بررسی رابطه بین سخت روئی و رشد اجتماعی در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

رشد اجتماعی فرایندی است که از طریق آن فرد آگاهیها، ارزش ها، برقراری روابط اجتماعی و مهارتهای اجتماعی را کسب می کند و این اکتسابات او را قادر می سازد تا با جامعه وحدت یا به نحوی انطباق یافته رفتار کند (ستوده 1386)1

دسته بندی	علوم اجتماعی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	1150 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	90

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول 1

مقدمه 2

بیان مساله 4

اهمیت و ضرورت تحقیق 5

جامعه مورد مطالعه 6

نمونه آماری 6

روش آماری مربوط به فرضیه ها 7

فرضیه های تحقیق 7

سئوال مسئله 7

متغیرهای تحقیق 7

تعریف عملیاتی 8

فصل دوم 9

مقدمه 10

سخت روئی 10

سخت روئی و دیگر منابع مقاومت در برابر استرس 14

مکانیزم های مداخله ای سخت رویی 16

سخت رویی و دیگر سازه های شخصیتی 19

سخت رویی و واکنش های فیزیولوژیک 22

سخت رویی و نمونه های مورد مطالعه 23

فصل سوم 50

جامعه مورد مطالعه 51

نمونه آماری 51

روش نمونه گیری 51

ابزار تحقیق 51

تاریخچه 52

اعتبار از طریق هم بستگی 54

پایائی P.V.Q 55

فهرست مطالب

عنوان صفحه

دستورالعمل پرسش نامه ارزش های شخصیتی 56

معرفی مقیاس 62

روش تحقیق 67

روش آماری مربوط به فرضیه ها 67

فصل چهارم 68

جدول 1-4 نمرات خام آزمودنی ها 69

جدول 2-4 بررسی رابطه رشد اجتماعی و سخت رویی 72

فصل پنجم 74

پیشنهادات 77

محدودیت ها 77

منابع و ماخذ 78

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت تحقیق

جامعه مورد مطالعه

نمونه آماری

روش آماری مربوط به فرضیه ها

فرضیه های تحقیق

سئوال مسئله

متغیرهای تحقیق

تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها و مفاهیم

مقدمه:

رشد اجتماعی فرایندی است که از طریق آن فرد آگاهیها، ارزش ها، برقراری روابط اجتماعی و مهارتهای اجتماعی را کسب می کند و این اکتسابات او را قادر می سازد تا با جامعه وحدت یا به نحوی انطباق یافته رفتار کند. (ستوده- 1386)[1]

جوانی و نوجوانی یک پدیده اجتماعی است که شامل یک دوره طلایی گذرا از مرحله کودکی به مرحله بزرگی است و آن از جامعه ای به جامعه دیگر براساس ساختار و آداب و رسوم تغییر می کند و در تاریخ بشر زمانی بوده که نوجوانی اصلا وجود نداشته است. یعنی انتقال از مرحله کودکی به مرحله بزرگسالی، درست مثل انتقال از یک روز به روز دیگر به همراه برگزاری مراسم خاصی تحقق پیدا کرده است (جمال فر، 1384)[2].

اما پدیده ایی که می توان در دوران نوجوانی باعث تغییر در میزان رشد اجتماعی نوجوانان باشد نوع رفتار و کردار فرد است که گاهی از ویژگی های شخصیتی فرد مانند سخت روئی یا کم روئی در رشد اجتماعی فرد تاثیر می گذار باشد. در دوران نوجوانی گاهی اوقات پدیده ای می تواند باعث تغییر در رفتار در میزان رشد اجتماعی نوجوان شود وقتی که نوجوان به عنوان یک جوان اجتماعی می شود و به مسائلی مانند هویت اجتماعی، انجام هویت، فردیت اجتماعی، طرز تفکر، دوستی با همسالان، برخورد با جنس مخالف و ایفای نقش در ارتباط با والدین و مسائل دیگر می تواند در ایجاد رشد اجتماعی تاثیر گذار باشد.(گنجی، 1384)[3].

سخت روئی نوعی سبک شخصیتی است که از مجموعه ایی از صفات روانی تشکیل شده است و افرادی که از این سبک شخصیتی برخوردارند در مقایسه با کسانی که در مقابل مشکلات به زانو در می آیند و تسلیم می شوند در درجه اول آن ها متناسب به فعالیت هایی که در بر می گیرند احساس تعهد می نمایند یعنی درگیری های زندگی را عمدتاً تجربه های مثبت و مفید قلمداد کرده و نسبت به آن نوعی احساس تعهد می کنند و نکته دوم این است که برای افراد سخت رو حوادث و فعالیت های روزمره چالش بر انگیزند. آنها تجربه های زندگی را سرشار از معنا می دانند و برخورد با آنها را آموزنده تلقی می کنند. این در حالی است که در بسیاری از مواقع رویاروئی با حوادث زندگی خسته می شوند و مسائل زندگی برای آنها ملال آور و یا حتی تهدید آمیز تلقی می شود.

افراد چالش طلب گاهی رویدادهای مصیبت بار را در زندگی به تجربیات ارزشمند تبدیل می کنند. بالاخره افراد سخت رو نسبت به رویدادهای زندگی احساس کنترل بیشتری می نمایند. آنها معتقدند که شخص در پیامدهای زندگی نقش تعیین کننده ایی داشته و کم و بیش این پیامدها در قلمرو و کنترل آنها قرار دارد.

برخورداری از چنین نگرش هایی باعث می شود که افراد سخت رو رویدادهای محیط را به گونه ایی معنا دار ارزیابی کنند در حالی که افراد غیر سخت رو به نسبت به رویدادهای زندگی دچار احساس بیگانگی، ناتوانی و تهدید می گردند. (جمهوری ، 1383).

در واقع سخت روئی ساختار واحدی است که در محل یکپارچه و هماهنگ این سه مولفه سرچشمه می گیرد (قربانی ،1386).

بیان مسئله:

سخت روئی نوعی سبک شخصیتی است که از مجموعه ایی از صفات روانی تشکیل شده است. افرادی از این سبک شخصیتی برخوردارند که در مقایسه با کسانی که در مقابل مشکلات به زانو در می آیند و تسلیم می شوند بهتر هستند.

سخت روئی یکی از ویژگی های شخصیتی است که به عنوان عاملی برای ارتقای سلامت تلقی می شود. کوباسا[4](1979). سخت روئی را ترکیبی از باورها در مورد خویشتن جوان می دانند که فرد را در برابر فشارهای بیرونی و درونی مصون می سازد. در واقع این ویژگی توانایی پردازش مناسب محرکهای درونی و بیرونی است.

