فایل بای | FileBuy

مرجع خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهی

فایل بای | FileBuy

مرجع خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهی

طراحی وب سایت املاک متن

وب، اینترنت، سایت و کمتر کسی است که امروزه با این لغات آشنا نباشد یا حداقل آنها را نشنیده باشد، مفاهیمی که تا چندی پیش تنها برای افراد محدودی جا افتاده و با معنا بود اینترنت روز به روز در حال گسترش است و گویی وب، تارهای عنکبوتیش را به همه جای این هستی گسترانده است، اگر چه به کشور ما کمی دیر رو آورده ولی اینجا هم بسرعت در جاده توسعه قدم بر می دارد
دسته بندی برنامه نویسی
فرمت فایل doc
حجم فایل 1280 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 29
طراحی وب سایت املاک متن

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

مقدمه

وب، اینترنت، سایت و ... کمتر کسی است که امروزه با این لغات آشنا نباشد یا حداقل آنها را نشنیده باشد، مفاهیمی که تا چندی پیش تنها برای افراد محدودی جا افتاده و با معنا بود. اینترنت روز به روز در حال گسترش است و گویی وب، تارهای عنکبوتیش را به همه جای این هستی گسترانده است، اگر چه به کشور ما کمی دیر رو آورده ولی اینجا هم بسرعت در جاده توسعه قدم بر می دارد.

در کشورهای صنعتی، با وجود این پدیده، دیگر کمتر کسی است که برای خرید روزمره عازم بازار شود، کمتر کسی است که برای پیدا کردن کتاب مورد نظر خود، کلیه خیابانهای شهر را زیر پا بگذارد، یا برای جابجایی حسابهای مالی خود روانه بانک شود و هزاران هزار فعالیت دیگر که خروج افراد از منازل یا محل کار خود را از بین می برد که این خود سر منشاُ میلیاردها میلیارد صرفه جویی مالی و از همه مهمتر صرفه جویی در کالایی که قیمتی برای آن نیست، زمان .... که باز متاٌسفانه یکی از عوامل عقب ماندگی کشورهای جهان سوم از جمله کشورمان، عدم توجه به همین طلای نامرئی است.

دانشگاههای یک کشور همیشه سمبل برداشتن اولین قدمها در راه پیشرفت و توسعه می باشد در دانشگاهی که سالها علم کامپیوتر تدریس می شود، هر دانشجو در شروع ترم باید درگیر کاغذ بازی برای انتخاب واحد و ثبت نام باشد و در پایان هر ترم نیزبا صرف هزینه های مالی و تلف کردن وقت خود، راهی ساختمان دانشگاه می شود تا بتواند استاد خود را بیابد و اعتراض خود را نسبت نمره ی اعلامی به وی ابلاغ نماید و همه این تلفات مالی و زمانی هنگامی به اوج خود می رسد که بخواهد پروژه یا تکلیفی را تحویل استاد نماید.

حضور به موقع در راٌس ساعت تعیین شده برای تحویل پروژه، ساعتها انتظار برای رسیدن نوبت وی، تجمع در میان سالن مجاور کلاسهایی که در همان لحظه افراد دیگری مشغول فراگرفتن علم در آنجا می باشند و مشکلاتی از این قبیل...

چرا علیرغم گسترش ارتباطات جهانی که بواسطه آن امروزه دهکده نامیده می شود و در دانشگاهی که حدود 10 سال در آن اینترنت تدریس می شود اینچنین مشکلاتی باید وجود داشته باشد؟

امروزه که هر فردی با داشتن یک خط تلفن و یک کامپیوتر می تواند به اقصی نقاط جهان متصل شود و اطلاعات مورد نیاز خود را برداشت نماید یا دانسته های خود را به دیگران ابلاغ نماید، وجود چنین مشکلاتی مضحک می نماید.

یکی از راههای مفید و مقرون به صرفه در جهت حل مشکلات مذکور، ایجاد یک سایت اختصاصی برای هر کدام از اساتید دانشگاه است. محیطی نرم افزاری بر روی شبکه جهانی اینترنت که هر یک از مدرسین می توانند اطلاعات مورد نیاز دانشجویان را بدون مراجعه مستقیم آنان در اختیارشان بگذارد.

مفاهیم اولیه برنامه نویسی در دات نت ( بخش اول )

دات نت محیطی جدید بمنظور طراحی، پیاده سازی و اجرای برنامه های کامپیوتری را در اختیار طراحان و پیاده کنندگان نرم افزار قرار می دهد. با استفاده از پلات فرم فوق ، می توان بسرعت اقدام به پیاده سازی نرم افزار نمود.
برنامه های تولیده شده ، امکان استفاده از پتانسیل های محیط Common Language Runtime) CLR ) را خواهند داشت . آشنائی با مفاهیم اولیه برنامه نویسی در محیط فوق ، دارای اهمیت خاص خود بوده و سرعت در استفاده مطلوب از محیط فوق ، را بدنبال خواهد داشت . در مقالاتی که در این زمینه ارائه خواهد شد به بررسی مفاهیم اولیه برنامه نویسی محیط فوق ، خواهیم پرداخت . در این راستا ، در ابتدا با نحوه نوشتن یک برنامه آشنا و در ادامه به تشریح برخی از مفاهیم مهم در این زمینه ، خواهیم پرداخت .

نوشتن یک برنامه در فریمورک دات نت

تمامی زبانهای حمایت شده در دات نت ، از سیستم نوع یکسان ، کتابخانه کلا س فریمورک مشابه و CLR استفاده خواهند کرد . بدین ترتیب، تمامی برنامه های نوشته شده با یکی از زبانهای حمایت شده ، خصایص مشابهی را به اشتراک می گذارند. شاید مهمترین تفاوت قابل توجه در رابطه با زبان های برنامه نویسی حمایت شده در دات نت ، به گرامر هر یک از آنها برگردد . ( در مثال هائی که در این مقاله ذکر می گردد ، از ویرایشگر Notepad ،در مقابل ویژوال استودیو دات نت، استفاده شده است . مثال های ارائه شده به اندازه کافی ساده بوده تا بتوان بکمک آنان با فرآیندهای ترجمه و اجراء ، بسرعت آشنا گردید ).

نوشتن یک برنامه

برای نوشتن یک برنامه ساده در دات نت ، مراحل زیر را دنبال می نمائیم :

  • فاز اول : ایجاد برنامه
  • برنامه Notepad را فعال و پس از درج کدهای زیر آن را با نام Hello.vb ، ذخیره نمائید .

یک برنامه نمونه نوشته شده به زبان VB.NET

Imports System
Public Class MainApp
Public Shared Sub Main( )
Console.WriteLine( "Welcome to .NET Programming " )
End Sub
End Class

vbc Hello.vb

  • فاز دوم : ترجمه و ایجاد یک فایل اجرائی
  • برای اجراء برنامه ایجاد شده در مرحله قبل ، در ابتدا کمپایلر VB.NET را از طریق خط دستور و بصورت زیر فعال می نمائیم : ( دستور فوق را می توان از طریق خط دستور ویندوز و یا خط دستور موجود در ویژوال استودیو ، فعال کرد )

در ادامه و پس از ایجاد فایل اجرائی (hello.exe ) ، امکان اجرای برنامه فراهم می گردد.

استفاده از Namespace

با استفاده از VB.NET ، می توان به کلاس ها مراجعه و از آنان استفاده کرد . در مثال زیر ، یک نمونه از کلاس System.Io.FileStream ، ایجاد شده است .

Dim aFileStream As System.IO.Filestream

مراجعه به Namespace های مورد نیاز در یک برنامه روشی مناسبتر در این زمینه است . با استفاده از namespace ، ضرورتی به توصیف تمامی مراجعات به کتابخاته کلاس ، وجود نخواهد داشت .

Imports System.IO
.....
Dim aFileStream As Filestream

مثلا" برای دستیابی به اشیاء System ، می بایست از Namespace با نام System در برنامه استفاده گردد. ( Imports) .

تعریف namespace و کلاس

VB.NET ، امکانات حمایتی لازم در خصوص ایجاد Namespace های خاص و کلاس های مربوط به آن را ارائه می نماید. (نکته : مدل زیر یک روش عمومی برای نامگذاری namespace است ) :

CompanyName.TechnologyName
.For Example:
Microsoft.Office

namespace در VB.NET

در VB.NET با استفاده از عبارت namespace می توان یک namespace را تعریف کرد . با استفاده از namespace تعریف شده ، امکان کپسوله نمودن کلاس های ایجاد شده ، فراهم خواهد شد.

Namespace CompVB
Public Class StringComponent
....
End Class
End Namespace

برخی از ویژگی های namespace عبارتند از :

  • namespace می تواند درون سایر namespace ها ، مستقر گردند .
  • یک namespace می تواند در چندین فایل تعریف گردد .
  • یک فایل حاوی کد مبداء می تواند چندین namespace را تعریف نماید.

نقاط ورود ، حوزه ، تعاریف

هر برنامه اجرائی می بایست شامل یک نقطه ورود خارجی باشد . مکان فوق ، محلی را که برنامه اجرای خود را از آنجا آغاز می نماید ، مشخص می نماید..در VB.NET تمامی کد می بایست در متدهای یک کلاس قرار بگیرد.

نقاط ورود در VB.NET

بمنظور ارائه کد نقطه ورود در VB.NET ، در ابتدا می بایست یک ماژول و یا یک کلاس مشخص گردد .

Public Module modMain

Public Class clsMain

در ادامه می بایست نقطه ورود برای برنامه ، مشخص گردد. نقطه ورود ، می بایست بعنوان یک متد عمومی که main نامیده می شود ، در نظر گرفته شود.( کمپایلر به دانش فوق نیاز خواهد داشت ) . در یک کلاس ، متد فوق می بایست بصورت اشتراکی تعریف گردد .امکان تعریف متد فوق در یک ماژول بصورت اشتراکی ، وجود نخواهد داشت . نحوه تعریف ( مشخص نمودن ) نقاط ورود برای یک ماژول و یا یک کلاس ، بصورت زیر است :

Public Module modMain
Public Sub Main( )
...
End Sub
End Module

Public Class clsMain
Public Shared Sub Main( )
...
End Sub
End Class

حوزه

VB.NET ، از نقطه بعنوان یک عملگر resolution حوزه ، استفاده می نماید . مثلا" در صورت استفاده از متد WriteLine مربوط به کلاس Console ، از گرامر Console.WriteLine ، استفاده می شود.

تعاریف

در VB.NET ، الزامی به تعریف یک متغیر قبل از استفاده از آن نمی باشد . پیشنهاد می گردد که در چنین مواردی متغیرها با صراحت تعریف گردند. در این راستا می توان از عبارت options ، استفاده کرد. بمنظور ایجاد نمونه ای از یک شی ، از New استفاده می گردد. مثال زیر ، نحوه تعریف یک شی از نوع Comp در namespace با نام Lib و با نام MyComp را نشان می دهد .

Dim myComp As New Lib.Comp( )

کنسول ورودی و خروجی

می توان از کلاس Console ، مربوط به CLR وابسته به System Namespace ، برای ورودی و خروجی هر نوع رشته و مقادیر عددی توسط متدهای Read , ReadLine و Write,WriteLine استفاده کرد . برنامه زیر، نحوه نمایش یک رشته در خروجی را نشان می دهد .

برنامه نمونه :

Imports System
Public Class MainApp
Public Shared Sub Main( )
Console.WriteLine( "Welcome to .NET Programming " )
End Sub
End Class

ترجمه و اجراء یک برنامه فریمورک دات نت

اکثر جنبه های برنامه نویسی در دات نت برای تمامی زبانهای سازگار ، یکسان است . هر کمپایلر حمایت شده باعث تولید کدهای "خود تشریح " MSIL)Microsoft Intermediate Language) ، می گردد . تمامی کدهای مدیریت یافته ( Managed code ) با استفاده از CLR)Common Language runtime) ، اجراء خواهند شد . CLR ، امکان یکپارچگی بین برنامه ها ، مدیریت اتوماتیک حافظه ، برخورد یکدست با موارد خاص و استثناء ، امنیت پیشرفته و در نهایت یک مدل برنامه نویسی ساده و همگن را ارائه می نماید.

گزینه های کمپایلر

فریمورک دات نت، دارای یک کمپایلر خط دستوری برای VB.NET است ( vbc.exe ) . برای ترجمه برنامه Hello.vb ، بکمک کمپایلر فوق ، از دستور زیر استفاده می شود :

vbc Hello.vb

گرامر فوق، باعث فراخوانی کمپایلر VB.NET می گردد. در این مثال خاص، صرفا" نام فایل مورد نظر برای کمپایلر مشخص شده و در ادامه ، کمپایلر فایل اجرائی را تولید خواهد کرد ( Hello.exe ) .

گزینه های خط دستور

در VB.NET ، می توان لیست کاملی از گزینه های همراه کمپایلر را با استفاده از ?/ ، مشاهده نمود ( ?/ Vbc ) . از گزینه های مفید در این زمینه، می توان به سوئیچ out/ ، ( نام فایل خروجی را مشخص می نماید) و سوئیچ target/ ، ( نوع کد مقصد را مشخص می نماید") ، اشاره کرد. بصورت پیش فرض ، نام فایل خروجی مشابه نام فایل ورودی و با انشعاب exe . ، خواهد بود. مقدار پیش فرض برای تعیین نوع کد مقصد ، یک برنامه اجرائی است ( سوئیچ t/ ، دارای عملکردی معادل با سوئیچ target/ است ). دستور زیر نحوه استفاده از سوئیچ های فوق را نشان می دهد :

vbc /out :hello.exe /t:exe hello.vb

استفاده از گزینه کمپایل reference/

در زمان مراجعه به سایر اسمبلی ها ، می بایست از سوئیچ reference/ ، استفاده گردد . گزینه فوق این امکان را برای کمپایلر فراهم می آورد که اطلاعاتی را ایجاد و در کتابخانه های مشخص شده استقرار تا زمینه استفاده از آنان برای کد مورد نظر ( در حال ترجمه ) ، فراهم گردد. مثال زیر نحوه ایجاد یک برنامه اجرائی از طریق خط دستور و با استفاده از reference / ، را نشان می دهد . ( عملکرد سوئیچ r / مشابه reference / است ).

Vbc / r:assembll.dll , assemb2.dll / out :output.exe input.vb

در بخش دوم به بررسی فرآیند اجراء مدیریت یافته ( اداره شده ) ، خواهیم پرداخت .

صفحات سرور فعال (ASP)

علت بررسی فناوری های قبل از ASP.NET ، به جزئیات پیاده سازی ASP.NET و فناوری قبل از آن، یعنی ASP بستگی دارد. درک ASP مستلزم درک ISAPI و درک ASP.NET مستلزم درک ASP است.

وقتی IIS 2.0 به عنوان بخشی از ویندوز NT 4.0 مطرح شد، مایکروسافت، فناوری جدیدی را به نام Denali ارائه داد. این فناوری در دوره فعال بودن شرکت مایکروسافت ایجاد شد و به همین دلیل نام آن صفحات سرور فعال (ASP) انتخاب گردید. چندین نسخه از ASP عرضه شد، مثل ASP 2.0 و IIS 4.0 در ویندوز NT ، ASP 3.0 و IIS 5.0 در ویندوز 2000.

ASP نوع متفاوتی از محیط توسعه است. اولاٌ یک محیط اسکریپتی است. صفحه را براحتی ویرایش می کنید، آنرا در پوشه مناسبی قرار می دهید و مجوزهای مناسبی به آنها اختصاص می دهید. این صفحات توسط مرورگر فراخوانی می شوند. ثانیاٌ کد ASP می تواند با HTML ترکیب شود.

کد ASP معمولاٌ در ویژوال بیسیک نسخه اسکریپتی (VBScript) نوشته می شود، ولی از JVScript نیز می توان استفاده کرد.

مزایای ASP

فناوری ASP به سرعت مورد توجه قرار گرفت، زیرا کار دشوار ساخت صفحات پویا را به راحتی انجام داد. ایجاد برنامه های کاربردی CGI و ISAPI چندان دشوار نبود، ولی استفاده از ASP بسیار آسان است.

به طور پیش فرض، ASP از VBScript استفاده می کند. میلیون ها نفر با VBScript آشنایی دارند که از طریق ASP می توانند وارد دنیای اینترنت شوند. به همین دلیل، ASP راه مناسبی برای ساخت صفحات وب است.

علاوه بر این، از طریق ADO امکان دستیابی آسان به بانک اطلاعاتی را فراهم می سازد. برای ساخت محتویات پویا، باید آن محتویات را از جایی دریافت کرد که ADO این امکان را فراهم می کند. توجه داشته باشید که ADO یک واسط نرم افزاری است که می تواند با سیستم های مدیریت بانک اطلاعاتی مثل اکسس و SQL Server ارتباط برقرار کند.

مدل برنامه نویسی ASP اجازه نوشتن کد و اجرا را می دهد و نیازی به دنبال کردن مراحل کامپایل و نصب نیست. همان طور که خواهید دید، ASP.NET نیز از همین روش استفاده می کند.

معایب ASP

فناوری ASP ابزار قدرتمندی برای تولید برنامه های بزرگ وب است. وب سایت هایی مثل www.microsoft.com و بسیاری از سایت های بزرگ و کوچک دیگر، با موفقیت از ASP استفاده کردند.

اولین چیزی که در مورد ASP مطرح است، سربار ناشی از تفسیر کد VBScript یا JVScript در هر درخواست است.

در اغلب سایت های متوسط ASP، بیشتر گلوگاه ها ناشی از دستیابی به بانک اطلاعاتی و به هنگام سازی آن است تا موتور اسکریپتی ASP . نسخه های بعدی ASP در ارائه سرویس به صفحات اسکریپتی کارآمدتر شدند.

ASP محیط برنامه نویسی قابل اعتماد، قدرتمند و کاملاٌ مقیاس پذیری را برای بانک اطلاعاتی فراهم نمی کند. انواع در ASP فاقد نوع هستند. وقتی مقداری در متغیری قرار می گیرد، نوع آن تعیین می شود، ولی این نوع دائمی نیست و قابل تغییر است. به این ترتیب، احتمال بروز خطا بیشتر می شود.

مسئله دیگر، توانایی ترکیب HTML و اسکریپت است. به این ترتیب، کدهای اسکریپت در داخل HTML پراکنده می شود. چون با هر اجرای اسکریپت باید تعویض بستر صورت گیرد ( از HTML به VBScript و بر عکس)، کارایی آسیب می بیند.

ASP.NET

وقتی ASP 3.0 به همراه ویندوز 2000 ارائه شد، روشن شد که آینده تولید نرم افزار به آینده وب گره خورده است. پس از آن شرکت مایکروسافت نسخه جدید ASP را به نام ASP.NET ارائه کرد که سهولت کد نویسی ASP را دارد، بطوری که برنامه ای را می نویسید، در پوشه ای قرار می دهید، امتیاز دستیابی برای آن تعیین می کنید و به راحتی قابل اجرا است. ASP.NET نو آوریهایی دارد که منجر به تفکیک برنامه کاربردی از نمایش آن می شود.

