمت راست آن دو صفر اضافه نمود تا بدینصورت خوانده شود 500/0 (پانصد هزارم) ولی به طور کلی صفرهای اضافه شده در سمت راست اعداد اعشاری تغییری در وضعیت عدد اعشاری نخواهد داد .

مثالهای زیر مطلب را روشن خواهند کرد :

550/0 یعنی پانصدو پنجاه هزارم

555/0 یعنی پانصدو پنجاه و پنج هزارم

055/0 یعنی پنجاه و پنج هزارم

005/0 یعنی پنج هزارم

001/0 یعنی یک هزارم

010/0یعنی ده هزارم

100/0 یعنی صد هزارم یا می توان نوشت 1/0 اینچ

اعداد بیشتر از سه رقم اعشاری را باید ماشینکار ابتدا عدد هزار و سپس صد و بلاخره در آخر ده هزارم را اضافه نماید . مثل عدد 4375/0 که می توان به این صورت خواند .چهار هزار و سیصدو هفتادو پنج هزارم اینچ یا میلیمتر یا واحد دیگر .

عدد چهارم سمت است اعداد اعشاری معنی دهم را می دهد مثل عدد 5 در مثال قبلی آنرا بصورت 10/5 یا پنج ده هزارم و یا دارای ارزشی برابر نصف عدد سوم اعداد اعشار است . از طرفی دیگر عدد 005/0 را باید به صورت پنج هزارم خواند ولی عدد 0005/0 را می توان بصورت ده هزارم خواند .

وقتی اعداد اعشاری را ملاحظه و ارقام آنرا تشخیص دادیم 2و یا 3 ویا 4 ویا 5 رقم در سمت راست علامت اعشاری است بعداً باید آنرا خواند مثل عدد 00001/0 که ابتدا ارقام آن مشخص و در این مثال تعداد ارقام آن برابر 5 است در این حالت آنرا بصورت 100000/1 یکصد هزارم و یا صد هزارم می توان خواند .

حدود اندازه ها :

برای ساختن قطعات لازم است ابتدا نقشه هر قطعه روی کاغذ رسم شده و سپس اندازه های مورد نیاز را روی نقشه نوشت . برای اندازه گذاری روی نقشه ها معمولاً می بایستی دو حد که آنرا حد بالا بزرگترین اندازه قابل قبول و حد پائین یعنی کوچکترین اندازه قابل قبول در نظر گرفت بطوریکه ملاحظه می شود کوچکترین و بزرگترین اندازه مجازی که برای ساخت قطعات قابل قبول است مشخص شده که عبارتند از کوچکترین اندازه یعنی 999/1 و بزرگترین اندازه برابر ½ میباشد .

طریقه دیگری که برای اندازه گذاری روی نقشه معمول می باشد اینست که برای بزرگترین و کوچکترین حد اندازه از علامت با ضافه و یا منها استفاده شود. باین ترتیب که ابتدا اندازه اسمی یعنی اندازایکه باید روی نقشه نوشته شده و سپس حد بالا یعنی مقدار اندازه مجازیکه باندازه اصلی اضافه می شود با علامت باضافه مشخص شده که در این حالت بزرگترین اندازه قطعه نیز همان مجموع اندازه مجاز و اندازه اسمی قطعه خواهد بود . آنگاه حد پایین یعنی مقدار اندازه مجازی که از اندازه اصلی کم می شود و با علامت منها مشخص خواهد شد . در این صورت کوچکترین اندازه مججازی که از اندازه اصلی کم می شود و با علامت منها مشخص خواهد شد . در این صورت کوچکترین اندازه قطعه نیز همان تفاصل اندازه مجاز و اندازه اسمی قطعه می باشد .

ولی در بعضی از موارد که حد بالا و حد پائین برابر باشند ابتدا مقدار اندازه مجاز را نوشته و در سمت چپ آن علامت باضافه و منها را می نویسند

تلرانس :

برای اینکه قطعات بطور دقیق روی هم سوار شوند و یا آنها را بتوان بطور ساده تعویض نمود ، طراح معمولاً می بایستی حدود اندازه مجاز نسبت به اندازه اسمی یا اندازه اصلی هر قطعه را در نظر گرفته و روی نقشه مربوط به آن قید نماید . این حدود مجاز را تلرانس می نامند . و به عبارت دیگر تلرانس عبارت است از تفاوت کوچکترین اندازه قابل قبول هر قطعه از بزرگترین اندازه قابل قبول آن اختلاف بین بزرگترین اندازه یعنی ½ و کوچکترین اندازه یعنی 999/1 که برابر 002/0 بوده تلرانس نامیده می شود . ولی در شکل2 قسمت D به این ترتیب است که قطعه باید باندازه ½ ساخته شود نه بزرگتر از آن اندازه ونه کوچکتر از 000/2 در این صورت تلرانس قطعه برابر است با 001/0

اعداد اعشاری

در کارگاه ماشینهای ابزار غالباً لازم است اعداد کسری را به اعداد اعشاری تبدیل نمود .مثل کسر 8/5 منظور از این کسر این است که عدد 5 بر عدد 8 تقسیم شود . و یا به عبارت دیگر می توان کسر فوق را بطرق دیگر تقسیم نمود باین ترتیب که طول پاره خطی را به 8 واحد معین تقسیم و از 8 واحد 5 واحد آنرا انتخاب نموده ایم . حال برای تبدیل آن لازم است عدد 5 را بر عدد 8 تقسیم نموده و حاصل را به صورت اعداد اعشاری بدست آوریم جواب کسر فوق برابر 625/0 خواهد بود که درست برابر کسر 8/5 می باشد .

بیشتر اوقات برای اینکه ماشینکار اندازه (8/5)3 را بوسیله میکرو متر بخواند لازم است ابتدا مقدار کسر 8/5 را به اعداد اعشاری مساویش تبدیل نموده و حاصل کسر 8/5 که برابر 625/0 خواهد شد با عدد 3 جمع کرده که حاصل برابر با 625/3 می شود . در اینحالت برای اندازه گیری قطعه می توان از میکرومتر 3 تا 4 اینچ استفاده کرد .

جدول اعشاری :

جدول اعشار حاصل از کسزهای متعارفی در اغلب کتابهای دستی Hand book و با کتابهای جیبی درج شده اند . در ضمن برای اینکه ماشینکارها وقت زیادی را برای تبدیل آنها صرف نکنند و راحتر بتوانند از آنها استفاده نمایند ، در اغلب کارگاه ها این جداول را به صورت تابلوئی نوشته و به دیوار کارگاه و یا کلاسهای درس نصب نموده اند و یا به صورت کارتهای جیبی در دسترس ماشینکار قرار داده اند .

ماشینکارهایی که به طور متوالی از آنها استفاده می کنند بر اثر کثرت استفاده ، اعداد اعشاری مزبور را به خاطر دارند . با این حال این نوع جدولها به آنها کمک خواهند کرد که اعداد اعشاری بیشتری را که از کسرهای متعارفی حاصل می شوند بدست آورند.

سیستم اندازه گیری متریک :

بسط و توسعه تکنولوژی صنایع فلزی سبب می شود که ماشینکار با سیستمهای اندازه گیری متریک نیز آشنا شوند . برای این منظور می بایستی واحدهای اندازه گیری در این سیستم شرح داده شوند .بیشتر کشورهای صنعتی چون آلمان ، فرانسه ، روسیه و بیشتر کشورهای اروپای شرقی از سیستم متریک استفاده می کنند . بدین جهت سیستم متریک متداولترین سیستمی است که از آن بسیار استفاده می شود ، و در آن واحد طول را متر در نظر گرفته و سایر اجزاء و اضعاف آن بصورت اعشاری و یا مضربی از آن بوده که ذیلاً شرح داده خواهد شد . برای مثال یکی از اجزاء متر سانتیمتر است که برابر 100/1 متر واضعاف آن کیلومتر است که برابر 1000 متر می باشد . جدول شماره II اجزاء واضعاف وابسته به متر و رابطه آن باسیستم اینچی را نشان می دهد .