مفهوم سخت رویی را نباید صرفاً در نیروهای خاص برای تحمل فراوان فشارهای روانی خلاصه کرد بلکه وجود سخت رویی مبارزه فردی در شرایط سخت را بیش می برد و او را یاری می کند که وقایع تهدید آمیز را با موفقیت بیشتری پشت سر گذارد. سخت روئی توانایی درک درست شرایط پیرامون و قابلیت تصمیم گیری مطلوب در مورد خویشتن است که درجهت ارتقاء رشد اجتماعی می توان گفت که باید این افکار و روحیات سخت روئی در بین نوجوانان و جوانان ما شناخته شود و در جهت ارتقاء رشد اجتماعی با شناخت ویژگی های فردی قدمهای محکمی برداشت. (کاپلان[5] 2008 ترجمه پور افکاری 1386)[6]

اهمیت و ضرورت تحقیق:

پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سخت روئی و رشد اجتماعی در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر است. از نظر بسیاری از پژوهشگران افرادی که سخت روئی بالائی دارند هنگام بروز مشکل بیشتر از روش مقابله گفتاری استفاده می نمایند که این مسئله باعث کاهش رشد اجتماعی می شود. سخت روئی یک مفهوم روان شناختی است که به شیوه هایی خاص و با ثبات فرد و واکنش های او با رویدادهای استرس زا در زندگی اجتماعی می توان اشاره کرد. این سازه شخصیتی از سه مولفه 1) تعهد 2) کنترل 3) چالش تشکیل شده است.

1 ) تعهد نشان دهنده اعتقاد فرد به ارزشمند و معنا دار بودن فعالیت هایش و احساس عمیق و در آمیختگی با این فعالیت هاست.

2 ) کنترل بر این عقیده است که تجارب زندگی قابل پیش بینی و کنترل است.

3 ) چالش اشاره دارد به اینکه تغییر در زندگی امری طبیعی بوده و فرصتی برای رشد فراهم می آورد که تمام این موارد می تواند در مسیر رشد اجتماعی نقش بسزائی داشته باشد که امید است با این پژوهش ها بتوانیم بحث رشد اجتماعی را در بین جوانان ارتقاء بدهیم و همین طور سخت روئی و نوع برخورد با آن را مورد بحث و بررسی قرار دهیم که این مباحث می تواند در نهاد خانواده و مراکز آموزشی مورد توجه قرار بگیرد (ستایش ، 1382)

P جامعه مورد مطالعه :

جامعه آماری در تحقیق حاضر عبارتند از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر که بر طبق آمار بدست آمده می توان گفت که بالای 2500 دانشجوی دختر و پسر مشغول به تحصیل هستند که از تمام داشکده فنی و مهندسی انسانی و کشاورزی که از هر کدام به طور تصادفی آزمودنی هایی مورد سنجش قرار گرفته اند.

Pنمونه آماری:

با توجه به جامعه مورد مطالعه و بر آورد کل جامعه آماری از بین تعداد مشخص شده در حدود 140 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده است.

روش آماری مربوط به فرضیه ها :

روش آماری جهت آزمون فرضیه ها و بررسی رابطه بین رشد اجتماعی و سخت روئی دانش جویان از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده که فرمول آن به شرح زیر است :

روش آماری به علت اینکه رابطه بین دو متغیر است از هم بستگی و ضریب پیرسون استفاده شده.

فرضیه های تحقیق:

بین سخت روئی و رشد اجتماعی رابطه معنا داری وجود دارد.

سئوال مسئله:

آیا بین سخت روئی و رشد اجتماعی رابطه معنا داری وجود دارد؟

متغیرهای تحقیق:

سخت روئی: متغیر وابسته رشد اجتماعی: متغیر مستقل

تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها و مفاهیم:

تعریف نظری سخت روئی : عبارت است از ویژگی توانایی پردازش مناسب محرکهای درونی و بیرونی (پورافکاری، 1385).

مفهوم سخت روئی را نباید صرفاً در نیروهای خاص برای تحمل فراوان فشارهای روانی خلاصه کرد.

سخت روئی توانایی درک درست شرایط پیرامون و قابلیت تصمیم گیری مطلوب در مورد خویشتن است. ( گنجی 1383)

تعریف عملیاتی سخت روئی: نمره ایی است که آزمودنی ها از پرسش نامه بررسی دیدگاه های شخصی به دست می آورند. (تعریف نظری رشد اجتماعی: فرایندی است که از طریق آن فرد آگاهیها، ارزشها، برقراری روابط اجتماعی و مهارتهای اجتماعی را کسب می کند و این اکتسابات او را قادر می سازد که با جامعه وحدت یابد و به نحوی انطباق یافته رفتار کند (کاویانی[7] ، 1379).

تعریف عملیاتی رشد اجتماعی : عبارت است از نمره هایی که آزمودنی از آزمون رشد اجتماعی و ایلند به دست آورده است.

فصل دوم

مقدمه

سخت روئی

سخت روئی و دیگر منابع مقاومت در برابر استرس

مکانیزهای مدداخله ای سخت رویی در ارتباط بین استرس و بیماری

سخت روئی و دیگر سازه های شخصیتی

سخت روئی و واکنش های فیزیولوژیک

سخت روئی و نمونه های مورد مطالعه

مقدمه:

در این فصل ادبیات و پیشینه پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد که سخت روئی روان شناختی و ابعاد آن و پژوهش های انجام شده در ایران و خارج ذکر شده است و بعد باورهای خود کار آمدی و عوامل آن و پژوهش هایی که در این زمینه و خارج مورد بررسی قرار گرفته است.

سخت روئی:

تا اواخر دهه 1970 مطالعات زیادی انجام شد به نحوی که در آن ها حوادث استرس زای زندگی به عنوان عامل آشکار ساز ظهور بیماریهای جسمی و روان شناختی در نظر گرفته شده بود احتمال یک رابطه علیتی بین استرس و بیماری ایده ای بود که بیماری مورد توجه قرار گرفته بود رابطه همبستگی ها بین استرس و بیماری از 20% تا 78% متغیر است و در برخی مطالعات پائین تراز این حدود نیز گزارش شده است یک تبین احتمالی این داده ها وجود افرادی است که نمرات بالایی از استرس دارند اما بیمار نشده اند.

برای مطالعه این افراد باید عوامل مداخله گر که ارتباط بین استرس و بیماری را تعدیل می کند مورد بررسی قرار دارد (جمهور[8]، 1380). کوباسا(1979) از اولین محققانی بود که در میان متغیرهای تعدیل کننده ارتباط بین استرس[9] و بیماری ویژگی های شخصیتی را مورد توجه قرار داد.

