شق القمر معجزه

دانلود شق القمر معجزه تحقیق شق القمر معجزه مقاله شق القمر معجزه شق القمر معجزه

دسته بندی	معارف اسلامی
فرمت فایل	zip
حجم فایل	14 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	17

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 7764

تمام فایل ها

تعداد صفحات : 17 صفحه

شق القمر معجزه‏اى از معجزات پیامبر(ص) 1-تاریخ وقوع این معجزه در اینکه این معجزه در زمان رسول خدا(ص)و در مکه انجام‏شده اختلافى در روایات و گفتار محدثین نیست و مسئله‏اجماعى است،ولى در مورد تاریخ آن اختلافى در روایات‏و کتابها بچشم مى‏خورد.
از مرحوم طبرسى در اعلام الورى و راوندى در خرائج نقل شده که گفته‏اند این داستان در سالهاى اول بعثت اتفاق افتاد (1) ولى‏مرحوم علامه طباطبائى در تفسیر المیزان در دو جا ذکر کرده که‏این ماجرا در سال پنجم قبل از هجرت اتفاق افتاد (2) و در یک‏جاى آن از پاره‏اى روایات نقل کرده که: این داستان در آغاز شب چهاردهم ذى حجه پنج‏سال قبل ازهجرت اتفاق افتاد.
و مدت آن نیز اندکى بیش نبود.
2-چگونگى ماجرا در روایات مختلفى که در تواریخ شیعه و اهل سنت ازابن عباس و انس بن مالک و دیگران نقل شده عموما گفته‏اند: این معجزه بنا بدرخواست جمعى از سران قریش و مشرکان مانندابو جهل و ولید بن مغیره و عاص بن وائل و دیگران انجام شد،بدین‏ترتیب که آنها در یکى از شبها که تمامى ماه در آسمان بود بنزدرسول خدا(ص)آمده و گفتند:اگر در ادعاى نبوت خود راستگو وصادق هستى دستور ده این ماه دو نیم شود!رسول خدا(ص) بدانها گفت:اگر من اینکار را بکنم ایمان خواهید آورد؟
گفتند:آرى،و آنحضرت از خداى خود درخواست این معجزه راکرد و ناگهان همگى دیدند که ماه دو نیم شد بطورى که کوه‏حرا را در میان آن دیدند و سپس ماه به هم آمد و دو نیمه آن به هم‏چسبید و همانند اول گردید،و رسول خدا(ص) دوبار فرمود: «اشهدوا،اشهدوا»یعنى گواه باشید و بنگرید! مشرکین که این منظره را دیدند بجاى آنکه به آنحضرت‏ایمان آورند گفتند!«سحرنا محمد»محمد ما را جادو کرد،و یاآنکه گفتند:«سحر القمر،سحر القمر»ماه را جادو کرد! برخى از آنها گفتند:اگر شما را جادو کرده مردم شهرهاى‏دیگر را که جادو نکرده!از آنها بپرسید،و چون از مسافران‏و مردم شهرهاى دیگر پرسیدند آنها نیز مشاهدات خود را در دو نیم‏شدن ماه بیان داشتند (3) .
و در پاره‏اى از روایات آمده که این ماجرا دو بار اتفاق افتادولى برخى از شارحین حدیث گفته‏اند:منظور از دو بار همان دوقسمت‏شدن ماه است نه اینکه این جریان دو بار اتفاق افتاده‏باشد.
(4) و البته مجموع روایاتى که درباره این معجزه وارد شده حدود بیست روایت میشود که در کتابهاى حدیثى شیعه و اهل سنت‏مانند بحار الانوار و سیرة النبویة ابن کثیر و در المنثور سیوطى ودیگران نقل شده.
3-گفتار بزرگان در مورد اجماع و تواتر روایات در این باره عموم محدثین و علماى اسلامى درباره وقوع این معجزه ازرسول خدا(ص)ادعاى اجماع و تواتر روایات را کرده‏اند چنانچه‏مرحوم طبرسى از علماى شیعه در مقام رد گفتار مخالف گفته: «المسلمین اجمعوا على ذلک فلا یعتد بخلاف من خالف فیه.
.<

دانلود شق القمر معجزهتحقیق شق القمر معجزهمقاله شق القمر معجزهشق القمر معجزه

تعدد زوجات در ایران

در این مقاله برآنیم تا به ذکر سه مورد از متونی که به موضوع تعدد زوجات در ایران پرداخته اند، اشاره کنیم لازم به توضیح است که قصد ما از طرح این بحث در سیر کار تحقیقی ، به سبب آن است که نسبت به تاریخچه ی این امر در کشورمان آگاهی یابیم و با این پیش فرض، بهتر بتوانیم به تحلیل و تفسیر این موضوع بپردازیم

دسته بندی	تاریخ و ادبیات
فرمت فایل	doc
حجم فایل	174 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	129

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

تعدد زوجات

در این مقاله برآنیم تا به ذکر سه مورد از متونی که به موضوع تعدد زوجات در ایران پرداخته اند، اشاره کنیم .لازم به توضیح است که قصد ما از طرح این بحث در سیر کار تحقیقی ، به سبب آن است که نسبت به تاریخچه ی این امر در کشورمان آگاهی یابیم و با این پیش فرض، بهتر بتوانیم به تحلیل و تفسیر این موضوع بپردازیم.

1- کریستن سن در کتاب "ایران در زمان ساسانیان" صفحه‏346 مى‏گوید:

«اصل تعدد زوجات اساس تشکیل خانواده(در ایران زمان ساسانیان)به شمارمى‏رفت.در عمل، تعداد زنانى که مرد مى‏توانست داشته باشد به نسبت استطاعت اوبود.ظاهرا مردمان کم بضاعت‏به طور کلى بیش از یک زن نداشتند.رئیس خانواده‏از حق ریاست دودمان بهره‏مند بود.یکى از زنان،سوگلى و صاحب حقوق کامله‏محسوب شده و او را«زن پادشاییها»(پادشاه زن) یا زن ممتاز مى‏خواندند.از اوپست‏تر زنى بود که عنوان خدمتکارى داشت و او را زن خدمتکار(زن چگاریها) مى‏گفتند.حقوق قانونى این دو نوع زوجه مختلف بود.ظاهرا کنیزان زر خرید وزنان اسیر جزو طبقه چاکر زن بوده‏اند.معلوم نیست که عده زنان ممتاز یک مردمحدود بوده است‏یا خیر.اما در بسیاری از مباحثات حقوقى ، از مردى که دو زن ممتازدارد سخن به میان آمده است.هر زنى از این طبقه عنوان بانوى خانه داشته است وگویا هر یک از آنها داراى خانه جداگانه بوده‏اند.شوهر مکلف بود که مادام العمر زن‏ممتاز خود را نان دهد و نگهدارى کند.هر پسرى تا سن بلوغ و هر دخترى تا سن‏ازدواج داراى همین حقوق بوده‏اند، اما زوجه‏هایى که عنوان چاکر زن داشته‏اندفقط اولاد ذکور آنان در خانواده پدرى پذیرفته مى‏شده است.»

2- در تاریخ اجتماعى ایران از انقراض ساسانیان تا انقراض امویان(تالیف مرحوم سعیدنفیسى) مى‏نویسد:

«شماره زنانى که مردى مى‏توانست‏بگیرد نامحدود بود،و گاهى در اسناد یونانى‏دیده شده است که مردى چند صد زن در خانه داشته است.»

3- منتسکیو در روح القوانین از آکاتیاس،مورخ رومى،نقل مى‏کند که:

«در زمان ژوستى نین چند نفر از فلاسفه رومى که مورد آزار و اذیت مسیحیان قرارگرفته و نمى‏خواستند مذهب مسیح را قبول کنند،روم را ترک گفته و به دربارخسرو پرویز پادشاه ایران پناه آوردند و در آنجا چیزى که بیشتر موجب حیرت‏آنها شده این بود که نه تنها تعدد زوجات مرسوم بود بلکه مردها با زنهاى دیگران‏آمیزش مى‏کردند.»

نا گفته نماند که فلاسفه رومى به دربار انوشیروان پادشاه ایران پناه آوردند نه‏خسرو پرویز.ذکر خسرو پرویز در کلام منتسکیو اشتباه است.

از دیر زمان فقهای اسلام با احراز شرایط لازم به جواز چند همسری فتوا داده، ولیکن نظر برخی از فقهای شیعه و سنتی در دوره معاصر مغایر با آن است. از فقهای اهل سنت <شیخ محمد عبده> چنین فتوایی داشت، از فقهای فعلی شیعه آیت ا... سید محمد موسوی بجنوردی نیز آن را خلاف عدالت اجتماعی در شرایط فعلی می‌داند. در خصوص این نظر گفت‌وگویی با آیت ا... سیدمحمدموسوی بجنوردی انجام شده که آن را می‌خوانید.

جناب موسوی بجنوردی شما در روزهای اخیر مطرح کرده‌اید که چند همسری با عدالت اجتماعی در تناقض است. لطفا در این خصوص توضیح بیشتری را مطرح نمایید؟

همه احکام و قوانین اسلام براساس عدالت اجتماعی و اخلاق استوار است و به تعبیر دیگر عدالت در سلسله علل احکام قرار دارد. یعنی هر حکمی که در اسلام وجود دارد در راستای عدالت است و اگر حکمی برخلاف عدالت اجتماعی باشد، ما به جرات می‌گوییم آن حکم، حکم اسلام نیست.

به جهت آنکه ذات باریتعالی که قانونگذار است، ما او را در قانونگذاری عادل می‌دانیم حال که او را عادل می‌دانیم، ذات باریتعالی چیزی را جایز و واجب می‌داند که در جامعه عقلا نیکو پنداشته شود و چیزی را حرام می‌داند که در جامعه عقلا نیکو پنداشته نشود.

اگر امر ناپسند پنداشته شود، قطعا باریتعالی آن را جایز نمی‌داند. اگر چیزی ناپسند پنداشته شود، شریعت آن را جایز نمی‌شمارد.

احکام ما باید رنگ عدالت و اخلاق به خود گیرد. این یک اصل مسلم است. اگر ملاحظه کنید در قرآن ذات باریتعالی خطاب به کسانی که سرپرستی اموال یتیمان را به عهده دارند، می‌گوید: نکند اموال آنان با امول شما مخلوط شود که گناه بزرگی است. سپس می‌فرماید اگر خوف داشته باشید که قسط و عدل را بر حفظ اموال یتیمان جاری کنید، نمی‌توانید دو تا یا سه تا یا چهارتا همسر بگیرید دوباره می‌فرماید: <اگر خوف داشته باشید که نتوانید عدالت را بین آنان برقرار کنید، اگر دومی را بگیرید، عقد دومی باطل است.>

آیا باطل بودن عقد زن دوم، در قرآن تصریح شده؟

زمانی که می‌گوید: <اگر از برقراری عدالت خوف داشتید، منظورش این است که عقد دومی باطل است، نه اینکه حرام است.

ذات باریتعالی چند همسری را به برخی از مردان تفویض کرده آن هم با ذکر شرایطی جایز دانسته است. یکی از آن شرایط به احتمال قوی سرپرستی اموال یتیمان است. کسانی که سرپرستی اموال یتیمان را می‌کنند، چنین اجازه‌ای دارند. مساله دوم این است که اگر از برقراری عدالت خوف داشتید، بیشتر از یکی نمی‌توانید داشته باشید، که لازمه‌اش این است که اگر دومی را گرفتید، عقدش باطل است.

امروز در جامعه ما براساس فتوای حضرت امام رحمت‌ا...علیه، عنصر زمان و مکان در اجتهاد دخالت می‌کند. اگر ابعاد مختلف این موضوع را در نظر بگیریم، مساله تعدد زوجات برای اغلب زنان منجر به بی‌عدالتی و بی‌اخلاقی می‌شود. صریحا بگویم باعث نقض اخلاق و نقض عدالت می‌شود.

همانطور که قبلا گفتم، زمانی که عدالت و اخلاق در سلسله علل احکام است در صورتی می‌توانید چند همسر داشته باشید که در راستای عدالت اجتماعی و اخلاق باشد. اما اگر شرایط روزگار به گونه‌ای است که این امر در راستای عدالت و اخلاق نیست، اگر به اینجا رسیدید، تعدد همسر جایز نیست و اجرای عدالت اجتماعی با تک همسری تحقق می‌پذیرد، مگر در شرایطی که همسر بیمار باشد یا بچه‌دار نمی‌شود، جامعه عقلا در این صورت، این عمل را ناپسند نمی‌داند.

زمانی که بی‌دلیل مردی چنین اقدامی کند، جامعه عقلا آن را نمی‌پسندد و جایز نمی‌داند.

براساس چه روش فقهی شما به این نتیجه رسیده‌اید؟

اگر مردی صرفا برای شهوت‌رانی و حرمسرا درست کردن اقدام به این کار کند، این عمل قابل قبول عقلا نیست. چنانکه می‌بینیم با ازدواج‌های متعدد مردان، خانواده‌ها از هم پاشیده می‌شود، این امر قابل قبول برای خانم‌ها و فرزندانش نیست و این کار مشکلات متعددی برای جامعه و آن خانواده به‌وجود می‌آورد، آن هم به دلیل تنوع طلبی و شهوت‌رانی.