شرکت ساتراپ صنعت بهارتلرانسگونیای مرکبابزارهای اندازه گیری دقیق

کارآموزی باردهی ترانسفورماتور

باردهی ترانسفورماتور ابتدا باید گفته شود که که مطلوب ترین شرایط برای کار یک ترانس این است که با تمام ظرفیت تحت سرویس بوده و ایزولاسیون آن نیز نباید از حد مجاز تجاوز ننمایند اضافه بار مجاز عملا منحنی مصرف بار الکتریکی که در طول شبانه روز غیر یکنواخت بوده و در فاصله زمانی مشخصی مقدار ماکزیمم خود را خواهد داشت

دسته بندی	برق
فرمت فایل	doc
حجم فایل	37 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	66

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه

باردهی ترانسفورماتور 1

شرایط پارالل کردن 2

تنظیم ولتاژ 5

مراقبت و نگهداری از ترانس های قدرت 9

دژنکتورها 14

اندازه گیری زمان قطع و وصل کلید 17

سکسیونرها 18

ترانسفورماتورهای ولتاژ 23

ترانسفورماتورهای جریان 25

راکتورها 29

فیوزها 31

برقگیرها 33

تست دوره ای تجهیزات 36

نیروگاهها و پست های برق 38

زمین حفاظتی در تجهیزات الکتریکی 44

بازرسی و تست شبکه اتصال زمین 50

کابلهای قدرت سه فاز 50

استفاده از فیلتر ترموسیفون در ترانسفورماتور 53

باردهی ترانسفورماتور

ابتدا باید گفته شود که که مطلوب ترین شرایط برای کار یک ترانس این است که با تمام ظرفیت تحت سرویس بوده و ایزولاسیون آن نیز نباید از حد مجاز تجاوز ننمایند.

اضافه بار مجاز

عملا منحنی مصرف بار الکتریکی که در طول شبانه روز غیر یکنواخت بوده و در فاصله زمانی مشخصی مقدار ماکزیمم خود را خواهد داشت .

از طرف دیگر با توجه به این حقیقت که عمر مفید هر نوع از عایق های الکتریکی پس از جذب میزان معینی حرارت به اتمام می رسد , می توان در ماقع پیک بار , ترانس را به صورتی تحت اضافه بار قرار داد که اضافه فساد عایق در این پریود درست به اندازه کمبود فساد آن در زمان مینیمم بار باشد .

به این ترتیب عایق عمر مفید معین شده خویش را حفظ نموده و دچار خرابی زودرس نخواهد گردید . این اضافه بار که معمولا به صورت درصدی از بار نامی بیان می شود , بستگی به میزان غیر یکنواختی منحنی بار , روش خنک کردن ترانس و ضریب انتقال حرارت آن دارد . اضافه بار مجاز برای زمان های کوتاه برای ترانس به شرح زیر می باشد .

1) ترانسهای روغنی

30	45	60	75	100	اضافه بار مجاز (درصد)
120	80	45	20	10	زمان اضافه بار (دقیقه)

2) ترانسهای خشک

20	30	40	50	60	اضافه بار مجاز (درصد)
60	45	32	18	5	زمان اضافه بار (دقیقه)

در شرایط اضطراری ممکن است ترانسها را حتی روزانه 6 ساعت و حداکثر تا 5 روز متوالی تحت 40 درصد 40 درصد اضافه بار قرار داد. البته در این صورت بار میانگین ترانس در طول 24 ساعت نباید از 93/0 بارنامی تجاوز نماید.

شرایط پار الل کردن و باردهی اقتصادی برای ترانسفورماتورها

وقتی که ترمینالهای مشابه اولیه و ثانویه دوترانس (یا بیشتر ) به یکدیگر متصل شوند گفته می شود که آنها بصورت پارالل کارمی کنند.

این عمل معمولاً ا زطریق باسهای ویژه و یا مستقیماً روی شبکه انجام می گیرد. برای پارالل کردن چند ترانس شرایط زیر باید برقرار باشد.

1) ترانس های روغنی

2) ترانس های خشک

در شرایط اضطراری ممکن است ترانس ها را حتی روزانه 6 ساعت و حداکثر تا 5 روز متوالی تحت 40 درصد اضافه بار قرار دارد . البته در این صورت بار میانگین ترانس در طول 24 ساعت نباید از 93/0 بار نامی تجاوز نماید .

شرایط پارالل کردن و باردهی اقتصادی برای ترانسفورماتورها

وقتی که ترمینال های مشابه اولیه و ثانویه دو ترانس (یا بیشتر) به یک دیگر متصل شوند گفته می شود که آن ها به صورت پارالل کار می کنند .

این عمل معمولا از طریق باس های ویژه و یا مستقیما روی شبکه انجام می گیرد .برای پارالل کردن چند ترانس باید برقرار باشد :

1) کلیه ترانس ها باید دارای گروه های اتصال یکسان باشند.

2) ولتاژ نامی ونسبت تبدیل ترانس ها باید یکسان باشد .

3) ولتاژ اتصال کوتاه (امپدانس اتصال کوتاه ) ترانسفورماتورها باید برابر باشند .

اگر در یک پست برق چند ترانسفورماتور به طور پارالل وجود داشته باشد , شرایط کار اقتصادی ایجاد می نماید که بر حسب مقدار بار مصرفی , تعداد مشخصی از ترانسفورماتورها در مدار قرار گیرند .

این تعداد بر این اساس انتخاب می شوند که تلفات انرژی به حداقل ممکن برسد و البته مناسب ترین وضعیت حالتی است که در این انتخاب علاوه بر تلفات در خود ترانسفورماتورها تلفات بار اکتیو و راکتیو در شبکه نیز مد نظر قرار گیرد .

ارقام 0 تا 11 مبین گروه اتصال بوده و مشخص می کند که بردار ولتاژ یک فاز (در اتصال ستاره ) در فشار قوی چند برابر 30 درجه نسبت به ولتاژ همان فاز (دراتصال ستاره) در طرف فشار ضعیف و در جهت مثبت متلتاتی اختلاف فاز دارد .

اتصال ترانسفورماتورها با گروه های اتصال غیر مشابه به همدیگر به هیچ وجه امکان پذیر نمی باشد . برای درک حادثه های که ممکن است در اثر اتصال چنین ترانسفورماتورهایی پیش آید کافی است متذکر شود که اگر بردارهای ثانویه دو ترانس فقط 30 درجه اختلاف فاز داشته باشند , جریان متعادل کننده از 3 تا 5 برابر جریان نامی تجاوز خواهد نمود .

همچنین اختلاف کوچکی در نسبت تبدیل دو ترانس پارالل شونده , منجر به جریان متعادل کننده نسبتا زیادی شده و ترانسفورماتوری که دارای ولتاژ ثانویه بیشتر است بار زیادتری به خود جذب می نماید .اگر چند ترانس با امپدانس اتصال کوتاه هایی مختلف به صورت پارالل بسته شوند توزیع بار بین آن ها به طور مستقیم با ظرفیت نامی و به طور معکوس متناسب با امپدانس اتصال کوتاه خواهد بود .

نسبت بین ظرفیت نامی ترانس هایی که قرار است به طور پارالل کار کنند نباید از 3:1 تجاوز نماید , زیرا اگر چه امپدانس اتصال کوتاه دو ترانس تیز مساوی باشند , مولفه های اکتیو و راکتیو آندو معمولا با هم اخلتاف داشته و این اختلاف در ترانسفورماتورهای با ظرفیت پایین بارزتر می باشد .

حال چنانچه امپدانس های اتصال کوتاه نیز بیش از 10 درصد تفاوت داشته باشد , اختلاف بین مولفه های فوق شدید تر بوده و نتیجتا کار پارالل کردن آن ها به خاطر وجود جریان متعادل کننده با اشکال مواجه خواهد شد .پس از اتمام عملیات نصب و یا تعمیرات اساسی معمولا ترانسفورماتورها مورد تست های مخصوص قرار داده و بعد از اطمینان از حصول شرایط کار پارالل تحت سرویس قرارمی دهند .