ASP.NET ویژگی های جدیدی به ASP اضافه نمود و قابلیت های آن را افزایش داد. ASP.NET فقط بهبود تدریجی ASP نیست، بلکه یک محصول کاملاٌ جدید است. ویژگی های ASP.NET عبارت اند از:

- محیط کاری NET محیط کاری NET معماری است که ساخت برنامه های کاربردی وب و سنتی را آسان تر می سازد.

- زبان مشترک زمان اجرا (CLR) زبان مشترک زمان اجرا، مجموعه ای از سرویس ها را برای تمام زبان های ASP.NET فراهم می سازد. به عبارت دیگر، مجموعه ای از انواع مشترک را برای بسیاری از زبان ها تهیه می کند.

- زبان های کامپایلری ASP.NET با استفاده از زبان های کامپایلری کارایی پیشرفته ای را ارائه می کند. زبان های کامپایلری به برنامه نویس اجازه می دهند تا صحت برنامه را از نظر نحوی بررسی کند. ASP چنین امکانی را فراهم نمی کند، لذا ساده ترین خطای نحوی نیز تا اولین اجرا مشخص نمی شود.

- زبان های جدید ویژوال بیسیک نت نسخه کاملاٌ جدیدی از ویژوال بیسیک است که نحو آن زیباتر می باشد. C# ، زبان جدیدی است که مشابه با C++ و فاقد ویژگی های نا امن C++ است.

- ویژوال استودیو نت ویژوال استودیو نت محیط توسعه جدیدی است که در آن برنامه ها را به سرعت می توان اجرا کرد.

- مولفه های جدید محیط کاری NET از انواع جدیدی از مولفه ها پشتیبانی می کند که در ASP وجود نداشته اند.

- فرم های وب ابزارهای مناسبی برای ایجاد صفحات پویا هستند که از طریق آنها می توان ورودی های کاربر را دریافت کرد.

- سرویس های XML وب با استفاده از سرویس های XML وب می توان خدماتی ایجاد کرد و سپس آنها را با استفاده از قراردادهای استاندارد صنعت مهیا نمود.

- ADO.NET فناوری ADO در محیط کاری NET ، فناوری جدیدی است که موجب می شود برنامه های کاربردی ASP.NET به راحتی به اطلاعات موجود در بانک اطلاعاتی رابطه ای یا قالب های دیگری مثل XML دستیابی داشته باشند.


حسابداری کالا در شرکت گاز

متصاعد شدن گاز از زمین هم در مکتوبات قدیم و هم در نوشته های عصر جدید تحریر شده است شعله ور شدن گازها توسط رعد و برق و یا عوامل طبیعی دیگر همیشه قابل مشاهده بوده است وجود پدیده های مشتعل طبیعی نظیر آتش جاویدان باکو در دریای خزر و چشمه سندان در نزدیک کارستون در ایالت ویرجینیای غربی و همه نمایشی از وجود گاز طبیعی در گذشته است که عموماً هم وقوع انها
دسته بندی صنایع نفت و گاز
فرمت فایل doc
حجم فایل 167 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 83
حسابداری کالا در شرکت گاز

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تاریخچه مصرف گاز طبیعی در جهان :

متصاعد شدن گاز از زمین هم در مکتوبات قدیم و هم در نوشته های عصر جدید تحریر شده است شعله ور شدن گازها توسط رعد و برق و یا عوامل طبیعی دیگر همیشه قابل مشاهده بوده است وجود پدیده های مشتعل طبیعی نظیر آتش جاویدان باکو در دریای خزر و چشمه سندان در نزدیک کارستون در ایالت ویرجینیای غربی و ... همه نمایشی از وجود گاز طبیعی در گذشته است که عموماً هم وقوع انها توام با ترس و خرافات طرح می گردیده اند و بر همین مبنا تا اواخر قرن هفده اعتقاد بر این بوده است که گاز متصاعد شده از حبابهای سطح آب باعث می شود تا اب مانند نفت بسوزد و ان را آب جادویی می دانستند

اعتقاد بر این است که اول بار چینی ها در 3000 سال قبل استفاده عملی از گاز را برای تبخیر آب نمک ه عمل آورده اند این گاز بنابر شواهد تاریخی از عمق 300 تا 600 متر خارج می گشته و مورد استفاده بوده است اما استفاده صنعتی از گاز به اوایل قرن هجدهم می رسد.

در این سال اول بار شخصی انگلیسی به نام ( مرداک) از گاز حاصل از زغال سنگ به صورت مجزا در محل مسکونی خود استفاده نموده است که این تجربه باعث شد از گاز برای روشنایی در فضای باز استفاده نمایند که این امر در سالهای 4-1802 در انگلیس انجام شد. همچنین در سال 1855 با اختراع مشعل بنسن که توسط یک شیمیدان آلمانی به همین نام ابداع شده بود اختلالات و نوسانات شعله های گاز کنترل و مهار شد که این اختراع توسط دانشمند آلمانی دیگر ( فن ولزباخ ) تکمیل شد.

علیرغم کشف مخازن گاز در اواخر قرن 19 در امریکا بدلیل مشکلات حمل استفاده از گاز تا 1930 رونق نداشت البته سابقه حمل گاز با لوله به سال 1870 برمی گردد.
یعنی به عبارتی گازرسانی به محوطه کارخانه سوهر که با استفاده از گاز تمامی محوطه ان روشن شد همچنین در این هنگام در خانه شخصی و محوطه کارخانه رئیس یکی از کارخانه های پارچه بافی منچستر از گاز برای روشنایی استفاده شده است.

در این سال سعی گردید با استفاده از لوله هایی که از تنه درخت کاج ساخته شده بود گاز را عبور دهند اولین لوله چدنی در سال 1872 در امریکا برای انتقال گاز مورد استفاده قرار گرفته است.

اما با پیشرفت در امر لوله سازی در سال 1924 اولین خط لوله چدنی به طول 350 کیلومتر در آمریکا بین دو شهر مورد استفاده قرار گرفت اولین سال استفاده از گاز طبیعی در امریکا به سال 1821 باز می گردد و اولین چاه گاز با عمق 9 متر در شهر فردونا به بهره برداری رسیده است همچنین اولین شرکت در این خصوص در همان کشور در سال 1865 تاسیس و در سال 1885 نود واحد صنعتی در ناحیه پنسیلیوانیا از گاز طبیعی استفاده کرده اند.

تاریخچه صنعت گاز در ایران :

بر اساس برخی نوشته های تاریخی ایرانیان در امر استفاده از گاز و دیگر مشتقات نفتی بر سایر اقوام معاصر خود پیشی گرفته اند وجود بقایای اتشکده ها و معابدی نظیر ( آتش جاودانی ) نزدیک کرکوک که به مشعل بخت النصر معروف بوده در نزدیکی یک مخزن گاز طبیعی واقع بوده است همچنین بقایای معابد زرتشتیان در نزدیکی مسجد سلیمان ، آتشکده آذر گشسب در آذربایجان و ...گواهی بر این امر می باشند و روشن نگه داشتن آتشکده ها در فلات مرکزی و جنوبی ایران و سایر مناطق که محروم از جنگلهای انبوه بوده اند در دوران باستان نیز گواهی بر استفاده از منابع طبیعی دیگر از جمله نفت و گاز بوده است.

آنچه که روشن است مناطق غرب و جنوب غرب ایران از منابع عمده نفت و گاز می باشند و در گذشته به دلیل عمق بسیار کم برخی از این سفره های زیرزمینی با فرسایش خاک و یا حرکت گسلها و ... باعث تراوش مواد نفتی به بیرون شده و ایرانیان متفکر به استناد اسناد تاریخی بسیاری پیشتر از فلسطینی ها ، سومری ها و چینی ها از نفت و گاز به گونه های ابتدایی و تصادفی و بدون برنامه ریزی استفاده می کرده اند که البته بیشتر این مصارف برای پایدار نگه داشتن آتشکده ها بوده است.

اما در دوران معاصر و پس از کشف اولین چاههای نفت در ایران رشد بسیار زیادی در صنعت نفت و گاز ایران مشاهده می شود که امارهای موجود گویای این امر می باشند.
نخستین اسناد تاریخ در مورد استفاده از گاز در ایران به زمان قاجاریه و سلطنت ناصرالدین شاه مربوط می شود موقعی که وی در سال 1873 میلادی به لندن سفر کرده بود چراغهای گازی که روشنی بخش معابر بودند تعجب وی را برانگیخت و او علاقه مند به بازدید از کارخانه چراغ گاز شد وی پس از بازگشت به ایران دستور احداث و استفاده از کارخانه چراغ گاز را صادر کرد در این رابطه گوشه هایی از کتاب منتظم ناصری گویای بیشتر اصل مطالب است.

اما استفاده محدود از گاز تا سال 1908 میلادی ادامه داشته است که گازهای همراه نفت در ان سالها سوزانده می شده است اما پس از رشد تدریجی صنایع نفت استفاده از گاز طبیعی برای تامین سوخت و محرکه های کمپورسورها و مولدهای برق و مصارف داخلی منازل سازمانی در مناطق نفت خیز مورد توجه واقع شد و در کنار فعالیتهای اصلی مربوط به نفت کوششهای محدودی برای فراورش و استفاده از گاز نیز انجام گرفت.

اولین تجربه مستقل استفاده از گاز خارج از حوزه مناطق نفت خیز به تغذیه کارخانه جدید التاسیس مجتمع کود شیمیایی شیراز بر می گردد که توسط وزارت صنایع معادن وقت در سال 1344 احداث و بهره برداری شد و به همین منظور خط لوله ای به قطر 10 اینچ و طول تقریبی 215 کیلومتر از گچساران به شیراز احداث شد که با نصب یک واحد کوچک نم زدایی به بهره برداری رسید و سالها مورد استفاده بوده است

تاریخچه شرکت ملی گاز ایران :

آنجایی که قرار است در طول مقاله و در متن اصلی به حوادث گاز طبیعی پرداخته شود و در حال حاضر در جمهوری اسلامی ایران متولی اصلی تولید و فرآورش و توزیع این ماده حیاتی به عهده مسئولیت شرکت ملی گاز ایران می باشد و همچنین با توجه به فعالیتهای گسترده روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران در خصوص پرداختن به امر تبلغ و اموزش فرهنگ بهینه مصرف به شکل وسیع در طول سالهای گذشته به ناچار باید در گوشه هایی از مطالب به تاریخچه فعالیت این شرکت نیز پرداخته شود.

شرکت ملی گاز ایران بعنوان یکی از چهار شرکت اصلی وابسته به وزارت نفت با سرمایه اولیه 25 میلیارد ریال در سال 1344 هجری شمسی مطابق 1965 میلادی تاسیس گردید این شرکت از اغاز کار متناسب با رشد و توسعه اقتصادی - اجتماعی کشور و بهره گیری از گاز طبیعی به عنوان یکی از منابع مهم در تامین سوخت و تولید انرژی و تحصیل بخشی از ارز مورد نیاز تدریجاً به قابلیتها ، توانمندیها و امکانات تولید خود ( گاز طبیعی ) افزوده است.

در سال 1344 بر اساس توافق کلی در زمینه توسعه همکاریهای متقابل ایران و اتحاد جماهیر شوروی با امضای پروتکلی با زمینه صدور گاز ایران بانی تاسیس شرکت ملی گاز ایران در همان سال شد که متعاقب ان قرارداد احداث خط لوله سراسری اول و پالایشگاه بیدبلند نیز اغاز گردید و در همین راستا بهره برداری از کارخانه لوله سازی اهواز در سال 1346 اغاز شد شروع قرار داد صدور گاز به شوروی از سال 1349اغاز می گردد اما در سالهای قبل از انقلاب اسلامی استفاده از گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری و حتی صنایع بسیار محدود بوده و مجموع مشترکین این شرکت به بیش از 50 هزار مورد نمی رسیده است.

اما هم اینک شرکت ملی گاز ایران به عنوان یکی از شرکتهای معتبر در عرصه فعالیتهای مربوط به صنعت گاز در جهان علاوه بر فعالیتهای داخلی و تامین سوخت صنایع ، نیروگاهها و بخشهای تجاری، خانگی در ابعاد بین الملل نیز دارای تحرکات وسیعی شده است و برنامه ریزیهای گسترده و مدونی برای تامین بخش عمده ای از ارز مورد نیاز کشور از طریق صادرات و نیز سرمایه گذاری جهت رشد این صنعت داشته و با به کارگیری نیروهای متخصص در بخشهای مختلف ،‌امکانات و تاسیسات پیشرفته در زمینه گاز فعالیت می نماید و پالایش روزانه نزدیک به 190 میلیون متر مکعب گاز در روز احداث و کنترل 730 و 12 کیلومتر خطوط انتقال بین شهری فشار قوی ، 51 هزار کیلومتر شبکه گذاری و نصب حدود 3 میلیون انشعاب در حدود 346 شهر گازرسانی به 2400 واحد صنعتی ، 18 شهرک صنعتی و بهره مند کردن 31 واحد نیروگاهی از گاز طبیعی به عنوان سوخت و نزدیک به 6 میلیون خانوار بهره مند از گاز طبیعی در کشور از جمله دلایل اهمیت توجه به فعالیت های شرکت ملی گاز ایران می باشندو در همین راستا دقت در برنامه های پیش بینی شده در برنامه سوم توسعه در خصوص این شرکت موید اهمیت نقش ان در تامین سبد انرژی کشور می باشد.

بخش اول

استاندارد نمودن کالا

اهمیت و نقش کالا

اهمیت کالا در سازمانها، کشورها و اصولاً در مجموعه جهان بر کسی پوشیده نیست، با بررسی ترازنامه هر سازمان و یا هر شرکتی متوجه می شویم که قسمت عمده دارائی های آن شرکت/ سازمان را موجودی کالا تشکیل می دهد.

شاید چیزی حدود 50 تا 60 درصد هزینه هر پروژه مربوط به کالای آن باشد. بعنوان مثال در شرکت ملی گاز بیش از 60 درصد کل بودجه های عملیاتی آن مربوط به تامین کالاهای مورد نیاز می باشد که بنظر می رسد سایر شرکت های تابع وزارت نفت هم همین وضع را داشته باشند.

متأسفانه در کشور ما نقش کالا در فعالیتهای تولیدی / بازرگانی چندان که باید شناخته نشده است این عدم توجه کافی به مسئله ای که در اکثر مواقع قسمت اعظم منابع مالی و انسانی موسسات را بخود اختصاص می دهد در هر گوشه و کنار به چشم می خورد.

از انباریهای منازل گرفته تا انبارهای بزرگ کارخانه ها و سازمانهای دولتی و خصوصی نگاهی به انبارهای کارخانجات مختلف، شرکتهای حمل و نقل میدانهای بار، مغازه های کوچک و فروشگاه های بزرگ همه و همه وضع نامطلوب موجود را بخوبی نشان می دهد.

در کمتر مؤسسه ای با مسئله کالا بطور جدی برخورد شده است و آنجا هم که این مسئله مطرح بوده است تنها به قسمت انبارداری آنهم بصورت بسیار ابتدائی بسنده شده است. این برخورد با مسئله کالا تنها در سطح صنعت نبوده بلکه در موسسات علمی نیز از وضع مشابهی برخودار است.

در کمتر دانشکده ای در کشور موضوع کالا بعنوان شاخه ای اصلی از مدیریت تولید و صنایع تدریس می شود و اگر صحبتی از آن می شود بسیار مختصر و در حد چند جلسه آشنائی بیشتر نیست. شاید روزی برسد که اهمیت و نقش کالا در سازمانها بیشتر شناهته شود و در مجامع علمی جایگاه واقعی خود را بازیابد انشاء ا....

علی ایحال وابستگیهای سیاسی و اقتصادی رژیم گذشته و بعضاً اولویت دادن ملاحظات سیاسی به مسائل فنی و صنعتی تمامی کشور را به نمایشگاهی از انواع ماشین آلات و کالاهای صنعتی تبدیل کرده است که صنایع نفت و گاز نیز غرفه بزرگی از آن را تشکیل می دهند عنوان مثال در حال حاضر تأسیسات موجود در شرکت ملی گاز ایران مانند پالایشگاههای گاز و ایستگاههای تقویت فشار که در حال کار می باشد توسط مهندسین مشاور خارجی طراحی و توسط پیمانکاران ایرانی و خارجی احداث گردیده است و انتخاب آنها عمدتاً با ملاحظات سیاسی، اقتصادی انجام گرفته و نه به لحاظ بررسیهای فنی.

پیمانکاران و سازندگان و تأمین کنندگان کالا و اجناس و ماشین آلات نیز جزئی از این زنجیره بوده اند لذا گروه مزبور با شناختی که از وسائل و کالاهای مورد مصرف در این تأسیسات داشته اند سعی نموده تا کالاها و ماشین آلات و اجناس را مصرف نمایند که منابع اقتصادی خود و یا کشور متبوعه آنها را تا سالهای سال از طریق فروش قطعات یدکی و جایگزینی دستگاههای خارج از رده تأمین نمایند حتی در بعضی موارد هیچگونه تعهدی در مورد تأمین قطعات یدکی نداشته و یا اگر داشته اند بطور محدود بوده است. از این رو انتخاب ماشین آلات و دستگاههای مورد نیاز خریداری شده برحسب توصیه آنان و بدون در نظر گرفتن مسائل فنی و نیازهای واقعی بوده است.

استاندارد نمودن و طبقه بندی کردن کالاهای صنعتی مورد استفاده صنایع تحت پوشش وزارت نفت یکی از گامهای مهم در راه هماهنگی سازمانهای مختلف و وزارت نفت بوده و حرکتی است در جهت نیل به خود گردانی صنعتی و نهایتاً خود کفائی صنعتی و استقلال فنی و اقتصادی کشور انشاء ا...

شناسائی دقیق ، کالاهای صنعتی و بموازات آن استاندارد نمودن کالاها بر اساس دو واقعیت استوار است ابتدا رعایت مسائل فنی و ایمنی و سپس رعایت اهداف استراتژیک انقلاب اسلامی که این به معنای وابستگی هرچه کمتر در زمینه هائی است که توانمندهای لازم در کشور وجود دارد و در عین حال موجبات بهره وری هرچه بیشتر از امکانات بالقوه و بالفعل داخلی در راستای نیل به خودکفائی صنعتی و استقلال واقعی را فراهم خواهد آورد.

متأسفانه بعلت فقدان اطلاعات دقیق و متمرکز زیانهای ناشی از مصرف کالاهای مشابه با مارکهای مختلف و با تغییرات جزئی قابل لمس نمی باشد. بعنوان مثال یک بررسی اجمالی در تأسیسات مختلف نشان میدهد که در دو تأسیسات مشابه برای یک امر معین مثل ایستگاههای تقویت فشار گاز که دارای یکنوع عملیات و یک بازدهی می باشد علیرغم اینکه عملیات احداث و مونتاژ دستگاهها همزمان به مرحله اجرا گذاشته شده است لیکن با توجه به اینکه پیمانکار اجرائی آن یک شرکت آلمانی بوده کلیه سیستمها و وسائل و ماشین آلات آن آلمانی و در تأسیسات مشابه چون پیمانکاران آن انگلیسی یا فرانسوی بوده و دستگاهها از نوع فرانسوی یا انگلیسی و تأسیسات مشابه سومی ترکیبی از وسائل و دستگاههای همه کشورهای مشترک المنافع یا باصطلاح چند ملیتی بوده است.