در جامعه غرب هم همینطور است. جامعه غرب هم چند همسری را قبول نمی‌کند. زمانی که عدالت را در سلسله علل احکام می‌دانیم. اگر حکمی و قانونی براساس عوامل خارجی براساس عنصر زمان و مکان خلاف عدالت بود، خلاف اخلاق بود. نمی‌توان بپذیریم که این حکم اسلام است.

از آن جایی که تاکید اسلام برحفظ خانواده است. این تعدد زوجات مغایر با حفظ کیان خانواده است. نباید اجازه داد که کیان خانواده به این دلایل به هم بخورد.

آیا شما با اعتقاد بر حکم منسوخ برخی احکام به این نتیجه رسیدید؟

خیر، فسخ نیست. موضوع عوض می‌شود، آیه جایش است و حکم هم وجود دارد. شرایط زمان و مکان و موضوع را عوض می‌کند. به طور مثال تا همین چند سال پیش، علما شطرنج را حرام می‌دانستند. زیرا بازی شطرنج منحصرا در بین قمارباز‌ها مرسوم بود. ولی الان شطرنج مختص به قماربازها نیست و یک ورزش فکری است.

فسخ احکام در دست خدا است. حتی پیامبر هم نمی‌تواند احکام را فسخ کند. فاسخ احکام و آیات فقط خدا است.

آیا منظور شما این است که این احکام وجه تاریخی پیدا کرده و در زمان گذشته موضوعیت داشتند و حالا خیر؟

بله موضوع و شرایط عوض شده، احکام اسلام با وجود قضیه حقیقی اجرا می‌شود. مثلا می‌گوییم اگر اینطور بوده این حکم هست. قضیه شرطی است و اگر آن شرایط نبود، آن حکم هم نیست. بنابراین احکام فسخ نمی‌شوند، موضوعات و شرایط هست که عوض می‌شوند و به تبدل موضوع، حکم هم عوض می‌شود. امام هم همین را می‌فرمودند. عنصر زمان و مکان دخالت در اجتهاد می‌کند و براساس تبدل شرایط و موضوعات و ملاک‌ها، حکم نیز عوض می‌شود.

تعدد زوجات ، نوعی چند همسری که در اسلام با شرایطی پذیرفته شده است . تک همسری طبیعیترین شکل زندگی زناشویی است . برخی اشکال دیگر ازدواج از جمله چندشوهری و ازدواج اشتراکی جز در میان برخی اقوام بدوی مانند اقوام ساکن تبت بروز نداشته ( رجوع کنید به دورانت ج 1 ص 49ـ50) و عملا از میان رفته اما چندزنی یا تعدد زوجات ظهور بیشتری داشته و تا حدودی دوام یافته است ( رجوع کنید بهجمل ص 11ـ22). تعدد زوجات در نظام حقوقی اسلام با قیود و شرایطی پذیرفته شده است . با اینهمه دانشمندان مسلمان در بارة چگونگی پذیرش تعدد زوجات در اسلام و حدود آن آرای مختلفی ابراز داشته اند. همچنین اسلام شناسان غیرمسلمان از این امر انتقادهایی کرده اند که واکنش محققان اسلامی را در پی داشته است .

رسم تعدد زوجات در اعصار پیش از اسلام هم در میان ملتها و هم در ادیان مختلف وجود داشته است مثلا در عراق قدیم قانون حمورابی ازدواج دوم را برای زوج در صورت بیماری زوجه روا می دانست . آشوریان نیز با تعدد زوجات آشنا بوده اند. در دیگر تمدنهای بزرگ از جمله در ایران و مصر و چین و هند هم تعدد زوجات رواج داشته ( رجوع کنید به باجوری ج 1 ص 143ـ 144 وافی ص 55 کبیسی ص 80 ـ81) و در میان عرب پیش از اسلام نیز چندزنی رایج بوده است ( رجوع کنید بهمحمودعبدالحمید محمد ص 147ـ149 باجوری ج 1 ص 146). بر این اساس همچنانکه برخی مستشرقان گفته اند (لوبون ص 496 دورانت ج 1 ص 50) این تصور در اروپای قرون وسطا که تعدد زوجات از نوآوریهای اسلام و پیامبر اکرم است نادرست است .

تعدد زوجات در ادیان آسمانی پیشین نیز امری معهود و مقبول بوده است . در دین یهود تعدد زوجات تا حد توانایی زوج مباح شمرده می شده هر چند نصوص تلمود برای عامة مردم تنها چهار همسر را جایز دانسته است (محمودعبدالحمید محمد ص 150ـ151). در انجیلهای کنونی نیز در بارة منع تعدد زوجات نصی دیده نمی شود و حتی تعبیر برخی نامه های پولس به جواز آن اشعار دارد ( رجوع کنید به باجوری ج 1 ص 142 144 عبدالغنی عبود ص 144ـ 145 محمودعبدالحمید محمد ص 151ـ157). در جهان مسیحیت نیز تعدد زوجات دست کم تا قرن یازدهم / هفدهم رسما وجود داشت و پادشاهان بسیاری در اروپا همسران متعدد داشتند. بعدها نظام جدید کلیسا تعدد زوجات را ممنوع کرد. برای این تحریم انگیزه های مختلفی بیان شده که هیچیک جنبة دینی ندارد ( رجوع کنید به باجوری ج 1 ص 144ـ145 وافی ص 56 کبیسی ص 82 ـ83 عبدالغنی عبود ص 145ـ146). تعدد زوجات در سیرة برخی انبیای پیشین از جمله حضرت ابراهیم و حضرت موسی و حضرت داود و حضرت سلیمان علیهم السلام هم گزارش شده است ( رجوع کنید به بالیسانی ص 40 باجوری ج 1 ص 142).

از جملة ایراداتی که بر پذیرش تعدد زوجات در اسلام گرفته شده آن است که این امر با اصل تساوی حقوق زن و مرد که ناشی از تساوی آن دو در انسانیت است سازگار نیست . این ایراد مبتنی بر تحلیلی است که مبنای تجویز تعدد زوجات را ارضای هوسرانی مرد می داند در صورتی که تعدد زوجات بر پایة مصالح متعدد فردی و اجتماعی جایز شمرده شده ( رجوع کنید به ادامة مقاله ) و این جواز هیچگونه نادیده گرفتن حقوق زن را در بر ندارد بلکه در برخی موارد لازمة استیفای حقوق زن ازدواج مجدد مرد است ( رجوع کنید بهطباطبائی المیزان ج 4 ص 189ـ190 مطهری ص 349). بعلاوه در اسلام بر رعایت حقوق انسانی زن از جمله رعایت عدالت میان همسران سخت تأکید شده است .

از مهمترین اشکالات در بارة تعدد زوجات این است که تجویز آن موجب گسترش شهوت پرستی است . بسیاری از مؤلفان غربی در این زمینه به وجود حرمسراها در زندگانی خلفا و سلاطین مسلمان استشهاد کرده اند ولی به نظر محققان قیودی که در اسلام برای جواز تعدد زوجات ذکر شده آزادی مرد هوسران را بسیار محدود می کند. اصولا تربیت دینی بر پایة رعایت عفت و حیا و مهار کردن شهوات استوار است . اسلام بیش از همه با حرمسرا مخالفت کرده و آن را ناپسند شمرده است . بعلاوه کارهای ناشایست برخی مردان مسلمان را نمی توان به اسلام نسبت داد ( رجوع کنید به طباطبائی المیزان ج 4 ص 188ـ191 همو تعدد زوجات ص 55 ـ56 مطهری ص 346 بالیسانی ص 49ـ50). گذشته از اینها چه بسا در بارة دامنة مفاسد مزبور مبالغه می شود. اگر آمار تعدد زوجات را در جوامع اسلامی به دست آورند در مقایسه با مظاهر بی بندوباری و فساد و فحشای موجود در کشورهای غربی بسیار ناچیز است مثلا در مصر در 1327 ش / 1948 تنها 3% و در 1339 ش / 1960 تنها 4% تعدد زوجات گزارش شده و این آمار در

سوریه در 1327 ش / 1948 1% بوده است ( رجوع کنید به زحیلی ج 7 ص 173).

محققان علل و مقتضیاتی برای حکم جواز تعدد زوجات ذکر کرده اند که در واقع حکمتهای آن به شمار می رود. برخی از این حکمتها جنبة فردی دارد مانند نازا بودن یا بیماری یا یائسه شدن زن و برخی دیگر جنبة اجتماعی دارد از جمله نیاز جامعه یا مرد به کثرت نفوس عامل اقتصادی و فزونی زنان آمادة ازدواج بر مردان ( رجوع کنید به مطهری ص 306ـ314 بالیسانی ص 46ـ47 صلاح عبدالغنی محمد ج 3 ص 112ـ114 وافی ص 24ـ 28 زحیلی ج 7 ص 169ـ171).

به نظر برخی نویسندگان در حالات عادی آمار زنان در بسیاری از جوامع بیش از مردان است . سبب این امر کاهش تعداد مردان بر اثر وقوع جنگ مقاومت بیشتر زنان در برابر بیماریها و بیشتر بودن موالید دختر نسبت به پسر در برخی جوامع ذکر شده است (باجوری ج 1 ص 148ـ149 بالیسانی ص 42ـ45). به نوشتة مطهری (ص 324ـ 325) فزونی زنان آمادة ازدواج بر مردان این حق را برای زن ایجاد می کند یا به تعبیر دیگر این تکلیف را برای مرد و اجتماع پدید می آورد که با پذیرش و اعمال تعدد زوجات نیاز مذکور بر آورده شود. به نظر برخی مؤلفان (صدر ص 119 ابوعبدالله ص 109ـ123 باجوری ج 1 ص 148) منع از تعدد زوجات در چنین شرایطی موجب رواج فحشا و جرائم و بروز بیماریهای روحی و جسمی و عوارض دیگر می شود.

در چند آیة قرآن تعدد زوجات مطرح شده که مهمترین آنها آیة سوم سورة نساء است . موضوع این آیه یتیمانی بوده اند که بر اثر وقوع حوادث جنگی و کشتارها بی سرپرست می شدند و مسلمانان سرپرستی و ادارة اموال آنان را برعهده می گرفتند. در بارة این آیه آرای تفسیری متعددی ذکر شده ولی به نظر مشهور مفهوم آیه این است : «اگر می ترسید که به هنگام ازدواج با دختران یتیم عدالت را در بارة آنان رعایت نکنید با دیگر زنان حلال دو یا سه یا چهار زن ازدواج کنید و اگر می ترسید که عدالت را در بارة همسران متعدد مراعات ننمایید تنها به یک همسر اکتفا کنید» ( رجوع کنید به زمخشری طبرسی فخررازی قرطبی ذیل نساء: 3 طباطبائی المیزان ج 4 ص 166ـ167). این بیان در برخی احادیث نیز آمده است ( رجوع کنید بهنووی ج 18 ص 154). البته در برخی منابع تفاسیر دیگری برای آیه ارائه شده است ( رجوع کنید به زمخشری طبرسی فخررازی همانجاها).

به تصریح مفسران آیة 129 سورة نساء نیز در بارة تعدد زوجات است ( رجوع کنید به زمخشری طبرسی فخررازی ذیل نساء: 129) همچنانکه چند آیة دیگر نیز راجع به تعدد زوجات هست که به همسران پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم نیز ارتباط دارد ( رجوع کنید به احزاب : 6 28 30 32 50 تحریم : 1 3 5).

در منابع اهل سنت و شیعه در احادیث متعدد تعدد زوجات مطرح و به صورت ضمنی یا صریح بر جواز آن تأکید شده است . در بیشتر این احادیث جزئیات احکام مربوط به چندهمسری بیان شده و گاه به حکمت تجویز تعدد زوجات هم اشاره گردیده است ( رجوع کنید به متقی ج 16 ص 329ـ330 حر عاملی ج 20 ص 517 ـ524). تعدد زوجات در سیرة برخی امامان علیهم السلام و صحابه نیز گزارش شده است ( رجوع کنید بهابوشقه ج 5 ص 295ـ296). پیامبر اسلام به تازه مسلمانانی که بیش از چهار همسر داشتند دستور می فرمود که جز چهار زوجه بقیه را رها کنند ( رجوع کنید به بیهقی ج 7 ص 149 زحیلی ج 7 ص 166).

با توجه به آیات و احادیث و سیره در منابع فقهی در بارة اصل جواز تعدد زوجات کمتر بحث شده و حتی از ضروریات فقه خوانده شده است (نجفی ج 30 ص 5). احکام مربوط به تعدد زوجات در ضمن بحث «محرمات نکاح » و «قسم » مطرح گردیده است . همچنین فقها به ادلة مذکور بر محدودیت عددی تعدد زوجات یعنی چهار عدد تأکید کرده و عقد با زوجة پنجم را باطل شمرده اند (حکیم ج 14 ص 93ـ94 غروی تبریزی ج 32 ص 142ـ143 زحیلی ج 7 ص 165). از دیگر محدودیتهای فقهی در این زمینه حرمت ازدواج مرد با خواهر همسر خود به طور مطلق و نیز ازدواج مرد با خواهرزاده یا برادرزادة همسرش بدون اجازة اوست ( رجوع کنید به غروی تبریزی ج 32 ص 288ـ 289 335 زحیلی ج 7 ص 162ـ 163 ابوشقه ج 5 ص 294). همچنین برخی از اندیشمندان معاصر با الهام از آیات قرآن و احادیث برای جواز تعدد زوجات شروطی بیان کرده اند از جمله رعایت عدالت مادی میان همسران و قدرت داشتن بر پرداخت نفقه به همسران و فرزندان آنان ( رجوع کنید به مطهری ص 351ـ 352 باجوری ج 1 ص 259ـ260 زحیلی ج 7 ص 168 ابوزهره ص 75ـ76). علاوه بر اینها گاه «تحقق ضرورت » نیز شرط شده است ( رجوع کنید بهباجوری ج 1 ص 252).