وی در اولین مطالعه خود این فرضیه را بررسی کرد که اشخاص که درجه بالائی از استرس را بدون بیماری تجربه می کنند. ساختار شخصیتی ای متفاوت از افرادی دارند که در شرایط استرس زا بیماری می شود کوباسا در این مطالعه (1979) نشان دار که این تمایز شخصیتی در ساختاری به نام سخت روئی منعکس می شود (قربانی ، 1373).

وی با استفاده از تئوری های اگزیستانسیالیستی در شخصیت، سخت روئی را ترکیبی از باورها در مورد خویشتن و جهان تعریف می کند که از سه مولفه تعهد، کنترل و مبارزه جوی تشکیل شده است. شخصی که از تعهد بالائی (نقطه مقابل بیگانگی) برخوردار است به اهمیت، ارزش و معنای اینکه چه کسی هست و چه فعالیت هایی انجام می دهد باور دارد. بر همین مبنا قادر است در مورد هر آنچه انجام می دهد معنایی بیابد و کنجکاوی خود را بر انگیزد. این اشخاص با بسیاری از جنبه های زندگی شان همچون: شغل، خانواده، روابط بین افراد کاملا در آمیخته می شوند. افرادی که در مولفه کنترل (نقطه مقابل ناتوانی) قوی هستند رویدادهای زندگی را قابل پیش بینی و کنترل می دانند و بر این باورند که قادرند با تلاش آنچه را که در اطرافشان رخ می دهد تحت تاثیر قرار دهند. چنین اشخاصی برای حل مشکلات به مسئولیت خود بیش از اعمال و یا اشتباهات دیگران تاکید می کنند. مبارزه جوئی یا چالش طلبی (نقطه مقابل احساس خطر یا ترس) نیز باور به این امر است که تغییر و نه ثبات واقعیت جنبه طبیعی زندگی است.

اشخاصی که مبارزه جوئی بالائی دارند موقعیت های مثبت یا منفی را که به سازگاری مجدد نیاز دارند فرصتی برای یادگیری و رشد بیشتری می دانند تا تهدیدی برای امنیت و آسایش خویش چنین باوری انعطاف پذیری شناختی و قدرت تحمل رویداد ها و موقعیت ها مبهم و ناراحت کننده زندگی را به همراه دارد (قربانی ،1373).

در اولین مطالعه کوباسا(1979)، 300 آزمودنی که پست های مدیریت و سر پرستی داشتند و پرسش نامه های را تکمیل کردند که در آنها موارد زیر ارزیابی می شد:

1 ) رویدادهای استرس زا در زندگی در طول چند سال گذشته؛

2 ) بیماری هایی که فرد به آن دچار شده است؛

ویژگی سخت روئی نتایج این پژوهش را نشان داد. در مقایسه با آن دسته از مدیرانی که در شرایط پر استرس به بیماریهای مختلف دچار شده بودند (مدیران آسیب پذیر در برابر استرس) و آن دسته از مدیرانی که در شرایط پر استرس سالم باقی ماندند. سخت روئی تفاوت معنا دار دارد.

به عبارتی دیگر مدیرانی که در مولفه های تعهد، کنترل و مبارزه جوئی قوی تر بودند در شرایط پر استرس نیز بیمار نشدند (عسگری ،1381). با توجه به این که مطالعه ی اخیر یک مطالعه گذشته نگر بود. برای بررسی نقش علی سخت روئی در جلوگیری از بیماری ها انجام پژوهش آینده نگر در این زمینه کاملا ضروری بود. بر این اساس کوباسا، مدی و کاهن (1982) در یک مطالعه در آینده نگر، همان 300 مدیر را به مدت 2 سال مورد پیگیری قرار دارند. هدف آنها در این مطالعه بررسی پراش (نوسان) حاصل از سخت روئی و رویدادهای استرس و سلامتی مدیران در مطالعه ی قبلی داشتند صورت گرفت. با استفاده از تکنیک تحلیل کوواریانس[10] اثر سخت روئی رویدادها بر بیماری در حالی که اثر آنها در بیماریهای که آزمودنی ها قبلا داشتند کنترل می شد مورد مطالعه قرار گرفت.

نتایج نشان داد که حتی وقتی تاثیر سخت روئی و رویدادهای استرس را در بیماریهای قبلی آزمودنی ها کنترل می شود سخت روئی در کاهش خطر ابتلا به بیماری و رویدادهای استرس را در افزایش این خطر نقش دارند در این مطالعه مشخص شد مدیران سخت رو حتی با میزان بالائی از استرس کاملا سالم باقی می مانند (عسگری ،1381).

سخت روئی و دیگر منابع مقاومت در برابر استرس :

پس از مطالعات ذکر شده کوباسا و همکارانش به بررسی مقایسه ای سخت رویی و دیگر منابع مقاومت در برابر استرس (همچون زمینه سرشتی، حمایت اجتماعی، ورزش) پرداختند.

هدف از این مطالعات تعیین پاسخ به این مسئله بود که آیا اثر سخت رویی در کاهش بیماریها متمایز از اثر منابع دیگر مقاومت در برابر استرس است و نیز آیا تعاملی بین این منابع و دیگر منابع مقاومت در برابر استرس وجود دارد یا خیر. در این سری از مطالعات که روی مد صورت گرفت، اثر سخت روئی با تاریخچه پزشکی خانوادگی فرد انجام تمرینات ورزشی و حمایت اجتماعی مقایسه شد. (عسگری 1381) نتایج این پژوهش ها نشان داد که در اثر سخت روئی در کاهش بیماری ها از این سه منبع مقاومت در برابر استرس متمایز است. همچنین این مطالعات مستقل بودن اثر سخت روئی را از وقوع رویدادهای استرس زا زندگی و متغیرهای جمعیت شناختی چون سن، تحصیلات، مذهب، وضعیت تاهل و سطح شغلی نشان داده اند. در این پژوهش ها، تمرینات ورزشی در استرس سلامتی موثر بودند اما این اثر از نقشی که سخت روئی در استرس و بیماری دارد متمایز است.

با این حال مدیرانی که هم در سازه های سخت رویی و هم در انجام منظم تمرینات ورزشی نمره بالائی داشتند نشان داد. چنین نتیجه ایی نیز در مورد اثر سخت روئی و حمایت اجتماعی در محل کار مشاهده شد. این دو عامل نیز مستقل از هم عمل می کنند و بالا بودن هر دوی آنها اثر بیشتری در مقاومت افراد در شرایط پر استرس دارد.