تنظیم ولتاژ

تنظیم ولتاژ در شبکه برق به کمک تپ چنجر و یا با کم یا زیاد کردن تعداد دورهای سیم پیچ ترانسفورماتور صورت می گیرد . اغلب ترانسفورماتورهای اصلی شبکه برق مجهز به تپ چنجر چنجر هایی هستند که زیر بار کار کرده و در طرف فشار قوی ترانس نصب می شوند . این تپ چنجرها در واقع وقتی که ولتاژ فشار قوی از حد مجاز انحراف پیدا کند , با تغییر دادن نسبت ولتاژ طرف فشار ضعیف را در مقدار نامی تثبیت می نمایند . از نطر نوع تپ چنجرها را به دو دسته می توان تقسیم نمود . در نوع اول نسبت تبدیل ترانسفورماتور در حالت قطع کامل از شبکه و به کمک چند حلقه سیم پیچ اضافی تغییر داده شده ودر نوع دوم تغییر نسبت تبدیل در حالت اتصال کامل به شبکه و زیر بار انجام می گیرد .

مثلا در ترانسفورماتورهای کاهنده توزیع برق , چهار تپ وجود دارد که به کمک آن ها می توان نسبت تبدیل ترانسفورماتور را در حالت بی باری و به میزان 5+ , 5/2 + , 5/2 _ , و 5_ درصد مقدار نامی تغییر داد .

تپ چنجر ها معمولا در مخزن جداگانه ای در مجاورت تانک ترانس (به طوری که از بیرون به صورت یکپارچه دیده می شوند) نصب شده و محور عمل کننده آن ها در بالای ترانس قرار دارد . طبیعی است که در لحظات تغییر یک تپ به تپ دیگر مدار ترانسفورماتور قطع خواهد شد . برای تثبیت ولتاژ وقتی که ولتاژ در ترمینال های طرف فشار ضعیف افزایش می یابد , باید تعداد دور سیم پیچ فشار قوی را به میزان مناسب کاهش داده و برعکس اگر ولتاژ در طرف فشار ضعیف کاهش یابد باید تعداد دور در طرف فشار قوی را به میزان مناسب افزایش داد .

بیشترین حوادثی که برای یک ترانس پیش می آید ناشی از عیوبی است که در سیتم تپ چنجر آن بروز می نماید . این عیوب عمدتا عبارتند از :

گرم کردن و سوختن کنتاکت ها , جام کردن محور تپ چنجر , شل و لق شدن اتصالات مکانیکی و ضعیف شدن کنتاکت های الکتریکی .

به همین جهت مکانیزم تپ چنجر باید به طور مرتب و دوره ای تحت مراقبت و بازرسی قرار گیرد . در تپ چنجرهای زیر بار معمولا با استفاده از یک زیر بار معمولا با استفاده از یک تپ کمکی مانع قطع مدار جریان در پریود تعویض تپ می شوند که این عمل که به کمک سوئیچ مخصوصی در داخل مخزن مخصوص تپ چنجر صورت می گیرد .

مکانیزم تپ چنجر زیر بار ممکن است از طریق تابلوی کنترل مربوطه فرمان داده شده ویا بطور اتوماتیک وتحت کنترل رله های ولتاژی عمل نماید .

مشخصات فنی و ویژگی های ترانسفورماتورهایی که عمومادر شبکه های توزیع و انتقال برق به کار برده می شوند در استانداردهای معتبر بین المللی بیان شده است .

تپ چنجرهای زیر بار در بعضی از ترانس ها مجهز به سیستمهای کنترل اتوماتیک بوده و ولتاژ شبکه را بر حسب تغییرات بار تا 15=درصد تنظیم می نماید .

اکر سیستم کنترل اتوماتیک یک تپ چنجر معیوب شود باید ترانس را کلا از مدارخارج کرده و تحت تعمیر قرار داد.

تپ چنجر زی بار باید اصولا دارای فرمان از راه دور بوده و هیچگونه تغییر تپ دستی برای ترانسفورماتورهای مجهز به سیستم تپ چنجر زیر بار مجاز دانسته نشده است.

امروزه رگولاتورهای ولتاژ کریستالی به جای رگولا تورهای الکترومکانیکی کاربرد وسیعی جهت تنظیم ولتاژ در شبکه ها ی برق پیدا کرده اند.

این رگولاتورهاکه مستقما به تپ چنجر فرمان می دهند معمولا دارای سیستم حفاظت و سینگال ویژه ای بوده و در صورت لزوم می توان مجموعه رگولاتور را از مدار خارج نمود .

ضمنا تنظیم نقطه کار این رگولاتورها نیز از راه دور مسیر می باشد .تپ چنجرهاغالبا مجهز به کنتورشمارنده هستند که تعداد دفعات عملکرد ان رانشان می دهدو طبق دستور العمل کارخانه برحسب مورد پس ازهر

10000تا20000کلید زنی ,کنتاکتهای تپ چنجر باید بازرسی شده وعیوب احتمالی آن بر طرف گردد

برای انجام این عمل باید روغن مخزن تپ چنجر را تخیله نمود ,البته علاوه بر این تپ چنجر های زیر باید حداقل سال یک بار مورد بازرسی وتست قرار گرفته و قسمتهای گردنده ومحلهای که تحت اصطکاک قراردارند نیز هر شش ماه یکبار روغن کاری شوند.اگر چند ترانس که به صورت پارالل کار می کنند دارای رگولاتورهای اتوماتیک باشند , باید توجه نمود که عملکرد رگولاتورها باید کاملا همزمان ومشابه باشند واگر رگولاتور اتوماتیک وجود نداشته باشد ,برای به حداقل رساندن جریان متعادل کننده ,تغییر تپ باید قدم به قدم صورت گرفته واختلاف بیش از یک تپ بین دو ترانس ایجاد نگردد.

تنظیم ولتاژ ممکن است توسط اتوترانسفورماتورها و یا بوستر ترانسفورماتورها نیز صورت گیرد . بوستر ترانسفورماتور از یک و یا به ترانس سری و یک ترانس تغذیه کننده ان تشکیل می شود بطوریکه سیم پیچ ثانویه ترانس با سیم پیچ ترانسفورماتورهای که لازم است ولتاژ آن تنظیم شود بطور سری بسته شده و اولیه ان به ثانویه ترانس تغذیه کوپل می شود

مراقبت و نگهداری از ترانسهای قدرت

زمین زیر ترانس های روغنی باید به طرف چاهک مخصوص روغن شیببندی شده و روی ان رابا قلوه سنگ تمیز به ارتفاع حداقل 25سانتیمتر پر شود .چاهک روغن که لوله تخلیه نیز برای ان پیش بینی می شود معمولا در کنار دیوار ساخته شده وباید به طور مرتب توسط اپراتور بازدید شود .

باید مراقبت نمود که روغن قابل اشتغال در ترنچهای کابل و یا منولهای دیگر موجود در محوطه نفوذ ننموده وضمنا در اتاق ترانس باید شن خشک در جبعه های مخصوص و همچنین لوازم دیگر اطفا حریق وجود داشته باشد .

یک ترانس رابعد از اتمام عملیات نصب ,باید تحت تست ها و بررسیهای لازم قرارداده وپس از ان در سرویس گذاشت هدف از این تست ها عبارت از حصول اطمینان از عملکرد صحیح رله ها ومدارات حفاظتی اینتر لاکهای دژنکتورها ,چک کردن کلیه ترمومترها , چک کردن سطح روغن در کنسرواتور و اطمینان از بر قرار بودن ارتباط ان با تانک ترانس .

قبل از اتصال ازمایشی ترانس که در ان فقط دژنگتورهای طرف اولیه بسته می شود, اپراتور باید کلیه شیر های روغن رادیاتورها و کنسرواتور را بازدید کرده و از عدم وجود هوا در رله بوخهلتز اطمینان حا صل نماید .

همچنین قسمتهای مختلف ترانس وتجهیزات جانبی انرا که در فضای ازاد قرار دارند تا سر دژنکتورها باز بینی کرده ودقت نماید که روی ترانسفورماتور اشیا اضافی وجود نداشته باشد ,تانک ترانس به طور محکم وموثر به زمین وصل شده باشد ,روغنی از ترانس نشت ننماید واتصالات برقگیرهای حفاظتی که معمولا در جلوی ترانس وروی خط فشار قوی نصب میشوند برقرارباشد .