علاوه بر نظر مشهور فقها که به جواز تعدد زوجات به گونة مطلق قائل اند دیدگاههای دیگری نیز در میان برخی اندیشمندان متأخر مطرح شده است از جمله نظریة تقیید تعدد و نظریة الغای تعدد. نظریة تقیید به گونه های مختلف بیان شده است . شیخ محمد عبده و پیروانش بر آن اند که تعدد زوجات تنها در هنگام ضرورت جایز است . ادلة اینان عمدتا برون دینی است از جمله آنکه تحقق شرط عدالت بسیار نامحتمل است فساد تعددزوجات بیش از مصلحت آن است و تعدد زوجات موجب بدرفتاری مردان با همسران خود و نیز سبب عداوت فرزندان با یکدیگر می شود ( رجوع کنید به رشیدرضا ج 4 ص 349 باجوری ج 1 ص 247ـ252). به نظر منتقدان این نظریه ادلة مزبور ادعاهایی بیش نیست و در آن به محاسن و منافع تعدد زوجات توجه نشده است . بعلاوه با ادلة صریح قرآنی و حدیثی که اجرای عدالت را غیر ممکن ندانسته سازگاری ندارد (باجوری ج 1 ص 264ـ269 نیز رجوع کنید بهمحمودعبدالحمید محمد ص 188ـ 194).

به نظر محمد مدنی (ص 425ـ430) چون سرپرستی خانواده های یتیم مستلزم رفت وآمد و مجالست با آنان بود و در این خانواده ها دختران آمادة ازدواج یا بیوگانی وجود داشتند با نزول آیة سوم سورة نساء سرپرستان مذکور این امکان را یافتند که با آنان ازدواج کنند. به گفتة وی برای جواز تعدد زوجات علاوه بر شرط عدالت که در آیه بیان شده وجود غرض عقلایی برای ازدواج مجدد ضروری است . بر مبنای این دیدگاه کلمة «نساء» در آیه به معنای زنان یتیم به کار رفته است . بر این دیدگاه به دلایلی انتقاد شده است از جمله اینکه تفسیر واژه «نساء» به «زنان یتیم » دقیق نیست و با احادیث سازگاری ندارد (باجوری ج 1 ص 272ـ274 وافی ص 48ـ49) همچنین تعمیم مورد آیه یعنی ازدواج با یتیمان به دیگر موارد هیچ دلیلی ندارد بویژه به نظر امامیان که قیاس را به عنوان دلیل نمی پذیرند.

به نوشتة بوطی (ص 205) هرچند تشریع تعدد زوجات برای اشخاص مضطر نبوده از آنجا که از دیدگاه شرع قیود و التزامات سنگینی در بردارد تنها اشخاصی که دچار ضرورت می شوند می توانند بدان تمسک بجویند. برخی دیگر به تحلیل اجتماعی حکم تعدد زوجات پرداخته و گفته اند که مراد از عدالت در آیة سوم سورة نساء عدالت اجتماعی است ازینرو هرگاه نیاز و ضرورت فردی یا اجتماعی چندهمسری را ایجاب نکند حق تعدد زوجات وجود نخواهد داشت ( رجوع کنید به رضایی ص 92ـ9). ولی این تحلیلها علاوه بر اینکه از ارائة تفسیری منسجم از آیة مذکور ناتوان اند مستند به هیچ دلیل معتبری نیستند.

به موجب نظریة الغای تعدد زوجات که معدودی از نویسندگان معاصر بدان قائل اند با توجه به رواج تعدد زوجات بدون حدوحصر در میان اعراب اسلام برای بر داشتن این رسم روشی تدریجی اتخاذ کرد: ابتدا تعداد همسران را در چهار عدد محصور نمود سپس عدالت را شرط تعدد زوجات دانست و در مرحلة بعد با ناممکن دانستن اجرای عدالت آن را یکسره از میان برداشت ( رجوع کنید به باجوری ج 1 ص 254ـ257). در قانون مدنی تونس با استناد به این نظریه و آیة 129 سورة نساء تعدد زوجات ممنوع اعلام شده است (صفائی و امامی ج 1 ص 115). این نظریه نیز بروشنی قابل مناقشه است زیرا دو آیة 3 و 129 سورة نساء در یک زمان نازل شده اند. بعلاوه آیة 129 هر چند ابتدا امکان تحقق عدالت را نفی می کند در ادامه مرحلة نازلتری از آن را در بارة چگونگی رفتار با همسران توصیه می نماید که این خود به معنای پذیرش تعدد زوجات است . علاوه بر این بتصریح مفسران مراد از عدل در آیة 3 سورة نساء رعایت عدالت در زمینة امور مادی مانند مسکن و قسم و نفقه است که انسان نسبت بدان توانایی دارد ولی مراد از عدل در آیة 129 رعایت عدالت در امور معنوی مانند محبت و میل قلبی است که به طور کامل در اختیار انسان نیست ( رجوع کنید به باجوری ج 1 ص 274ـ279 صلاح عبدالغنی محمد ج 3 ص 122ـ123).

در بارة اینکه دو شرط اصلی تعدد زوجات یعنی «تمکن مالی » و «رعایت عدالت مادی میان همسران » نیاز به احراز و اجازة قاضی دارد یا از سوی خود شخص احراز می شود اختلاف نظر وجود دارد. برخی مؤلفان دیدگاه نخست را پذیرفته اند ( رجوع کنید به جمل ص 107 122 باجوری ج 1 ص 258) ولی این دیدگاه از جهاتی مورد انتقاد قرار گرفته است از جمله اینکه حکم جواز مذکور در آیة 3 سورة نساء منوط به اجازة قاضی نشده است و موارد تعدد زوجات آنچنان زیاد نیست که نیاز به نظارت نظام قضایی داشته باشد. از سوی دیگر آگاهی یافتن قاضی نسبت به امور شخصی زوج کاری بیهوده و دشوار است (ابوزهره ص 76 زحیلی ج 7 ص 172ـ173). با اینهمه در قوانین برخی کشورها از دیدگاه نخست پیروی شده است از جمله در عراق سوریه مصر و مراکش (باجوری ج 1 ص 248) و در ایران نیز برخی حقوقدانان (از جمله رجوع کنید به مهرپور ص 103ـ106) از آن دفاع کرده اند همچنین در سند رسمی عقد ازدواج در قالب شروط ضمن عقد این اختیار به زوجه داده شده که در صورت ازدواج مجدد شوهر بدون رضایت او یا عدم اجرای عدالت میان همسران از دادگاه تقاضای طلاق کند ( رجوع کنید بهایران . قوانین و احکام ص 296ـ297). شماری از محققان اسلامی در فرضی که زوجه بر اثر ازدواج مجدد زوج متحمل ضرری بزرگ شود با استناد به احادیث برای او یا خانواده اش حق درخواست طلاق را قائل اند ( رجوع کنید به ابوشقه ج 5 ص 307ـ 308 بالیسانی ص 52).

تأمل در متون اسلامی و سیرة پیشوایان نشان می دهد که اسلام در ازدواج اصل را بر تک همسری استوار کرده زیرا قرآن کریم از تک همسری آدم (اعراف :189 بقره :35) و موسی (قصص : 29) و نوح (تحریم :10) و لوط علیهم السلام (همان ) و فرعون (تحریم : 11) و ابولهب (تبت : 4) یاد کرده است . پیامبر گرامی اسلام نیز تا وفات خدیجه سلام الله علیها یعنی تا حدود پنجاه سالگی همسری دیگر انتخاب نکرد. ازدواجهای متعدد آن حضرت نیز پس از هجرت به مدینه به دلایل و انگیزه های مختلفی صورت گرفته از جمله کفالت و سرپرستی برخی از زنان یا فرزندان آنان اسباب سیاسی احیای جایگاه زن در جامعة آن روز و آموزش نحوة سلوک و معاشرت با همسر به طور عملی . بیشتر همسران آن حضرت کهنسال یا بیوه بودند و در این ازدواجها لذت جویی و شهوترانی نقش نداشته است . حکم جواز ازدواج با بیش از چهار همسر نیز از احکام ویژة آن حضرت (خصائص النبی ) به شمار می رود ( رجوع کنید به رشیدرضا ج 4 ص 370 طباطبائی المیزان ج 4 ص 195ـ 198 همو تعددزوجات ص 64ـ69 صلاح عبدالغنی محمد ج 3ص 131ـ159). همچنین امیرمؤمنان علیه السلام در زمان حیات فاطمه سلام الله علیها همسری دیگر بر نگزید.

با اینهمه ضرورتهای اجتماعی تعدد زوجات را که گاه در جوامع انسانی پدید می آید نمی توان نادیده گرفت . اسلام برای این مشکلات خاص چاره ای اندیشیده است : تعدد زوجات با رعایت حدود و شرایط معین بهترین راه چاره است . از سوی دیگر باید از هوسرانی مردان هوسباز نیز پیشگیری شود. بنابراین بهترین راه برای پیشگیری از سوءاستفاده از جواز تعدد زوجات تأکید بر رعایت شروط سه گانة آن است که از قرآن و سنت و عقل استنباط می شود: رعایت عدالت مادی میان همسران توان ادارة زندگی و وجود مصالح عقلایی برای تعدد که از حکمت تشریع می توان به دست آورد. در این زمینه برخی محققان (از جمله رجوع کنید به باجوری ج 1 ص 261) از وضع قوانین اجرایی برای تعدد زوجات و شماری دیگر (از جمله رجوع کنید بهطباطبائی تعدد زوجات ص 62) از اختیارداشتن حاکم اسلامی برای منع از تعدد در پاره ای موارد سخن گفته اند.

منابع : علاوه بر قرآن محمد ابوزهره تنظیم الاسلام للمجتمع قاهره : مکتبة الانجلو المصریة ] بی تا. [ عبدالحلیم محمد ابوشقه تحریرالمرأة فی عصرالرسالة کویت 1420/1999 عبدالمحسن علی ابوعبدالله تعددالزوجات بین العلم و الدین بیروت 1418/1997 ایران . قوانین و احکام مجموعة کامل قوانین و مقررات راجع به حمایت خانواده تألیف و تدوین غلامرضا حجتی اشرفی تهران 1378 ش جمال محمد فقی رسول باجوری المرأة فی الفکر الاسلامی عراق 1986 احمدمحمد بالیسانی نظرة الی المرأة و الرجل فی الاسلام بغداد 1406/1985 محمدسعید رمضان بوطی المرأة بین طغیان النظام الغربی و لطائف التشریع الربانی دمشق 1417/1996 احمدبن حسین بیهقی السنن الکبری چاپ یوسف عبدالرحمان مرعشلی بیروت 1406/1986 ابراهیم محمدحسن جمل تعددالزوجات فی الاسلام بیروت : دارالاعتصام ] بی تا. [ حرعاملی محسن حکیم مستمسک العروة الوثقی چاپ افست قم 1404 ویلیام جیمز دورانت تاریخ تمدن ج 1: مشرق زمین گاهوارة تمدن ترجمة احمد آرام تهران 1365 ش محمد رشیدرضا تفسیر القرآن الحکیم الشهیر

بتفسیر المنار [ تقریرات درس ] شیخ محمد عبده ج 4 مصر 1373 محبوبه رضایی «تحلیلی از آیات تعدد زوجات » در حریت و حقوق زن در اسلام تهران : میلاد 1357 ش وهبه مصطفی زحیلی الفقه الاسلامی و ادلته دمشق 1409/1989 زمخشری حسن صدر حقوق زن در اسلام و اروپا تهران 1342 ش حسین صفائی و اسدالله امامی حقوق خانواده ج 1: نکاح و انحلال آن ( فسخ و طلاق ) تهران 1378 ش صلاح عبدالغنی محمد وسائل الاسلام فی المحافظة علی الحیاة الزوجیة مصر 1418/ 1998 محمدحسین طباطبائی تعدد زوجات و مقام زن در اسلام قم : آزادی ] بی تا. [ همو المیزان فی تفسیرالقرآن بیروت 1390ـ1394/ 1971ـ1974 طبرسی عبدالغنی عبود الاسرة المسلمة و الاسرة المعاصرة قاهره 1979 علی غروی تبریزی التنقیح فی شرح العروة الوثقی تقریرات درس آیة الله خوئی قم : مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی ] بی تا. [ محمدبن عمر فخررازی التفسیر الکبیر قاهره ] بی تا. [ چاپ افست تهران ] بی تا. [ محمدبن احمد قرطبی الجامع لاحکام القرآن بیروت 1405/1985 احمد کبیسی فلسفة نظام الاسرة فی الاسلام بغداد 1410/1990 گوستاو لوبون تمدن اسلام و عرب ترجمة هاشم حسینی تهران 1364 ش علی بن حسام الدین متقی کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال چاپ صفوة سقا حلب 1389ـ1397/ 1969ـ1977 محمود عبدالحمید محمد حقوق المرأة بین الاسلام والدیانات الاخری قاهره 1411/1990 محمدمحمد مدنی «رأی جدید فی تعددالزوجات » رسالة الاسلام سال 10 ش 4 (ربیع الاول 1378) مرتضی مطهری نظام حقوق زن در اسلام قم 1359 ش حسین مهرپور مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی مبانی فقهی و موازین بین المللی تهران 1379 ش محمدحسن بن باقر نجفی جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام ج 30 چاپ محمود قوچانی و ابراهیم میانجی بیروت 1981 یحیی بن شرف نووی صحیح مسلم بشرح النووی چاپ محمد محمد عبداللطیف بیروت ] بی تا. [ علی عبدالواحد وافی بیت الطاعة و تعددالزوجات و الطلاق فی الاسلام قاهره 1960.