اما نتایج بدست آمده در مورد سخت روئی و حمایت اجتماعی خانواده پیچیده هستند. کوباسا و پیوکشی (1981) در تبیین این یافته اظهار می دارند وقتی که یک مدیر در اثر تغییراتی که در کار و شغلش داشته است، احساس ناتوانی (نقطه مقابل کنترل) بیگانگی (نقطه مقابل تعهد) و ترس (نقطه مقابل مبارزه جوئی) می کند حمایت خانواده به عنوان ابزاری برای فرار از مشکل به جای مقابله با آن عمل می کند.

بنابراین ممکن است حمایت اجتماعی برای برخی افراد و در برخی شرایط . پیامدهای منفی داشته باشد. جامع ترین مطالعه کوباسا و همکارانش در مورد مقایسه ای اثر تمرینات ورزشی حمایت اجتماعی و سخت روئی در مدیرانی که رویدادهای استرس زای آنها بالاتر از میانگین بوده است نشان می دهد که وجود این منابع مقاومت در برابر استرس با کاهش نظام دار و چشمگیر احتمال بروز بیماری های همزمان با افزایش این منابع مقاومت کاهش می یابد و در سالهای بعدی نیز حفظ می شود.

علاوه بر این اگر چه تمرینات ورزشی و حمایت اجتماعی اثر حمایت کننده تقریباً مشابهی در مقابل بیماریها دارند. اما اثر سخت روئی در این موارد دو برابر بیش از اثر هر یک از این دو منبع مقاومت است در این مطالعه مشخص شد که اثر قوی تر سخت روئی به نسبت تمرینات ورزشی و حمایت اجتماعی در کاهش بیماری ها در سال های بعدی نیز به طور پایدار باقی می ماند ( هری ، 1990).

در بین این امر اظهار می دارد که تمرینات ورزشی باعث محدود شدن آسیب پذیری بدن می شود اما بر میزان استرس اثر ندارند. هم چنین حمایت اجتماعی نیز طبیعی نا پایدار و بیرونی دارد اما در مقایسه با این دو سخت روئی هم بر کاهش استرس که علت اصلی آسیب پذیری است اثر مستقیمی دارد و هم به این علت که سیستمی از باورهای درونی است. به طور نسبی پایدار است (عسگری ،1381).

مکانیزم های مداخله ای سخت رویی در ارتباط بین استرس و بیماری :

اثر مستقیم سخت روئی در افزایش مقاومت و تمایز آن از دیگر منابع مقاومت در برابر استرس این سئوال را مطرح می کند که سخت روئی از طریق چه مکانیزمی در ارتباط بین استرس و آسیب دیگری مداخله می کند؟ در پاسخ به این مسئله شیوه ارزیابی رویدادها و روش های مقابله ای افراد سخت رو در مطالعات مختلف مورد توجه قرار می گرفت.

رو دولت و آگوستین دوتیر (1984) نشان دادند افراد دارای سخت رویی بالا در مقایسه با افراد با سخت روئی پائین رویداد های استرس زا را مثبت تر و قابل کنترل ارزیابی می کنند و همین امر باعث می شود تا بر انگیختگی های فیزیولوژیکی که در اثر ارزیابی منفی رویدادها ایجاد می شوند و به بروز بیماری ها منجر می گردد در افراد سخت رو کمتر باشد (زارع، 1382). (مری ،1990). در تبیین جامع تر و دقیق تری از مکانیزم مقاومت سخت روئی (که مورد ارزیابی + رویدادها را نیز در دل خود دارد) شیوه های مقابله گشتالتی را مطرح می کند.رفتاری است که با راهبردهای خاص یک رویداد منفی را به رویدادهای مثبت تبدیل می کند و یا جنبه های مخرب و آسیب زای آن را کاهش می دهد این شیوه مقابله از دو مولفه ذهنی و عملی تشکیل می شود.

در مرحله ذهنی فرد رویداد استرس زا را چشم اندازی وسیع تر و با بلند نظری نگاه می کند چنین برخورد ذهنی ای با استرس باعث می شود تا آن رویداد خاص آن چنان هم ناراحت کننده به حساب نیاید.

در این مرحله فرد به صورتی ذهنی عامل استرس زا را به افزایش تجزیه می کند و در اثر این تجزیه و تحلیل ذهنی درک بهتر عامل استرس زا و شناسایی بهتر عامل استرس زا و شناسایی بهتر اعمال به صورتی قاطعانه در جهت رفع عامل استرس زا انجام می شود و به این ترتیب مقابله گشتالتی[11] پایان می یابد (زارع، 1382).

بر خلاف مقابله ی گشتالتی در مرحله ی ذهنی مقابله واپس رونده از استرس یک مصیبت می سازد (بهترین چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد) و به دلیل همین عدم غلبه ی ذهنی بر استرس وجود آن انکار می شود بر همین اساس در مرحله عملی فرد به جای برخورد قاطع با استرس ، فرار از آن را ترجیح می دهد و با انجام اعمالی چون تفریح افراطی، استفاده نا به جا از مواد ...، سعی می کند که عامل استرس زا را فراموش کند (متر بانی، 1373) (هری ،1990).

بر تفاوت بین این دو شیوه مقابله ای و تقسیم بندی "لاتراروس و فاکمن" از مقابله های مسئله دار و هیجان مدار تاکید می کند در تقسیم بندی مقابله های مسئله مدار و هیجان مدار کارائی و پیامدهای رفتار مقابله ای مد نظر قرار نگرفته در حالی که هستی اصلی متمایز مقابله ی گشتالتی واپس رونده کارایی آنها را رفع عامل استرس است. بنابراین نباید مقابله گشتاری را با مسئله مدار و واپس رونده را با هیجان مدار برابر دانست چرا که یک مقابله ی مسئله مدار الزاماً بر یک مقابله ی کارا و مفید (گشتاری) دلالت نمی کند (مری، 1990). در مطالعات خود نشان داده است که وجه مشخصه افراد سخت رو بدون توجه به استرس که با آن درگیرند.

استفاده از مقابله گشتاری در برابر رویدادهای استرس زاست و همین مقابله است که استرس را از عامل منفی به پدیده های مثبت تبدیل و در نتیجه از اثرات منفی آن بر سلامتی جلوگیری می کند. اما سخت روئی پائین با مقابله ی واپس رونده همخوان است و بر همین مبنا هیچ مداخله زیاد در ارتباط با استرس و آسیب دیدگی ایجاد نمی شود (قربانی، 1373).

سخت روئی و دیگر سازه های شخصیتی :

دسته ی دیگر از مطالعات چگونگی ارتباط و تعامل سخت رویی با رگه های شخصیتی دیگر را مورد توجه قرار داده اند در این حیطه بیشترین توجه به ارتباط سخت روئی و تیپ A معطوف شده است. دلیل این مسئله شباهت ظاهری این دو سازه به یکدیگر و اثرات متفاوت آنها در زمینه سلامتی و بیماری است.