در این حالت پس از اطمینان از سلامت ودرمدار بودن سیستمهای حفاظتی می توان دژنگتورها راوصل نمود .البته در اینجا یاد آور می شود که وصل ترانس با تاخیری کمتر از 12ساعت پس از پر نمودن تانک از روغن مجاز دانسته نشده است .برای وصل ازمایشی ترانس باید مدارهای رله بوخهلتز و رله جریان زیادی برای قطع انی و بدون تاخیر اماده می شود ,ولی می توان ترانس را به سیستمهای خنک کننده نیز وصل نمود ,در این صورت باید توجه داشت که در جریان کار ,درجه حرارت روغن درقسمت بالای تانک از75 درجه سانتیگراد تجاوز ننماید (به علت گرمای ناشی ازتلفات اهن).

برای کنترل وضعیت ترانس در شرایط بی باری باید حداقل 30 دقیقه آن در حالت وصل آزمایشی نگاه داشت .اگر در خلال این مدت نتایج ازمایشات قانع کننده بود می توان بلا فاصله دژنگتورهای طرف ثانویه ترانس را زیر بار قرار داد.

درترانسفوماتورهایی که سطح روغن کنسراتور توسط لوله شیشه ای آب نما کنترل می شود باید دقت نمود که دو سر لوله مزبور مسدود نباشد زیرا در صورت مسدود بودن این لوله سطح روغن به صورت صحیح نمایش داده نمی شود .

در ذیل ترانسفورماتورهای تحت سرویس را بر حسب شرایط کاری مختلف طبقه بندی نموده ,نحوه رسیدگی و بازرسیهای روتین آنها به شرح زیر می باشد .

1)در نیروگاههاو پستهایی که توسط تشکلات پرسنلی شیفت یا مقیم محل کار کنترل ونگهداری می شوند , ترانسفرماتورهای اصلی و ترانسفورماتورهای مصرف داحلی (اعم از اصلی و رزرو) باید بطور روزانه وبقیه ترانسفورماتورها هفته ای یک مرتبه مورد بازرسی قرارگیرند.

2)در نیرگاهها و پستهایی که توسط اکیپهای سیار نگه داری می شوند ,ترانسفورماتورها باید حداقل ماهی یکبار مورد بازرسی قرار گیرند.

3)در پستهای کوچک وکم ظرفیت ترانسها حداقل هرشش ماه یکبار باید بررسی شوند .سیستمهای خنک کننده ترانسفورماتورها باید از نقطه نظر عملکردصحیح پمپها و فن ها کنترل شوند
برای انجام این عمل اپراتورباید دمای روغن ترانسفورماتور وهمچنین دمای روغن در ورودی وخروجی کولر (در صورتکه ترانس مجهز به کولر ابی جهت خنک کردن باشد )رایادداشت نماید.

هرگاه ترانسی توسط رله های حفاظت داخلی قطع شود (رله بوخهلتز ,رله دیفرانسیل ,رله جریان زیاد ) ابتدا اپراتور باید وضع ظاهری ان و تجهیزات جنبی مربوطه به جهت پی بردن به علت حادثه مورد بازرسی قراردهد.

مثلا اگر وجود گاز در رله بوخهلتز مشاهده شود ,نمونه ان باید جهت تست به آزمایشگاه ارسال گردد.

زیرا بعضی مواقع ممکن است در خلال کار ترانس حبابهای هوای درون روغن باعث عملکرد نابجای رله بوخلتز گردد.

اگر گاز درون رله بخهلتز از روغن سوخته متصاعد شده باشد مبین وجود حادثه در داخل ترانس بوده که در این صورت بلا فاصله باید ترتنس راجهت تعمیرات از مدار ایزوله نمود .تعمیرات دورهای روی ترانسهایی که قطع آنها مستلزم خارج شدن ترانس اصلی از مدار است هر دو سال یک مرتبه وبقیه ترانسهاهر چهار سال یک مرتبه صورت میگیرد .

ضمنا ترانسفورماتورهایی که در شرایط محیطی با آلودگی بسیار بالا کار می کنند باید طبق دستور العملهای ویژه مربوط به محل ,مورد تعمیرات دورهای قرارگیرند. خشک کردن ترانسفورماتورها اولا : اگر سیم پیچ یا ایزولاسیون ترانس به طور جزئی یا کلی تعمیر شده باشد , به نیاز به اندازه گیری به خصوصی قطعا باید آن را تحت عملیات رطوبت زدائی قرار داد .

ثانیا : اگر در حین انجام تعمیرات اساسی شرایط کار با ترانس ویژه ترانس دقیقا رعایت شده و هسته آن بیش از حد مجاز خارج از روغن نگهداری نشود پس از انجام تعمیرات تقریبا می توان مطمئن بود که ترانس نیازی به خشک کردن ندارد ولیکن در حالت کلی باید وضعیت ایزولاسیون سیم پیچ را قبل و بعد از تعمیرات اساسی , طبق قواعد استاندارد شده مورد تست و ارزیابی قرار داده و در صورت نیاز اقدام به خشک سازی آن نمود .

البته اگر پارامترهای عایق بدون روغن قبل و بعد از تعمیرات اساسی مقایسه شوند باید اثر روغن را در تغییر کمیت ها بر طبق استانداردهایی که در این زمینه وجود دارد مورد توجه قرار دارد .

اگر در آزمایشاتی که در خلال تعمیرات اساسی هسته ترانس در مدت زمانی بیش از آنچه که در مدارک فنی مربوطه معین شده است در هوای آزاد قرار گیرد ترانس را باید جهت عملیات خشک سازی مورد تست قرار داد .

ترانس ها را به یکی از روش های زیر خشک می نمایند :

1- خشک کردن ترانس در خود تانک و به کمک حرارت ناشی از تلفات مس و یا تلفات آهن در شرایط خلا و یا بدون آن .

2- خشک کردن در داخل خود تانک و به کمک هوای گرم وخشک که توسط یک منبع خارجی تولید شود .

3- خشک کردن به کمک حرارت ناشی از یک منبع خارجی و بدون شرایط خلا .

بررسی وضعیت عایق سیم پیچ ها از نظر میزان رطوبت اصولا باید در شرایط تانک بدون روغن صورت گرفته و اندازه گیری پارامترهای عایق در خلال علیات خشک سازی نیز باید به طور مرتب تا زمانیکه این پارامترها به زمانیکه این پارامترها به میزان ثابت خود برسند ادامه داده شود.

دژنگتورها

دژنگتورها ی فشار قوی بدون شک از مهمترین تجهزات کلید خانه ها به شمار می روند که نقش انها قطع و وصلمدار در وضیعت عادی و هم چنین در تحت شرایط اضافه بار غیر مجاز ,اتصال کوتاه و یا هر نوع حادثه غیر نرمال دیگر است .

وقتی که یک دژنگتور قطع می شود تا مدتی ارتباط مدار در دهانه کنتاکت های ان به وسیله قوس الکتریکی برقرار می ماند . به همبن جهت دژنگتور باید مجهز به لوازمی برای کنترل و قطع قوس و پیشگیری از بازگشت مجدد آن باشد .

در دژنگتورهای روغنی به علت خشک شدن قوس و همچنین افزایش فشاری که در اثر تجزیه روغن پیش می آید شرایط لازم برای بقا قوس یه میزان زیادی تضعیف شده و از آن طرف به دلیل افزایش فاصله کنتاکت ها , اطفا جرقه در پریودهای بعد از گذشتن منحنی جریان از اولین نقطه صفر , براحتی میسر می شود . یادآور می شود که روغنی که در اغلب دژنگتورهای روغنی مورد استفاده واقع می شود همان روغن ترانس می باشد .

دژنگتورهای دیگری نیز وجود دارند که در آن ها از انواع گازها , افزایش طول قوس به روش الکترومغناطیسی یا لوازم دیگر جهت تسهیل و تسریع امر اطفا استفاده می شود .