تعدد زوجات در ایرانایران در زمان ساسانیانتاریخ اجتماعى ایران

تست کارآیی بویلر

10 کد PTC شامل دستورالعملهایی به منظور تست واحدهای مولد بخاری می‌باشد این واحد ترکیبی از وسایلی هستند که برای آزاد سازی و بازیابی حرارت به همراه وسایل انتقال حرارت به یک سیال عامل استفاده گردیده تا بدینوسیله بتوان از حرارت آزاد شده استفاده نمود واحد مورد نظر این کد ممکن است شامل تجهیزات بویلر، کوره، سوپر هیتر، ری هیتر، اکونومایزر، گرمکن هوا (ایرهی

دسته بندی	برنامه نویسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	2441 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	240

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه 4

هدف و حوزه دید 8

علائم و تعاریف آنها 19

اصول راهنما 27

محاسبه راندمان توسط روش ورودی – خروجی 43

محاسبه راندمان به کمک روش تلفات حرارتی 59

تلفات خاکستر و تشعشعات 77

اطلاعات متفرقه 81

راندمان با روش ورودی – خروجی 90

فصل دوم: چگونه می توان راندمان بویلر را افزایش داد

فهرست مطالب

عنوان صفحه

1-3- مقدمه: 156

2-3- احتراق: 157

3-3- روش های افزایش راندمان بدون صرف هزینه 160

اثر هوای اضافی روی راندمان در ارتباط با متغیرهای دیگر: 173

تاثیر هوای اضافی بر روی خوردگی سطوح: 174

2-3-3- کاهش دمای دود خروجی 180

4-3- افزایش راندمان با صرف هزینه و سرمایه گذاری مجدد: 192

شاخصهای دیگر کارکرد 208

ضمیمه 213

1. 5- بدست آوردن وزن هوای خشک: 213

بخش (0)

مقدمه

1-0- کد PTC شامل دستورالعملهایی به منظور تست واحدهای مولد بخاری می‌باشد این واحد ترکیبی از وسایلی هستند که برای آزاد سازی و بازیابی حرارت به همراه وسایل انتقال حرارت به یک سیال عامل استفاده گردیده تا بدینوسیله بتوان از حرارت آزاد شده استفاده نمود واحد مورد نظر این کد ممکن است شامل تجهیزات بویلر، کوره، سوپر هیتر، ری هیتر، اکونومایزر، گرمکن هوا (ایرهیتر) و مشعل سوخت باشد. در صورتیکه حرارت جذب شده توسط اکونومایزر و گرمکن هوا به واحد برگردانده نشود نمی توان آنها را به عنوان بخشی از واحد در نظر گرفت. هدف از روشهای این تست دستیابی اطلاعاتی به منظور ایجاد معیارهای طراحی قسمت های مختلف یک مولد بخاری نمی باشد. کدهای تکمیلی PTC 4.2 و PTC 4.3 به ترتیب شامل تستهای تجهیزات پودر کننده و گرمکن هوا می باشند.

2-0- ما قصد داریم برای استفاده از این کد، آزمایش جامعی از کد مربوط را با دستورالعمل PTC 1 و سایر کدهای اشاره شده قبل از آغاز مراحل مقدماتی تستها، انجام دهیم. این بررسی به منظور اطمینان از یک روش تست کامل و مرتب می باشد زیرا این بررسی یک درک کلی از نیازمندیهای کدهای تست قدرت ASME را به کاربر می دهد و او می تواند به سرعت روابط بین کدهای مختلف را درک نماید. برای دستیابی به آخرین اصلاحات مربوط به این کدها و استفاده از آنها باید دقت کافی را مبذول داشت.

3-0- اگرچه بخش دوم این کد در ارتباط با نشانه ها و تعاریف مربوط به آنها در اجرای تست واحدهای مولد بخاری می باشند، کاربر بایستی به منظور بحث کاملتر برای مواردی که در پیش رو دارد به کد مربوط به تعاریف و مقادیر PTC 2 مراجعه نماید.

4-0- ضمائم مربوط به ابزار دقیق و وسایل PTC 19 که در اینجا به آنها اشاره شده بایستی بطور کامل مورد مطالعه قرار گیرند زیرا ارزش و اعتبار نتایج این تست به انتخاب ابزار و طریقه استفاده، کالیبراسیون و دقت قرائت آنها بستگی دارد.

1-4-0- سایر موارد بسیار مهم برای ارزش و اعتبار این تست عبارتند از تعیین دقیق مقدار ارزش حرارتی بالا و دیگر خواص سوخت مصرفی کد مناسب برای نوع سوخت و روش استاندارد ASTM مربوط به گرمای احتراق بایستی به دقت پیگیری گردد.

5-0- این کد بعنوان یک راهنما برای انجام کلیه تستهای مولد بخاری مورد نظر می‌باشد اما احتمالاً قادر نیست کاربر یک آزمایش را با اشکال گوناگون در طراحی‌های مختلف مولدهای بخاری به تفصیل شرح دهد. در هر صورت یک مهندس ذیصلاح بایستی واحد خاصی را که مرود نظر می باشد مطالعه نموده و رابطه آن را با بقیه سیکل سنجیده و دستورالعملهای تست را که از نظر کلی درست بوده و با مفاهیم این کد مطابقت دارد بهبود بخشد. مثالهای مربوط به طراحی های گوناگون در هنگام آماده سازی این کد، واحدهای مولد بخاری مادون بحرانی و مافوق بحرانی تک گذر و سیکل مضاعف می باشد.

چنین واحدهایی نیز در هنگام آماده سازی این کد در نظر گرفته شده و عقیده بر این است که قوانین مربوطه در تست این واحدهای بخاری نیز اقبل اجرا می باشد.

6-0- دستورالعملهای کلی که در این کد بیان شده است همچنین در تست گرمکن‌های آب تغذیه فشار قوی قابل اجرا هستند با این تفاوت که تعیین راندمان فقط توسط روش تلفات حرارتی که در بخش 5 توضیح داده شده است، بدست می آید. روش ورودی – خروجی در تعیین راندمان قابل قبول نمی باشد زیرا عدم دقت زیادی به علت وجود مقادیر غیر قابل تعیین بخار در خروجی و خطاهای کوچک اندازه گیری درجه حرارت میزان دبی حجمی زیاد وجود دارد. ظرفیت تست یا خروجی توسط راندمان و گرمای ورودی و یا توسط اندازه گیری مستقیم گرمای خروجی در صورتیکه دقت بالا لازم نباشد، قابل تعیین خواهد بود.

7-0- تست واحدهای اتمی و مولدهای بخاری سیکل ترکیبی در این کدها نمی باشد زیرا گسترش توسعه مولدها در زمان اصلاح این کدها انجام می گرفته در نتیجه توصیه های ویژه اضافه نگردیده است.

8-0- سیستمهای ابزار دقیق پیشرفته مانند ادوات الکترونیکی یا تکنیکهای اندازه‌گیری دبی جرمی، ممکن است با یک توافق دو جانبه به عنوان یک انتخاب برای ملزومات کد ابزار دقیق اجباری استفاده گردند چون کاربردهای این ابزارها دقت لازم برای این کد را نشان داده است.

بخش (1)

هدف و حوزه دید

01-1- هدف از این کد ایجاد روشهایی به منظور انجام تستهای عملکرد برای تعیین کمیات زیر می باشد:

1-01-1- راندمان

2-01-1- ظرفیت

3-01-1- مشخصات عملکرد دیگری نظیر دمای بخار، محدوده کنترل، دمای گاز خروجی، تلفات DRAFT، کاهش فشار بخار آب، هوا، وجود ناخالصی (ذرات) در بخار و نشتی هوا.

02-1- تعیین همه یا بخشی از خواص عملکردی فوق الذکر ممکن است به منظورهای دیگری نظیر آنچه که در زیر می آید ضروری باشد:

1-02-1- تطبیق دادن عملکرد واقعی با عملکرد ضمانت شده.

2-02-1- مقایسه موارد فوق الذکر با استاندارد عملیات (کارکرد)

3-02-1- مقایسه شرایط یا روشهای علمی مختلف

4-02-1- تعیین نحوه عملکرد بخشهای مختلف واحد مولد بخاری

5-02-1- مقایسه عملکرد واحد با انواع سوخت

6-02-1- تعیین تاثیر تغییرات تجهیزات بر روی دستگاهها

03-1- دستورالعملها و قوانین موجود در این کد در مورد دستگاه توصیف شده در بخش، بکار برده می شوند. تست وسایل کمکی توسط کدهای تست قدرت که مخصوص وسایل کمکی تعریف شده اند قابل اجرا می باشد.

04-1- دستورالعملهای ارائه شده دو روش در تست مولدهای بخاری را برای تعیین راندمان قابل قبول می داند. روش اول اندازه گیری مستقیم گرمای ورودی و خروجی است که از این به بعد روش ورودی – خروجی نامیده می شود و روش دوم اندازه‌گیری مستقیم تلفات حرارتی است که از این پس تلفات حرارتی گفته می شود در گزارشات هر تست روش بکار برده شده بایستی صریحاً ذکر گردد.

1-04-1- روش ورودی – خروجی نیاز به اندازه گیری دقیق مقدار و ارزش حرارتی بالای سوخت، فرضه های حرارتی و حرارت جذب شده توسط سیال یا سیالهای عامل دارد.

2-04-1- روش تلفات حرارتی نیاز به تعیین تلفات، قرضه های حرارتی و تجزیه و تحلیل نهایی و مقدار ارزش حرارتی بالای سوخت دارد.

به مقدار ایجاد ظرفیتی (خروجی) ک تلفات در آن رخ می دهد لازم است که ورودی یا خروجی اندازه گیری شوند.

3-04-1- در این کد همیشه ورودی به توسط گرمای شیمیایی سوخت (ارزش حرارتی بالای سوخت که در تجزیه و تحلیل های آزمایشگاهی تعیین شده است) به همراه قرضه های حرارتی اضافه شده به سیال یا سیالهای عامل، هوا، گاز و دیگر مدارات سیال که در محدوده مرزی نشان داده شده در شکل 1 را قطع می کند، گفته می‌شود.

محدوده مرزی شکل 1 شامل دستگاهی می باشد که در طراحی واحد مولد بخاری در نظر گرفته می شود. حرارت ورودی و خروجی به این محدوده مرزی در محاسبات راندمان مهم می باشند. وسایل خارج از این محدوده هنگامی در محاسبات وارد می‌گردند که یک منبع خارجی گرما استفاده گردد یا وقتیکه حرارت تغییر یافته به واحد مولد بخاری برگردانده نمی شود.

4-04-1- خروجی گرمای جذب شده توسط سیال یا سیالهای عامل تعریف شده است.

5-04-1- قرضه های حرارتی بعنوان مقدار حرارت اضافه شده به واحد مولد بخاری علاوه بر حرارت شیمیایی سوخت محترق شده تعریف گردیده است این قرضه های حرارتی شامل کمیاتی از قبیل گرمای محسوس سوخت (تابعی از گرمای ویژه و درجه حرارت اندازه گیری شده)، در هوای ورودی و در بخار اتمایزینگ شده، و همچنین گرمای حاصل از تغییر قدرت در پودر کننده، پمپ چرخش و فن اولیه هوا و فن چرخش مجدد (ری سیرکولیت).

6-04-1- برای درک بهتر از روابط بین ورودی، خروجی، قرضه های حرارتی و تلفات به شکل 2 مراجعه شود.

05-1- ظرفیت مولدهای بخاری بصورت تبخیر واقعی وزن بخار تحویلی بر حسب پوند در ساعت یا مقدار BTU بر ساعت جذب شده توسط سیال یا سیالهای عامل تعریف می گردد. ظرفیت گرمکن های آب داغ بصورت حرارت جذب شده توسط آب و گرمای بخاری که ممکن است تولید شود بر حسب BTU بر ساعت تعریف گردیده‌اند.

06-1- در این کد راندمان واحد مولد بخاری براساس راندمان ناخالص تعیین می‌گردد و این راندمان عبارت از نسبت گرمای جذب شده توسط سیال یا سیالهای عامل به گرمای ورودی تعریف شده در بخش 3-04-1 می باشد. این تعریف گرمای معادل در قدرت لازم دستگاه های کمکی خارج از محدوده شکل 1 را در بر نمی گیرد.