تیپ A از ابعاد عمده احساس مبالغه آمیز تنگنای زمانی، رقابت جوئی شدید و تلاش برای پیشرفت، خصومت و پرخاشگری تشکیل شده است. برخی مطالعات نشان داده اند که تیپ A در بروز بیماری های قلبی نقش اساسی دارد. هر دو سازه ی سخت روئی و تیپ A بر مفاهیم تلاش برای هدف در آمیختگی (خصوصاً شغلی) و سائق تاکید می کنند در حالی که سخت روئی عامل کاهش بیماری و تیپ A عامل ظهور بیماری (خصوصاً بیماری عروق کرونر قلب) می باشد. کوباسا و همکارانش (1983) در مطالعه خود فقدان ارتباط تجربی بین سخت روئی و تیپ A تاکید کردند.

نتایج آنها نشان داد که در آزمودنی های تیپ A اگر سخت روئی نیز بالا باشد اثرات منفی تیپ A بر سلامتی کاهش می یابد (قربانی، 1373). رودوالت و آگوستین دوتیر (1984) در مطالعه در مورد تیپ A و سخت روئی نشان دادند که سخت روئی با آشفتگی روان شناختی همبستگی معکوس و تیپ A با آشفتگی روان شناختی ارتباط مثبت دارد. در این پژوهش افراد تیپ A که سخت رو نبودند در معرض ابتلا به آشفتگی روان شناختی قرار داشتند.

نواک در پژوهش خود و همچنین کوباسا و همکارانش (1983) نشان دادند که سخت روئی و تیپ A دو سازه مستقل هستند که هیچ گونه ارتباط تجربی بین آنها وجود ندارد. در این مطالعه تیپ A با تهی شدگی و آشفتگی روان شناختی همخوان بود. شماید و همکارانش نیز در مطالعات خود روی زنان نشان دادند که در اثر تعاملی ای بین تیپ A و سخت روئی وجود ندارد.

(قربانی 1373) . کوباسا و همکارانش (1983) در تبیین فقدان ارتباط بین تیپ A و سخت روئی اظهار می دارند که بر خلاف برخی شباهت های ظاهری بین این دو سازه سخت روئی پایه ای در انگیزش درونی تیپ A پایه ای برای انگیزش بیرونی است. بر مبنای همین مطلب اگر ما انگیزش درونی و بیرونی را به عنوان یک پیوستار در نظر بگیریم حرکت و نزدیکی به سمت یکی از طرفین این پیوستار که نهایت انگیزش درونی و بیرونی است ما را از قسمت دیگر پیوستار دور می کند.

در واقع به نظر می رسد همین تبیین که برای ارتباط بین سخت روئی و تیپ A ارائه شده است بر ارتباط معکوس این سازه دلالت می کند علاوه بر این مری (1990) نیز در تبیین این بی ارتباطی اظهار می دارد که : «بی قراری و خصومت در تیپ A متضاد احساس کنترل و تعهد در سخت روئی است. در حالی که بیان مفهوم (متضاد بودن) این جنبه ها بیشتر بر ارتباط معکوس این دو سازه دلالت می کند تا بی ارتباط بودن آنها. (قربانی 1373) بر مبنای مطالب ذکر شده قربانی و دژکام (1373) با استفاده از رویکرد (کنترل نا پذیری) در مفهوم سازی تیپ A و نقد مطالعات انجام شده در زمینه ارتباط سخت روئی و تیپ A این پیش بینی را که بین سخت روئی و تیپ A یک ارتباط معکوس وجود دارد به پیش کشیدند.

نتایج مطالعه ی آنها با چنین فرضیه ایی همسویی داشت آنها در تبیین آشکار شدن ارتباط معکوس سخت روئی و تیپ A در مطالعات دیگران به ضعف ابزارهایی که در سنجش تیپ A به کار رفته بود و عدم تشخیص جنبه های متضاد این دو سازه در مطالعات قبلی تاکید کردند (جمهوری 1380) ارتباط سخت روئی با سازه های دیگر شخصیتی نیز در مطالعات مختلف مورد توجه قرار گرفته است. قربانی و دژکام (1373) در مطالعه ی خود با بررسی ارتباط سخت روئی و رفتار مستعد بیماری های کرومری قلب، یا تیپ 1 یک واکنش (واکنش توام با خشم و بر انگیختگی به استرس که در مطالعات 20 ساله ی گروسات و همکارانش (1990 و 1991) عامل اصلی ظهور بیماری های کرومری قلب بوده است) نشان دادند که سخت روئی به عنوان سپری در مقابل رشد الگوهای رفتاری که عامل اصلی بروز بیماری های قلب هستند عمل می کند.

پارگر و رندال (1988) در زمینه ی ارتباط سخت رویی با ابعاد بنیادی شخصیت همچون درون گرائی – برون گرائی و نروز گرایی – ثبات هیجانی نشان دادند که سخت روئی با برون گرائی ارتباط مثبت و با نروز گرائی ارتباط منفی دارد. در پژوهش دیگری نیز قربانی (1373) نشان داد که تبیین سخت رویی و استقلال شخصی با تیپ 4 گرایش عمیق بر مستقل بودن و پذیرش استقلال دیگران که در جلوگیری از بروز سرطان و بیماری های قلب نقش اساسی دارد ارتباط مثبتی وجود دارد که بر هم پوشی این دو سازه دلالت دارد . (جمهوری 1380)

سخت روئی و واکنش های فیزیولوژیک :

با توجه با ارزیابی مثبت رویدادها استفاده از مقابله گشتالتی و احتمال کم بروز بیماری در افراد سخت رو، انتظار فقدان یا کمی واکنش های شناختی فیزیولوژیک در این افراد کاملا منطقی به نظر می رسد. مطالعاتی که در زمینه ی واکنش های فیزیولوژیک افراد سخت رو صورت گرفته چنین امری را تاکید می کند (کانتراد 1989) در بررسی 68 دانشجوی مرد نشان داد که در پاسخ به انجام یک تکلیف مشکل فشار خون افراد سخت رو بر خلاف افراد تیپ A افزایش پیدا نمی کند و کمترین میزان خشم را در واکنش به این تکلیف گزارش می کند.