لذا شرکت ملی گاز بالاجبار می باید برای هریک از تأسیسات چندین سری لوازم و قطعات یدکی از کشورهای مختلف خریداری و در انبارهای متعدد ذخیره نماید که این امر خود موجب افزایش تعداد اقلام و لوازم یدکی در انبارها گردیده و سرمایه های مملکت صرف خرید و نگهداری قطعات در انبار بشود در حالیکه اگر قبل از اجرا و واگذاری طرحها به پیمان بجای ملاحظات سیاسی به مسائل فنی و آتی توجه میشد سرمایه های کشور انبارها راکد نمی ماند و مزایای بی شمار دیگری در این رابطه بهدر نمی رفت.

بنابراین با هدف کاهش وابستگی به بیگانگان و تقلیل مشکلات ناشی از تنوع کالاها و ایجاد یک برنامه منظم در مصرف کالاها و جلوگیری از تعدد وسایل و دستگاهها و پراکندگی نوع اجناس معرفی و نهایتاً تأمین مناسبترین نوع کالا و رعایت صرفه و صلاح در مصارف لازم است کلیه اجناس و وسایل و قطعات در یک سیستم مشخص و با اختصاص شماره های طبقه بندی و کالا کد گذاری شوند.

سیستم طبقه بندی و استاندارد کالا باید بر مبنای تعاریف مشخصی از کالاها و اصطلاحات پی ریزی گردد. در سیستم طبقه بندی و استاندارد کالای شرکت ملی گاز تعاریف زیر بعنوان زیر بنا و اساس مورد استفاده قرار گرفته اند.

تعاریف

1- کالاهای پروژه و خرید مستقیم (یا کالاهای غیر موجودی انبار)

به کالاها و اجناسی گفته می شود که نیاز شرکت به آن غیر مستمر بوده و فقط در مقاطع زمانی خاص ( برای اجراء پروژه خاص) به مقدار معینی مورد نیاز خواهند بود. این نوع کالاها بلحاظ اینکه مصرف همیشگی و مستمر ندارند بعنوان کالای موجودی انبار شناخته نشده و کد گذاری نمی شود. و فقط بصورت یکدسته کلی از کالاها بعنوان کالاهای غیر موجودی انبار شناخته می شوند مانند ماشین آلات و دستگاههای مورد نیاز پروژه ها.

2- کالاهای موجودی انبار

در مقابل کالاهای غیر موجودی انبار کالاهایی هستند که نیاز شرکت به آن مستمر و مداوم بوده و عمدتاً در نگهداری تأسیسات و عملیات جاری پالایش و انتقال گاز مورد مصرف مستمر می باشند.

این نوع کالاها بلحاظ نیاز مستمر و ضرورت ذخیره در انبارها بایستی کدگذاری و طبقه بندی شوند و مطابق برنامه منظمی و متناسب با نیاز و روند مصرف سفارش کدگذاری و در انبار جایگزین شوند تا عملیات جاری شرکت هیچگاه بدلیل کمبود و یا تأخیر در تهیه کالا دچار اختلال نگردد.

قطعات یدکی و کالاهای مصرفی از قبیل لوله، اتصالات، شیر آلات، ابزار و مواد شیمیائ و از این قبیل کالاها جزو کالاهای موجودی انبار می باشند.

کالاهای موجودی در انبار خود به سه دسته تقسیم می شوند:

الف) کالاهای عمومی (استاندارد) (GENERAL ITEMS)

اصطلاحاً به کالاهائی گفته می شود که قابل تأمین از منابع عمومی بوده و تولید و فروش آنها منحصر به سازنده و منبع خاصی نمی باشد و برای خرید و تهیه آن می توان از منابع عمومی تولید کننده آن کالا استعلام بها و بر اساس بهترین پیشنهادات اقدام بخرید نمود.

شرح و مشخصات این نوع کالاها معمولاً با توجه به استانداردهای معتبر اعم از داخلی (ISIRT) یا خارجی تنظیم میگردد و نباید در تنظیم شرح آنها به نام سازنده یا فروشنده خاصی اشاره کرد یا از شماره های فنی اختصاصی سازندگان و فروشندگان (PART NO) در تنظیم شرح و مشخصات آنها استفاده نمود. مانند انواع لوله، اتصالات، کابل برق و از این قبیل نکته قابل ذکر اینکه متأسفانه بعضی از سازندگان و فروشندگان علاوه بر معرفی کالاها و قطعات خاص خود کالاهای عمومی را نیز لابلای لیست قطعات یدکی اختصاصی خود بعنوان قطعات اختصاصی و با شماره پارت نامبرهای اختصاصی خود معرفی می نماید لیکن باید توجه داشت که اینگونه اقلام بدلیل اینکه قابلیت شناسایی عمومی دارند و مشخصات آنها از لحاظ ابعاد و اندازه، نوع جنس بکار برده شده و روشهای ساخت و کنترل کیفیت با استفاده از کتب استاندارد معتبر جهانی قابل شناسایی و مشخص می باشد نباید بهیچوجه آنها را کالای اختصاصی تلقی کرد و بصورت کالای اختصاصی از آنها خریداری نمود.

بنابراین آنالیست یا تحلیل گر طبقه بندی کالا باید دقت کافی نماید که مبادا کالاهای عمومی را بعنوان کالاهای اختصاصی سازندگان / فروشندگان خاص طبقه بندی و کدگذاری نماید.

ب) کالاهای اختصاصی (SPECIAL ITEMS)

اصطلاحاً به کالاها و قطعاتی گفته می شود که فقط باید از منبع خاص تأمین شود. مشخصات این نوع کالاها بصورت اختصاصی و بر اساس کدها یا پارت نامبرهای اختصاصی سازنده یا فروشنده خاص مربوطه تنظیم می گردد و معمولاً باید برای تأمین آنها از طریق همان متبع خاص ذکر شده در شرح و مشخصات کالا اقدام گردد.

قطعات یدکی ماشین آلات از نوع کالاهای اختصاصی هستند که بدلیل اینکه مورد مصرف آنها در ماشین و دستگاه خاص می باشد منبع تأمین آن نیز سازنده یا فروشنده مربوط به همان ماشین و دستگاه خاص می باشد زیرا جزئیات اطلاعات مربوط به ساخت قطعه و نقشه آن منحصراً در اختیار همان سازنده یا فروشنده خاص می باشد مانند میل لنگ و یا میل سوپاپ یک انجیل خاص که مشخصات آنها از طرف سازنده در حد فقط یک شماره فنی (PART NO) در اختیار خریدار قرار داده شده است.

غیر از قطعات یدکی کالاهای اختصاصی دیگری هستند مانند بعضی از مواد شیمیائی خاص (مثل فالکو شماره 19) که باید از تولید کننده خاص مربوطه خریداری شوند. مصرف این نوع کالاها نیز بدلایل فنی و ایمنی بصورت اختصاصی تعیین گردیده است و جهت تأمین کالاها الزاماً باید از همان سازنده و با همان مارک مشخص شده خریداری گردد و معمولاً نباید با کالای مشابه دیگری از سازنده دیگری جایگزین گردد در شرایط اضطراری و با کسب مجوز لازم.

3- تعریف استاندارد

بطور کلی استاندارد مناسب ترین الگو و معیاری است که توسط یک مرکز صلاحیت دار رسمی پذیرفته می شود و بصورت مدون در اختیار دست اندرکاران موضوع استاندارد قرار میگیرد تا آن را مورد استفاده و عمل قرار دهند.

مشخصات استاندارد در شرکت ملی گاز ایران به مشخصاتی گفته می شود که به تأیید و تصویب کمیته عالی استاندارد رسیده باشد.

4- استاندارد نمودن کالا

استاندارد نمودن کالا در شرکت اصطلاحاً به معنی تنظیم مجموعه مشخصاتی از کالاست که در مقابل نیازهای شرکت دارای شرایط فنی – ایمنی و اقتصادی مناسب باشد.

مشخصات کالا معمولاً شامل مشخصات طرح، مشخصات فیزیکی، شیمیائی، مواد اولیه و روشهای کنترل کیفیت و کیفیت بازدهی در مرحله کاربردی باشد.

ضرورت شناخت تنوع کالاها

برای اینکه بتوان کالاها و قطعات مصرفی یک تأسیسات بزرگ شبیه تأسیسات شرکت ملی گاز را طبقه بندی و استاندارد نمود ابتدا باید یک بررسی کلی از انواع وسایل ، دستگاهها، اجناس و قطعات مصرفی آن تأسیسات بعمل آورد و با در نظر گرفتن تنوع آنها فهرست کلی اقلام را تهیه نمود.

این فهرست کلی برای کالاهای صنعت نفت (صنایع نفت و گاز و پتروشیمی) قبلاً توسط شرکت نفتی SHELL تهیه شده است و شرکت ملی نفت ایران آن را بعنوان الگوی استاندارد سیستم طبقه بندی و استاندارد کالای خود برگزید و به تبع آن شرکتهای ملی گاز و پتروشیمی نیز از آن استفاده می نمایند.

این فهرست کلی از کالاها اصطلاحاً بنام راهنمایی طبقه بندی کالا (CODING SCHEDULE) و یا فهرست عمومی کالاهای صنعت نفت تدوین یافته و در اختیار تحلیل گران و آنالیست های طبقه بندی و استاندارد کالای صنعت نفت قرار گرفته است.

در مواردی نیز که وسایل و دستگاههای جدیدی در سطح صنعت مورد استفاده قرار بگیرد که نوع آن و یا خانواده آن در این فهرست قبلاً پیش بینی نشده است با رعایت چهارچوب و اصول فهرست و رعایت توازن در آن نوع جدید کالا به فهرست اضافه خواهد گردید. این فهرست از 6 رقم تشکیل شده و گنجایش طبقه بندی حدود یک میلیون کالاهای مختلف را دارد.

بعبارت دیگر این فهرست 6 رقمی بترتیب از سمت چپ از 3 بخش دو رقمی تشکیل شده که اولین دو رقم از سمت چپ شامل یکصد گروه اصلی از انواع کالاست (از 00 تا 99) و دومین دو رقم از سمت چپ که گروه فرعی کالا نامیده می شود نیز شامل یکصد گروه فرعی و بهمین ترتیب سومین دو رقم از سمت چپ نیز شامل یک گروه زیر فرعی تنوع کالایی هر گروه فرعی را در بر میگیرد.

طراحی و تدوین این فهرست عمومی از تنوع کالاها معمولاً توسط گروههای کارشناسی کالا مرکب از متخصصین رشته های مختلف صنعت انجام گردیده و. یا میگردد در گروه کارشناسی مزبور این فهرست را با راهنمایی های مناسب هر گروه اصلی تدوین و جهت طبقه بندی انواع کالای مختلف صنعت در اختیار تحلیل گران (آنالیست ها) طبقه بندی کالا قرار میدهند تا با توجه به راهنمایی های ارائه شده نسبت به کدگذاری اجناس و قطعات اقدام نمایند.

برای استفاده بهتر از این فهرست، آن را به دو صورت مختلف یکی بترتیب شماره ای بنام کتابچه راهنمای طبقه بندی کالا (CODING SCHEDULE) و دیگری را به ترتیب حروف الفبا و بنام کتابچه فهرست عمومی الفبایی کالاها (GENERAL INDEX) تنظیم می نمایند.

فهرست عمومی الفبایی کالاها همچنین مورد استفاده متقاضیان کالا هنگامی که متقاضی می خواهد از روی نام کالا به شماره ردیف 6 رقمی کالا دست بیابد قرار میگیرد.

نمونه ای از فهرست عمومی شماره ای و فهرست عمومی الفبایی کالا را در ضمیمه انتهایی جزوه ملاحظه خواهید نمود.

لیست گروههای اصلی طبقه بندی کالا (دو رقم سمت چپ) که در سیستم طبقه بندی و استاندارد کالای صنعت نفت مورد استفاده قرار میگیرد و در اوراق ضمیمه ملاحظه خواهید نمود.


سیستم کلینیک جراحی

در این پروزه بسیار سعی شد، تا از یکی از متدولوژی های تولید نرم افزار استفاده شود، اما با توجه به دانش اندک مجریان پروژه نسبت به یک متدولوژی واحد و نبود تجربه کافی، مراحل تجزیه و تحلیل پروژه براساس نیاز هایی که مجریان ضروری می دیدند انجام شد در مراحل تحلیل، ابتدا USE Case های اصلی سیستم دستی جمع آوری شد، سپسBPM(business Process Model) های سیستم مو
دسته بندی پزشکی
فرمت فایل doc
حجم فایل 338 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 101
سیستم کلینیک جراحی

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

فهرست

چکیده............................................................................................................................................................................................. 11

مقدمه............................................................................................................................................................................................. 12

تکنولوژی های مورد استفاده........................................................................................................................................................ 13

1 معرفی Actor های سیستم........................................................................................................................................... 14

1-1 بیمار........................................................................................................................................ 14

1-1-1 مواردی که باید برای بیمار ثبت شود................................................................... 14

2-1-1 فیلد های اطلاعاتی بیمار...................................................................................... 14

2-1 مسئول پذیرش...................................................................................................................... 15

3-1 مسئول ترخیص..................................................................................................................... 15

1-3-1 اعمال انجام شده در زمان ترخیص..................................................................... 15

2-3-1 ثبت هایی که باید توسط ترخیص گر انجام شود............................................... 15

4-1 مدیر مرکز.............................................................................................................................. 16

1-4-1 ثبت هایی که باید زیر نظر مدیریت انجام شود.................................................. 16

2-4-1 اطلاعات مهم برای مدیر...................................................................................... 16

5-1 اپراتور اتاق عمل................................................................................................................... 16

6-1 پزشک (تیم پزشکی)............................................................................................................ 16

2 Use Case های سیستم ........17

1-2 مقدمه..................................................................................................................................... 17

2-2 Use Case های تعریفی......................................................................... 17

1-2-2 Use Case تعریف پزشک ..................................................... 19

2-2-2 Use Case تعریف گروه های پزشکی .................................. 19

3-2-2 Use Case تعریف بیمه........................................................... 20

4-2-2 Use Case تعریف گروه های عمل....................................... 21

5-2-2 Use Case تعریف عمل.......................................................... 22

6-2-2 Use Case تعریف بخش....................................................... 23

7-2-2 Use Case تعریف دارو........................................................... 24

8-2-2 Use Case تعریف نوع پذیرش............................................... 24

9-2-2 Use Case تعریف سرویس.................................................... 25

10-2-2 Use Case تعریف کمک جراح............................................ 26

11-2-2 Use Case تعریف نوع ترخیص........................................... 27

12-2-2 Use Case انواع بیهوشی................................................... 28

13-2-2 Use Case تعریف واحد های دارویی.................................. 28

14-2-2 Use Case تعریف تعرفه ها.................................................. 29

15-2-2 Use Case تعریف کای عمل.............................................. 30

16-2-2 Use Case تعریف دارو های یک عمل.............................. 31

17-2-2 Use Case تعریف ست های عمل...................................... 31

18-2-2 Use Case تعریف استوک اتاق عمل.................................. 32

19-2-2 Use Case شرح عمل.......................................................... 33

20-2-2 Use Case تعریف کاربران................................................... 34

3-2 Use Case های عملی........................................................................... 35

1-3-2 Use Case پذیرش بیمار......................................................... 35

2-3-2 Use Case درج مشخصات بیمار........................................... 36

3-3-2 Use Case درج مشخصات همراه (هان) بیمار..................... 37

4-3-2 Use Case اتاق عمل............................................................. 38

5-3-2 Use Case بخش.................................................................... 40

6-3-2 Use Case ترخیص............................................................. 40

4-2 Use Case های گزارش گیری.............................................................. 42

1-4-2 Use Case بیماران بستری شده بیمه.................................... 42

2-4-2 Use Case بیماران سرپایی بیمه............................................ 43

3-4-2 Use Case بیماران بستری شده بیمه تکمیلی...................... 44

4-4-2 Use Case بیماران سرپایی بیمه تکمیلی.............................. 45

5-4-2 Use Case همه بیماران........................................................ 46

6-4-2 Use Case شخصی پزشک................................................... 46

7-4-2 Use Case مشخصات بیماران بستری شده......................... 47

8-4-2 Use Case عمل های انجام شده پزشکان........................... 48

9-4-2 Use Case عمل های یک بیمار............................................ 48

3 BPM (Business Process Model) های سیستم....................................................................................... 50

1-3 پذیرش و ترخیص از دیدگاه بیمار........................................................................................ 50

1-1-3 بیمار در خواست پذیرش می کند......................................................................... 50

2-1-3 مسئول پذیرش مشخصات بیمار را در سیستم ذخیره می کند.......................... 50

3-1-3 براساس نوع پذیرش به بیمارسرویس داده می شود وموردمعالجه قرارمی گیرد. 50

4-1-3 صورت حساب بیمار بوسیله مامور ترخیص محاسبه می شود......................... 50

5-1-3 صورت حساب را پرداخت کرده وترخیص می شود........................................... 51

2-3 بررسی عملکرد از دیدگاه مدیریت مرکز............................................................................ 51

3-3 بررسی گزارشات مالی توسط پزشک.................................................................................. 51

4 شرح فنی ماژول(Form) ها............................................................................................................................................ 52

1-4 مشخصات ظاهری فرم لیست پزشکان ............................................................................ 52

1-1-4 امکانات فرم........................................................................................................... 52

2-1-4 فیلترهای فرم................................................................................................ 52

3-1-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 52

4-1-4 مشخصات ظاهری فرم پزشک........................................................................... 52

5-1-4 فیلترهای فرم ........................................................................................................ 53

6-1-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 53

2-4 مشخصات ظاهری فرم لیست گروههای پزشکی............................................................. 53

1-2-4 فیلترهای فرم ........................................................................................................ 53

2-2-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 53

3-2-4 مشخصات گرید یا لیست فرم گروههای پزشکی............................................... 54

4-2-4 مشخصات ظاهری فرم گروه پزشک................................................................... 54

5-2-4 اجزای فرم.............................................................................................................. 54

6-2-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 54

7-2-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 54

3-4 مشخصات ظاهری فرم لیست بیمه ها................................................................................ 54

1-3-4 امکانات فرم........................................................................................................... 54

2-3-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 54

3-3-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 55

4-3-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست بیمه ها...................................................... 55

4-4 مشخصات ظاهری فرم سازمانها.......................................................................................... 55

1-4-4 اجزای فرم.............................................................................................................. 55

2-4-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 55

3-4-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 56

4-4-4 مشخصات ظاهری فرم اطلاعات بخشها:........................................................... 56

5-4-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 56

6-4-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 56

7-4-4 مشخصات گرید یا لیست فرم اطلاعات بخشها......................................... 56

5-4 مشخصات ظاهری فرم بخش.............................................................................................. 56

1-5-4 اجزای فرم.............................................................................................................. 56

2-5-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 56

3-5-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 56

6-4 مشخصات ظاهری فرم لیست داروها ................................................................................. 56

1-6-4 امکانات فرم........................................................................................................... 57

2-6-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 57

3-6-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 57

4-6-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست داروها....................................................... 57

5-6-4 مشخصات ظاهری فرم دارو ................................................................................ 57