باردهی ترانسفورماتورتنظیم ولتاژبرقگیرها

کارآموزی شرکت دانش هوشیار الکترونیک

شرکت دانش هوشیارالکترونیک یکی از معتبرترین شرکت های الکترونیکی در استان بوشهر می باشد این شرکت در بافت قدیمی و در بازار این بافت قرار دارد (خیابان امام خمینی) این شرکت فعالیت های خود را از 1378 آغاز کرده و در تفکر کلی مدیریتی این شرکت همیشه هدف گذاری و رشد پی در پی این شرکت مورد توجه بوده که با تلاش پیگیر یا مدیریت صحیح به این مهم دست یافته و ا

دسته بندی	الکترونیک و مخابرات
فرمت فایل	doc
حجم فایل	448 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	70

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: آشنایی کلی با مکان کارآموزی

معرفی شرکت دانش هوشیار الکترونیک............... 2

فصل دوم: ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته علمی کارآموز

تولید کنندگان، بخش طراحی و ساخت، بخش تعمیرات و نگهداری 4

نتیجه گیری..................................... 4

پیشنهاد برای بهبود کار در صنعت الکترونیک....... 5

فصل سوم

مقدمه : آشنایی با ساخت پیوند p-n............. 8

ساختمان کریستالی نیمه هادی..................... 10

ترانزیستورها.................................. 13

ترانزیستور دوقطبی پیوندی....................... 15

ترانزیستور اثر میدان پیوندی(JFET)................ 15

ترانزیستور اثر میدان MOS...................... 18

ساختار و طرز کار ترانزیستور اثر میدانی – فت.... 19

شکل و پایه های ترانزیستورها.................... 20

آشنایی با آی سی های سری 7400................. 29

TTL............................................. 29

CMOS........................................... 31

خازن........................................... 32

خازنهای قطب دار ............................... 34

خازن های تانتالیوم............................. 35

خازنهای بدون قطب ............................. 36

کد رنگی خازن ها .............................. 37

خازن های متغیر ............................... 39

خازن های تریمر ................................ 39

سنسورها....................................... 40

حسگرهای مافوق صوت.............................. 42

حسگرهای تماسی ................................. 44

حسگرهای هم جواری .............................. 44

حسگرهای دور برد ............................... 45

حسگر نوری ..................................... 46

آشنائی با LCD.................................. 47

رله ها......................................... 53

منابع تغذیه................................... 55

منطق دیجیتال.................................. 57

سیستم های دیجیتال.............................. 60

مدارهای ترتیبی................................. 64

حافظه های الکترونیکی........................... 67

کار با مولتی متر.............................. 70

کار با اسیلوسکوپ.............................. 74

فصل چهارم: چند آی سی پر کار برد

آی سی 555..................................... 83

آی سی موتور درایور ال 298................... 84

فصل اول :

آشنایی کلی با مکان کارآموزی

شرکت دانش هوشیارالکترونیک یکی از معتبرترین شرکت های الکترونیکی در استان بوشهر می باشد این شرکت در بافت قدیمی و در بازار این بافت قرار دارد. (خیابان امام خمینی)

این شرکت فعالیت های خود را از 1378 آغاز کرده و در تفکر کلی مدیریتی این شرکت همیشه هدف گذاری و رشد پی در پی این شرکت مورد توجه بوده که با تلاش پیگیر یا مدیریت صحیح به این مهم دست یافته و افق روشن و امیدوارکننده ای در مقابل این شرکت دیده می شود.

فصل دوم:

ارزیابی بخش های مرتبط با رشته علمی کارآموز

به طور عمده سه بخش مرتبط به قرار زیر می باشند:

1- تولید کنندگان قطعات الکتریکی و تولید کننده گان دستگاه های الکترونیکی که تولیدات آنها در این شرکت در معرض فروش قرار می گیرد.

2- بخش طراحی و ساخت دستگاه های الکترونیکی که در این شرکت توسط مهندسان مجرب کار طراحی و ساخت پروژه ها برای ارگانها، شرکت هاو افراد شخصی صورت می گرفت.

3- بخش تعمیرات و پشتیبانی دستگاه های تولیدی و همچنین تولیدات دیگر شرکت ها که در این شرکت در معرض عرضه قرار می گرفت.

نتیجه گیری

امروزه با توسعه صنایع در کشور،فرصت های شغلی زیادی برای مهندسین برق فراهم شده است و اگر می بینیم که با این وجودبعضی از فارغ التحصیلان این رشته بی کار هستند و به دلیل این است که این افراد یا فقط در تهران دنبال کار می گردند یا در دوران تحصیل به جای یادگیری عمیق دروس و در نتیجه کسب توانایی های لازم تنها واحد های درسی خود را گذرانده اند.

همچنین یک مهندس خوب باید کارآفرین باشد یعنی به دنبال استخدام در مؤسسه یا وزارت خانه ای نباشد بلکه به یاری آگاهی خود، نیازهای فنی و صنعتی کشور را یافته و باطراحی سیستم ها ومدارهای خاص این نیاز را بر طرف سازد. کاری که بعضی از فارغ التحصیلان ما انجام داده و خوش بختانه موفق نیز بودند.

اگر یک فارغ التحصیل برق دارای توانایی های لازم باشد، با مشکل بی کاری روبرو نخواهد شد. در حقیقت امروزه مشکل اصلی این است که بیشتر فارغ التحصیلان توانمند و با استعداد این رشته به خاغرج از کشور مهاجرت می کنند و ما اکنون با کمبود نیروهای کار آمد در این رشته روبرو هستیم.

یکی از اساتید مهندسی برق دانشگاه علم و صنعت ایران نیز در مورد فرصت شغلی فارغ التحصیلان این رشته می گوید: طبق نظر کارشناسان و متخصصان انرژی در کشور با توجه به نیاز فزاینده به انرژی در جهان کنونی و همچنین نرخ رشد انرژی الکتریکی در کشور نیاز به فارغ التحصیلان این رشته بیش از قبل مورد احتیاج است.

پیشنهادات برای بهبود کار در صنعت الکترونیک

1- خودکفایی در طراحی و ساخت تجهیزات الکترونیکی

2- کاهش هزینه های ساخت

3- بهبود کیفیت دستگاههای ساخت داخل

4- توسعه فناوری تولید

5- توسعه راهکارها و فرهنگ مدیریت

6- استفاده بهینه از امکانات مراکز تحقیقاتی و صنعتی کشور جهت توسعه دانش فنی

7- کاهش اثرات حوادث زیان بار طبیعی در صنعت برق

8- سودآور شدن صنعت برق

9- نظارت و کنترل هرچه بیشتر بر شرکتهای تولیدی

10- ایجاد سایت مشترک اینترنتی به منظور استفاده دیگر شرکتها

11- برگزاری همایش کیفیت و بهره بری سالیانه برای شرکت های مربوطه از طرف دولت

فصل سوم:

آموخته ها و نتایج

مقدمه

آشنایی با ساخت پیوند p-n

از آنجا که اساس و پایة علم الکترونیک نیمه هادیها می‌باشند لذا به عنوان مقدمه به تشریح ساخت پیوند P-n می پردازیم.

برای ساختن پیوند p-n به یک بخش از یک تک بلور نیمه هادی نا خالصی نوع n و به بخش دیگر نا خالصی نوع p می افزایند . پیوند ها بسته به چگونگی ایجاد ناحیه ی انتقال از pبه n دردرون تک بلور طبقه بندی می شوند . هنگامی که ناحیه انتقال بسیار باریک باشد , پیوند ناگهانی نامیده می شود . پیوند تدریجی پیوندی است که ناحیه انتقالش در محدوده ی وسیعتری "پخش " شده باشد.

پیوند p-n ناگهانی به وسیله ی آلیاژ سازی و رشد رونشتی تشکیل می شوند . پیوند های تدریجی از طریق نفوذ گازی ناخالصیها یا کشت یونها ساخته می شوند.

رشد رونشستی :

رشد رونشستی یک لایه ی نیمه هادی روی یک پایه ی تک بلور نیمه هادی روشی برای تشکیل ناگهانی است . رشد رونشستی با گرم کردن پولک میزبان ؛ مثلأ سیلیسیم نوع n و عبور دادن جریان کنترل شده ی گازی حاوی تتراکلرید سیلیسیم (( sicl4و هیدروژن از روی سطح انجام می شود . در اثر فعل و انفعال گازها اتمهای سیلیسیم روی سطح پولک میزبان ته نشین می شود . چون معمولأ دما بالاتر از 1000درجه سانتی گراد است ؛ اتمهای ته نشین شده انرژی و قابلیت حرکت کافی دارند تا خود را به طور صحیح با شبکه ی بلور میزبان تطبیق دهند . این عمل سبب می شود که شبکه از روی سطح اصلی به طرف بالا امتداد یابد . سرعت نمونه ای رشد لایه ی رونشستی حدود یک میکرون در هر دقیقه است.