بررسی دقیق تر نتایج این پژوهش نشان داد که عامل اصلی افزایش نیافتن فشار خون در افراد سخت رو مولفه ی مبارزه جوئی است مری (1990) در یک پیگیری 7 ساله از مدیران سخت رو نشان داد که بین سخت روئی و افزایش فشار خون ارتباط معکوس وجود دارد. (بیاضی 1375) هیول و شواتز (1989) نشان دادند که در واکنش نسبت به یک استرسور آزمایشی افراد با سخت روئی بالا در مقایسه با افراد با سخت روئی پائین پاسخ هدایت پوستی (GSR) کمتری نشان می دهند در مطالعه دیگر مشخص شد که در پاسخ به یک استرس زا الگوی ضربان قلب و فشار خون اشخاص سخت رو نشان دهنده ی یک مقابله فعال می باشد.

اوکیو و همکارانش نیز همبستگی مثبتی بین سخت روئی و میانگین درصد سلول های T (به عنوان شاخص سطح ایمنی بدن) را در زنان مبتلا به آتریت روهاتید نشان دادند. وایب (1991) در مطالعه ی آزمایشی خود نشان داد که در انجام یک تکلیف تهدید آمیز آزمودنی هایی با عواطف مثبت به آن واکنش نشان می دهند و بر انگیختگی فیزیولوژیک کمتری در مقایسه با آزمودنی هایی با سخت رویی پایین نشان می دهند. (زارع 1382) .

سخت روئی و نمونه های مورد مطالعه :

مطالعات دیگری که در تائید مفهوم سخت روئی با آزمودنی هایی به غیر از مدیران صورت گرفته است نشان می دهد که پدیده سخت روئی و پیامدهایش تا حدی عمومیت دارد و مختص جامعه مدیران نیست. هیلز و همچنین یاگانا (1990) اثر سخت روئی را در ارزیابی مثبت پرستاران در اولین تجربه آنها از جراحی های مختلف نشان داده. است. (قربانی 1373) سخت روئی سالمندان نیز در مطالعه ی منگناتی (1990) مورد بررسی قرار گرفته است.

با توجه به اینکه «میزان فعالیت» عمده ترین عامل پیش بینی یک سالمندی موفق است. در این مطالعه مشخص شد که در سالمندان سخت روئی با میزان فعالیت وادراک مثبت فرد از میزان سلامتی اش ارتباطی مثبت دارد. (محمدی 1380) گروه مهاجرانی که از آسیا به آمریکا مهاجرت کرده اند نیز توسط کیووتی سای (1986) مورد بررسی قرار گرفتند بر خلاف اکثر مطالعاتی که بر پیامدهای منفی ترک مکان و مهاجرت به کشوری دیگر تاکید کرده اند در این مطالعه مشخص که مهاجران سخت رو با حداقل مشکلات در زمینه سازگاری با محیط جدید افسردگی و نگرانی مالی مواجه هستند (جمهوری 1380)

دوزول (1991) در مطالعه ی 324 افسر پلیس گشت در بزرگراهها نشان دادند که در ارتباط بین استرس با تهی شدگی علائم بیماری های جسمانی و نارضایتی شغلی سخت روئی نقش تعدیل کننده دارد. در این مطالعه مشخص شد که در شرایط نوروز گرائی در تشدید تهی شدگی، علائم بیمار و جسمانی و نارضایتی شغلی نقش دارد و سخت روئی در کاهش این متغیرها موثر است. (جمهوری 1380) شولتز (1991) در بررسی 150 نوجوان نشان داد که در شرایط پر استرس نوجوانانی که از سخت رویی بالایی برخوردارند علائم بیماری جسمانی و روان شناختی کمتری را گزارش می کنند (قربانی 1373).

گروه دیگری که در بررسی وضعیت سخت رویی آن به دلیل حساسیت شغلی مورد توجه بسیاری قرار گرفته پرستاران هستند. مطالعات زیادی نشان دادند که بین سخت روئی پرستاران و تهی شدگی ارتباط معکوس وجود دارد. بویل و همکارانش در بررسی 103 پرستار بخش مراقبت های ویژه نشان دادند که سخت روئی با تهی شدگی و مقابله هیجان مدار در ارتباطی معکوس و با مقابله مسئله مدار و حمایت های اجتماعی (شغلی و غیر شغلی) ارتباط مثبت دارد.

سخت روئی و بیماری:

رگه های شخصیتی هر فرد بیمار در چگونگی پاسخ وی به بیماری اش نقش تعیین کننده ای دارد. بر همین مبنا سخت روئی در پاسخ گوئی افراد به بیماری نیز مورد توجه محققان قرار گرفته است اوکیو[12] و همکارانش (1988) در بررسی مبتلا به آرتریت روماتید نشان دادند افرادی که از سخت روئی بالائی برخور دارند بسیار بهتر از اشخاصی که سخت روئی پایینی دارند با بیماریشان سازگار می شوند در این مطالعه سخت روئی با شاغل بودن این زنان ارتباط مثبت داشت. لامبرت[13] و همکارانش (1990) نیز در مطالعه 122 زن که به آرتریت روماتید مبتلا بودند نشان دادند که سخت روئی با تعداد افرادی که در سیستم حمایت اجتماعی بیمار وجود دارند رضایت اجتماعی و بهزیستی روان شناختی این بیماران ارتباطی مثبت دارد.

همچنین پژوهش در مورد بیمارانی که تحت عمل جراحی کولوستومی قرار گرفته اند نشان میدهد که سخت روئی با سازگاری بلند مدت روانی- اجتماعی این بیماران ارتباطی مثبت دارد و این ارتباط در مورد مولفه های تعهد و مبارزه جوئی مشهور تر است. (آزاد 1378)

نقش سخت روئی در فراسوی استرس سلامت و بیماری:

اخیراً پژوهش ها نشان دهنده این مسئله هستند که سخت روئی اثرات مهمی فراتر از سلامتی و بیماری دارد و با بررسی سخت روئی مردان و زنانی که در حال ورود به دانشکده افسری ارتش بودند نشان داد که سخت روئی بالاتر موفقیت تحصیلی بیشتری را به همراه دارد. همچنین دو مطالعه ای که در یک موسسه چاپ در شیگاگو انجام شد اشنایدر نشان داد هر چه سخت روئی یک کارمند بالاتر باشد در آمد بیشتری نیز بدست می آورد. (زارع[14] 1382) هسن و مدی (1990) در بررسی بازیکنان بسکتبال دبیرستان نشان دادند. آنهایی که از سخت روئی بالاتری برخوردار بودند براساس تعداد بسیاری از معیارهای موفقیت در بازی بستکبال بهتر بازی می کردند. مدی در بررسی دیگری نشان داد اشخاص با سخت روئی بالا در ارتباط های بین فردی فعال تر و قاطع تر هستند و مایلند به اشخاصی که از سخت روئی بالائی برخوردارند نزدیک شوند(زارع 1382) قربانی (1373) نیز در یک مطالعه ی 111 مدیر مدرسه نشان داد که ارزیابی معلم و کارمندان مدرسه و کارمندان از عملکرد شغلی مدیری که سخت روئی بالایی دارد بهتر از ارزیابی معلمان و کارمندان مدرسه است که مدیری با سخت روئی پائین دارند (جمهوری 1380) چنین یافته هایی متغیرهایی به غیر از سلامتی و بیماری را با سخت رویی مرتبط کرده است و به تثبیت این سازه به عنوان یک جنبه عمومی از شخصیت صراحت بخشیده است. (جمهوری 1380)