6-6-4 فیلترهای فرم ........................................................................................................ 58

7-6-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 58

7-4 مشخصات ظاهری فرم لیست واحد های دارو................................................................... 58

1-7-4 فیلترهای فرم ............................................................................................... 58

2-7-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 58

8-4 مشخصات ظاهری فرم لیست انواع پذیرش....................................................................... 58

1-8-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 58

2-8-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 58

3-8-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست انواع پذیرش............................................ 59

4-8-4 مشخصات ظاهری فرم لیست سرویسها............................................................ 59

5-8-4 امکانات فرم........................................................................................................... 59

6-8-4 فیلترهای فرم......................................................................................................... 59

7-8-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 59

8-8-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست سرویسها.................................................. 59

9-4 مشخصات ظاهری فرم لیست کمک جراحان.................................................................... 59

1-9-4 فیلترهای فرم ........................................................................................................ 59

2-9-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 60

3-9-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست کمک جراحان......................................... 60

4-9-4 مشخصات ظاهری فرم مشخصات کمک جراحان............................................ 60

5-9-4 فیلترهای فرم ........................................................................................................ 60

6-9-4 دکمه های فرم...................................................................................................... 60

10-4 مشخصات ظاهری فرم وضعیت خروج هنگام ترخیص................................................... 60

1-10-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 60

2-10-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 60

3-10-4 مشخصات گرید یا لیست فرم وضعیت خروج هنگام ترخیص......................... 60

4-10-4 مشخصات ظاهری فرم وضعیت خروج............................................................. 61

5-10-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 61

6-10-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 61

11-4 مشخصات ظاهری فرم لیست انواع بیهوشی.................................................................... 61

1-11-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 61

2-11-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 61

3-11-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست انواع بیهوشی......................................... 61

4-11-4 مشخصات ظاهری فرم انواع بیهوشی............................................................... 61

5-11-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 61

6-11-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 62

12-4 مشخصات ظاهری فرم تعریف تعرفه دولتی..................................................................... 62

1-12-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 62

2-12-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 62

3-12-4 مشخصات ظاهری فرم تعریف کای جراحی................................................... 62

4-12-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 62

5-12-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 62

13-4 مشخصات ظاهری فرم لیست ستها.................................................................................. 62

1-13-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 62

2-13-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 62

3-13-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست ستها....................................................... 63

4-13-4 مشخصات ظاهری فرم استوک اتاق عمل....................................................... 63

5-13-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 63

6-13-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 63

14-4 مشخصات ظاهری فرم لیست عملها................................................................................ 63

1-14-4 امکانات فرم......................................................................................................... 63

2-14-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 63

3-14-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 63

4-14-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست ستها....................................................... 64

5-14-4 مشخصات ظاهری فرم تعریف کاربر................................................................. 64

6-14-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 64

7-14-4 دکمه های فر...................................................................................................... 64

8-14-4 مشخصات گرید یا لیست فرم لیست ستها....................................................... 64

15-4 مشخصات ظاهری فرم ورود به برنامه.............................................................................. 64

16-4 مشخصات ظاهری فرم پذیرش بیمار................................................................................ 65

1-16-4 امکانات فرم......................................................................................................... 65

2-16-4 دکمه های این فرم............................................................................................. 65

3-16-4 مشخصات ظاهری فرم مشخصات بیمار......................................................... 66

4-16-4 امکانات فرم......................................................................................................... 66

5-16-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 66

6-16-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 66

7-16-4 مشخصات گرید یا لیست فرم مشخصات بیمار................................................ 66

8-16-4 مشخصات ظاهری فرم مشخصات همراه بیما................................................ 67

9-16-4 امکانات فرم......................................................................................................... 67

10-16-4 فیلترهای فرم ................................................................................................... 67

11-16-4 دکمه های فرم................................................................................................. 67

12-16-4 مشخصات گرید یا لیست فرم مشخصات همراه بیمار.................................. 67

17-4 مشخصات ظاهری فرم اتاق عمل................................................................................... 67

1-17-4 امکانات فرم......................................................................................................... 67

2-17-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 68

3-17-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 68

4-17-4 مشخصات گرید یا لیست فرم اتاق عمل.......................................................... 68

18-4 مشخصات ظاهری فرم بخش.......................................................................................... 69

1-18-4 امکانات فرم......................................................................................................... 69

2-18-4 فیلترهای فرم ..................................................................................................... 69

3-18-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 69

19-4 مشخصات گرید یا لیست فرم اتاق عمل.......................................................................... 69

20-4 مشخصات ظاهری فرم ترخیص....................................................................................... 70

1-20-4 امکانات فرم......................................................................................................... 70

2-20-4 فیلترهای فرم ..................................................................................................... 70

3-20-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 70

4-20-4 مشخصات گرید یا لیست فرم ترخیص............................................................. 71

5-20-4 مشخصات ظاهری فرم عمل............................................................................ 71

6-20-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 72

7-20-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 72

21-4 کلیه فرمهای مربوط گزارشات مختلف ............................................................................ 72

1-21-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از بیماران بستری برای بیمه........................ 72

2-21-4 مشخصات گرید یا لیست فرم............................................................................ 72

22-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از بیماران سرپایی برای بیمه....................................... 73

1-22-4 مشخصات گرید یا لیست فرم............................................................................ 73

23-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از بیماران بستری برای بیمه تکمیلی.......................... 73

1-23-4 مشخصات گرید یا لیست فرم ........................................................................... 73

24-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از بیماران سرپایی برای بیمه تکمیلی......................... 74

1-24-4 مشخصات گرید یا لیست فرم ........................................................................... 74

25-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری ازهزینه همه بیماران..................................................... 74

1-25-4 مشخصات گرید یا لیست فرم............................................................................ 74

26-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از بیماران بستری شده................................................. 74

1-26-4 مشخصات گرید یا لیست فرم بیماران بستری شده......................................... 75

27-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از عملهای انجام شده پرشکان................................... 75

1-27-4 مشخصات گرید یا لیست فرم بیماران بستری شده......................................... 75

28-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری ازحق العملهای پزشکان.............................................. 75

1-28-4 مشخصات گرید یا لیست فرم بیماران بستری شده ........................................ 75

29-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از صورت حساب بیماران سرپایی............................... 76

1-29-4 مشخصات گرید یا لیست فرم بیماران بستری شده ........................................ 76

30-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه اتاق عمل....................................................... 76

1-30-4 مشخصات گرید یا لیست فرم بیماران بستری شده ........................................ 76

31-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه بیهوشی هر پزشک ...................................... 76

1-31-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه بیهوشی هر پزشک................................ 76

32-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه داروهای اتاق عمل ...................................... 77

1-32-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه داروهای اتاق عمل................................ 77

33-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه سرویسها ....................................................... 77

1-33-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه سرویسها................................................. 77

34-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه داروهای آزاد بیماران بیمه ای...................... 77

1-34-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه داروهای آزاد بیماران بیمه ای.............. 77

35-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه کلی داروهای آزاد......................................... 78

1-35-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه کلی داروهای آزاد.................................. 78

36-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه لباس بیماران................................................. 78

1-36-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه لباس بیماران.......................................... 78

37-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری از هزینه غذای بیماران................................................. 78

1-37-4 مشخصات گرید یا لیست فرم هزینه کلی غذای ............................................ 79

38-4 فرمهای مربوط به گزارش گیری ازحق العملهای خاص پزشکان................................... 79

1-38-4 مشخصات گرید یا لیست فرم حق العملهای خاص پزشکان.......................... 79

39-4 فرم مربوط به تغییر کلمه عبور............................................................................................ 79

1-39-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 79

2-39-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 79

40-4 فرم مربوط به تعویض کاربر................................................................................................ 79

1-40-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 79

2-40-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 80

41-4 فرم مربوط به تغییر کلمه عبورپزشکان.............................................................................. 80

1-41-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 80

2-41-4 دکمه های فرم ................................................................................................... 80

3-41-4 مشخصات گرید یا لیست فرم تغییر کلمه عبورپزشکان .................................. 80

42-4 فرم مربوط به ماشین حساب.............................................................................................. 80

43-4 فرم مربوط به پشتیبان گیری.............................................................................................. 80

1-43-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 80

2-43-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 81

44-4 فرم مربوط به تعیین مسیرپشتیبان گیری.......................................................................... 81

1-44-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 81

2-44-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 81

45-4 فرم مربوط به بازیابی پشتیبان............................................................................................ 81

1-45-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 81

2-45-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 81

46-4 فرم مربوط به تغییر پنل...................................................................................................... 81

1-46-4 فیلترهای فرم....................................................................................................... 82

2-46-4 دکمه های فرم.................................................................................................... 82

5 ERD های سیستم 83

1-5 اصلی...................................................................................................................................... 84

2-5 عمل ها.................................................................................................................................. 94

3-5 روابط میان پزشکان و سرویس ها...................................................................................... 95

4-5 شرح حال برای عمل............................................................................................................ 95

5-5 شرح حال کلی...................................................................................................................... 98

6-5 تخصیص دارو برای عمل..................................................................................................... 99

نتیجه گیری 100

منابع و ماخذ 101

چکیده

در این پروزه بسیار سعی شد، تا از یکی از متدولوژی های تولید نرم افزار استفاده شود، اما با توجه به دانش اندک مجریان پروژه نسبت به یک متدولوژی واحد و نبود تجربه کافی، مراحل تجزیه و تحلیل پروژه براساس نیاز هایی که مجریان ضروری می دیدند انجام شد. در مراحل تحلیل، ابتدا USE Case های اصلی سیستم دستی جمع آوری شد، سپسBPM(business Process Model) های سیستم مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس UseCase ها مازول های برنامه (Form's) طراحی شدند. کمک دیگر Use Case ها نشان دادن ورودی ها و خروجی های (گزارشات) سیستم بود که بر اساس آنها ERD منطقی و سپس ERD فیزیکی بنا نهاده شد. شرح فنی ماژول ها نیز در ادامه نوشته شد تا براساس آن نرم افزار به مرحله تولید برسد.

مقدمه

در کشور ما صنعت نرم افزار یک صنعت نوپا می باشد، شاید سابقه تولید نرم افزار در ایران به بیش از 15 سال برسد، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که ما همیشه مصرف کننده بوده ایم. زبان های برنامه نویسی، سیستم های عامل، بهبود دهنده های کامپایلر و چندیدن محصول بنیادین دیگر همه و همه را از دیگران دریافت کرده و استفاده نموده ایم. اگر نیازی به تغییر در این محصولات احساس کرده ایم همیشه به انتظار ارائه نسخه بعدی از سوی شرکت های تولید کننده نشسته ایم. کار های نرم افزاری که بصورت تیمی انجام میشوند به تازه گی رونق گرفته اند.

از این رو از طرف مجریان پروژه تصمیم گرفته شد تا این پروزه به صورت منفرد اجرا نشود، هر چند دو نفر نمی توانند یک تیم باشند، این حرکت می توانست روحیه کار تیمی را حد اقل در مجریان آن پرورش دهد.

از طرفی با آَشنایی قبلی مجریان نسبت به سیستم های درمانی از جمله کلنیک های جراحی تصمیم بر آن شد تا بنای این پروژه برپایه این سیستم ها باشد. برای نمود عملی این طرح تصمیم گرفته شد تا از اتتزاع دوری شود و کار عملا بر روی یک مرکز درمانی انجام شود. اما متاسفانه هیج یک از مراکز درشهر مشهد حاضر به همکاری در این زمینه نشدند. و پروژه براساس یک سری فرضیات بنا نهاده شد. البته کمک هایی همه شد که نمی توان از آنها چشم پوشید. با کامل تر شدن پروژه یک مرکز جراحی در شهر قم حاضر به همکاری شد که برنامه بوسیله سیستم RAS برای آنها نصب و راه اندازی شد و هم اکنون در مرحله آزمایش می باشد.

با توجه به فراگیر شدن صنعت نرم افزار و نیاز جامعه جهانی به این فناوری بالا (High-Tech) دانشجویان رشته نرم افزار می باید گام موثری در این راه بردارند. صنعتی که در کشور ما همچنان رنگ و بوی آماتور دارد.

تکنولوژی های مورد استفاده

سیستم عامل ویندوز یکی از محبوب ترین سیستم های عامل در دنیا می باشد، که در میان کاربران غیر حرفه ای بی رغیب است. کاربر به راحتی می تواند با آن ارتباط بر قرار نماید و از امکانات آن استفاده نماید. زبان های برنامه نویسی و نرم افزارهای پایگاه داده مختلفی برای آن طراحی و تولید شده اند، که توسعه نرم افزار های مختلف بر روی آن را از دیدگاه فنی بسیار آسان و راحت نموده است. پشتیبانی ویندوز از انواع شبکه های کامپیوتری خود یکی دیگر از معیار های انتخاب این سکو می باشد. در نهایت و با توجه به تمامی مزیت های ویندوز نباید این نکته را کتمان کنیم که ویندوز نه تنها برای مجریان این پروژه بلکه برای تمامی تولید کننده گان نرم افزار در ایران تنها انتخاب می باشد.

با توجه به نحوه کاربری این پروژه (در ادامه نوشتار در مورد آن بیشتر توضیح داده خواهد شده) برنامه بر روی یک شبکه محلی می باید استقرار یابد . بدین منظور از نسخه Windows Server 2003 برای سیستم سرور و برای ایستگاه های کاری از XP Windows استفاده خواهد شد.

زبان برنامه نویسی دلفی یکی از زبان های پر کاربرد و مفید برای تولید برنامه های سازمانی می باشد. دلفی از کامپایلر کامل شده پاسکال استفاده می کند. این زبان OOP را به صورت کامل پوشش می دهد و براساس طراحی کامپوننتی ساخته شده است. دلفی بر روی پلتفرم های ویندوز و لینوکس قابل استفاده می باشد. دو کتابخانه بزرگ VCL و CLX به ترتیب برای ویندوز و لینوکس طراحی شده اند.

دلفی قابلیت اتصال به انواع نرم افزارهای پایگاه داده را دارا می باشد. نرم افزار های مبتنی بر فایل مثل پارادوکس و اکسس و همچنین سرور های بانک اطلاعتی مپل اورکل و SQL Server از جمله این پایگاه های داده می باشند.

با توجه به استفاده از سکوی ویندوز و زبان دلفی نرم افزار SQL Server به عنوان یک گزینه خوب مورد توجه قرار گرفت . این نرم افزار یک RDBMS نسبتا قدرتمند می باشد نیاز به هزینه نگهداری زیادی نداشته و مقرون به صرفه می باشد(هزینه خرید آن در اکثر موارد صفر می باشد).

در نهایت استفاده از پایگاه داده رابطه ای SQL Server 2000 و زبان دلفی 7 بر روی سکوی ویندوز مورد تایید قرار گرفت.

معرفی Actor های سیستم

1-1 بیمار

بیمار تنها مشتری در این سیستم می باشد، او محوری ترین نقش را در این سیستم ایفا می کند.

بیمار به پزشک مراجعه می کند. بر اساس نوع بیماری و اینکه او نیاز به انجام عمل جراحی دارد به یک مرکز جراحی یا بیمارستان معرفی می شود تا در آنجا مورد معالجه قرار گیرد. سایر نقش های این سیستم برای سرویس دادن به بیمار طرح می شوند.

در طول دوره درمان خدماتی به او ارائه می شود که باید بهای آنهعا را بپردازد. هر بیمار ممکن است از یم طرف یک یا چند سیستم بیمه مورد حمایت باشد، که در نتیجه باید در انجام محاسبات مالی بیمار تغییراتی صورت گیرد.

یک بیمار ممکن است برای چندین بار به یک مرکز مراجعه نماید. بنابراین باید برای وی یک پرونده پزشکی تشکیل شود. این سابقه می تواند در انجام اعمال احتمالی بعدی برای پزشکان معالج و در نتیجه خود بیمار مفید باشد.

1-1-1 مواردی که باید برای بیمار ثبت شود:

مشخصات فردی

نوبت های بستری

اعمال انجام شده

سرویس های ردیافتی

داروهای مورد استفاده

اطلاعات مالی

اطلاعات همراهان

2-1-1فیلد های اطلاعاتی بیمار

نام انگلیسی

نام فارسی

شرح

DocNumber

شماره پرونده

شماره پرونده بیمار

Lastname

نام خانوادگی

نام خانوادگی بیمار

FirstName

نام

نام کوچک بیمار

FatherName

نام پدر

نام پدر بیمار

Gender

جنسیت

جنسیت بیمار

MStatus

تاهل

وضعیت تاهل

SHSH

شماره شناسنامه

شماره شناسنامه بیمار

BornDate

تاریخ تولد

تاریخ تولد بیمار

Age

سن

سن بیمار

BornPlace

محل تولد

محل تولد بیمار

MSH

محل صدور شناسنامه

محل صدور شناسنامه

نام انگلیسی

نام فارسی

شرح

Job

شغل

شغل بیمار

JobPlace

محل کار

محل کار بیمار

Addr

آدرس

آدرس محل سکونت بیمار

Tel

تلفن

تلفن محل کار یا سکونت بیمار

Relig

مذهب

مذهب بیمار

2-1 مسئول پذیرش

تنها وظیفه او گرفتن اطلاعات شخصی و درمانی بیمار و ثبت آن اطلاعات می باشد.

3-1 مسئول ترخیص

پس از اینکه به بیمار خدمات ارائه شد و پس از بهبود او در هنگام ترک مرکز باید عملیاتی انجام شود که به آن ترخیص می گویند.

1-3-1 اعمال انجام شده در زمان ترخیص

  • انجام محاسبات دارویی
  • انجام محاسبات عمل های انجام شده
  • انجام محاسبات بیمه ای
  • بررسی نطر دکتر در مورد ترخیص و اطلاع آن به بیمار
  • ارائه اسناد مالی بیمار به مقامات بالا دست(حسابداری)

2-3-1 ثبت هایی که باید توسط ترخیصگر انجام شود

  • مشخصات نهایی بیمار
  • سند مالی بیمه
  • سند مالی پزشک
  • سند مالی مرکز
  • سند مالی بیمه
  • ثبت کلیه اسناد فوق به صورت مجزا در اسناد روزانه، ماهیانه و سالانه

4-1 مدیر مرکز

این نقش کاملا نظارتی می باشد.

1-4-1 ثبت هایی که باید زیر نظر مدیریت انجام شود.

  • ثبت مالی بیمه ها
  • ثبت مالی پزشکان
  • اسناد مرتبط با بانکها و سایر نهادهای خارج از مرکز

2-4-1 اطلاعات مهم برای مدیر

  • در امد هر پزشک
  • دریافت گزارشات روزانه، ماهانه و سالانه از وضعیت بیماران هم مالی و هم وضعیت خدمات
  • میزان موارد مصرفی به صورت گزارشات روزانه، ماهانه و سالانه

5-1 اپراتور اتاق عمل

  • ثبت وقایع در اتاق عمل
  • ثبت مورد مصرفی در اتاق عمل
  • صدور گزارشات مربوط به اتاق عمل

6-1 پزشک (تیم پزشکی)

در مراکز جراحی بیمار فقط برای انجام عمل معرفی می شود، معاینات اولیه پزشکی و سایر عملیات درمانی اولیه اکثرا در مطب شخصی پزشکان صورت می گیرد.