1-06-1- راندمان بر طبق دو روش گفته شده توسط معادلات زیر بیان گردیده است:

- روش ورودی – خروجی:

= (درصد) راندمان

100 × =

	(100 × ( تلفات حرارتی ) – 100 = (درصد) راندمان قرضه های حرارتی + حرارت سوخت

07-1- به منظور انجام تست راندمان ساده شده فقط حرارت شیمیایی سوخت در ورودی را به عنوان ورودی و تلفات بزرگ را در نظر می گیرند. اطلاعات و روشهای محاسبات در گزارش تست ASME برای تست راندمان ساده شده نیز استفاده می‌گردند. (توجه: این فرمهای گزارش از طریق تست سفارشات ASME در فرم PAD قابل دستیابی می باشند.) اگرچه استفاده از روشهای تست ساده شده توصیه نمی گردد اما در روشهای تست اندازه گیری مختلف واحدهای بخاری و همچنین براساس تستهای مولدهای بخاری صنعتی و حرارتی کوچک به این نتیجه رسیده اند که تست ساده شده تنها تقریب عملی خواهد بود. اگرچه روشهای تست ساده شده از تلفات کوچک قرضه های حرارتی صرف نظر می نماید اما این روشها برای بدست آوردن اقلام اصلی همانند روش ذکر شده در کد تست PTC 4.1 برای واحدهای مولد بخاری خواهد بود. بنابراین محتویات این کد بایستی قبل از اجرای تست قرائت و بخوبی درک گردد.

اگر تلفات حرارتی به منظور جبران تغییرات در سوخت یا درجه حرارت هوای ورودی تنظیم گردد، این مسئله می تواند در رسیدن به ضمانت راندمان کمک نماید در این مورد روش لازم در بخش 7 ارائه شده است، اصلاحات در مورد شرایط استاندارد یا ضمانت کد باید مورد دقت قرار گرفته و دنبال شود.

08-1- تنظیم نتایج تست که شامل تاثیر حرارت معادل در قدرت وسایل کمکی برای تعیین راندمان خالص می باشد مورد نظر این کد نبوده است. روش بدست آوردن راندمان خالص در بخش 2-6 داده شده است.

09-1- هر دو روش ورودی – خروجی و تلفات حرارتی در مولدهای بخاری با هر نوع سوخت جامد یا مایع یا گاز قابل اجرا می باشند.

1-09-1- این کد در صورتیکه هنگام انجام تست فقط یک نوع سوخت استفاده می‌گردد قابل اجرا خواهد بود.

2-09-1- در صورتیکه تست در زمان استفاده از ترکیب سوختها در مولد بخاری انجام می گردد ضروری است که روشهای تست و محاسبات براساس اصول راهنما مفاد کلی این کد انجام پذیرد. برای کمک به حل این مشکل پیشنهاد می گردد که کتاب (محاسبات احتراق برای سوختهای چندگانه جلد

AVG.SB ASME TRANSACTIONS 78

«COMBUSTION CALCUIATIONS FOR MULTIPLE FUELS» مراجعه نمائید.

10-1- تعیین اطلاعات یک تحقیق یا بررسی خاص و یا اطلاعات ویژه دیگری در این کد وجود ندارد.

11-1- توصیه می گردد که گزارش آماده شده برای هر تست یا تست خلاصه شده و یا تست کامل در بر گیرنده تمامی جزئیات شرایطی است که تست تحت آنها ایجاد گردیده از قبیل ضبط روشهای تست و همه اطلاعات، تا بدینوسیله منظور از تست انجام شده مشخص گردد.

بخش (2)

علائم و تعاریف آنها

1-2- زیرنویسهای عددی، دیاگرام یک واحد بخاری (شکل 1) به منظور راهنمایی برای زیرنویسهای عددی بکار برده شده است از این راهنما به منظور تعیین محل اشاره شده استفاده می گردد. واحدهای بزرگ شامل همه تجهیزات نشان داده شده در شکل 1 می باشند. واحدهای صنعتی و تجاری کوچک جزئیات کمتری دارند. اگرچه تجهیزات گفته شده ممکن است دقیقاً در موقعیت نمایش داده شده در شکل قرار نگرفته باشند اما توضیحات عددی که در دیاگرام خطی داده شده با ارزش و سودمند می باشند.

1-1-2- در علائم شیمیایی زیر نویسهای عددی مربوط به تعداد اتم ها بوده و راهنمای دیاگرام نمی باشند. استانداردهای شیمیایی در این کد استفاده گردیده و همگی شناخته شده بوده و نیازی توضیح ندارد.

2-1-2- در هنگام محاسبه راندمان خالص که در بخش 2-6 عنوان شده تعیین بعضی از مقادیر که در شکل 1 نشان داده نشده ضروری خواهد بود. این مقادیر زیرنویسهای بالاتری نسبت به زیرنویسهای شکل 1 خواهد داشت.

2-2- علائم: یک لیست از علائم برای استفاده در محاسبات در پایان این بخش ضمیمه شده است. علائم شیمیایی دربعضی مواردبعنوان زیرنویس بکاربرده شده‌اند.

1-2-2- چون مقادیر و نقاط استفاده شده در محاسبات و کد بسیار زیاد می باشند استفاده از یک زیرنویس به تنهایی غیر عملی می باشد، بنابراین هم حروف هم اعداد بعنوان زیرنویس استفاده می گردد. اعداد بعد از حروف قرار می گیرند برای مثال Wse32 این علامت به معنای وزن (W) بر حسب پوند S به معنای بخار (STEAM) و E زمان سپری شده (ELAPSED TIME) می باشد پس Wse32 یعنی وزن بخار در هر ساعت در محل 32 شکل 1 (خروجی سوپر هیتر)

3-2- تست و اجراء: در طی این کد دقت «تست» فقط به بررسی کامل و لغت «اجراء» به بخش فرعی از آن گفته می شود. یک اجرا شامل یک مجموعه کامل از مشاهدات در یک دوره زمانی با ثابت نگه داشتن یک یا چند متغیر مستقل می باشند.

بخش (3)

اصول راهنما

01-3- اقلامی که در مورد آنها بایستی به توافق رسید. به منظور دستیابی به اهداف تست گروههای علاقمند باید بر روی اقلام مربوطه زیر توافق داشته باشند.

01-01-3- تعیین راندمان نا خالص – در بخش 06-1 عنوان شده است.

1-01-01-3- روش کلی – تلفات حرارتی یا ورودی – خروجی .

2-01-01-3- قرضه های حرارتی مورد نظر اندازه گیری .

3-01-01-3- قرضه های حرارتی که نباید اندازه گیری شوند تعیین شوند.

4-01-01-3- تلفات حرارتی مورد نظر اندازه گیری.

5-01-01-3- تلفات حرارتی که نباید اندازه گیری شوند ومشخص شوند.

6-01-01-3- انحراف مجاز در راندمان بین دو اندازه گیری .

02-01-3- ظرفیت یا خروجی – در بخش 05 – 1 تعریف شده است .

03-01-3- مشخصات عملی مربوطه دیگر – به بخش 8 مراجعه شده است .

04-01-3- تعیین میزان تاثیر همه گونه شرایط عملی و عملکردی بر روی تست .

05-01-3- انتخاب افرادی که مسئول اجرای تست می باشند.

06-01-3- ایجاد نمودن شرایط عملی قابل قبول ، تعداد نقاط بار، دوره زمانی اجرا، معیارهای رد(عدم قبول) اجرای تست و روشها که بایستی در طی تست دنبال شود.

07-01-3- پاکیزگی واحد در ابتدای تست و چگونگی حفظ واحد در طی تست، به بخش 2-04-3 مراجعه نمائید.

08-01-3- نشتی واقعی هوا که در ابتدای تست یا در طی تست باید دنبال گردد.

09-01-3- مراجع مربوط به خواص ترمودینامکی استفاده شده مراجعی مانند کتاب (THERMODYNAMIC PROPERTIES OF STEAM)

(خواص ترمودینامکی بخار) نوشته KEENAN KEYES و کتاب
ASME SUPPLEMENT THERETO (VAPOR CHARTS) نمودارهای بخار نوشته ELLENWOOD AND MACKEY قابل قبول می باشند.

10-01-3- سوخت مورد استفاده روش بدست آوردن نمونه سوخت ای که بایستی محترق گردد و آزمایشگاهی که تجزیه و تحلیل در آن انجام می گیرد .

تست کارآیی بویلرتلفات خاکستر و تشعشعاتراندمان با روش ورودی – خروجی

ترانسفور ماتور قدرت گازی GIS - ایمنی درانتقال

در سالهای اخیر افزایش روز افزون مصرف انرژی الکتریکی ، گسترش شبکه های توزیع و فوق توزیع را در شهرها و مناطق صنعتی اجتناب ناپذیر نموده است با توجه به اینکه کمبود فضا و لزوم همسازی با محیط از یک طرف و جلوگیری از آثار آلودگی های مختلف از طرف دیگر پستهای گازی روز به روز کاربرد پیشتری می یابند ولی با این وجود به علت مسائل فنی موجود تاکنون ترانسفورماتوره

دسته بندی	برنامه نویسی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	36 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	51

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

فهرست مطالب

خلاصه گزارش 1

مقدمه 2

ویزگی ها و موارد قابل توجه ترانسفورماتورهای گازی 3

ساختمان و اصول طراحی ترانسفورماتورهای گازی 7

متعلقات ترانسفورماتور 11

سیستم حفاظتی 15

مفاهیم ایمنی 21

اصول و روشهای ایمنی 24

حوادث ناشی از کار 27

اصول ایمنی در الکتریسیته 29

آشنایی با مختصات آتش سوزی 30

دستور العمل کنترل موارد ایمنی در پستهای انتقال نیرو 36

آمار حوادث در پست فریمان 41

فهرست منابع 42

مقدمه :

در سالهای اخیر افزایش روز افزون مصرف انرژی الکتریکی ، گسترش شبکه های توزیع و فوق توزیع را در شهرها و مناطق صنعتی اجتناب ناپذیر نموده است با توجه به اینکه کمبود فضا و لزوم همسازی با محیط از یک طرف و جلوگیری از آثار آلودگی های مختلف از طرف دیگر پستهای گازی روز به روز کاربرد پیشتری می یابند ولی با این وجود به علت مسائل فنی موجود تاکنون ترانسفورماتورهای این پستها از نوع روغنی بوده و به منظور کنترل دامنة آتش سوزی احتمالی و مسائل مربوط به سیستم خنک کنندگی عمدتا در فضای باز نصب می شوند ولی اخیرا گاز sf6 نیز در طراحی و ساخت ترانسفورماتورهای با قدرت بالا مورد توجه قرار گرفته است و نسل جدیدی از ترانسفورماتورها را با عنوان ترانسفورماتورهای گازی مطرح نموده که در این جزوه مورد بررسی قرار می گیرد.

ویژگیها و موارد قابل توجه ترانسفورماتورهای گازی :

الف- از آنجا که گاز sf6در این ترانسفورماتورها جانشین روغن شده ، غیر قابل احتراق و انفجار بوده لذا در صورت بروز عیبهای متداول در ترانسفورماتور احتمال بروز آتش سوزی وجود ندارد لذا این ترانسفورماتورها برای کاربرد در فضاهای سر پوشیده بسیار مناسب می باشند و در هر صورت برای این ترانسفورماتورها ضرورت تعبیه سیستمهای اتوماتیک اطفاء حریق که بسیار گران و هزینه بردار می باشند وجود ندارد.

ب- با توجه به پایداری شیمیایی کامل گاز sf6 و عدم تاثیر شرایط محیطی بر روی عایق ترانسفورماتور در اثر ایزوله بودن کامل نسبت ب هوای محیط (نداشتن کنسرواتور) و پایداری حرارتی بالای این گاز امکان بروز عیب در این ترانسفورماتور به حداقل ممکن کاهش یافته و از آنجا این ترانسفورماتورها معمولا در پستهای با سوئیچگیرهای گازی مورد استفاده قرار می گیرند و ارتباط ترانسفورماتور با سوئیچگیرهای مربوطه از طریزق لوله های گازی ( GIB ) انجام می گیرد لذا امکان ایجاد اتصال کوتاه نیز در نزدیکی ترانسفورماتور به حداقل می رسد و لذا در مجموع قابلیت اطمینان سیستم به حداکثر می رسد.

ج- از انجاییکه این ترانسفورماتور به صورت کامل آب بندی بوده و قسمت اکتیو در داخل محفظه فلزی قرار دارد و حداقل دریچه برای بازدید و یا تعمیر در طرح ان در نظر گرفته می شود و با هوای محیط هیچ گونه ارتباطی ندارد لذا برای مناطق با آلودگی و رطوبت بالا مناسب می باشند.

د- انتقال صدا در گاز SF6کمتر از روغن و یا هوا بوده و لذا مقدار صدای ترانسفورماتورهای گازی نسبت به روغنی کمتر می باشد.

ه-گازSF6 به خاطر الکترونگاتیو بودن (جذب الکترونهای آزاد) از خاصیت عایقی خوبی برخوردار می باشد و به خاطر ویژگی خاص این گاز در مقابل اضافه ولتاژهای سوئیچینگ یا صاعقه طراحی ترانسفورماتور از نظر عایقی با اطمینان بالاتری صورت می گیرد.

و- مشخصات الکتریکی ترانسفورماتورهای گازی نظیر جریان بی باری و تلفات با نوع روغنی یکسان بوده ولی مقدار امپدانس این ترانسفورماتورها نسبت به نوع گازی کمی بیشتر از نوع روغنی به خاطر فواصل بیشتر بین سیم پیچها می باشد البته این پارامتر به سهولت قابل کنترل می باشد.