چشم اندازی به زیر بنای مفهومی و آینده سخت رویی:

بر مبنای یافته های بدست آمده در پژوهش ها و جنبه های تئوریک سخت رویی، ایب و ویلپامز[15](1992) مدل مفهومی ارتباط سخت روئی، استرس[16] و سلامتی را بر مبنای یک دیدگاه روان فیزیولوژیک اجتماعی ارائه کرده اند. براساس این مدل ارزیابی تهدید آمیز رویدادها و پاسخ های مقابله ایی بی ثمر (مقابله واپس رونده) عامل افزایش برانگیختگی فیزیولوژیک مکرر و یا طولانی نیز به فشار و اختلال در عمل سیستم و در نهایت به بیماری منجر می شود اما سخت روئی با ایجاد در ارزیابی رویدادها و پاسخ های مقابله ای (مقابله گشتاری) از برانگیختگی فیزیولوژیک منفی و آسیب زا جلوگیری می کند.

پژوهش های مختلف در طول یک دهه واندی این مفهوم مدلی را تقریباً تاکید کرده اند اما هنوز نمی توان در مورد جایگاه سخت روئی در زمینه ی استرس، سلامتی و بیماری و به طور کلی یک زندگی کارا و بارور به نتیجه گیری قطعی رسید. عوامل شخصیتی دیگری وجود دارند که برخی محققان در زمینه ی سلامت و بیماری به آنها توجه کرده اند مثال: جانسون و ساراسون بر عامل کنترل (نقطه مقابل ناتوانی) تاکید کرده اند اما با توجه به مطالعات ذکر شده باید گفت که این سازه مولفه ای از سخت روئی است و ارتباط آن با دو مولفه گواهی بر این است (عسگری 1381) کارور و همکارانش بر نقش تعدیل کننده خوش بینی و بدبینی در ارتباط بین استرس تاکید کرده اند. در حالی که از نظر مفهومی خوش بینی و بدبینی با مولفه ی مبارزه سخت روئی هم پوشی دارد. (عسگری 1381) زوکرمن نیز بر عامل تحریک طلبی که بر برخی عوامل موثر بر سلامتی هم چون فشار خون مرتبط است تاکید می کند. (عسگری 1381)

در کل به نظر می رسد که از نظر مفهومی سازه ای هم چون سخت روئی شکل بندی شخصیتی مثبت و قانع کننده ای در زمینه ی سلامتی و بیماری ارائه می کند و رفته رفته جایگاه بسیاری در روان شناسی سلامت و پزشکی و رفتاری پیدا خواهد کرد. (آزاد 1378)

اکتسابی بودن سخت روئی:

از آن جایی که صفت سخت روئی می تواند افراد را در مقابل مشکلات زندگی مقاوم کند طبعاً این سوال مطرح می شود که تا چه اندازه این صفت با ارزش قابل آموزش است؟ آیا سخت روئی همانند بسیاری از صفات دیگر ریشه های زیست شناسی دارد و یا در اثر تعامل خانوادگی و ارزش های فرهنگی شکل می گیرد؟ این نکته اهمیت فراوان دارد زیرا می توان با توجه به آن موجبات ارتقاء توانایی افراد را در برابر فشارهای روانی و مقابله موثر با بیماری فراهم ساخت. مدی و کوباسا اطلاعات مفیدی را در این زمینه عرضه کرده اند آنها با توجه به تجربه گذشته افراد بزرگسالان به این نتیجه رسیده اند که سخت روئی عمدتاً یک ویژگی اکتسابی است و سه مولفه ی این ویژگی در اثر نوع تعامل خانوادگی شکل می گیرد. (جمهوری 1380)

بررسی های موجود نشان می دهد که حس تعهد در خانواده هایی رشد می کند که کودکان در جریان تعامل با والدین مورد حمایت واقع شوند به طور طبیعی کودکان سعی دارند تا با عناوین مختلف نیازهای عاطفی و شناختی خود را برآورده نمایند مثلا نیاز به حس امنیت، محبت و یا تحقق بخشیدن به استعدادهای منطقی چون هنر و ریاضی هنگامی که والدین این گونه تلاش های کودکان را تشویق نموده و آنها را مورد تایید قرار دهند فرزندان نیز به نوبه خود دنیای پیرامون خویشتن خود را با ارزش می ببنید.

بر عکس وقتی والدین در مقابل ابراز این گونه نیازهای متخاصم، سهل انگار و یا انتقادگر باشند فرزندان نیز خویشتن خود را تهی از ارزش و دنیای پیرامون را خالی از محتوای می ببنید البته در مواردی ممکن است والدین با تحمل انتظارات از بیش تعیین شده امکان ابراز وجود را برای فرزندان محدود کنند. در چنین فضایی فرزندان به جای بیان رفتارهای طبیعی و خود جوش به اعمالی روی می آورند که عمدتاً هدف آنها کسب تایید از سوی والدین باشد چنین وضعیتی زمینه را برای افزایش حس بیگانگی که نقطه احساس تعهد است هموار می کند (جمهوری، 1380).

احساس کنترل و یا تسلط بر محیط که دومین مولفه سخت روئی است ریشه در تجارب خانوادگی دارد به طور کلی اگر افراد در گذار از دوران طفولیت و خرد سالی احساس کنند که در حل مسائل قابلیت و شایستگی کافی دارند متعاقباً بر محیط خود احساس تسلط خواهند داشت. نکته ای که روان شناس معروف اریکسون در بحران خود مختاری در مقابل شک و تردید مطرح کرده است بر عکس اگر کودکان نتوانند اراده خود را به نحو موثری اعمال نموده و بر فعالیت های مختلف احساس تسلط پیدا کند دچار درماندگی می شود.