لیست اطلاعاتی که از یک پزشک نگهداری می شود به صورت زیر می باشد:

  • نام
  • نام خانوادگی
  • شهر
  • تخصص
  • تلفن
  • آدرس
  • شماره نظام پزشکی

Use Case های سیستم

1-2 مقدمه

Use Case چیست؟

Use Case مدلی برای بیان یک رفتار می باشد. Use Case ها را می توان با روشهای مختلفی ایجاد کرد. امروزه استفاده از UML بسیار مرسوم می باشد. اما ایجاد Use Case به صورت نوشتاری همچنان از محبوبیت ویژه ای برخوردار است. کاربرد این گونه Use Case ها فقط برای روشن شدن ذهن خواننده می باشد. این Use Case ها اگر به صورت روان نوشته شوند بسیار تاثیر گذار خواهند بود. اما نرم افزار های مهندسی نرم افزار مانند Rational از ساختار Uml استفاده می کنند. زیرا این ساختار برای تولید نرم افزار در این گونه ابزار ها مفید می باشد.

با توجه به اینکه مجریان این پروژه از ابزار های تولید نرم افزار استفاده نکرده اند، Use Case ها فقط جنبه مستند سازی دارد. امید است که این Use Case ها در بیان روش های کار نرم افزار مفید واقع شوند.

در این نوشتار Use Case ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1- Use Case های تعریفی : این نمونه برای تمامی ثبت های تعریف یکسان می باشد.

2- Use Case های عملیاتی : که با توجه به نوع عملیات این Use Case ها متفاوت می باشند.

2-2 Use Case های تعریفی

نام تعریف

شرح

پزشک

در این قسمت اطلاعات مربوط به پزشکان ثبت می شود

گروه های پزشکی

از گروه های پزشکی می توان در جدا سازی رفتار های نرم افزاری پزشکان در برنامه استفاده نمود. این گروه بندی همجنین می تواند کمک شایانی در تولید گزراشهای مفید بکند.

بیمه

در این بخش به ثبت مشخصات بیمه های مختلف که مرکز با آنها در ارتباط می باشد می پردایم.

گروه های عمل

این گروه برندی یا جدا سازی به مانند گروه بندی پزشکان می تواند در تولید گزراش های کارآمد مفید باشد.

عمل

ثبت مشخصات عمل های مختلف در برنامه باید در این قسمت صورت گیرد.

بخش

بخشش های مختلف مرکز را می توان در این قسمت از برنامه ثبت نمود

دارو

در صورت وجود قسمتی در مرکز که به توزیع دارو می پردازد می توان از این بخش در جهت ثبت این دارو ها استفاده نمود. البته اکثر داروهای موجود در بازار باید به صورت پیش فرض در این قسمت از برنامه وجود داشته باشند. در این قسمت باید همچنیین نام ارگان های حمایت کننده نیز معلوم شود. البته این مورد فقط برای داروهای خاصی است که در مرکز استفاده می شود و نیازس به کامل کردن این مشخه برای تمامی داروهای موجود در سیستم می باشد.

نام تعریف

شرح

نوع پذیرش

در مراک مختلف پذیرش های متفاوتی انجام می شود. که برنامه باید توانایی تفکیک آنها را داشته باشد.

سرویس

با توجه به انواع پذیرش که در هر مرکز صورت می گیرد ممکن است که سرویس ها متفاوتی نیز برای مشتری آماده باشد. از این جهت برنامه می باید توانایی ثبت این سرویس ها را داشته باشد. در این قسمت باید همچنیین نام ارگان های حمایت کننده نیز معلوم شود.

کمک جراح

کمک جراهان پزشک نمی باشند از این رو پرونده های آنها باید به صورت مجزا نگهداری شود. این افراد می توانند کارمند مرکز باشند و یا به صورت پاره وقت در مرکز مشغول به کار باشند. در هر صورت با توجه به نوع ثبت های برنامه کابران می باید مشخصات کمک جراحان را ئر برنامه ثبت نمایند.

نوع ترخیص

فقط جنبه Data Catalog دارد . در آن می باید انواع حالت های جسمی بیمار هنگام ترک مرکز وارد شود.

انواع بیهوشی

برای بهبود گزارش گیری و انعطاف پذیری برنامه، کاربران باید بتوانند با توجه به علم روز انواع بیهوشی را در برنامه وارد نمایند.

واحد های دارویی

این بخش نیز برای بهبود گزارش گیری ها و انعطلف برنامه اضافه می شود.

تعرفه

تعرفه به قیمت های ثابتی کفته می شود که از طرف مقامات بالای درمانی کشور اعلام می شود. این قیمت ها باید توسط تمامی مراکز درمانی دریافت شوند تا در محاسبات مالی بیماران لحاظ شوند. این بخش برای ثبت این قیمت ها در برنامه ایجاد شده است.

کای عمل

سازمان های بیمه گر برای عمل های جراحی مختلف درصد خاصی از هزینه را نتحمل می شوند. این درصد خاص را کای عمل می گویند. این ضرایب به صورت مستقیم در محاسبات مالی بیمار شرکت می کنند. هر عمل ممکن دارای جندین کای مختلف باشد، که حداکثر آنها می تواند به تعداد سازمانهای بیمه گر طرف قرار داد مر کز باشند.

داروهای یک عمل

در هر عمل جراحی همیشه تعدادی داروی ثابت وجود دارند. برای راحتی کاربران سیستم و جلوگیری از خطاهای احتمالی بهتر می باشد که این داروها برای عمل هایشان ثبت شوند.

ست های جراحی

در هنگام عمل بیماران همیشه دسته ای از وسایل ثابت مورد استفاده قرار می گیرد. البته ممکن است بنا به نیاز وسایل دیگری نیز استفاده شوند . اما ایین وسایل اصلی به صورت مجموعه هایی قابل دسترس می باشند. استفاده از این مجموعه ها محدودیت زمانی دارد. از این رو برای عدم جلوگیری از بروز مشکل در هنکام عمل این مجموعه ها در این قسمت از نرم افرار باید تائئید شوند.

استوک اتاق عمل

ممکن است بعد از یک عمل جراحی تعدادی از وسایل مصرفی در اتاق بدون استفاده و نو مانده باشند. از این رو اپراتور اتاق عمل باید این وسایل یا دارو ها را در این قسمت از نرم افزار وارد نماید.

شرح عمل

برای هر عمل جراحی رفتار های خاصی وجود دارد. به طور مثال حالت های بیمار بعد و قبل از عمل. از این رو اپراتور ها می توانند با وارد نمودن این حالت ها در این بخش از برنامه گزارشات

نام تعریف

شرح

شرح عمل

سیستم را برای بیمار و پزشک معلج او مفید تر نمایند..

نام تعریف

شرح

کاربران

برای تعریف کاربران برنامه و انواع دسترسی هایی که هر کاربر باید داشته باشد .این بخش در برنامه تعریف شده است.

1-2-2Use Case تعریف پزشک :

پیش فرض :

برنامه باز شده و کاربر با طراحی منو های برنامه آشنایی کامل دارد.

Actor (های) انجام دهنده:

1- مسئول پذیرش

2- مسئول ترخیص

3- مدیریت مرکز

رفتار کاربر :

1- کاربر با کلیک روی گزینه مورد نظر فرم را باز می کند.

2- فرم لیست پزشکان باز می شود.

3- کاربر با انتخاب یکی ازجهار گزینه زیر عملی را برای انجام انتخاب می کند:

  • عمل اضافه : با انتخاب آن کاربر به مرحله 4 می رود.
  • عمل ویرایش : برای انتخاب این عمل کاربر می باید یکی از گزینه های لیست را انتخاب نماید. سپس به مرحله 4 می رود.
  • عمل حذف: برای انتخاب این عمل کاربر می باید یکی از گزینه های لیست را انتخاب نماید . سپس عمل را انجام دهد.
  • انصراف : با انتخاب این گزینه فرم لیست پزشکان بسته شده و برنامه به حالت پیش فرض می رود.

4- فرمی با گزینه های مربوط به این بخش باز شده است،در صورت خالی بودن فیلد های فرم ‌کاربر محتویات آن را پر می کند و در صورت مقدار داشتن کاربر مقادیر آنرا به دلخواه تغییر می دهد.

5- در این مرحله کاربر 2 انتخاب دارد:

  • عمل ذخیره سازی: کاربر با انتخاب این عمل مقادیر وارد شده را ذخیره می کند.
  • عمل انصراف : کاربر با انتخاب این عمل تمامی عملیاتی را که قبلا انجام شده است را کنسل می کند.

6- فرم ورود داده بسته می شود.

7- برنامه در فرم لیست پزشکان قرار دارد.

8- کاربر می تواند کار را از مرحله 3 شروع کند.

2-2-2Use Case تعریف گروه های پزشکی :

پیش فرض :

برنامه باز شده و کاربر با طراحی منو های برنامه آشنایی کامل دارد.

)Actor های) انجام دهنده:

مدیریت مرکز

رفتار کاربر :

1- کاربر با کلیک روی گزینه مورد نظر فرم را باز می کند.

2- فرم لیست گروه پزشکان باز می شود.

3- کاربر با انتخاب یکی ازجهار گزینه زیر عملی را برای انجام انتخاب می کند:

  • عمل اضافه : با انتخاب آن کاربر به مرحله 4 می رود.
  • عمل ویرایش : برای انتخاب این عمل کاربر می باید یکی از گزینه های لیست را انتخاب نماید. سپس به مرحله 4 می رود.
  • عمل حذف: برای انتخاب این عمل کاربر می باید یکی از گزینه های لیست را انتخاب نماید . سپس عمل را انجام دهد.
  • انصراف : با انتخاب این گزینه فرم لیست گروه پزشکان بسته شده و برنامه به حالت پیش فرض می رود.

4- فرمی با گزینه های مربوط به این بخش باز شده است،در صورت خالی بودن فیلد های فرم ‌کاربر محتویات آن را پر می کند و در صورت مقدار داشتن کاربر مقادیر آنرا به دلخواه تغییر می دهد.

5- در این مرحله کاربر 2 انتخاب دارد:

  • عمل ذخیره سازی: کاربر با انتخاب این عمل مقادیر وارد شده را ذخیره می کند.
  • عمل انصراف : کاربر با انتخاب این عمل تمامی عملیاتی را که قبلا انجام شده است را کنسل می کند.

6- فرم ورود داده بسته می شود.

7- برنامه در فرم لیست گروه پزشکان قرار دارد.

8- کاربر می تواند کار را از مرحله 3 شروع کند.


شرکت گلوکز

گلوکز ماده ای شبیه عسل می باشد و یک ماده ی میانی برای محصولات دیگر کارخانجات مختلف محسوب می شود که شرکت آرین گلوکز، این ماده میانی یعنی گلوکز خود را به شرکت حلوا شکری عقاب پخش مواد غذایی بیژن (اروم آدا)، کارخانجات شکلات مه لقا، مینو و می فروشد که این گلوکز در این کارخانه ها با دیگر مواد ترکیب می شود و محصول نهایی کارخانه های دیگر می شود
دسته بندی اقتصاد
فرمت فایل doc
حجم فایل 106 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 128
شرکت گلوکز

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

فصل اول

مقدمه

گلوکز ماده ای شبیه عسل می باشد و یک ماده ی میانی برای محصولات دیگر کارخانجات مختلف محسوب می شود که شرکت آرین گلوکز، این ماده میانی یعنی گلوکز خود را به شرکت حلوا شکری عقاب پخش مواد غذایی بیژن (اروم آدا)، کارخانجات شکلات مه لقا، مینو و ... می فروشد که این گلوکز در این کارخانه ها با دیگر مواد ترکیب می شود و محصول نهایی کارخانه های دیگر می شود.

تاریخچه

تولید شربت گلوکز از نشاسته به روش هیدرولیز اسیدی، بیش از نیم قرن است که در مقیاس صنعتی در دنیا رواج دارد. در کشور ما نیز تولید صنعتی این ماده غذایی حدوداً از سال 1345 آغاز گردیده است. در طی این مدت به یاری تحقیقات وسیع کاربردی در این زمینه و تجربیات حاصل از تولید، روش تولید تکمیل تر و کیفیت محصول بهبود قابل ملاحظه ای یافته است، به طوریکه می توان گفت در روش هیدرولیز اسیدی نشاسته زوایای تاریکی وجود ندارد و آنچه تا به حال مانع از طراحی و ساخت کارخانه در ایران گردیده مسائل عدم شناخت فرایند و به اصطلاح دانش فنی تولید نبوده، بلکه مسئله اصلی طراحی ماشین و ماشین سازی بوده است. خوشبختانه سازمان منابع ملی ایران با درک صحیح مسئله و با توجه به قابلیتها و استعدادهای موجود کشور در این زمینه قدم اول را برداشته و تدوین دانش فنی و طراحی یک واحد تولید شربت گلوکز از نشانه را به مهندسین مشاور داخلی واگذار نموده است.

این قدم هرچه به دنبال بیاورد با ارزش و قابل ستایش خواهد بود. گزارش حاضر مروری است بر شناخت دانش نظری و روند تکمیل هیدرولیز اسیدی نشاسته که به عنوان مدل مطالعات مهندسی طرح ارائه می گردد در خاتمه جا دارد از مسئولین محترم کارخانجات نشاسته گلوکز ایران و کارخانجات گلوکزان به جهت همکاری ذیقیمت ایشان در این راستا تشکر نمود%

مهندسین مشاور صنایع تبدیلی

در ایران

کتاب مدیریت کارخانه

محصول چیست ؟

معمولاً نیازهای بشر، اولین انگیزه هایی هستند که ارائه یا ساخت محصولی را میسر می سازد. این انگیزه ها گای باعث می شوند که سازمانهای مختلف برای سودآوری، بقا و رقابت، وادار به انجام دادن فعالیتهایی شوند که در آخر تولید محصول منتهی می شود.

آنچه که از یک رشته فعالیتهای مداوم یک سیستم تولیدی حاصل می شود، محصول می نامیم که سازمانها یا واکنشی تولیدی به سبب آنها به وجود آمده است.

محصول می تواند یا به صورت یک جسم فیزیکی قابل لمس به نام قطعه، ماشین یا غیره باشد، یا به صورت خدماتی به استفاده کنندگان عرضه شود.

«کوستاس ان در ویتیوتیس » تفاوت بین ارائه خدمت و محصول را براساس چندین نکته بیان کرده است. از جمله اینکه، ارائه خدمات می تواند برای برآورد نیازهای بشر و به منظور دستیابی به مقاصد بخصوصی مثل بهداشت، محافظت و غیره صورت گیرد.

درباره تفاوتهای خدمات و محصولات می توان به نکات زیر هم اشاره کرد :

1 ) خدمات معمولاً باید در ارتباط با مردم و استفاده کنندگان آنها باشد. این خدمات به طور کلی در هنگام ارائه مورد استفاده قرار می گیرند؛ مانند حمل و نقل، بهداشت، بیمارستانها و ...

2 ) نحوه توزیع و ارائه خدمات، دارای مشکلات و مسائل خاصی است از جمله اینکه قابل ذخیره نیستند و اگر در هنگام ارائه، استفاده نشوند از بین می روند، مانند تختهای خالی بیمارستانها، صندلی های خالی قطارها و ...

3 ) خدمات هم مانند محصولات، با تغییر در مقدار تقاضا تغییر می کند. این تغییرات می تواند فصلی، ماهانه و یا حتی بخشی باشد.

تجزیه و تحلیل محصول

محصولی که در فرایند تولید به وجود می آید باید دارای خصوصیاتی باشد که برای آن تعریف شده است. به عبارت دیگر خصوصیات آن براساس اهدافی باشد که براساس آن تولید شده است. در تجزیه و تحلیل محصول مراحل زیر را باید کاملاً درنظر گرفت :

1 ) محصول عمل می کند، یعنی مکانیسمی که برای آن طراحی شده بود به طور صحیح کار می کند.

2 ) کیفیت آن مناسب باشد، یعنی مطابق با استاندارد تعیین شده باشد در اینجا حذف بعضی از خطاهای اضافی، احتمالی بدون دلیل یا ملحقاتی که ارتباطی با خاصیت عملکردی محصول ندارد الزامی است. باید توجه داشت که هرگونه ملحقات یا خطاهای مجاز اضافیف مستلزم افزایش قیمت تمام شده محصول است.

3 ) محصول از نظر شکل ظاهری برای خریدار یا استفاده کننده، قابل قبول باشد.

4 ) تولیدشدنی باشد و این عمل با هزینه ای قابل مقایسه و رقابت با محصولات همنوع خود باشد. در این مرحله از کار، جمع آوری تمام نقشه های فنی، فهرست قطعات، صورتحساب مواد و سایر اطلاعات راجع به مراحل ساخت و غیر می تواند به نحو احسن در تجزیه و تحلیل محصول، مورد استفاده و قضاوت قرار گیرد.

مدیر آشنا به تجزیه و تحلیل محصول

بنا به دلایل مهمی باید روی خصوصیات طراحی مخصوص محصول، کار کند. این دلایل در زیر خلاصه شده اند :

1 ) حذف جزئیات یا خصوصیاتی که براساس آنها محصول تعریف شده است.

2 ) بررسی ابعاد بسیار کوچک یا بسیار بزرگ و خطاهای مجاز نامناسب و خطا در طراحی قطعه

3 ) ارزیابی خصوصیات مخصوص محصول و بررسی ابعاد نامشخص و نامعلوم

4 ) ظرفیت و قابلیت تولید محصول

5 ) مشکلات و هزینه های اضافی برای خصوصیات مخصوص محصول

هدف از تجزیه و تحلیل عبارت است پیدا کردن راه ارزانتری برای تولید محصولی که دارای خصوصیاتی حداقل مساوی یا بهتر از آن چیزی که محصول برای آن تعریف شده است باشد.

روش عملی برای تجزیه و تحلیل ارزش به طور مسلم دقت بیشتر در جزئیات اجزا محصول برای پیدا کردن راه آسانتر ارزانتر و بهتر برای عملکرد محصول است.

روش علمی فوق به دو صورت زیر خلاصه شده است :

الف ) روش شناسائی ارزش تجزیه و تحلیل شامل :

1 ) انتخاب موضوع یا محصول؛

2 ) تعیین حوزه عملکردی محصول؛

3 ) گسترش آلترنایتوها؛

4 ) آزمایش و ارزیابی؛

5 ) پیشنهاد و تعدیل؛

6 ) اجرا و راه اندازی و پیگیری.

ب ) فرایند ارزش و تجزیه و تحلیل شامل :

1 ) تعریف هر عملکرد؛

2 ) ارزیابی هر عملکرد؛

3 ) تفکر روی خلاقیت و نوآوری ها؛

4 ) غلبه بر مشکلات؛

5 ) مطالعه ایده و تصفیه کردن و به شکل قابل قبول درآوردن آن؛

6 ) کار روی خصوصیات مخصوص محصول و ارزیابی توسط مقایسه؛

7 ) درنظر گرفتن استاندارد و ارزیابی اقتصادی.

به واسطه اهمیت بسیار زیادی که ارزش تجزیه تحلیل دارد. بعضی از کمپانی های خارجی، بخشهای مخصوصی را به این مهم اختصاص داده اند.