برای تشکیل لایه های نوع n یا p می توان در هنگام رشد رونشستی ؛ انتهای ناخالصی را به شکل ترکیب گازی به گاز حامل اضافه کرد . با رشد دادن یک لایه ی نوع pرونشستی (epi) بر روی یک پولک میزبان نوع n پک پیوند تقریبأ ناگهانی شکل می گیرد.البته ؛ ترتیبهای دیگر مثل رشد لایه ی نوع n به روش رونشستی روی یک لایه ی نوع p نیز ممکن است.

فرایند رونشستی به طور وسیع در ساخت مدارهای مجتمع (IC)ها به کار می رود. دیود p-n تشکیل شده در فرایند رونشستی (epi) به طور معکوس با یاس می شود تا مدار را از پایه (پولک میزبان جدا سازد . اخیرأ از روش رونشستی در شکل دهی ساختارهای SOS مخفف Si-on_sapphire یا Si-on-spinel
سیلیسیم)روی یاقوت سرخ یا یاقوت کبود ) است. یاقوتهای کبود , ترکیبات گوناگونی از اکسید منیزیم (Mgo)
و اکسیدآلومینیم (Al203) هستند و ارتباط نزدیکی با یاقوت سرخ دارند . به طور خلاصه ناخالصی سیلیسیم به طریق رونشستی بر روی پایه های یاقوت سرخ یا کبود رشد داده می شود .

انگیزه استفاده از پایه های یاقوت سرخ یا کبود , کیفیت عایق بودن این پایه ها در جدا سازی مدارها در طراحی IC های حاوی ادوات سریع ,به خصوص مدارهای مجتمع در مقیاس فشرده (LSI) است .

ساختمان کریستالی نیمه هادی

همانطور که هادی ها در صنعت امروزی به خصوص در زمینه های حرارتی و برودتی کاربردی ویژه یافته اند عناصر نیمه هادی نیز اهمیت زیادی در صنعت الکترونیک و ساخت قطعات پیدا کرده اند.

هدف اصلی که در الکترونیک آنالوگ دنبال می شود تقویت سیگنالها بدون تغییر شکل آن سیگنال است. همین هدف بشر را به سمت استفاده از نیمه هادی ها در ساخت قطعات تقویت کننده پیش برده است. اما آن چیزی که عملکرد این قطعات را رقم می زند چگونگی حرکت الکترون ها و حفره ها در ساختار کریستالی این عناصر می باشد.

و این مقدمه ای ست برای پیدایش قطعاتی نظیر ترانزیستور ها –دیود ها و... عامل موثر بر چگونگی حرکت الکترون ها و حفرها چیزی نیست جز درجه حرارت. به طوری که گفته شد درجه حرارت صفر مطلق ساختمان کریستالی نیمه هادی هایی نظیر ژرمانیوم و سیلسکن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. یعنی در این درجه حرارت الکترون ها کاملا در باند ظرفیت قرار گرفته و نیمه هادی نظیر یک عایق عمل می کند. (به علت اینکه هیچ الکترون آزادی در باند هدایت خود ندارد).

اگر درجه حرارت افزایش یابد الکترون های لایه ظرفیت انرژی کافی کسب کرده و پیوند کو والانسی خود را شکسته وارد باند هدایت می شوند. به مراتب ای جابه جایی باعث تولید حفره ناشی از الکترون می گردد.

انرژی لازم برای شکستن چنین پیوندی در سیلسکن 1.1(الکترون ولت) و در ژرمانیوم 0.72 (الکترون ولت) می‌باشد. اهمیت حفره در این است که نظیر الکترون حامل جریان الکتریکی بوده و و نظیر الکترون آزاد عمل می نماید. حال آنکه تا چندی پیش دانشمندان حفره ها را حامل جریان نمی دانستند!

هنگامی که یک پیوند از الکترون خالی شده و حفره ای در آن به وجود می آید در این صورت الکترون های ظرفیت اتمهای مجاور در باند ظرفیت به سادگی قادر به اشغال این حفره هستند. الکترونی که از یک پیوند کووالانسی دیگر این حفره را اشغال می کند خود یک حفره بر جای می گذارد. بنابر این می توان به جای حرکت الکترون های باند ظرفیت تصور نمود که در این باند حفره ها حرکت می نمایند.

حرکت حفره ها بر خلاف حرکت الکترو نها می باشد. حفره جدیدی که به وجود می آید به نوبه خود توسط الکترون دیگری از پیوندی دیگر اشغال شده و بنابراین حفره پله به پله بر خلاف جهت الکترون حرکت می نماید. پس در اینجا با پدیده دیگری از هدایت الکتریکی روبه رو خواهیم بود که مربوط به الکترون های آزاد نمی باشد. در این صورت می توان چنین تصور کرد که حفره در جهت عکس الکترون حرکت نموده است . بنابراین حرکت الکترون در باند ظرفیت را می توان معادل حرکت حفره در خلاف جهت آن دانست.

حال میبینیم که چرا با توجه به اینکه حرکت الکترون همان حرکت حفره است از مفهمم حفره استفاده می‌شود. با کمی دقت ملاحظه می شود که حرکت حفره حرکت الکترون های باند ظرفیت بوده ولی حرکت الکترون های آزاد در باند هدایت صورت می گیرد و برای بیان این تفاوت بین حرکت الکترون در باند ظرفیت و هدایت از مفهوم حفره کمک می گیریم.

به عنوان مثال فرض می شود که نیمه هادی تحت تاثیر یک میدان خارجی قرار گیرد یعنی به دو سر آن ولتاژی اعمال شود در ایک صورت الکترون های آزاد باند هدایت که تحت تاثیر نیرو های هسته ای اتم ها نیستند در این باند در خلاف جهت میدان اعمال شده حرکت خواهند نمود. انرژی این الکترون ها در جهتی نیست که در باند هدایت قرار گیرد. ولی می توانند در همان باند ظرفیت حرکت کرده و حفره های مجاور خود را اشغال نمایند. بنابر این حرکت این الکترون ها بیشتر از الکترو ن های آزاد به هسته وابسته می باشد. در حقیقت برای هر ولتاژ اعمال شده به دو سر یک نیمه هادی یک الکترون در باند ظرفیت فاصله متوسط کو تاهتری از الکترون های باند هدایت را در فاصله زمانی یکسان طی خواهند نمود.

بنابر این می توان گفت که الکترون های آزاد دارای تحرک بیشتری نسبت به حفره ها هستند. به طوری که گفته شد در درجه حرارت معمولی اتاق تعدادی از پیوند های کو والانسی شکسته سده به ازای شکسته شدن هر پیوند یک الکترون-حفره تولید می شود. الکترون و حفره هر دو حامل های بادار می باشد. با اعمال یک پتانسیل الکتریکی به دو سرهر قطعه ای نیمه هادی این حامل هر دو حرکت نمود ه و جریان به وجود می آورند.

دیدید که این حرکت ها در چگونکی رفتار یک نیمه هادی تا چه میزان می توانند موثر باشند.با پیشرفت علم و تکنولوژی استخراج کشف هر نیمه هادی جدیدی انقلابی عظیم در عصر ارتباطات حاصل می شود.

ترانزیستورها

ترانزیستور به عنوان یکی از قطعات الکترونیک است که از مواد نیمه رسانایی مانند( سیلیسیم سیلیکان( ساخته می‌شود.

کاربرد

ترانزیستور هم در مدارات الکترونیک آنالوگ و هم در مدارات الکترونیک دیجیتال کاربردهای بسیار وسیعی دارد. در آنالوگ می‌توان از آن به عنوان تقویت کننده یا تنظیم کننده ولتاژ (رگولاتور) و ... استفاده کرد. کاربرد ترانزیستور در الکترونیک دیجیتال شامل مواردی مانند پیاده سازی مدار منطقی، حافظه، سوئیچ کردن و ... می‌شود.به جرات می توان گفت که ترانزیستور قلب تپنده الکترونیک است.