ز- با توجه به اینکه این ترانسفورماتور ها به صورت کاملا آب بندی شده حمل می شوند. لذا عملیات نصب و راه اندازی به علت عدم نیاز به پروسس خشک کردن و روغن زدن بسیار راحت تر بوده و در مقایسه با نوع روغنی به زمان کمتری نیاز می باشد. تعمیرات و بازدیدهای دوره ای در حین بره برداری نیز خیلی بندرت ضرورت پیدا می کند اما در صورت نیاز به بازدید داخلی از ترانسفورماتور بایستی توجه داشت که اگر چه گاز SF6سمی نمی باشد ولی چون وزن مخصوص آن بیشتر از هواست، در داخل تانک باقی مانده و ضروری است که قبل از وارد شدن به داخل تانک مقدار اکسیژن کنترل شده و در صورت لزوم اکسیژن نیز تزریق گردد.

ح- هدایت حرارتی گازSF6 اگر چه از هوا بیشتر می باشد ولی در مقایسه با روغن پایین تر بوده و لذا برای انتقال حرارت ناشی از تلفات ترانسفورماتور بایستی دقت لازم در طراحی سیستم خنک کنندگی صورت پذیرد و اصولا سیستمهای خنک کنندگی این نوع ترانسفورماتورها پیچیده تر از ترانسفورماتورهای روغنی می باشد.

ط- در این نوع ترانسفورماتورها امکان نشتی تدریجی گاز در حین بهره برداری وجودا داشته که به سهولت نوع روغنی نیز قابل رویت نمی باشد لذا بایستی طوری طراحی شوند که در صورت افت فشار گاز از نظر عایقی مشکل خاصی بوجود نیامده و ضمنا از انجا که افت فشار گاز به خاطر کاهش دانسیته ان درجه حرارت سیم پیچها را نیز افزایش می دهد لذا بایستی در چنین صورتی بار ترانسفورماتور نیز متناسبا کاهش داده شود که میزان ان بستگی به طرح سیستم خنک کننده دارد.

نمودارهای (1-9-2 )یک نمونه از تغییریات درجه حرارت سیم پیچی ترانسفورماتورها را نسبت به تغییر فشار گاز و بار ترانسفورماتور در دو حالت سیستم خنک کنندگی طبیعی و اجباری نشان می دهد.

2-9-2) ساختمان و اصول طراحی ترانسفورماتورهای گازی:

الف) سیم پیچی ها و عایقهای مربوطه : با توجه به اینکه مواد عایقی کاغذی مقاومت کافی را در مقابل عبور هوا و یا گاز ندارند عایق مناسبی در محیط گاز نمی باشند و به همین دلیل از عایقهای دیگری ماند فیلم پلی استر برای عایق کاری هادی های سیم پیچها استفاده می گردد و برای کنترل میدان الکتریکی و عایق بندی بین سیم پیچها و هر سیم پیچی با زمین کاربرد شیلدهای موسوم بهElectric field relaxing shield نیز ضروری می باشد.

ضمنا برای حفاظت بهتر ترانسفورماتور در مقابل اضافه ولتاژهای صاعقه و توزیع یکنواخت بتر این اضافه ولتاژ از سیم پیچی های موسوم به (High series capacitance)Hiser Cap برای سیم پیچی های فشار قوی که ظرفیت خازنی بین حلقه ها افزایش می دهد استفاده می شود.شکل (2-9-2 ) این نوع سیم پیچی را در مقایسه با نوع دیسکی نمایش می دهد

از آنجا که توزیع اولیه ولتاژ ضربه ای بوسیلة نسبت کاسیتانس سری و کاپاسیتانس با زمین تعیین می گردد با افزایش کاپاسیتانس سری این توزیع خطی تر می گردد و لذا نوسان ولتاژ اولیه کنترل شده و سیم پیچی در مقابل چنین اضافه ولتاژهایی مقاومتر می گردد. ضمنا تحقیقات اخیر پیشنهاد استفاده از سیم پیچهای ورقه ای از جنس آلومینیم را نیز مطرح ساخته است.

ب)هسته:هسته این ترانسفورماتورها مانند رانسفورماتورهای روغنی از ورقه های آهن سیلیس دارا ولی با کیفیت بسیار بالا تشکیل می گردد که با روش adhesiveو بدون استفاده از هر گونه سوراخ و یا پیچ بهم متصل می گردند. در ترانسفورماتورهای با قدرت بالا برای خنک کردن هسته علاوه بر استفاده از داکت های عبور گاز در اطراف هسته در داخل هسته نیز چنین داکت هایی پیش بینی می گردد.

ج) تانک: با توجه به اینکه فشار گاز داخل تانک معمولا در فشار kg/cm2 1 و در درجه حرارت C°20 درجه تنظیم می گردد و این فشار در درجه حرارت حداکثر کار ممکن است تا حدود kg/cm2 6/1 برسد. و علاوه بر آن سوپاپ تخلیه فشاری که معمولا در فشار 2 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع عمل می نماید نیز روی تانک نب می گردد. بنابراین احتیاجی نیست که تانک ترانفسورماتور مشخصات مورد نظر را برای محفظه های تحت فشار مطابق کلاس دو طبقه استاندارد تاسیسات تحت فشار دارا باشد. ولی به منظور رعایت کامل مسائل ایمنی بایستی تانک طوری طراحی گردد که فشارهای kg/cm2 5/2 را تحمل نموده و آزمایش نشتی گاز نیز با استفاده از اشکار سازهایی از قبیل گاز هلیوم و غیره انجام گیرد.

د) سیستم خنک کنندگی: گاز SF6 همانطور که گفته شده به عنوان یک مادة خنک کننده و یا انتقال دهندة حرارت از هوا خیلی بهتر است. ولی به خوبی روغن نمی باشد اما می توان با افزایش سرعت جریان گاز و در نتیجه افزایش خاصیت انتقال حرارت این مشخصه گاز را نیز تا حد روغن افزایش داد این کار به کمک انتخاب سیستم خنک کنده پیچیده ای مطابق شکل (2-9-2 ب )انجام می گیرد.

در این سیستم همانطوریکه ملاحظه می شود گاز به عنوان ماده منتقل کننده حرارت توسط پمپ های وزش گاز که در بین لوله ارتباطی تانک به مبدل حرارتی نصب می گردد به داخل قسمتی موسوم به Wind box که در زیر قسمت اکتیو قرار دارد فرستاده می شود و از انجا این گاز با فشار به داخل سیم پیچهای فشار قوی – فشار قوی – فشار ضعیف و هسته ارسال می گردد. معمولا کانالهای گاز نیز در داخل سیم پیچها تعبیه می گردد تا گاز به صورت زیگزاگ در داخل سیم پیچ هدایت شده و به این ترتیب هدایت حرارتی بهتری صورت می پذیرد.

خنک کننده ها در این ترانسفورماتورها از نوع مبدلهای حرارتی (Cross Flow Type ) می باشد که از لوله های آلومینیم ساخته می شود و هدایت حرارتی بسیار بالائی دارد. اخیرا تحقیقاتی وسیع به منظور کاهش ابعاد سیستم خنک کنندگی و پایین آوردن تلفات ترانسفورماتور در قدرتهای بالا (در حدود 300 مگاولت آمپر ) انجام گردیده که نتایج آن منجر به ارائه تکنیک جددی در طراحی ترانسفورماتورها با استفاده از سیستم خنک کنندگی با ماده واسطه کاملا جدا از گاز گردیده که موسوم به ترانسفورماتورهای (s/sGIT) Separate Cooling – Cooling – Sheet Winding GIT) می باشند.

در این طرح جدید ماده خنک کننده (پرفلوئورکربن (F4C می باشد. و از داخل لوله های عایق (لوله های قابل ارتجاع از جنس تفلون) که از داخل سیم پیچها و هسته عبور می نمایند و به پانلهای مبدل حرارتی اتصال می یابند عبور کرده و باعث خنک شدن ترانسفورماتور می گردد. نوع سیم پیچی در این طرح بجای هادیهای معمولی از نوع ورقه های آل ومینیم با عایق فیلم پولیمر بوده که دارای کاپاسیتانس سری بالائی نیز می باشد و قابلیت انتقال حرارتی بالایی دارد. شکل (2-9-2 ج)شمایی از این طرح را نشان می دهد.

متعلقات ترانسفورماتور:

الف) بوشینگها : طرف ولتا= بالای ترانسفورماتورها مستقیما می توانند به یک تاسیسات پست گازی عایق شده با گاز متصل بشوند ولی از آنجا که فشار گاز داخل ترانسفورماتور با پست یکسان نبوده و از طرف دیگر جدا بودن گازها در دو مجموعه از نظر قابلیت اطمینان ضرورت دارد لذا بایستی از بوشیگهای گاز به گاز (Gas to Gas) استفاده نمود و در چنین صورتی ترانسفورماتورهای جریان بوشینگی نیز می توانند روی آن نصب گردند. در طرف ولتاژ پایین در صورت کم بودن ولتاژ اتصال معمولا از طریق بوشینگهای خشک و از طریق کابل مناسب می باشد اما در صورت بالا بودن ولتاژ این اتصال نیز مشابه روش فوق انجام می گیرد.

ب) تپ چنجر: تپ چنجرهای این ترانسفورماتورها اگر از نوع Off Load باشد معمولا با نوع مورد استفاده در ترانسفورماتورهای روغنی تفاوتی ندارد ولی اگر تپ چنجر On load مد نظر باشد بایستی از تپ چنجرهای نوع خلاء Vacum Switch Type استفاده شود.

ج) اندازه گیری درجه حرارت گاز : یک آشکار ساز حرارتی در قسمت بالای تانک نصب می گردد تا از طریق یک نشان دهنده عقربه ای که به یک کنتاکت هشدار دهنده نیز مجهز می باشد درجه حرارت گاز را نشان می دهد.

د) گیج فشار گاز : یک گیج فشار سنج نیز بارنج مناسب (معمولا از 1- تا 3+ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع) که قادر به اندازه گیری فشار می باشد روی تانک نصب می گردد. این گیج بایستی به یک کنتاکت هشدار دهنده مجهز باشد که در فشار بیش از حد قابل انتظار 7/1 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع تحریک گردد.

ه) سوپاپ تخلیه فشار : یک سوپاپ تخلیه فشار از نوع Self Reset نیز به منظور حفاظت ترانسفورماتور در مقابل اضافه فشارهای داخلی بایستی در طرح در نظر گرفته شود. این سوپاپ معمولا در فشار 2 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع بایستی عمل نموده و پس از تخلیه گاز به میزان لازم و کاهش فشار در حد مزبور مجددا به حالت بسته درآید تا از خروج گاز اضافی جلوگیری به عمل آید. این دستگاه نیز مجهز به کنتاکت لازم جهت قطع ترانسفورماتور در صورت عملکرد مجهز می باشد.

و) سوئیچ حساس به فشار – حرارت : خاصیت عایقی و خنک کنندگی گاز SF6 به دانسیته گاز بستگی دارد و از آنجا که دانسیته گاز نیز به فشار و درجه حرارت گاز وابسته است یک سوئیچ فشاری که براساس فشار – درجه حرارت عمل می نماند بایستی روی ترانسفورماتور نصب گردد تا هر نوع نشتی گاز کشف گردد. معمولا این مدار عمل کننده در صورتیکه فشار گاز در 20 درجه سانتیگراد از 8/0 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع کمتر شود عمل می نماید و طبعا به تناسب در حرارتهای بالاتر نیز در فشارهای بالاتری عمل می نماید.

ز) شیرهای مربوط به خنک کننده ها: شیرهای پروانه ای (Gastght) در ورودی و خروجی هر خنک کننده می بایستی تعبیه گرد تا بتوان هر خنک کننده را برای تعمبیر و بازدید از مدار خارج نمود.

ح) نشان دهندة جریان گاز: توقف جریان گاز بهر دلیلی از قبیل اشکال روی وزنده های گاز ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد مجاز ترانسفورماتورها گردد و بنابراین لازم است جریان عادی گاز تحت کنترل باشد که این کار از طریق نشان دهنده جریان گاز با کنتاکت هشدار دهنده در هر لوله ارتباطی سیستم خنک کننده انجام می شود.

ط) ماده جذب کننده : یک ماده جذب کننده نیز بایستی در ترانسفورماتور در نظر گرفته شود تا هر گونه رطوبت در گاز و گازهای تجزیه شده در گاز SF6 را جذب نماید. اگر چه ایجاد گازهای تجزیه شده در ترانسفورماتورهای گازی بسیار نادر است زیرا معمولا قوسهای الکرتیکی آنطور که در کلیدهای فشار قوی ایجاد می شود در ترانسفورماتور وجود ندارد، و علاوه بر ان در داخل ترانسفورماتور شکل الکترودها بنحوی است که تقریبا عاری از کرونا می باشد و ضمنا رطوبت نیز بسیار کم می باشد ولی بهر حال برای ایمنی بیشتر و جلوگیری از پیری عایق در اثر وجود رطوبت و گازهای تجزیه شده کاربرد این ماده ضروری است. معمولا ماده جذب کننده با مبنای زئولیت (Zeolit Based) بسیار مناسب می باشد.