دوره عمر محصول :

دوره عمر محصول نکته ای است که همیشه در نوشته های مدیریت بازاریابی، مورد بحث قرار می گیرد، طبق این نظریه، محصولات به مدت محدودی در بازار می مانند و در طول این دوره، از مراحل معرفی، رشد، بلوغ، اشباع و در نهایت نزول می گذرند.

نظرات چند تن از صاحبنظران از جمله «یوز»، «آلن» و «هامیلتون» در مورد فروش و سود حاصل از محصولات، توسط نویسندگان بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است.

اگر نظریات صحیح باشد، منحنی عمر محصول باید در فرایند طراحی محصول توسط مدیران مورد توجه قرار گیرد. اگر این حقیقت که هر بازاری، عمر محدود دارد درست باشد، مدیر مطلع می شود که وضعیت هر محصول در بازار وحدت دوام آن چگونه است. اگر نظریه دوره عمر محصول معتبر باشد، مسلماً مورد استفاده مدیر برنامه ریزی محصول قرار خواهد گرفت و شرکت آرین گلوکز هم که تولید کننده ی گلوکز می باشد مانند هر شرکت دیگری مشکلاتی را در ارتباط با عمر محصول و طی دوره ی عمر سپری کرده است در که در مواردی که اشاره می شود. این شربت تجارت خوبی در این زمینه داشته است.

الف ) مرحله معرفی

در این مرحله سطح فروش در سطح پایین است زیرا تبلیغات و فعالیتهای فروش به زمان نیاز دارد.

مصرف کنندگان صنعتی ابتدا رغبت زیادی به مصرف کالاهای ناشناخته نشان نمی دهند، بنابراین به دلایل متعدد به سود در سطح پایین می ماند. به دلیل بالا بودن هزینه ها، زیان در این مرحله زیاد است.

ب ) مرحله رشد

اگر محصول، مرحله اول را با موفقیت پشت سر بگذارد در این مرحله، فروش بیشتر می شود.

مصرف کنندگان و خریداران صنعتی، محصول را مورد آزمایش قرار می دهد.

اگر از کالا رضایت داشته باشند. خریدهای خود را افزایش خواهند داد به عقیده فردی به نام پاتن بسیاری از محصولات در این مرحله از بین می روند. زیرا گروه مهندسی و تحقیق آن قدر طراحی را طول داده اند که رقبا وارد بازار شده و آن را به دست گرفته اند.

ج ) مرحله بلوغ

در این مرحله رقابت به خوبی محسوس است. وقتی یک محصول، شرایط فروش خوبی پیدا می کند رقبا نیز کالای خود را به بازار عرضه می کنند. در این مرحله، نرخ رشد کلی بازار رو به کاهش می نهد. زیرا از جذابیت محصول در بازار کاسته می شود. بازار جاذبه خود را از دست می دهد و نرخ سود به تدریج کاهش می یابد و مشخصات محصول شامل : ازدیاد تولید در بعضی از شرکتها، تمرکز بر تولید، پایین آمدن قیمتها و ...

د ) مرحله اشباع

تقاضا برای محصول به بالاترین حد خود می رسد. برای مدتی بازار از این محصول استفاده می کند ولی طبق نظر «راندل» به دلیل افزایش تولید توسط رقبا، عرضه نسبت به تقاضا فزونی می یابد به همین منظور فروش شرکا اصلی کم می شود. رقابت در قیمت، کیفیت محصول و بازاریابی را افزایش می دهد.

هـ ) مرحله نزول

در این مرحله، فروش با سرعت بیشتری کاهش می یابد. ممکن است که کالاهای جدید نیازهای مشتری را برآورده سازد. چون این مرحله حساس است صلاح نیست که تغییرات با هزینه زیاد در محصول به وجود آورد به این ترتیب دوره عمر محصول کامل می شود.

خواص فیزیولوژیکی غذایی ترکیبات شربت گلوکز رفتار بیوشیمیایی

شربت گلوکز یک غذای با ارزش است. این شربت دارای راندمان فیزیولوژیکی، نظیر دیگر کربوهیدراتهای موجود در مواد غذایی مانند قند (ساکاروز) قند شیر (لاکتوز) می باشد.

ارزش غذایی ماده خشک این شربت برابر با 1/4 کیلو کالری بر گرم است.

دی گلوکز جز اصلی شربت گلکوکز می باشد که بشتر از هر کربوهیدرات دیگر دارای خاصیت جذب بدون نیاز به هیچگونه آنزیم ها ضم است.

از این رو این ماده دارای سرعت جذب بالا و آزاد سازی سریع انرژی در بدن می باشد که این موضوع یکی از مهم ترین خواص شربت گلوکز می باشد.

مالتوز، مالتوز گلیکوساکاریدها و محصولات با وزن مولکولی بالا به کمک آنزیم تجزیه می گردند همینطور ساکاروز (قند چغندر و نیشکر) نظیر مالتوز در شربت گلوکز باید توسط آنزیم به دی گلوکز و دی فروکتوز شکسته شود در حالیکه دی گلوکز به محض تولید آماده جذب و تولید انرژی می باشد و دی فروکتوز باید در جریان دفرآیند متابولیک خاص در کبد قرار گرفته و سپس آماده برای مصرف شود به طوری که بدون وجود ماده هگزوکیناز سیستم ماهیچه ای قادر به جذب فروکتوز نیست در مجموع باید گفت که از نقطه نظر فیزیولوژیکی – تغذیه گلوکز دارای ارزش مساوی با ساکاروز است.

پس از تعریف محصول و عمر محصول نوبت به محصول شربت آرین گلوکز که همان گلوکز می باشد می رسد. که شربت های گلوکز، محلول های مایع تغلیظ شده با شیرینی نسبتاً کم هستند که از مخلوط قندهای سهل الهضم (کربوهیدراتها) تشکیل یافته اند. برای تولید صنعتی گلوکز، معمولاً نشاسته تحت شرایط هیدرولیز قرار می گیرد.

واکنش هیدرولیز به توسط کاتالیزور (به طور مثال اسیدهای رقیق معدنی) و یا با کاربرد مشترک اسید و آنزیم و یا تنها به وسیله آنزیم ها انجام می گیرد.

در هنگام هیدرولیز مولکول های بزرگ نشاسته به مخلوطی از ذرات کوچک و قابل حل در آب تجزیه می گردد.

این نوع واکنش شبیه به هضم نشاسته در سیستم گوارشی می باشد.

در هیدرولیزهای مستقیم اسیدی نشاسته به صورت مواد معلق در مایع توسط مقدار کمی اسید رقیق مناسب در درجات حرارت و فشار بالا در یک فرآیند پیوسته و یا ناپیوسته تبدیل می گردد. محلول حاصل سپس توسط محلول سودا (کربنات سدیم) خنثی می گردد. در جریان فرایند مقادیر کمی رنگ تشکیل می شود. که توسط کربن فعال و یا تعویض کننده های یونی رنگ و نمک های معدنی قابل حل حذف می گردد و سپس مایع غلیظ شفاف و خالص تا درجه موردنظر در تحت خلاء تغلیظ می شود.

هیدرولیز اسیدی به صورت مستقیم نمی تواند شربت های با DE بیشتر از 60 – 55 را تولید کند. زیرا چنانچه هیدرولیز ادامه یابد، نسبت دی گلوکز زیاد شده و از حد 38 درصد گذشته و باعث کریستالیزه شدن شربت می گردد.

به منظور تولید شربت گلوکز با DE بالا استفاده از روش اسید آنزیم و یا آنزیمی ضروری می باشد. در تبدیل اسید – آنزیم محلول نشاسته که هیدرولیز شده است به توسط آنزیم هایی که در درجات حرارت پایین فعال هستند با مقادیر PH نسبتاً بالا هیدرولیز می گردد.

هیدرولیز نشاسته توسط آنزیم اخیراً از اهمیت خاصی برخوردار گردیده است.

تخمیر

قابلیت تخمیر شربت لوکز بستگی به مقداری گلوکز و مالتوز موجود در آن دارد. دی گلوکز مستقیماً قابل تخمیر است ولی مالتوز باید در ابتدا به دو مولکول دی گلوکز تجزیه گردد. آنزیم مربوط به این تجزیه مالتاز نام دارد که در مخمر آنزیم مربوطه (اینورتاز) تجزیه می گردد.

محصولات نشاسته با وزن مولکولی بالا قابل تخمیر نیستند مگر اینکه از آنزیم به خصوصی جهت آنها استفاده گردد. از این رو شربتهای گلوکز تبدیل بالا با سهولت بیشتر تخمیر می گردند که در این رابطه شربت هایی از این نوع مناسب جهت استفاده در ماء الشعیر (به جای مالت) و برای پخت شیرینی و نان به جای خمیرمایه می باشد.

گراندوی

گراندوی شربت گلوکز تابعی از مقدار مواد جامد یا آب موجود در آن است. این خاصیت همچنین به درجه حرارت و درجه DE شربت نیز بستگی دارد. مقدار ماده جامد و در نتیجه گراندوی یک شربت به DE معین با افزایش درجه بومه افزایش می یابد.

(انواع شربت های تجاری دارای درجه بومه از 43 تا 45 می باشد)

در عمل مقدار مواد جامد در شربت را غالباً با عبارت درجه بریکس BREX مشخص می کنند. شربت گلوکز با درجه بومه 43 دارای بریکس حدود 80 و همچنین شربت گلوکز با درجه بریکس حدود 85 است. شربت گلوکز درجه بومه 43 در درجه حرارت معمولی دارای گراندوری بالا بوده به سختی قابل پمپ کردن است. با افزایش درجه حرارت شربت روانتر شده و می تواند در درجات حرارت 40 – 35 درجه سانتیگراد پمپ گردد. شربت گلوکز با درجه بومه 45 دارای گراندوی بسیار بالاتری از شربت با درجه بومه 43 می باشد.

معمولاً این نوع شربت ها زمانی که محصول تولیدی نیاز به پخت نداشته باشد مورد مصرف قرار می گیرد. گرانروی شربتها نه تنها بستگی به درصد مواد جاند در ان، بلکه بستگی بع ترکیب مواد خشک محتوی شربت نیز دارد.

عامل دوم بستگی به شرایط و درجه تبدیل گلوکز دارد. هر اندازه درجه تبدیل بالا رود، مقدار گراندوی کاهش یافته و نتیجتاً بخش ترکیبات با وزن مولکولی بالا کاهش می یابد.

شربت گلوکزی که با تبدیل معمولی تولید می گردد دارای مقادیر گلوکز و مالتوز بالاتری نسبت به تبدیل کم در نشاسته هیدرولیز شده می باشد.

از این رو شربت های گلوکز تولید شده با تبدیل معمولی دارای گراندوی کمتر از شربتهای تبدیل شده با درجه کم می باشند.

شیرینی

درجه شیرین کنندگی شربت گلوکز خواست اولیه قنادیها می باشد. قدرت شیرین کنندگی یک شربت بستگی زیاد به غلظت آن دارد بهر مقدار غلظت افزایش یابد، به همان نسبت به شیرینی آن اضافه می گردد.

شیرینی شربت گلوکز بستگی به حالت و درجه تبدیل نیز دارد. چنانچه DE افزایش یابد شیرینی نیز افزایش می باید. شربت گلوکز تولید شده توسط تبدیل اسید با 38 = DE که شامل حدود 15% درصد دی گلوکز و 12% مالتوز در ماده خشک می باشد به صورت مقایسه ای شیرین است.

خواص کاربردی شربت گلوکز

شربت گلوکز به علت قدرت شیرین کنندگی و ارزش غذایی و همچنین به علت خواص ویژه در بسیاری از غذاها مورد استفاده قرار می گیرد.

خاصیت جذب و نرم کنندگی

برای تعداد زیادی از محصولات غذایی نرمی و تازگی امری ضروری است. از بین رفتن این خواص در زمان نگهداری باعث تنزل کیفیت محصول غذایی می گردد. ضمن آنکه اثرات در طعم ومزه محصول نیز ممکن است مشاهده گردد. به منظور تازه نگهداشتن محصولات غذایی در حد مطلوب بایستی له آن مرطوب کننده اضافه نمود، اضافه نمودن این ماده به محصول غذایی از خشک شدن آب آن در طول نگهداری جلوگیری نموده و تمایل به تغییر مقدار آب در اثر تغییرات درجه حرارت نسبی کاهش می یابد. همچنین این ماده باعث می گردد که مقدار آب محتوی ماده غذایی کم و بیش ثابت باقی بماند. چنانچه تعادل رطوبتی در محصول پایین باشد رطوبت را جذب نموده و چسبنده می شود و در بعضی حالات مستعد برای فاسدشدن میکروبیولوژیکی می گردد. از طرف دیگر در صورتیکه تعادل رطوبتی محصول بالا باشد محصول تمایل به از دست دادن رطوبت و خشک شدن دارد. تعادل رطوبتی در یک درجه ثابت تابعی از غلظت مواد جامد در فاز مایع می باشد چنانچه مولکول های بیشتری در فاز مایع حل شود تعادل رطوبتی کاهش می یابد. شربت های گلوکز با ترکیبات کربوهیدرات متغیر می توانند برای کنترل تعادل رطوبتی یک محصول با مقدار مواد جامد ثابت انتخاب شوند.

شربت های گلوکز با وزن مولکولی پایین (معمولاً با مقادیر DE بالا) به طور آشکار مقدار تعادل رطوبتی یک محصول را کاهش داده و تمایل به کاهش رطوبت و خشک شدن را کاهش می دهد و برعکس در شربتهای گلوکز با DE پایین (با وزن مولکولی متوسط و بالا) تمایل به سمت افزایش رطوبت نسبی تعادل می باشد و از این رو تمایل به جذب رطوبت اطراف کاهش می یابد. تحقیقات نشان می دهد که عامل تعیین کننده برای خواص یک مرطوب کننده ترکیب نوع کربوهیدرات می باشد.

همچنین شربتهای با DE پایین تر کمتر قابلیت جذب رطوبت را دارند علاوه بر اینها عوامل زیاد دیگر نظیر ناخالصیهای غیر ارگانیک و حالت فیزیکی قند در جذب رطوبت مؤثر است.

تطابق عسل با گلوکز و تقلبات عسل و شکرک زدن عسل

گاهی عسل با گلوکز اشتباه گرفته می شود تا حدی که آنرا (گلوکز) به جای عسل استفاده می کنند و می فروشند چون شباهت زیادی با هم دارند ولی در رنگ و خواص با هم متفاوت اند و کسی که کارشناس باشد یا حتی یک فرد عادی با یک نگاه دقیق می تواند پس از تفاوت این دو ماده پی ببرد.

گاهی اوقات اجباراً یا عمداً عسل را از تغذیه مصنوعی زنبورها با محلول آب و شکر و یا شیره انگوز توت تولید می کنند و آن را به جای عسل طبیعی می فروشند این عسل داریپای هیچ عطر و طعم مطبوعی نبوده ومسلماً خواص عسل گل های مختلف را ندارد. همچنین در بعضی از کشورها گاهی عسل را به روشهای مختلف با شکر و یا گلوکز مایع مخلوط می کنند که این نوع تقلب در استحصال عسل مطلوب می شود.

عسل طبیعی و خالص باید شکرک بزند. آنزیم دیاستاز و همچنین قند (گلوکز بالای موجود در عسل از عوامل مهم در عمل شکرک زدن است). اجسام خارجی از قبیل ذرات موم، گرده های گل و یا حتی گرد و غبار می تواند به عنوان هسته تبلور باشند، دیاستاز از این ذرات به خود جذب کرده و ته نشین و کدر می شود، هرچه مقدار گلوکز عسل بیشتر باشد، عمل شکرک زدن زودتر اتفاق می افتد. پس نتیجه می گیریم اگر عسل پس از مدتی شکرک بزند پس حتماً طبیعی است.


بررسی تاثیر سبک رهبری (رابطه مدار و وظیفه مدار) بر رضایتمندی شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی

سبک رهبری مدیریت یکی از عوامل مؤثر در افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی است این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک رهبری مدیران (وظیفه­مداری و رابطه مداری) با رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی در بهار سال 1388 در شهرتهران انجام شده است در این پژوهش که توصیفی – تحلیلی است، اطلاعات لازم از دو نوع پرسشنامه به دست آمده است ی
دسته بندی علوم اجتماعی
فرمت فایل doc
حجم فایل 140 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 137
بررسی تاثیر سبک رهبری (رابطه مدار و وظیفه مدار) بر رضایتمندی شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

چکیده

سبک رهبری مدیریت یکی از عوامل مؤثر در افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک رهبری مدیران (وظیفه­مداری و رابطه مداری) با رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی در بهار سال 1388 در شهرتهران انجام شده است. در این پژوهش که توصیفی – تحلیلی است، اطلاعات لازم از دو نوع پرسشنامه به دست آمده است. یکی پرسشنامه سنجش سبک رهبری و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (JDI) نام دارد و این پرسشنامه بعد از سنجش اعتبار در میان نمونه­ها توزیع شد.جامعه آماری شامل کلیه کارکنان است که در این پژوهشکده مشغول به کار هستند که 75 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . از این تعداد 5 نفر افت آزمودنی بود .تجزیه و تحلیل داده­های پژوهشی در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. در سطح آمار توصیفی از مشخصه­های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین ،انحراف معیار و جداول بود و در سطح آمار استنباطی متناسب با سنجش داده­ها و مفروضات از آزمون­ t دو گروهی مستقل جهت تجزیه و تحلیل داده­ها استفاده شد.

فصل اول

موضوع تحقیق

1- مقدمه: تعریف موضوع و بیان مساله

از آنجا که امروزه مدیریت نقش بسزایی را در اداره فعالیتها و زندگی اجتماعی بشر ایفا می نماید ، به مدد این توانمندی است که مأموریتها و اهداف سازمان تحقق می یابد و از امکانات موجود بهره برداری می شود و توانائیها و استعداد انسانها از قوه به فعل در می آید . مدیران در انجام وظایف خود فرآیندی را دنبال می کنند که شامل اجزایی چون برنامه ریزی ، سازماندهی ، نظارت و کنترل ، انگیزش ، ارتباطات ، هدایت و تصمیم گیری است . مجموعه این فعالیتهاست که مدیریت را شکل می دهد و هماهنگی و میل به اهداف سازمان را میسر می سازد.

مدیریت مستلزم پدید آوردن و نگهداری محیطی است که در آن افراد با هم و به صورت گروه در دستیابی به هدفهای مشترک تلاش و کوشش وا می دارد .

مدیر در نقش رهبری می توان سبکهای مختلف رفتاری را با کارکنان داشته باشد . رضایت کارکنان از شغل خویش و ارزشیابی صحیح از عملکرد افراد حائز اهمیت است . مدیران لازم است تا استعداد و توانایی کارکنان مؤسسه خود را با انتخاب سبک مناسب رهبری به سوی بازدهی بالا سوق دهند .