به عنوان مثال در دوران کودکی رفتارهای چون لباس پوشیدن، نظارت کردن، درس خواندن، ارتباط برقرار کردن، و ورزش کردن و یا حتی فعالیت هایی نظیر دوچرخه سواری و بازی های دسته جمعی همگی می توانند در ایجاد حس کنترل و تسلط بر محیط موثر باشد. بر عکس وقتی در این گونه فعالیت ها با شکست مواجه می شوند دچار فقدان حس کنترل و ناتوانی خواهند شد. (جمهوری 1380)

بالاخره شکل گیری سه مولفه سخت روئی یعنی حس چالش طلبی نیز بر تجارب دوران کودکی وابسته است در خانواده هایی که کودکان با تجربه های متنوع و متغیر در شرایط زندگی مواجهه می شوند زمینه برای شکل گیری این ویژگی ها فراهم می شوند تغییرات در محیط خانواده گاه ماهیتی روشن و آشکار دارد و مورد دیگری ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشد مثلا مهاجرت تغییر در محل سکونت مسافرت های متعدد دیدن دوستان یا کسانی که با اعضای خانواده معاشرت دارند از جمله تغییرات متنوع و آشکار در محیط زندگی به شمار می آیند ولی تعامل روزمره کودک با خواهران و برادران که از لحاظ سطح رشدی با او تفاوت داردند اشتغال به کارهای گوناگون در منزل و داشتن سرگرمی های متعدد از جمله تغییرات و تجربه های متنوع دسته دوم به شمار می آیند البته صرف وجود تنوع در زندگی کودکان تضمین برای ایجاد حس چالش طلبی نیست.

حتی گاهی تنوع بیش از حد ممکن است کودکان را دچار سردرگمی کند. به نظر می رسد که تنوع و تغییر در فضای خانواده زمانی زمینه ساز چالش طلبی است که والدین نیز شخصاً انواع تغییرات زندگی و یا تنوع آن را تجربه ای با ارزش تلقی کنند و فرزندان را در این راستا تشویق نمایند.

یعنی آنها را به گونه ای تربیت کنند که تغییرات زندگی را رویداد هایی در جهت کسب تجربه های ارزنده زندگی قلمداد نمایند. (جمهوری 1380)

پیشینه ی تحقیق:

پژوهش های انجام شده در زمینه ی سخت روئی در خارج از کشور:

در پژوهشی که سورتر و همکارانش (1996) انجام دادند رابطه متقابل سخت روئی و استرس و سلامت در 126 پرستار مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش نشان داد که میزان تحلیل عاطفی در پرستاران به طور معناداری بالاتر از جمعیت عادی است هم چنین نمرات بدست آمده در پرسش نامه سخت روئی حکایت از این داشت که پرستاران نمرات بیشتری در تحلیل عاطفی و نمرات کمتری را در سخت روئی نسبت به جمعیت عمومی گزارش کردند. (زارع 1382) هماهنگ و سیندی (1995) در مورد نقادانه بر ادبیات و تعریف مرتبط به ارتباط سخت روئی و استرس گزارش کردند که اشخاص سخت روئی به احتمال زیاد سلامت تر می مانند و در ارزیابی شناختی شان تغییرات زندگی را مثبت و مبارزه جویانه تلقی می کنند آنها به مفهومی به نام سخت روئی خانوادگی و فردی اشاره کردند و عنوان نمودند که سخت روئی مرکب از 4 بعد کنترل، تعهد، مبارزه جوئی، و دلگرمی است. (زارع 1382)

در بررسی که بویل و همکارانش (1991) در رابطه با ویژگی شخصیتی سخت روئی راهبردی مقابله، حمایت اجتماعی و فرسودگی در پرستاران دوره دیده انجام دادند. سخت روئی پیش بینی کننده معنا داری در رابطه با فرسودگی شغلی بود و همبستگی منفی با استفاده از مکانیزمهای مقابله ای هیجان محور داشت. هم چنین سخت روئی با حمایت اجتماعی هم بستگی داشت اما مکانیزم مقابله ای مسئله محور با سخت روئی ایت بود که این مسئله تئوری کوباسارا سخت روئی ممکن است اثرات مضر استرس را به وسیله فراهم آوردن راه های مناسب تعدیل کند تا حدودی تایید می کند. (بیاضی 1375)

پژوهش های انجام شده در زمینه ی سخت روئی در ایران :

(جمهوری 1380) در پژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه سخت روئی و گرایش به اضطراب افسردگی در زنان و مردان دانشگاههای تهران به این نتیجه رسید که هر یک از سه مولفه سخت روئی (تعهد کنترل، چالش طلبی) به طور جداگانه و با تلفیق یک پارچه آن با گرایش به اضطراب و افسردگی در سطح معنا داری رابطه معکوس داشت در پژوهش دیگری که ایزدیان (1380) در رابطه با مقایسه خشم (بیان، کنترل، تجدید) و سخت روئی با بیماری فشار خون در افراد عادی و مبتلا نشان دادند که بین میزان سخت روئی مولفه های آن در افراد مبتلا به فشار خون تفاوت معنا داری وجود دارد هم چنین در این بررسی به این نتیجه رسیدند که بین متغیرهای زنان و مردان تفاوت معنا داری وجود دارد. (قربانی 1373)

در پژوهش خود تحت عنوان ارتباط سخت روئی، الگوی تیپ A و رفتارهای مستعد بیماری کرونری قلب نشان داد که متغیر سخت روئی با پاسخ سنج الف و رفتار مستعد بیماری کرونری قلب رابطه معکوس دارد. نتیجه نهایی این پژوهش حکایت از آن داشت که سخت روئی می تواند در مقابل رشد الگوی رفتار مهار کننده بیماری کرونری به عنوان سدی محسوب شود.

خود کار آمدی:

شیت بام[17] (1993) به نقل از هایز (1960) بیان کرد که از انتظارات و ارزش ها در خود مردن انتخاب های مردم مهم هستند. مفهوم خود کار آمدی تاریخچه مختصری دارد که از سال 1977 توسط بندورا را مطرح شده است. اصل خود کار آمدی در رشته های مختلف در موقعیت های گوناگون آزمون شده است. بندورا از نظریه پردازان یادگیری است که در به کارگیری مفهوم «خود کار آمدی» سهم بسزایی در فهم نظریه یادگیری اجتماعی دارد. بندورا سعی کرد روشن نماید که اطلاعات مربوط به عملکرد ها ویژه تجربه های جانشینی، حالت های فیزیولوژیک و متقاعد کردن کلامی توسط دیگران چگونه می توانند خودکار آمدی خود را تغییر دهند وی همچنین بر اهمیت مدل سازی در کمک به تطابق کودکان با بزرگسالان و درونی کردن استانداردهای بزرگسالانی که برای کودک مهم هستند تاکید می کند.

بررسی رابطه بین سخت روئی و رشد اجتماعی در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهراکتسابی بودن سخت روئیسخت روئی و بیماری