4-9-2) سیستم حفاظتی:

لاوه بر سیستمهای حفاظتی که برای ترانسفورماتورهای قدرت مورد استفاده قرار می گیرند وسائل حفاظتی زیر نیز بایستی در این ترانسفورماتورها در نظر گرفته شوند:

- حرارت سنجی گاز که معمولا در درجه حرارت 85 به بالا مدار آلارم را تحریک می کند

- گیج فشار سنج که معمولا در فشار حدود 7/1 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع بایستی مدار آلارم را تحرک نماید.

- سوئیچ حساس به فشار – حرارت که معمولا براساس منحنی فشار – درجه حرارت عمل می کند و مدار آلارم را در فشاری معادل فشار 8/0 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع در 20 درجه سانتیگراد تحریک می نماید.

- سوپاپ تخلیه فشار که معمولا در فشارهای 2 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع عمل می نماید و باعث قطع ترانسفورماتور نیز می گردد. علاوه بر موارد فوق معمولا از سیستمهای حفاظتی مناسب تری جهت سیستم خنک کنندگی از قبیل نشان دهنده جریان گاز رله های حرارتی برای پنکه ها و پمپ های گاز و همچنین رله های جریان زیاد در مدار تغذیه استفاده می شود.

حال در اینجا به یک نمونه از ترانسفورماتور های ولتاژ مغناطیسی مدل B212 ساخت کارخانة انرژی اسپرچر اشاره می کنیم که مطابق شکلهای (4-9-2الف)و (4-9-2ب)هسته ای از جنس آهن (7) دارد و با سیم پیچهای ثانویه (8) که نزدیک به هسته قرار گفته اند و سیم پیچ اولیه (9) در اطراف این هسته قرار دارد. صفحه محافظ سیم پیچ اولیه (10) به ترمینال ولتاژ بالا متصل می شود. عایق اولیه ، ورقه اشباع شده با گاز SF6 است. ترمینال ولتاژ بالا (11) ترانسفورماتور را به پست متصل می کند. سیم پیچ های ثانویه به یک جعبه ترمینال (2) برای اتصال به کابلهای خارجی سیم کشی می شوند. یک سرپوش (4) ، پوسته اطراف قسمتهای فعال (6) را به شکل یک کپسول گاز بطور کامل با چگالی سنج (3) و یک صفحه انفجاری محافظ فشار بالا (1) می بندد.

جذب کننده رطوبت (5) گاز را خشک نگه می دارد. ترانسفورماتورهای ولتاژ کپسولی تا 300 کیلو ولت به بالا تقریبا کاپاسیتیو می باشد. عایق اصلی ترانسفورماتور ولتاژ صمغ مصنوعی (آرالدیت) است و طوری در کپسول آلومینیمی قرار گرفته که می توا آنرا در روی کپسول سرکابل یا در کنار کپسول دیژنکتور و در هر قسمت دیگری از تاسیسات نصب کرد. در ترانسفورماتورهای ولتاژ از نوع کاپاسیتیو، هسته و سیم پیچ های نوع مغناطیسی با یک خازن ولتاژ بالا جایگزین می شوند. تقویت کننده های استاتیکی ارتباط صحیح خروجی با دستگاههای اندازه گیری و حفاظت را تضمین می کند.

ترانسفور ماتور قدرت گازی GIS ایمنی درانتقالحوادث ناشی از کارمتعلقات ترانسفورماتور

تحولات زیستی محیطی

اساسی ترین امر در تبیین مساله پژوهش ، فرایند تئوری سازی وسپس آزمون آن است که درواقع تحقیق را از 2 بعد نظری وعملی بهره مند می سازد البته تدوین نظری تحقیق، مسلتزم آگاهی از روند شکل گیری مساله، شناخت ابعاد گوناگون آن وسپس مطالعه آراء ونظراتی است که به صورتی عام یا خاص در خصوص موضوع تحقیق بیان شده است تا درپرتو این عمل، زاویه دیدی که محقق مصمم است بر

دسته بندی	محیط زیست
فرمت فایل	doc
حجم فایل	59 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	93

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

مقدمه

اساسی ترین امر در تبیین مساله پژوهش ، فرایند تئوری سازی وسپس آزمون آن است که درواقع تحقیق را از 2 بعد نظری وعملی بهره مند می سازد. البته تد.وین نظری تحقیق، مسلتزم آگاهی از روند شکل گیری مساله، شناخت ابعاد گوناگون آن وسپس مطالعه آراء ونظراتی است که به صورتی عام یا خاص در خصوص موضوع تحقیق بیان شده است تا درپرتو این عمل، زاویه دیدی که محقق مصمم است بر آن اساس به واقعیت نظر افکند و به مساله اجتماعی پاسخ دهد آشکار گردد، تا بدین سان محقق بتواند پاسخ های احتمالی تحقیق ومتغیرهای گوناگون آن را تنظیم وسپس آزمون نماید.

در تحقیق حاضر، ابتدا تاریخچه موضوع در جهان و ایران مرور خواهد شد. سپس به منظور تبیین مساله مورد نظر، لازم است شناختی از نظام اجتماعی شهر ملارد صورت پذیرد که دراین خصوص ،جامعه مذکور بر اساس پنج مولفه جغرافیایی،اقتصادی،جمعیتی، فرهنگی ومدیریتی مورد مطالعه قرار می گیرد آگاه آراء و نظرات در سه بعد کلاسیک، مدرن وفرامدرن مطرح می شود. سپس با بهره گیری از نظرایات مطروحه و تلفیق آن با مطالعات مقدماتی، به طرح چارچوب نظری پرداخته .تا بدین ترتیب مراحل فرضیه سازی، تعیین متغیرهای مستقل و وابسته وبیان تعاریف نظری و عملی متغیرها به صورتی سهل وروان صورت پذیرد.

1-2-تاریخچه تحولات زیستی محیطی:

تاریخ حیات بشر مملو از مبارزات پیاپی وی برای سلطه بر طبیعت وبهره مندی از زندگی بهتر می باشد به گونه ای که رابطه متقابل این دو پیوسته در حال تغییر و تحول بوده است ، چون از سویی سخاوت فراوان طبیعت برای رفع نیازهای معیشتی بشر و از سوی دیگر نیروی شگرف طبیعت و قدرت آن در ایجاد طوفان،طغیان و آتشفشان، برخی از عناصر طبیعت را در ذهن او در هالیه ای تقدس قرارداد که در فرهنگ ملل مختلف ،تقدس گیاهان وجانوران واحترام به آن ها منشا شکل گیری توتم پرستی شد.

البته، بشر از همان ابتدا یعنی در دوره پالئولتیک[1] برای رفع نیازهای زیستی تعادل طبیعی محیط خود را بر هم زد و با پی بردن به راز آتش، بعنوان اولین وسیله فنی، جنگل و طبیعت سبز را به آتش کشید. آثار اولین حمله وی به پوشش گیاهی، شکل گیری «ساوان» در آفریقای غربی و آسیای جنوب شرقی می باشد و حدود ده هزار سال قبل نیز سرخ پوستان آمریکای شمالی با آتش زدن جنگل مراتع خود را توسعه دادند و نمونه های مشابه آن، در دیگر نقاط جهان بود که آثار نامطلوب آن بر چرخه ‍حیات، شرایط جوی، خاک،هوا، کیفیت گردش آب در محیط و بروی حیوانات ،هنوز هم دامن گیر بشتریت است.

کمی بعد، یعنی در ابتدا نئولیتیک[2] با اختراع فن کشاورزی در خاورمیانه و انتشار آن در دیرگ نقاط جهان اثر تخریبی انسان بر روی طبیعت و تعادل عناصر طبیعی، باز هم فزونی گرفت و هم زمان با این تخریب ها،فعالیتهای اجتماعی وفنی بشر هر چند در سطح محدود،برای تامین گرما در زمستان وپخت وپز آشپزخانه، موجب آزاد شدن در هوا شد و موجب آلودگی مختصر آن گردید و سوزاندن فضولات ومواد زائد، موجب آلودگی هوای جوی گشت وریختن آن ها درون آب ها منجر به آلودگی آب ها شد.

این وضع تا زمان شکل گیری انقلاب صنعتی ادامه داشت که در آن زمان با گسترش علم و تکنولوژی ،بهره گیری همه جانبه از طبیعت شدت یافت و دستیابی به سود هر چه بیشتر به هر شکل ممکن مورد توجه قرارگرفت ودودهای تنوره کارخانه ها و پساب های صنعتی هر چه بیشتر یورش بی رحمانه خود را بر پیکر طبیعت وارد کرد و موازنه سیستمی محیط زیست را بهم ریخت و تاکنون نیز بشر شاهد تخریب روزافزون زیست کره وآلودگی آن می باشد، البته با پشت سر نهادن تحولات گوناگون، ناگزیر به همکاری با طبیعت شده است. چنانچه، قزوانچاهی مراحل سه گانه تغییر و تحول را برای انسان وپیدایش تولید و تکنولوژی ، به عنوان سه مرحله دیالکتیکی تعادل چنین بر می شمرد:

دوره اول: حجم مصرف، جرم وانرژی و ورود پس مانده های مصرفی آن هنوز نمی توانست بر روی تعادلات اکوسیستم ها اثر داشته باشد و حدکاربرد و یا سیستم های تکنولوژیک نتوانسته بود بر تعادلات سیستم های سه وجهی( جرم،انرژی واطلاعات) برتری یابد.لذا این دوره، دوره تفوق تعادلات حیات به حساب می آید انسان مقهور قوای طبیعت بود و بر قوانین حاکم بر محیط خود آشنایی نداشت. در این مرحله، تعادل اکوسیستم ها نه به دلیل رشد تکنولوژی ، بلکه به دلیل ضعف آن، ازطریق طبیعت برقرار بوده است.

در این دوران اخلاق، خلق وخو، اداب و روحیات انسان همه زیر تاثیر برتری اسطوره های قدرت های آسمانی وطبیعت قرار داشته و بیگانگی انسان از کار خود وکالایی که خود تولید می کرده است، هنوز پدیدار نگشته بود واین بیگانگی تنها مربوط به طبیعت پیرامون و عدم درک قانون مندی های آن بوده است.

دوره دوم: از آن زمانی آغاز گشت که تعادل بین حد مصارف و منابع حیات وتکنولوژی به دلیل سلطه کمی و کیفی تکنولوژی آلوده کننده بر هم خورد.این تکنولوژی به علت مصرف بی رویه منابع حیاتی، تکنولوژی غارت نام گرفت.

این دوران، دوران نفی و معادلات بین انسان و محیط پیرامونش بود. سرانجام، آدمی بر سلطه بلامنازع خدایان اولمپ از عمل واندیشه خود شمشیر کشید. عصر خود را در هیئت انقلاب صنعتی در اروپا نمایاند. تفکر بشری در این دوره در کشف قوانین حاکم بر طبیعت تلاش نمود و در کار تغییر محیط پیرامون بر‌آمده بود. اما به دلیل عدم انطباق قانونمندی های طبیعت با شناخت این قوانین در ذهن انسان و به دلیل حرکت کور نیروهای مولد ولع آزمندانه بورژوازی، تعادل میان منابع حیاتی موجود وحد مصرف به دلیل سیطره کمی تکنولوژی آلاینده و مصرف کننده، منابع حیاتی بر هم خورد و به دنبال هزاران سال تجاوز انسان بر انسان ، تجاوز به حریم طبیعت نیز آغاز شد و سرانجام دوره سوم فرا رسید.

دوره سوم: دراین دوره به ناچار بشر به همکاری با طبیعت می پردازد(قزوانچاهی، 1375: 25 )

1-1-2- مرور تحولات زیست محیطی درجهان:

مساله بهسازی محیط زیست، پس از جنگ جهانی دوم و در حقیقت بعد از نیمه دوم قرن بیستم، با رشد سریع و نامتناسب صنعت اهمیت یافت وایجاد مراکز صنعتی در اروپا وآمریکا و گرایش شدید شهرنشینی ورشد مصنوعی جمعیت در شهرها، آلودگی و بهم خوردن تعادل حیاتی طبیعت را به ارمغان آورد و در اثر الوده شدن هوا، آب و موادغذایی و .. مخاطراتی را برای زندگی انسان ایجاد کرد و به همین جهت سال 1970 در اروپا و آمریکا سال حفاظت از محیط زیست اعلام شد ورهبران سیاسی کشورها وظیفه خود دانستند که اجتماع را از آلودگی بیشتر بر حذر دارند و هزینه های هنگفتی را برای این امر در بودجه کشورهای خود منظور نمایند.

در سال 1970 انجمن های حفظ و حمایت از منابع طبیعی تشکیل شد وموسسات خیریه ودولت ها، دانشمندان را در یافتن راه حل هایی،تشویق وکمک مادی نمودند و با کمک علم و قانون توانست اقدامات موثری انجام گیرد.(اصلی 1354: 45)

پس از آن در ژوئن 1972 برنامه محیط زیست وتوسعه سازمان ملل متحد UNEP، اولین کنفرانس جهانی را در استکهلم سوئد درزمینه مسائل زیست محیطی ترتیب داد واولین بیانیه مشترک 26 ماده ای بین 13 کشور با تاکید بر حقوق زیست محیطی منعقد شد که اصل اول بیانیه مقرر می دارد:« انسان حق اساسی آزادی، برابری وشرایط مناسب زندگی در محیطی را دارد که شان انسانی وخوشبختی او را تامین کند. او می تواند مسئولیت رسمی حمایت واصلاح محیط زیست را برای نسل خود و نسل های آینده بر عهده گیرد».(سیمبر، 1382 : 106)

اصل مذکور، بر حقوق فردی زیست محیطی اشاره دارد که حق فردی مسئولیت حفاظت از محیط زیست را بر عهده یکایک افراد جامعه قرار داده، به گونه ای که ضمن اجتناب خود از تخریب محیط زیست، دیگران را نیز از این امر نهی می نماید که از طریق آموزش افراد در همه گروه های سنی، در زمینه حفاظت محیط زیست و گسترش تحقیقاتی علمی انجام می شود.