مدیران روشهای متفاوتی در اداره سازمانهای خود دارند . هر یک می کوشند تا با کمترین هزینه در حداقل زمان بهترین بهره از امکانات موجود ببرند و کارایی و اثربخشی سازمان را حد ممکن بهینه سازند اما چرا تعدادی از مدیران موفق و تعدادی ناموفق هستند . مدیرانی که علاوه بر داشتن استعداد ذاتی ، اصول رایج در مدیریت و تکنولوژی روز را فرا گرفته و خود را هماهنگ با زمان پیش برد ، احتمال موفقیتشان زیادتر از مدیـرانی خواهد بود که بهره گیری از امکانات آموزش مدیریت بخواهند به پیش بتازند . اطلاع و آگاهی از روشـها و سبکهای رهبـری سازمان به منظور شناسـایی و تأثیـر آن بر رضایت شغلی کارکنان می تواند گامی مؤثر در جهت ارتقاء و بهبود بهره وری پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران باشد .

نوع برخورد مناسب مدیران سبب ایجاد روحیه قوی در کارکنان می شود و میزان خشنودی آنها را در کار و حرفه بالا می برد . طبیعتاً این روحیة بالا و این میزان خشنودی در کار کارکنان تأثیر بسزایی دارد و موجب دلگرمی آنها می شود و در نتیجه سبب می گردد که کارکنان با جدیت بیشتری فعالیت نماینـد . مسلماً این امـر باعث توسعه اقتـصادی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی کشور خواهد شد . کارائـی و رضایت شغـلی در هر سازمان مورد توجه است هـر فرد وقتی وارد سازمان می شود با مجموعه ای از خواسته ها و نیازها ، تجربیات گذشته که بر روی هم انتظارات شغلی او را می آفرینند به کار می پردازد و انتظار دارد اشتغال ، نیازها و توقعات او را برآورده سازد و برای او نهایت رضایت را تأمین نماید خشنودی و یا رضایت شغلی مجموعه ای از احساسها و نگرشهای مثبت است که فرد با آن به کار خود می نگرد و عوامل بسیاری در آن مؤثر می باشد . از بین عوامل گوناگون سعی بر آن داریم که تأثیر سبک های رهبری مدیران برمیزان خشنودی کارکنان را مشخص نمائیم .

مصدق راد (1381) می نویسد:

مدیریت در حقیقت هماهنگی منابع مادی و انسانی به منظور دستیابی به اهداف سازمانی به طریقی است که مورد قبول جامعه باشد. سازمانها به مدیران و کارکنان اثربخش و کارآمد نیاز دارند تا بتوانند به اهداف خود در جهت رشد و توسعه همه جانبه دست یابند. مدیر به عنوان نماینده رسمی سازمان برای ایجاد هماهنگی و افزایش بهره وری در رأس سازمان قرار دارد. موفقیت سازمان در تحقق اهداف در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبکهای موثر رهبری مدیر است. مدیر در نقش رهبری سازمان می تواند سبکهای متفاوتی را در هدایت نیروی انسانی انتخاب کند. الگوهای رفتاری مناسب مدیر در هر سازمان باعث بوجود آمدن روحیه و انگیزش قوی در کارکنان می شود و میزان رضایت آنها را از شغل و حرفه خویش افزایش می دهد. مدیران با استفاده از سبک صحیح رهبری می توانند رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان و بهره وری سازمان خود را افزایش دهند.

رهبری به عنوان یکی از وظایف مهم مدیران علم و هنر نفوذ در افراد به منظور دستیابی به اهداف می باشد.سبک رهبری یا مدیریت تعیین کننده جو، فرهنگ و راهبردهای حاکم بر سازمان است. سبک رهبری مجموعه ای از نگرشها، صفات و مهارتهای مدیران است که بر پایه چهار عامل نظام ارزشها، اعتماد به کارمندان، تمایلات رهبری و احساس امنیت در موقعیتهای مبهم شکل می گیرد. سبک رهبری مدیران، بیانگر چگونگی تعامل آنها با کارکنان تحت سرپرستی می باشد.

موضوع رهبری مورد توجه بسیاری از پژوهشگران واقع شده است. نتایج این پژوهشها منجر به ارایه و توسعه تئوری های مختلفی در زمینه سبکهای رهبری مدیران شده است. بررسی این تئوریها طیف وسیعی از سبکهای رهبری از سبکهای آمرانه و استبدادی تا سبکهای مشارکتی و تحولگرا را نشان می دهد. سبکهای مختلف رهبری عبارتند از: سبکهای آمرانه، هرج و مرج طلب، بروکراتیک، دموکراتیک، مشورتی، مشارکتی, تحولگرا، عملگرا و ... .باید خاطر نشان نمود که یک سبک رهبری خاص برای همه موقعیت ها مناسب نمی باشد. از این رو یک مدیر می تواند در موقعیت های گوناگون سبک های متفاوت را برای رهبری کارکنان خود با توجه به فرهنگ حاکم بر سازمان و بلوغ سازمانی کارکنان برگزیند.

امروزه کارکنان از تحصیلات بالایی برخوردار هستند و کارها بیشتر تخصصی شده است، بنابراین نمی توان مثل گذشته آنها را وادار به انجام کار کرد. در سازمانهای امروزی نیاز بیشتری به مشارکت کارکنان در مدیریت سازمان می باشد. در حقیقت تغییر سبک مدیریت از حالت مدیریت استبدادی به سمت مدیریت مشارکتی منجر به موفقیت هر چه بیشتر سازمان می گردد .سبک رهبری که منجر به مشارکت گروهی کارکنان و تشکیل گروههای کاری گردد، موجب انجام اثربخش، کارآمد، منظم و هماهنگ کارها می گردد . علاوه بر این، بکارگیری سبک رهبری حمایتی و مشارکتی منجر به افزایش لذت انجام کار در کارکنان می گردد.

امروزه سازمانهای بهداشتی و درمانی با چالشهای جدیدی مواجه هستند.بیماران متقاضی خدمات با کیفیت بالا با حداقل قیمت ممکن می باشند. برآورده سازی نیازها و انتظارات بیماران روز به روز مشکلتر می شود. بنابراین مدیران باید به دنبال راههایی باشند که بتوانند بطور اثربخش و کارآمد خدمات مورد نیاز بیماران را فراهم سازند . ارایه بهینه خدمات درمانی و بهبود فرآیندهای بیمارستانی بدون مشارکت کلیه نیروی انسانی و ارایه خدمات مستمر، مطلوب و مؤثر توسط ایشان امکان پذیر نمی باشد. ارایه خدمات بهداشتی و درمانی اثربخش به جامعه تا حد زیادی به کار گروهی کارکنان بهداشتی و درمانی و سبک رهبری و مدیریت این سازمانها بستگی دارد.

در بخش بهداشت و درمان، بیمارستان یکی از سازمانهای مهم ارایه دهنده خدمات بهداشتی درمانی می باشد که با تسهیلات ویژه خود در بازگشت سلامت جسمانی و روانی افراد بیمارجامعه، آموزش نیروهای متخصص بخش بهداشت و درمان، پژوهشهای پزشکی و در نهایت ارتقاء سطح سلامت جامعه نقش اساسی ایفا می کند

مدیران بیمارستانها مسئول ایجاد محیط کاری هستند که در آن مراقبتهای بهداشتی و درمانی با کیفیت بالا و به صورت هزینه اثربخش ارایه شوند.(مصدق راد، 1381)

2- هدف و اهمیت تحقیق

هدف از تحقیق بررسی میزان تأثیر سبک های رهبری(مردم گرا و وظیفه گرا) بر رضایت شغلی کارمندان پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران است که در اینجا با توجه به سبک رهبری بکار رفته و رابطه آن با رضایت شغلی کارکنان واینکه کدام سبک در مقایسه موفقیت بیشتری برای سازمان فراهم می سازد مورد بررسی قرار می دهد . از اینجاست که تعیین و اندازه گیری موفقیت مجموعه تحت رهبری هر مدیر و مقایسه آن با موفقیت مدیریتهای مشابه ضرورت می یابد .

ضیائی (1381) می نویسد:

تردیدی نیست که موفقیت هر سازمان یا گروه در سازمان تا حد زیادی به شایستگی رهبر بستگی دارد . چه اینکه سازمان مورد نظر یک واحد تجاری ، نهاد دولتی ، آموزشی یا مذهبی باشد . شایستگی رهیری سازمان تعییـن کننده شایستگی سازمـان خواهد بود . رهبـران موفق همـواره در پی ایجاد تحول اند و میکوشند تا از موقعیتها بیشترین استفاده را ببرند ، در زیردستان و پیروان خود ایجاد انگیزش کنند تا بازدهی خود را بالا ببرند و اشتباهات خود را اصلاح کرده و سازمان را در جهت اهدافش سوق می دهند.

رهبری یکی از وظایف پر اهمیت مدیریت است . بدون رهبری اثربخش استفاده از توانائیهای کارکنان ممکن نمی شود . اگر رهبری یک سازمان ، سبک مناسب با موقعیت کارکنان را انتخاب کند این خود باعث رضایت شغلی و افزایش کارائی در افراد کرده و سازمان را در جهت بهبود بهره وری هدایت می کند . ولی روش نادرست رهبر در برخورد با کارکنان ، عدم رضایت شغلی و کاهش کارائی و انگیزه را در کارکنان در پی خواهد داشت. و این بازدهی سازمان را کاهش می دهد. بنابراین انجام پژوهشی در این زمینه به منظور شناسایی مناسب ترین سبک رهبری در مجموعة مورد مطالعه می تواند راهنمائی مناسب برای مدیران و سیاستگزاران شرکت در جهت ارتقاء و بهبود رضایت شغلی کارکنان باشد . (ضیائی ,1381 ص 4)

امروزه سازمان ها روی گزینش و آموزش رهبران در تمام سطوح از سرپرستی سطح اول تا بالاترین سطوح اجرایی تاکید زیادی دارند. روانشناسان ص / س به این نکته پی برده اند که موفقیت و شکست یک سازمان به طور گسترده به کیفیت رهبران آن وابسته است . تفاوت اساسی میان یک سازمان موفق و غیرموفق غالبا بر حسب رهبری تعریف می شود. نیمی از موسسه های بازرگانی تازه تاسیس در دو سال اولیه با شکست مواجه می شوند ولی فقط یک سوم آنان تا سال پنجم دوام می یابند.در اکثر موارد شکست بنگاه های تجاری به رهبری ضعیف مربوط است . و آن شگفت آور نیست که حداکثر تلاش سازمان ها معطوف به گزینش وتوسعه و حمایت از مدیران رده های مختلف و مدیران اجرایی می گردد و آنان می کوشند که از توانایی های رهبری مدیرانشان به عالیترین وجه سود برند.علاوه بر این در تلاشهای گزینش و آموزش روانشناسان ص / س تحقیقات قابل ملاحضه ای در مورد رهبران انجام داده اند.(مهداد ,1381,ص83)

2-1- رهبری

گروهی ، رهبری را بخشی از وظایف مدیریت می دانند و گروهی دیگر برای رهبری مفهوم وسیع تری نسبت به مدیریت قائلند و ان را توانایی ترغیب دیگران به کوشش مشتاقانه جهت هدف های معین می دانند و یا ان را فعالیت هایی می دانند که مردم را برای تلاش مشتاقانه در جهت کسب اهداف گروهی تحت تاثیر قرار می دهد.

اگر رهبری نفوذ در دیگران جهت کسب هدف باشد، مدیریت نفوذ درهمکاران جهت کسب اهداف سازمانی است.

در رهبری اهداف می توانند گوناگون باشند ولی در مدیریت اهداف سازمانی اولویت دارد. اگر فردی در رده عملیاتی بر تصمیم مدیر عالی سازمان اثر بگذارد در آن صورت آن فرد در این مورد رهبر است و مدیر عالی پیرو .

2-2- ویژگیهای رهبر

فهرست صفات ویژه رهبر هر روز طولانی تر می گردد . پژوهشگران در این مورد حتی بین خود نیز نتوانسته اندبه توافق برسند. بسیاری صفات ویژه شخص رهبر را بدون توجه به محیط مورد بررسی قرار داده و به ارتباط میان اعمال رهبری و صفات شخصی رهبری توجهی نکرده اند ، در صورتیکه به نظر میرسد رهبران باید دارای صفات خاصی باشند .البته مطالعات نشان میدهد که برخورداری رهبران از صفات ویژه در مقایسه با عموم مردم احتمالا چندان زیاد نیست و این برتری و ویژگی نسبی از 15% تجاوز نمی کند که خود این رقم نیز در مورد گروه های مختلف دارای نوسان است.

2-3- عمده صفات رهبر

- هوش: معمولا رهبران باهوش تر از پیروان خود هستند زیرا کار رهبری نیازمند تجزیه و تحلیل مشکلات است.

- بیان رسا: علاوه بر هوش رهبر برای نفوذ در پیروان و ترغیب انان به متابعت از خود باید از بیان رسایی نیز برخوردار باشد.

- رشد اجتماعی و وسعت نظر: ظرفیت فکری و نفسانی رهبر باید به گونه ای باشد که از لحاظ روحی مغلوب ناکامی ها یا مغرور از موفقیت نگردد.

- انگیزش درونی: رهبران میل زیادی به موفقیت دارند پس از دست یافتن به یک هدف توقعات انها زیاد شده به کسب هدف های بالاتری می اندیشند هر موفقیتی موجب موففقیت دیگری برای انها می گردد. اگر چه تلاش های انان بیشتر متوجه بر اوردن تمایلات به اهداف ایشان است اغلب دوست دارند که به نحو منصفانه ای از پاداش های مالی نیز بهره مند گردند. رهبر طرز تلقی و ارزش های درونی خویش را نمی تواند از کارکنانش پنهان دارد زیرا باید با اندیشه وعملش ایشان را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین رهبر باید ارزش هایی را به کارکنان ارائه دهد که ضمن احترام ایشان در انان تاثیر بگذارد. چون اگر رهبری فقط به ارضای تمایلات خویش بیاندیشد دچار مشکلات فراوانی خواهد شد.

لیکرت و همکارانش در موسسه تحقیقات اجتماعی دانشگاه میشیگان معتقند که تمام منابع (انسانی و سرمایه ای) در یک موسسه به مدیریت مناسبی نیازمندند.

نتیجه تحقیقات انان در سبک های چهار گانه زیر مطرح شده است:

سیستم سبک یک: مدیریت, اعتماد و اطمینان به زیردستان ندارد. بیشتر تصمیم ها و تعیین اهداف در رده بالای سازمان اتخاذ شده و بر اساس سلسله مراتب ابلاغ میگردد. زیر دستان مجبور به کار می شوند و ترس و تهدید و تنبیه بر محیط کار حاکم است پاداش ها در جهت ارضای نیاز های جسمی و ایمنی است. تعامل جزئی و همراه با ترس و عدم اعتماد است. کنترل به طور متمرکز از سطوح بالا انجام میگیرد و سازمان غیر رسمی به طور کلی مخالف اهداف سازمان شمرده می شود.

سیستم سبک دو: مدیریت, اعتماد و اطمینان نسبتا زیادی به زیر دستان دارد. تصمیم های بسیاری در چهارچوبها ی از پیش تعیین شده در سطح پایین اتخاذ می گردد. از پاداش و تنبیه واقعی و یا باالقوه برای ایجاد انگیزه در کارکنان استفاده می شود. ارتباط میان مافوق با مادون همراه با ترحم و دلسوزی و از جانب مادون همراه با ترس و احتیاط است. بیشتر تصمیم گیری ها و تعیین هدف ها در رده بالای سازمان انجام می گیرد. در فرایند کنترل تا حدی تفویض اختیار می شود و اگر چه سازمان غیر رسمی تشکیل می شود ولی همیشه در برابر اهداف سازمان رسمی از خود مقاومت نشان نمی- دهد.

سیستم سبک سه: در این سیستم مدیریت نه به طور کامل ولی اعتماد و اطمینان قابل ملاحظه ای به زیر دستان دارد. تعیین خط مشی و تصمیم گیری های عمومی در سطح بالا انجام می گیرد ولی ارتباط زیر دستان در سلسله مراتب دو طرفه است برای ایجاد انگیزه در زیردستان از تدبیرهای در جریان امور قرار دادن نسبی افراد و از پاداش و تنبیهات, گاهگاهی استفاده می- شود. ارتباط میان مافوق و زیر دست نسبتا متقابل است که با اعتماد و اطمینان خوبی برقرار میباشد. قسمت اعظم فرایند کنترل به قسمت پایین سلسله مراتب تفویض و با یک حس مسئولیت در هر دو سطح بالا و پایین اجرا می گردد. با این روش کنترل سازمان غیر رسمی ممکن است تشکیل شود ولی یا از اهداف سازمان رسمی حمایت خواهد کرد و یا مقاومت جزئی در برابر ان می نماید.

سیستم سبک چهار: در این سیستم اعتماد و اطمینان کامل نسبت به زیردستان دارد. تصمیم گیری به طور گسترده ای در سراسر سازمان پخش است. ارتباطات در اشکال عمودی, افقی و مورب در میان سلسله مراتب جریان دارد.

فرایند کنترل به علت درگیری کامل رده های عملیاتی به صورت گسترده ای پخش شده است. سازمان های رسمی و غیر رسمی غالبا یکی است بنابراین تمام نیروها کوشش های خود را جهت کسب اهداف بیان شده در سازمان به کار می گیرند.

3- سبک‌های عمده رهبری

بسیاری از صاحب نظران مدیریت معتقدند سبک رهبری مدیر اساسا تحت تاثیر نگرش وی نسبت به کارکنان است به بیان دیگر عامل عمده- ای که سبک رهبری را تحت تاثیر قرار می دهد شیوه نگرش مدیر نسبت به نقش خود و کارکنان است. اگر مدیر, کارکنان را افرادی بداند که تحت هدایت او کار می کنند سبکش محافظه کار است.

اگر مدیر خود را همکاری نسبت به کارکنان بداند که مسئولیت های معین بیشتری و وظایف متفاوتی دارد سبکش را لیبرال (مشارکتی)گویند.

بیشتر مدیران دارای سبکی هستند که با ویژگی های خودشان انطباق دارد یا برایشان سهل تر است و تنها معدودی از مدیران می توانند سبک خود را با شرایط و افراد گوناگون منطبق سازند.

تمامی صاحب نظران مدیریت حتی طرفداران سبک لیبرال اذعان دارند سبکی که در گذشته و حال در جهان غلبه داشته سبک محافظه کار بوده, گواینکه طرفداران سبک لیبرال پیش بینی می کننند که در اینده سبک لیبرال غلبه خواهد کرد.

گذشته از دو سبک محافظه کار و لیبرال سبک میانه ای نیز است سبکی که امیزه ای از هر دو سبک است. در سبک میانه مدیر نسبت به بعضی از جنبه های شغل مدیریت محافظه کار است و نسبت به جنبه های دیگر لیبرال.

4- رهبری معنوی

معمولا رهبری را با معیار اثر بخشی یا عدم اثر بخشی (موفقیت یا عدم موفقیت) می سنجند. ولی جنبه دیگری از رهبری هم وجود دارد که به آن جنبه معنوی یا اخلاقی می گویند.