عملکرد

ترانزیستور از دیدگاه مداری یک عنصر سه‌پایه می‌‌باشد که با اعمال یک سیگنال به یکی از پایه‌های آن میزان جریان عبور کننده از دو پایه دیگر آن را می‌توان تنظیم کرد. برای عملکرد صحیح ترانزیستور در مدار باید توسط المان‌های دیگر مانند مقاومت‌ها و ... جریان‌ها و ولتاژهای لازم را برای آن فراهم کرد و یا اصطلاحاً آن را بایاس کرد.

انواع

دو دسته مهم از ترانزیستورها BJTترانزیستور دوقطبی پیوندی (Bypolar Junction Transistors) و FET ترانزیستور اثر میدان (Field Effect Transistors) هستند. ترانزیستورهای اثزمیدان یا FET‌ها نیز خود به دو دسته ی ترانزیستور اثر میدان پیوندی(JFET) و MOSFET‌ها Metal Oxide SemiConductor Field Effect Transistor) )تقسیم می‌شوند.

ترانزیستور دوقطبی پیوندی

در ترانزیستور دو قطبی پیوندی با اعمال یک جریان به پایه بیس جریان عبوری از دو پایه کلکتور و امیتر کنترل می‌شود. ترانزیستورهای دوقطبی پیوندی در دونوع npn و pnp ساخته می‌شوند. بسته به حالت بایاس این ترانزیستورها ممکن است در ناحیه قطع، فعال و یا اشباع کار کنند. سرعت بالای این ترانزیستورها و بعضی قابلیت‌های دیگر باعث شده که هنوز هم از آنها در بعضی مدارات خاص استفاده شود.

ترانزیستور اثر میدان پیوندی(JFET)

در ترانزیستورهای JFET(Junction Field Effect Transistors( در اثر میدان، با اعمال یک ولتاژ به پایه گیت میزان جریان عبوری از دو پایه سورس و درین کنترل می‌شود. ترانزیستور اثر میدانی بر دو قسم است: نوع n یا N-Type و نوع p یا P-Type. از دیدگاهی دیگر این ترانزیستورها در دو نوع افزایشی و تخلیه‌ای ساخته می‌شوند.نواحی کار این ترانزستورها شامل "فعال" و "اشباع" و "ترایود" است این ترانزیستورها تقریباً هیچ استفاده‌ای ندارند چون جریان دهی آنها محدود است و به سختی مجتمع می‌شوند.

ساختمان کریستالی نیمه هادیساختار و طرز کار ترانزیستور اثر میدانیخازنهای بدون قطب

کارآموزی تاریخچه صنعت برق

صنعت برق در ایران از سال 1283 شمسی با بهره‌برداری از یک دیزل ژنراتور 400 کیلو واتی که توسط یکی از تجار ایرانی بنام حاج حسین‌ امین‌الضرب تهیه و در خیابان چراغ‌برق تهران (امیر کبیر) فعلی گردیده بود آغاز می شود

دسته بندی	برق
فرمت فایل	doc
حجم فایل	36 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	85

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه آ

تاریخچه صنعت برق 1

هیتر 2

بویلر 3

توربین 7

ژنراتور 9

ترانسفورماتور 14

پست های فشار قوی 18

کلیدهای قدرت 19

پست های برق قدرت 22

پست 25

اجزای تشکیل دهنده پست ها 32

خصوصیات برقگیر 34

ترانسفورماتور 40

استقامت الکتریکی روغن 41

ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ 44

ترانسفورماتورهای تغذیه داخلی 46

سکسیونر قیچی ای 47

نکاتی در مورد نصب پایه ها و ترانس 50

تعویض پایه فیوز سوخته 52

چند نکته ای در مورد آزمایش اتصالات ایمنی ترانس 53

کنتاکتور 54

STOP & START 59

چراغ های سیگنال 59

تاریخچه صنعت برق :

صنعت برق در ایران از سال 1283 شمسی با بهره‌برداری از یک دیزل ژنراتور 400 کیلو واتی که توسط یکی از تجار ایرانی بنام حاج حسین‌ امین‌الضرب تهیه و در خیابان چراغ‌برق تهران (امیر کبیر) فعلی گردیده بود آغاز می شود.

این موسسه بنام دایره روشنایی تهران بود و زیر نظر بلدیه اداره می‌شد. این کارخانه روشنایی چند خیابان عمده تهران را تامین می‌کرد، خانه‌ها برق نداشته و تنها به دکانهای واقع در محله‌ها برق داده می‌شد و روشنایی آن از ساعت 7 الی 12 بود و بهای برق هم براساس لامپی یک ریال هر شب جمع‌آوری می‌شد. از سال 1311 اولین کارخانه برق دولتی به ظرفیت 6400 کیلووات در تهران نصب گردید، ولی مردم از گرفتن امتیاز خودداری می‌کردند و به‌ همین دلیل برای پیشرفت کارها برای کسانی که انشعاب برق می‌گرفتند یک کنتور مجانی به عنوان جایزه در نظر گرفته می‌شد. چند سال بعد وضع تغییر کرد و کار به جایی رسید که انشعاب برق سرقفلی پیدا کرد.

هیتر :

گرمکن یا هیتر دستگاههایی هستند که توسط آن آب ورودی به بویلر را گرم می‌کنند تا درجه حرارت آب بالا رود تا به تجهیزات و لوله‌های بویلر آسیب نرسد، این عمل توسط هیترها انجام می‌شود، هیترها به دو صورت وجود دارند :

1ـ هیترهای باز

2ـ هیترهای بسته

هیترهای باز : هیترهایی هستند که حرارت را مستقیم به آب منتقل می‌کنند.

هیترهای بسته : هیترهایی هستند که حرارت را از طریق لوله‌ها و محیط به آب منتقل می‌کنند.

به هیترهایی که قبل از پمپ تغذیه قرار می‌گیرند هیترهای فشار ضعیف گفته می‌شود و به هیترهایی که بعد از پمپ تغذیه قرار می‌گیرند هیترهای فشارقوی گفته می‌شود.

سوپر هیتر : بخاری که از درام خارج می‌شود دارای قطره‌های آب می‌باشد که باعث می‌شود پره‌های توربین آسیب ببینند و خوردگی و پوسیدگی در پره‌ها ظاهر شود برای اینکه بخار به توربین آسیب نرساند باید قبل از برخورد به پره‌های توربین به بخار خشک تبدیل شود، این عمل (خشک کردن) توسط سوپر هیتر انجام می‌شود.

فرق هیتر و سوپر هیتر این است که : هیتر باعث می‌شود که درجه حرارت آب ورودی به بویلر زیاد شود ولی سوپر هیتر باعث می‌شود بخار ورودی به توربی به بخار خشک تبدیل شود.

بـویـلـر :

آب پس از خروج از پمپ تغذیه (Feed Pump ) و شیر یکطرفه وارد اکونومایزر می‌شود که اولین قسمت دیگ بخار می‌باشد، که حاوی تعدادی لوله موازی است که در آخرین مرحله دود خروجی از بویلر لوله‌های اکونومایزر قرار دارند داخل این لوله‌ها آب تغذیه ورودی به بویلر جریان دارد این آبها مادامی که لوله‌های اکونومایزر را طی می‌کنند حرارت دود را جذب نموده و سپس به درام هدایت می‌گردند. بنابراین اکونومایزر سبب می‌گردد که راندمان بالا برود.

آب در درام با آبهای داخل آن مخلوط شده و سپس از طریق لوله‌های پائین آورنده به لوله‌های دیواره‌ای و محوطه احتراق وارد می‌شود، همانطور که از نام محوطه احتراق پیداست، فضایی است که عمل احتراق در آن صورت می‌گیرد. اطراف این محوطه تعداد زیادی لوله‌های موازی نزدیک به هم که به لوله‌های دیواره‌ای موسوم هستند پوشیده شده است. بخشی از حرارت حاصل از احتراق از طریق تشعشع و جابجایی به این لوله‌ها منتقل می‌گردد، اینها نیز حرارت را به آب داخل خود منتقل می‌نمایند. بنابراین در کوره هر سه نوع انتقال حرارت با یکدیگر انجام می‌گیرد. حاصل این تبادل حرارت جذب حرارت توسط آب داخل لوله‌ها و تبدیل آن به بخار است. به عبارت دیگر کلیه بخاری تولیدی دیگ در این لوله‌ها ایجاد می‌شود، از طرف دیگر جذب حرارت توسط لوله‌های دیواره‌ای باعث خنک شدن فضای اطراف کوره می‌شود و لذا شکلی از نظر عایقکاری دیواره‌های اطراف محفظه احتراق پیش نخواهد آمد پس می‌توان گفت که لوله‌های دیواره‌ای همانطور که از نامشان پیداست دیواره کوره را تشکیل می‌دهند.