تاریخ پر از رهبرانی است که از قدرت به صورت بی رحمانه استفاده کرده اندتا پایگاه خود را تقویت نمایند و دیگران را به حمایت و پشتیبانی از خود وا دارند. در این جا این پرسش مطرح است که رهبران تا چه اندازه می توانند دیگران را به دنبال خود بکشند؟

از دیدگاه جیمز مک گرگور برنز در کتاب"رهبری" رهبری معنوی از قدرت فراتر می رود و بدانجا می رسد که رابطه بین رهبر و پیروان بر پایه ارزوها, هوس ها و نیازهای متقابل طرفین گذارده می شود. رهبران معنوی مجبورند تا به عهد خود و انچه را که قول داده اند وفا کنند. اگر رهبری از ویژگی های برجسته خود چون فرهمندی استفاده کند و افراد را مطیع خود سازد نمی تواند شاخصی برای ارزیابی در مورد رهبری موفق یا موثر ارائه دهد.

یک رهبر معنوی به ارزش ها توجه می کند و به پیروان خود دانش یا اگاهی های لازم و کافی را می دهد و تا انجا پیش می رود که از انها می خواهد که رهبری بقیه را بر عهده بگیرند و با فراست و اگاهانه تصمیم بگیرند و به ندای وی پاسخ مثبت دهند. مساله مهم دیگر رابطه بین رهبر و پیروان است که باید بر اساس اصول اخلاقی قرار گیرد .

5- شبکه مدیریت (رهبری)

شیوه یا سبک رهبری تک بعدی نیست یعنی توجه کردن به کار و توجه کردن به کارکنان می تواند بر امر عملکرد عالی سازمان دارای اثرسرنوشت ساز و تعیین کننده باشد. شبکه مدیریت که توسط رابرت بلیک و جین ماتن ارائه شد کمک می کند تا بتوان توجه نسبی مدیر به کار و به کارکنان را تعیین کرد که ماهیت دو بعدی رهبری را منعکس می کند.

شبکه مدیریت دامنه رفتار مدیریت را با توجه به راههای گوناگون که به سبک یا شیوه رهبری -با توجه به طرفداری از کار یا کارکنان که بر سوی طیفی از 1 تا 9 درجه بندی شده نشان میدهد.

سبک مدیریت 1-1 که مدیریت نا محسوس خوانده می شود بر ان کمترین اعمال قدرت میشود و بدون نظارت مدیر کارها انجام میشود.

سبک 9-1 مدیریت باشگاهی خوانده می شود یعنی توجه عمیق و دقیق به نیازهای کارکنان تا روابط صفر شود در این حالت جو صمیمی و دوستانه بر سازمان حاکم است.
سبک 1-9 مدیریت استبدادی خوانده می شود که مدیریت با صدور دستور و بخش نامه بر اجرای دقیق کارها کنترل دارد و افراد سازمان نوعی وسیله انجام کار به حساب می ایند.
سبک 9-9 سبکی است که ان را مدیریت تیمی می نامند و کارها به وسیله افراد بسیار متعهد انجام می شود. در سازمان افراد منافع مشترکی دارند و وابستگی و روابط متقابل ان ها موجب احترام متقابل است.

در سبک مدیریت 5-5 یا مدیریت انسانی و سازمانی همزمان به عملکرد سازمان و رضایت شغلی کارکنان توجه می شود و تولید و رضایت شغلی اعضای سازمان بالاست.
از دید بلیک و موتان سبک مدیریت 9-9 بهترین و موثرترین شیوه مدیریت است , از دید این پژوهشگران این شیوه رهبری در همه شرایط منجر به بهبود عملکرد می شود. غیبت و جابجایی کارکنان به حد اقل رسیده و رضایت شغلی ان ها بیشتر می شود.

6- رهبران موفق

رهبری موفق به عوامل متعددی بستگی دارد : مثل فرهنگ سازمانی و ماهیت نوع کاری که باید انجام شود. هیچ ویژگی شخصیتی در همه رهبران موفق مشاهده نشده که به صورت مشترک باشد و هیچ سبک یا شیوه رهبری هم برای همه موقعیت ها وشرایط موثر واقع نشده است.از این رو پژوهشگران درصدد شناسایی عوامل دیگری برامدند که در هر شرایط و موقعیتی بتواند شیوه یا سبک بخوصوصی رهبری را موفق نماید.این تئوری ها روی هم به این انجامید که یک روش یا نگرش اقتضایی در رابطه با رهبری ارائه شود.

این تئوری ها بر شش عامل زیر متمرکز هستند:

انتظارات,تجربه ها وشخصیت رهبر.انتظارات رهبر از سازمان و کارکنان. تجربه های پیشین وی و شخصیت او بر نحوه و سبک رهبری مورد اتخابش تاثیر میگذارد.
رفتار و انتظارات سرپرستان مدیران ارشد ورده بالا از انجا که دارای قدرت هستند بر رفتار مدیران سطح پایین تر اثر میگذارند.

7- رهبران فرهمند یا خلاق

یکی از دیدگاههایی که براینده رهبری مورد توجه قرار گرفته وجود افرادی است که اثرات استثنائی بر سازمان دارند.این افراد را رهبران فرهمند یا محول گویند.

دست کم دو عامل باعث توجه به رهبران فرهمند شده است:

نخست این که بسیاری از شرکت ها به تازگی برنامه های وسیعی در جهت ایجاد تحول به اجرا دراورده اند.این چنین تغییراتی نیاز به رهبرانی دارکه بتوانند این برنامه های بزگ را به اجرا دراورند.

دوم بسیاری چنین فکر می کنند که توجه بیش از حد به ویژگی ها, رفتار و شرایط باعث شده که در تئوری رهبری موضوع رهبری را به دست فراموشی بسپاریم.

برنارد باس در تحقیقی که روی رهبران فرهمند انجام داد با دو نوع رفتار رهبران روبرو شد: رهبرانی که رفتارعملی دارند و انانکه موجب تحول می شوند.

رهبرانی که رفتار عملی دارند انچه را که زیردستان باید انجام دهند تا به هدفهای خود و سازمان برسند مشخص می کنند و زیردستان را یاری میدهند و از طریقر افزایش فعالیت ها به هدف خود میرسند.بر عکس رهبرانی که موجب تحول میشوند ما را تحریک میکنند بیش از انچه را که انتظار انجامش را داریم انجام دهیم.( www.verdinejhad.com)

8- فرضیه های تحقیق

1- بین سبکهای مدیریت و رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده ی مهندسی جهاد کشاورزی رابطه وجود دارد.(فرضیه عام)

2- سبک مدیریت رابطه مدار بیشتر از سبک مدیریت وظیفه مدار باعث رضایت مندی شغلی کارکنان پژوهشکده ی مهندسی جهاد می شود . (فرضیه فرعی )

محدودیت های تحقیق :

از جمله محدودیتهای این تحقیق می توان به موارد زیر اشاره نمود :

جلب رضایت مدیران در حد پاسخگویی به پرسشها با توجه به محدودیت زمانی .

مشکل رفت و آمد با توجه به پراکندگی جغرافیایی جامعه آماری .

مشکلات مربوط به توجیه چگونگی پاسخگویی به سئوالات پرسشنامه مخصوصاً افرادی که در شغل کارگری بودند .

برای جمع آوری اطلاعات از روش پرسشنامه استفاده شده است و مصاحبه و مشاهده مدنظر گرفته نشده است .

جبهه گیری برخی از کارشناسان در قبال مسائل مدیریتی و تاثیر ناراضی بودن ایشان از مدیر خود.

عدم فضای فرهنگی مساعد ، به گونه ای که تعدادی از کارکنان جهت جواب دادن به پرسشنامه محافظه کارانه عمل می نمودند .

مشکلات مربوط به توزیع و جمع آوری پرسشنامه .

9- تعریف نظری اصطلاحات تحقیق

9-1- رضایت شغلی :

عبارت است از نوعی احساس خوشنودی و رضایتمندی کلی کارکنان از محیط کار نوع مسئولیت , روابط انسانی و روابط سازمانی و نیز میزان حقوق و مزایای دریافتی خود .

9-2- سبک رهبری :

عبارت است از طرح کلی اقدامات رهبر به نحوی که به وسیله کارکنان برداشت می شود . سبک رهبری نشان دهنده طرز تفکر ، جهان بینی و شخصیت رهبران است . ( ضیائی 1381 ، ص 7 )

9-3- کار مندان پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران :

عبارت است از مجموعه کارشناسان ، پژوهشگران و مدیران ستادی و فنی پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران که در سال کاری 1388 در این پژوهشکده مشغول به کار بوده اند .

10- تعریف عملیاتی اصطلاحات

10-1- رضایت شغلی

عبارت است از نمره ی حاصله ی فرد که در آزمون رضایت شغلی بدست آورده است.

10-2- سبک رهبری

عبارت است از نمره ی حصله ی فرد که در آزمون قدرت رهبری بدست آورده است .

فصل دوم

مروری بر

ادبیات تحقیق

آغاز مدیریت

اساس یک تحقـیق علمی مبتنی بر فراهم سازی هرگونه آگاهی در حوزة موضوع پژوهش است . در حقـیقت هیچ تحقیقی نیست که پایه و اساس آن از تحقیقات گذشته شکل نگرفته باشد . به همین لحاظ با برسیهـایی که بر روی کتــابها ، مقــالات و گزارشها و تحقیقات و پایان نامه های موجود در زمینة پژوهش انجام دادیم ، ملاحظه گردید که تحقیقاتی چند در خصوص سبکهای مدیریت و ارتباط آن با رضایتمندی و بهبود روابط انسانی و افزایش کارایی کارکنان انجام گرفته است . اما تحقیقــی در خصوص تأثیر سبکهای رهبری مدیران بر رضایت شغلی کارکنان انجام نپذیرفته است . در سال های اولیه قرن بیستم سرکارگر- اولین سطح سرپرستی کارگران تولید-از درجه ی کارگری به این سمت ارتقاء یافته و قدری آموزش رسمی برای نقش رهبری خود، دیده است. این سرپرستان کنترل کاملی بر زیر دستان خود در طول زندگی کاری دارند. این فرد ارتقاء یفته بر انگیخته است و برای وی سطح تولید معین پرداخت بر اساس تولید معنی دارد ولی او اختیار اندکی دارد و نه اتحادیه های کارگری،نه بخش روابط صنعتی، نه مدیر پرسنل یا منابع انسانی و نه هیچ کدام از افرادی که با او کار می کنند،او را قبول ندارند. او برای این که کارگران را به تولید وادارد ترکیبی از رفتارهای استبدادی،تهاجمی و تهدید های بدنی را بکار می برد فلسفه ی مدیریت در طی این مدت مدیریت علمی نامیده شد که توسط مهندس فردلیک و تایلور رواج یافت تایلور علاقه مند به یافتن راه هایی برای افزایش تولید بود و می خواست از طریق سرعت بخشیدن به نیروی کار و ماشین آلات تولید به این هدف برسد مدیریت علمی کارگران را مثل ماشین در نظر می گرفت و هیچ ملاحظه ای نسبت به جنبه ی انسانی کارگران نمی کرد،انسانهایی که نیازها،توانایی هاو علائق مختلف دارند

این فصل مشتمل بر اطلاعات مهم و مربوط به تحقیق است که خواننده را با مطالعات ، تحقیقات و نوشته های دیگـران آشنا می کند و ابعـاد جدیدی برای گسترش مطالعات و تحقیقات بعدی فراهم می سازد .

بخش اول ـ رضایت شغلی

تعریف ساده رضایت شغلـی عبارت است از تفاوت بیـن پاداشهـایی که کارگر یا کارمنـد دریافت میکند و مبلغی را که به باور او باید دریافت کند .

ضمن آنکه‹‹ استیفن پی رابینز›› رضایت شغلی را نگرش کلی فرد نسبت به شغلش می داند بطوریکه شخص با علاقه و روحیه بالا به شغل خود بپردازد . لازم به یاد آوری است که شغل فرد چیزی بیش از کارهای مشخصی چون بسته بندی کاغـذ ، در خـدمت مشتری بودن یا رانندگی یک کامیون سنگیـن است . شغـل فـرد ایجـاب می کنـد که او با همکاران ، سرپرستان و رؤسا رابطـه متقـابـل داشتـه باشـد . مقـررات و سیـاستهای سازمـان را رعایت و اجـرا کند ، عملکردش طبق استانداردهای تعیین شده باشد ، در شرایط کاری که معمولاً چندان هم مطلوب نیست ، کار بکند و چیزهاییاز این قبیل . این بدان معنی است که ارزیابی فـرد درباره کارش و ابـزار رضایت یا نارضایتی از آن کار، یک نتیجه کلی از مجموعه ای از ارکان متفاوتی است (که در مجموع)شغل وی را تشکیل می دهند .

یک بررسی جامع از ادبیات موجود نشان می دهد که عوامل زیر در صحنه رضایت شغلی نقش مهمی ایفا می کند .

الف- کارهایی که به اصطلاح هماوردطلب هستند :

افـراد مشـاغل یا پستهایی را ترجیـح می دهند که بتوانند با توجه به فرصتهایی که در آنجاها پیش می آیـد از تـواناییهـا و مهارتهـای خود استفاده کنند و در نهایت نتایج پیروزمندانه خود را آزادانه به نمایش بگذارد . این ویژگی شغلی را ‹‹ هماوردطلبی ›› یا ‹‹ چالشگری ›› فکری می نامند . کارهایـی که هماوردطلب نباشند باعث کسالت فرد می شوند و از سوی دیگر اگر چالشگری شغلی بسیار زیـاد باشد باعث خواهد شد که کارگر یا کارمند مستأصل شود . احساس سرخوردگی ، ناکـامی و شکست به وی دست می دهد . در مواردی که کار ، از نظر چالشگری یا هماوردطلبی حالت افـراط و تفریـط نداشته باشد ، شادی آفرین و رضایت بخش می گردد .

ب- یکسا نی حقوق و مزایا

افراد دوست دارنـد کـه سیستـم پرداخـت و سیـاست ارتقـاء عادلانه ، بـدون ابهـام و مـطابق بـا انتظاراتشـان باشـد . با توجـه به نـوع شغـل و سـطح مهارت فرد و ( میزان حقوقی که در آن جامعه پرداخت می شود ) ، اگر میـزان حقـوق و مزایا معقـول و عادلانه باشد ، رضایـت شغلی به بار خواهد آورد . رمـز اصلی در راه مرتبـط ساختـن میـزان حقـوق با رضـایت شغـلی در کل مبلغی که شخص دریافت می کند نهفته نیست ، بلکه آن در گـرو پنداشت ،برداشت یا درکـی است که فـرد از رعایـت انصاف و عدالت در سازمان دارد . به همین شیوه ،کارکنان دوست دارند که سازمان در عمل و اجرای سیاست ارتقای سازمان باعث می شود که کارکنان برای رشد و پیشـرفت دارای فرصتهـایی گردنـد ، مسئولیتهـای بیشتـری را بپـذیرند و به درجـات عـالی تر اجتماعی برسند ،بنابراین ، کسانی که چنین بیندیشند که سیاست حقوق و مزایا و ارتقـای اعضـاء سازمـان بر پایه عـدل و انصاف گذاشته شده است ، احتمالاً رضایت شغلی بیشتری خواهند داشت .

ج ـ شرایط مناسب کاری

از نظر راحتی شخص و داشتن تشکیلات و تسهیلات منـاسب برای انجـام کارها ، محیط کار نقش و اهمیت زیادی دارد . نتایج تحقیقات نشان می دهد که کارکنان محیطی را ترجیح می دهند که خالی از خطر و بدون ناراحتی باشد . بنابـراین مقدار نور ، سر و صدا و سـایر عوامل محیطی نباید به حــد افراط کم یا زیاد باشند . و از این گذشته بیشتر کارکنان ترجیح می دهند که محل کار به خانه شان نزدیک باشد . دستگاهها و ماشین آلات بسیار جدید و مناسب داشته باشند .

د ـ همکاران مساعد

ره آورد فـرد از کاری که انجـام می دهـد چیـزی بیش از مقدار پول و سایر دستاوردهای ملموس است . از نظر بیشتر کارکنان محیط کار باید نیازهای اجتـماعی فـرد را تأمین کند .

بنابراین هیچ جای شگفتی نیست که داشتن همکاران صمیمی و یکـدل موجب افزایش رضـایت شغلی می شود . نتیجـه تحقیقات نشان می دهد که اگر رئیس واحد از نظـر کارکنان صمیمی باشد ، افـراد را درک نمـاید ، به عملکرد خوب پاداش نیکو بدهد ، به نظر و دیدگاههای کارکنان احتـرام بگذارد و در نهایت به افـراد توجه کند . رضایت شغلی افزایش خواهد یافت .

ه ـ تناسب شغل با فرد

وجود تناسب زیاد بین شخصیت و شغل موجب افزایش رضایت شغلی فرد می گردد .

‹‹ هالند ›استدلال می کند : اگر افراد از نظر شخصیت متناسب با شغل یا حرفه ای باشند که انجـام می دهنـد ، متوجه خواهند شد که برای انجام وظیفه ای که به آنها محول شـده ، از استعدادها و توانائیهـای لازم برخوردارند و از این روآنهـا موفـق خواهنـد بود و به همیـن سبب رضایت شغلی بیشتر خواهد شد .

مطالعه رسمی رضایت شغلی :

مطالعه رسمی در مورد رضایت شغلی بعد از مطالعات هالوژن یعنی بعد از سال 1930 شروع شـد.قبل از این تاریخ ، مدیران علمی بطور فنی مطالعاتی انجام دادند و چنین تشخیص دادند که رضایت شغلی کارگران با خستگی آنها در ارتباط است . از سال 1930 تاکنون مطالعه وسیعی در مورد رضایت شغلی صورت گرفته است .‹‹ داک ›› (1976) تخمین می زند که تا سال 1972 حداقل 2350 مقاله در مورد رضایت شغلی به چاپ رسیده است . علاوه بر این ، هر سال بیش از صد مقاله به این مجموعه افزوده می شود . این سئوال مهم است که چرا رضایت شغلی این قدر مورد توجه قرار گرفته است .

علت توجهات زیاد نسبت به رضایت شغلی این است که ابتدا طرفداران مکتب روابط انسانی ، تئوریسینها و مدیران را قانع کرده بودند که کارگر خوشحال ، کارگری کارآمد است ، ولی اخیراً مطالعات در زمینة خشنودی شغلی با توجه به انکار عمومی نسبت به کیفیت زندگی کارگری تشدید شد و رئوس مطالب آن در خلال سالهای 1970 در چاپ کتاب کار در آمریکا خلاصه گردید متأسفانه هنوز درک ما از خشنودی شغلی محدود است ولی جای خوشحالی است که صاحبنظران در مورد آن به توافقهایی رسیده اند.

‹‹ هوی ومیســکل ›› اظهــار می دارنــد ‹‹ تلاش کلاسیک برای تعریف خشنودی شغلی توسط ‹‹ هاپاک ›› (1935 ) انجام شد. او دربارة دشواری صورتبندی یک تعریف کافی به دلیل معلومات آن زمان دربارة خشنودی شغلی هشدار داد. با وجود این ‹‹ هاپاک ›› ، خشنودی شغلی را به عنوان ترکیبی از موارد روانشناختی ، فیزیولوژیکی و محیطی تعریف کرد که باعث می شود شخص اظهار نماید که ‹‹ من از شغل خود خشنود هستم ›› . (ضیائی ,1381صص 15-11)