حرکت جریان آب در داخل لوله‌های دیواره‌ای از پائین به بالاست هرچه آب در طول کوره به طرف بالا حرکت کند حرارت بیشتری را جذب نموده و در نتیجه بخار بیشتری تولید می‌گردد. در بویلرهای گردش طبیعی، این حرکت به صورت طبیعی انجام می‌گیرد و لذا در خاتمه در لوله‌های دیواره‌ای، مخلوطی از آب و بخار خواهد بود که به محض ورود به درام آب و بخار از یکدیگر جدا می‌شوند. در بویلرهای گردش اجباری، جریان آب در داخل لوله‌های دیواره‌ای به کمک یک پمپ که در مسیر لوله‌های پائین آورنده نصب است انجام می‌گیرد.

در بویلرهای بونسون نیز این جریان به کمک پمپ آب تغذیه انجام می‌گردد و ساختمان این بویلر به گونه‌ای است که احتیاج به درام نمی‌باشد و بخار تبدیل شده مستقیماً به سوپر هیتر می‌رود.

بطور کلی درام دو وظیفه اصلی را بعهده دارد :

1ـ عمل نمودن به عنوان یک مخزن ذخیره که جهت دیگ بخار :

درام می‌تواند با ذخیره آب و یا بخار در خود در شرایط بحرانی بهره‌برداری از بویلر مقداری از نیازهای ضروری آب و یا بخار را تامین نماید.

2ـ تقسیم آب و بخار :

آب و بخار ایجاد شده در لوله‌های دیواره‌ای وارد درام شده و به وسیله تجهیزاتی که در داخل درام وجود دارد آب و بخار کاملاً از هم جدا شده و به این ترتیب امکان عبور بخار بدون ذرات آب بطرف سوپر هیتر فراهم می‌شود.

در درام اعمال دیگری نظیر تقسیم یکنواخت آبهای ورودی از طریق اکونومایزر و یا تزریق محلولهای شیمیایی به بویلر نیز انجام می‌گیرد. هوای مورد لزوم احتراق توسط فنهای FD.Fan تامین می‌شود بنابراین فن با توجه به مکشی که ایجاد می‌نماید هوای محیط را مکیده و در کانالهایی که در نهایت به محوطه احتراق (مشعلها) ختم می‌شود به جریان می‌اندازد. فنها دارای انواع و اقسام می‌باشند، نظیر فنهای جریان شعاعی و یا فنهای جریان محوری و یا ترکیبی که در طراحی دیگ بخار با توجه به مقدار هوای لازم و فشار آن و همچنین راندمان مورد نظر یکی از این انواع انتخاب می‌گردند.

برای کنترل مقدار هوای ورودی به بویلر و از دریچه‌های کنترل هوای استفاده می‌گردد. غالباً این دریچه‌ها به صورت اتوماتیک کنترل می‌گردند، البته طبیعی است که با دست نیز قابل کنترل هستند در مسیر دود نیز چنین دریچه‌هایی وجود دارد که به صورت باز یا بسته عمل می‌کنند.

GR.Fan : این فنها مقداری از گازهای خروجی از بویلر را پس از اکونومایزر گرفته و مجدداً در کوره بویلر به جریان می‌‌اندازد این کار معمولاً جهت کم کردن حرارت دودی که از دودکش خارج می‌شود است. اکونومایزر باعث می‌شود راندمان بالا رود زیرا آب حرارت دود را جذب نموده و در قسمتهای بعد سوخت کمتری برای بالا بردن درجه حرارت آب لازم است.

آخرین مرحله مسیر دود، دودکش است که گازهای خروجی از بویلر را به محیط بیرون هدایت می‌نماید. طبیعی است ارتفاع دودکش نقش تعیین کننده‌ای در هدایت دود و عدم آلودگی محیط دارد.

سوخت دیگهای بخار در کشورمان، سوختهای مایع و گاز تشکیل می‌دهند که بیشتر مازوت و گاز طبیعی برای سوخت

مشعلهای محفظه احتراق استفاده می‌شود. آب ورودی به بویلر باید دمای آن حداقل 195 باشد تا به لوله‌ها و تجهیزات بویلر آسیب وارد نکند.

تـوربـین :

توربین‌های بخار دسته‌ای از توربو ماشینها را تشکیل می‌دهند که عامل در آنها بخار آب می‌باشد توربین بخار برای نخستین بار در پایان قرن گذشته به عنوان ماشین حرارتی بکار گرفته شده و از ان زمان تا کنون پیشرفت‌های زیادی در طراحی، ظرفیت، تولید و راندمان انها حاصل شده که امروزه به صورت گسترده در نیروگاههای حرارتی و نیز برخی از واحدهای صنعتی دیگر بکار گرفته می‌شوند.

بخار سوپر هیتر ورودی به توربین که حاوی مقدار قابل ملاحظه‌ای انرژی حرارتی است در آنجا به انرژی جنبشی تبدیل شده و در نهایت بصورت کار مکانیکی برروی روتور بدل می‌گردد. مزایای عمده توربین بخار نسبت به سایر محرکهای مکانیکی سرعت بالا (توربین‌های بخار در صورتی که مستقیماً با ژنراتور کوپل شوند، دارای دور 3000 RPM و در صورتی که از طریق جعبه دنده به هم مرتبط گردند، دور آنها می‌تواند بیشتر باشد)، ابعاد کوچک و امکان تولید قدرت بالای آنها می‌باشد.

توربین‌های ضربه‌ای و عکس‌العملی، اولین مدلهای توربین بخار بوده که در آنها بخار در جهت محوری پس از چندی برادران ژونگستروم نخستین توربین بخار شعاعی را که در آن منبسط می‌شود، بخار در جهت شعاعی منبسط می‌گردید را ابداع نمودند.

توربین‌های ژونگستروم فاقد پره‌های ثابت هستند و از دودمیک متفاوت تشکیل یافته‌اند که برروی آنها چندین مرحله پره‌هایی در محیط دوایر متحدالمرکز نصب شده است. در اثر انبساط بخار پره‌ها و نیروی عکس‌العمل ناشی از آن دیسکها در دو جهت مختلف و با سرعتی یکسان شروع به چرخش می‌کنند، به این ترتیب هر کدام از آنها می‌توانند محرک یک ژنراتور باشند.

امروزه اغلب توربین‌های بخار دارای چندین مرحله انبساط بخار در پره‌ها هستند که پره‌های اولیه به صورت ضربه‌ای و پس از آن به صورت مخلوطی از ضربه‌ای و عکس‌العملی است.

از نظر تعداد مراحل انبساط بخار، توربین‌ها به سه دسته تقسیم
می‌شوند :

الف) توربین‌های یک مرحله‌ای (HP : فشارقوی).

ب) توربین‌های دو مرحله‌ای (HP : فشارقوی و LP : فشار ضعیف).

ج) توربین‌های سه مرحله‌ای (HP : فشارقوی، IP : فشار متوسط و LP : فشار ضعیف).

در توربین‌های نوع اول : بخار پس از انبساط در انتهای پوسته وارد کندانسور می‌شود، در توربین‌های نوع اول LP و HP می‌توان گفت یکپارچه‌اند و در نوع دوم این عمل در دو پوسته جدا از هم صورت می‌گیرد و بخار خروجی از پوسته LP وارد کندانسور می‌گردد، در نوع سوم که برای واحدهای با قدرت بالا بود و بخار پس از انبساط در پوسته HP (فشارقوی) به بویلر بازگشته و در لوله‌های بار گرمایی می‌گیرد و پس از آن وارد پوسته IP (فشار متوسط) شده در نهایت بخار از این پوسته به پوسته LP (فشار ضعیف) فرستاده شده و از آنجا به کندانسور زیر می‌شود. البته توربین‌های مدرن امروزی با قدرت 600MW به بالا دارای دو پوسته LP مجزا از هم می‌باشند.

تاریخچه صنعت برقاجزای تشکیل دهنده پست هااستقامت الکتریکی روغن