حق جمعی، نیز حل مسایل زیست محیطی را بر عهده دولت ها نهاده که با همکاری های بین المللی ممکن می باشد.

«اصل 21 بیانیه استکهلم نیز به دولت ها هشدار می دهد ک ضمن آزادی عمل در بهره برداری از منابع طبیعی و حق حاکمیت بر آن ها، از هر گونه عملی که منجر به خسارت بر محیط زیست دیگرکشورها می شود پرهیز نمایند.» (سیمبر ، 1382 : 107).

در سال 1975، در پی توصیه کنفرانس استکهلم در زمینه آموزش، کارگاه بین المللی آموزش محیط زیست توسط یونسکو در بلگراد تشکیل شد و جهت افزایش مبادله اطلاعات و برگزاری کارگاه های مختلف آموزشی وانجام پروژه های پژوهشی و تالیف کتب و مقالات از اندیشمندان دعوت به همکاری شد.

در سال 1977، یونسکو با همراهی سازمان ملل متحد کنفرانس بین دولتی آموزشی محیط زیست را در تفلیس گرجستان برگزار نمود که در بیانیه این کنفرانس به آموزش افراد در کلیه سنین وسطوح به صورت آموزش های رسمی وغیررسمی و نقش وسایل ارتباط جمعی تاکید شده است و از کارشناسان رشته های گوناگون وافرادی که اعمال و تصمیمات آن ها بر محیط زیست تاثیر می گذارد خواسته شده تا با شرکت در دوره های آموزشی وکسب دانش ومهارت های لازم نسبت به مسئولیت خود دراین مورد آگاه تر شوند.(فتحی وفرمهینی، 1382)

در سال 1991، شورای جوانان انگلیس در زمینه محیط زیست کنفرانسی با نام «محیط زیست ما ،انگیزه » برگزار کرد.

مسایل موردتوجه جوانان در زمینه محیط زیست، حول محورهای زیر مطرح گردید تا مورد توجه تصمیم گیران تمام سطوح اجرایی قرار گیرد:

«آگاهی ،حمل ونقل ،آلودگی ،طبیعت ،انرژی اقتصاد، بهره برداری از زمین،مدیریت منابع تولیدات غذایی، جمعیت وهمکاری جهانی» (سازمان ملی جوانان 1379)

در دهه 1990، 80% امریکایی ها وبیش از دو سوم اروپایی ها خود را طرفدار محیط زیست دانسته اند ، که بیداری مردم در اروپای غربی با ظهور جنبش سیاسی سبز تسریع شد. این جنبش در سال های آخر دهه 70 در آلمان غربی و هم اکنون در 16 کشور، حزب سیاسی دارد و در حال حاضر، در خود پارلمان اروپا نیز تعدادی از اعضای حزب سبز عضویت دارند واحزاب و نامزدهایی که برنامه ها وسیاست های خود را «سبزنساخته» باشند به زحمت می توانند در انتخابات پیروز شوند.(کاستلز، 1380 : 147)

در ژوئن 1992، دقیقا 20 سال پس از کنفرانس استکهلم، در شهر ریودوژانیر وبرزیل ،‌کنفرانس «محیط زیست و توسعه» برگزار شد و باتاکید بر، به رسمیت شناختن ماهیت یکپارچه و مرتبط موطن ما زمین کار خود را آغاز کرد که تا این زمان کشورهای صنعتی، جوامع در حال توسعه را عامل تخریب محیط زیست می دانستند ولی در این کنفرانس متخصصان وسران کشورهای در حال توسعه ثابت کردند که منشا 80% از آلاینده های محیط، کشورهای صنعتی هستند وپس ازمذاکرات پیاپی، قطعنامه ای با عنوان دستورالعمل 21 برای قرن بیست ویکم تنظیم شد که هر یک از موارد می تواند رهنمودی برای مبارزه با آلودگی های زیست محیطی باشد. و دستورالعمل کنفرانس در چهاربخش تنظیم شد:(معلمی ،بیتا، 29-26)

بخش اول: ابعاد اجتماعی واقتصادی مساله آلودگی

بخش دوم:حفظ وبهره برداری و مدیریت منابع طبیعی در چهارچوب توسعه پایدار

بخش سوم: تقویت نقش اقشار عمده جامعه

بخش چهارم: ابزار اجرایی کار

یکی از جلوه های کنفرانس ریو، استانداردهای ایزو 14000 به منظور ایجاد استانداردهای بین المللی مدیریت زیست محیطی در جامعه جهانی بود. زیرا بسیاری از شرکت کنندگان بر این باور بودند که اکثر مشکلات محیطی همچون ،نازک شدن لایه ازن، گرم شدن زمین وذوب شدن یخ ها، بعدی جهانی دارد که استانداردهای ملی و منطقه ای نمی تواند راه گشای حل این مشکل باشد.

سازمان یونسکودر بیست وهشتمین کنفرانس عمومی خود با عنوان راهبرد میان مدت، (2001-1996) ، با شرکت متخصصان وصاحب نظران مسائل مختلف برگزار شد و ضمن بازنگری عملکرد یونسکو وترسیم ویژگی های قرن بیست ویکم وارائه راهبردهای اساسی پیرامون محیط زیست، جمعیت وتوسعه و تقابل میان این سه مقوله، مساله محی زیست مورد تاکید قرار گرفت.

راهبرد میان مدت یونسکو اهداف زیر را مدنظر داشته است:( یونسکو، بی تا: 45)

راهبرد میان مدت، در درجه اول درصدد است با تاکید بر زمینه ومحیط اجتماعی واقتصادی وفرهنگی و با تاکید همزمان بر مسایل جهانی،‌آگاهی های علمی لازم برای درک رابطه میان جمعیت، محیط زیست وتوسعه را ایجاد وروز آمد کند. بنابراین، از فعالیت های تحقیق و توسعه و راه اندازی شبکه عمومی از سوی مرکز اصلی وموسسات تحقیقاتی حمایت خواهد شد تا این مراکز ونهادها به طور خاص بتوانند در تهیه مواد آموزشی مناسب وآموزش کارکنان مشارکت کنند.

راهبرد میان مدت در درجه دوم، به تقویت توانایی دولت های عضو در مسیر عضو در مسیر بهبود وجهت دهی مجدد فعالیت های ملی آموزش وکارآموزی در بخش رسمی وغیررسمی، با تکیه بردانش دقیق علمی می پرازد. تهیه مواد وتدوین شیوه های آموزشی با ملاحظه ویژگی های فرهنگ و مطابق با نیازهای گروه های متفاوت ،مورد تاکید قرار خواهد گرفت.

درتمام فعالیت ها ،شیوه های فرارشته ای که برای بررسی مسائل زیست محیطی، جمعیتی و توسعه ضروری هستند تقویت میشوند واز این نظر به 9 کشور پر جمعیت جهان، دولت های عضو منطقه آفریقا و دولت های کوچک جزیره ای توجه خاصی خواهد شد.

دولت های عضو منطقه، برای اجرای پروژه ها از سوی صندوق جمعیت ملل متحد، برنامه توسعه ملل متحد، برنامه محیط زیست ملل متحد و همچنین سایر سازمان های اهدا کننده ،تامین مالی و حمایت فنی می شوند.

راهبرد میان مدت در درجه سوم می کوشد تا تصمیم گیرندگان و اشخاصی را که می توانند در افکار عمومی و رسانه ها موثر باشند بسیج کند. با این هدف که در آنان حساسیت بیشتری نسبت به مسایل زیست محیطی ،جمعیتی و توسعه ای ایجاد کند تا این افراد از طریق پخش پیام های متناسب، در تحول مطلوب رفتارها وگرایش ها مشارکت درزند.

نکته حایز اهمیت در روند شکل گیری دیدگاه زیست محیطی در جهان ومرور بیانه ها و دستورالعمل های هر یک از کنفرانس های بین المللی، تاکید ویژه آنان بر حقوق جمعی و فردی است که در بعد فردی نیز بر نقش آموزش های زیست محیطی اشاره داشتند چنانچه در اجلاسی که به منظور برای دستورالعمل 21، در ژوئن 1997 تشکیل شده بود، به این مهم پرداخته شد.

2-1-2- نظری بر تحولات زیست محیطی در ایران:

حفاظت وسالم نگهداشتن محیط زیست موضوعی است که از دیرباز مورد توجه ایرانیان بوده است و برای کشوری با تاریخ کهن این امر قدمتی دیرینه دارد. چنانچه در«اسطوره های ایرانی، درختان، انسان های خوبی بوده اند که پس از مرگ تبدیل به درخت می شوند و زندگی جاودانه می یافتند و به همین دلیل قطع درختان قطور، کاری ناصواب بود. ایرانیان باستان می گفتند هر کس درخت کهنسالی یا درخت میوه ای را قطع کند در همان سال یکی از خویشاوندان خود را از دست خواهد داد ودر اوستا، زرتشت آزار حیوانات را گناه کبیره می داند و در ارتباط با طبیعت نیز از اهورامزدا می پرسد چه قومی خوشبخت تر است؟در پاسخ می شنود، ملتی که درخت مثمر بکارد و زمین های لم یزرع را به زمین های کشاورزی تبدیل کند. (یخکشی،1381 : 29)

جنگل، درخت وگل و گیاه نیز ایرانیان شادابی، طراوت و آرامش و زیبایی است ودر ادبیات منشورو منظوم ،قامت بلند زنان به سرو و پوست لطیف و زیبایی آنان به گل تشبیه شده است و در نام گذاری فرزنان به خصوص دختران خود از واژه گل یا با استفاده از پیشوند و پسوند آن [3]یا از دیگر عناصر موجود در طبیعت [4]بهره جسته اند.

همچنین ایرانیان در برخی موارد مهریه دختران خود را براساس عناصر آب و خاک (زمین)تعیین نموده اند.خصوصا پس از گرایش آنان به دین اسلام توجه شان مضاعف شد. چرا که در اسلام تاکیدات زیادی بر طبیعت وعناصر موجود در آن دارد که در زیربه برخی از آن ها اشاره می شود:

-بسیاری از سوره های قرانی به نام یکی از عناصر طبیعت است[5].

«قران مجید از جنگل ها، منابع طبیعی و مراتع تحت عنوان انفال یاد می کند و آن را یکی از نعمت های مهم الهی و حیاتی برای انسان ها می شمارد.»(نصیری ،1378: 360)

-در مواردی زیادی در قران مجید به یکی از جلوه های طبیعت سوگند یاد شده است[6].

-آیات متعددی انسان را به گردش در طبیعت وتفکر در ان دعوت می کند. چنانچه شفیعی مازندرانی در همایش اسلام و محیط زیست اشاره می نماید که دعوت به تفکر ومطالعه در آفرینش بسیاری از پدیده های طبیعی و یاد کردن طبیعت به عنوان موجودی دارای شعور و تسبیح گوی ورازدار، همه و همه گواه بر این حقیقتند که قران وپرودگار حکیم عظمت و اهمیت ویژه ای برای همه مخلوقات از جمله طبیعت و پدیده های طبیعی قایلند. این اهمیت درسی گران بها برای همگان است تا آن ها را دست کم نگیرند ودر آفرینش آن ها بیشتر بیندیشند و به دقایق و اسرار نهفته در درون آنها بیشتر تفکر کنند.

-در سیره بانوی اسلام آب،مظهر پاکی به عنوان مهریه ایشان ذکر شده است.

-بسیاری از بزرگان دین به امر زراعت پرداخته اند و برخی از آنان به مشاغلی همچون کشاورزی وپرورش دام اشتغال داشتند.

-تاکید ویژه اسلام بر پاکیزگی و پرهیز از آلودگی نیز قابل تامل است تا حدی که پاکیزگی را نشانی از ایمان می داند و آداب وضو و غسل، قبل از عبادت مبین، تطهیر توامان جسم وروح است.

عده ای بر این باورند ایرانیان مسلمان دارای پیشینه غنی وکهنی در حفظ و حمایت از محیط زیست بودند. اما با حمله مغول به ایران همبستگی ایرانیان با محیط زیست از هم گسسته شد وبرخی از ایرانیان با الگوگرفتن از سبک زندگی کوچ رو، همبستگی با محیط طبیعی خود را از دست دادند و در ییلاق و قشلاق برای ایجاد مکان هایی برای کشاورزی وزیستن، زمینه ای برای جنگل تراشی در این اقوام ایجاد شد. چنانچه، علی یخکشی در این رابطه با تاسف بیان می دارد:«در آغاز شاید از بین رفتن جنگل ها کارآسانی برای ایرانیان نبود و قلبشان حاضر به انجام چنین کاری نمی شد ولی به مرور به اجبار با این کار خو گرفتند تا حدی که امروزه هیچ اثری از همبستگی مردم و طبیعت دیده نمی شود و به رغم وجود قوانین مدون، موسسات آموزشی و پژوهشی وسازمان های اجرایی مربوطه، جنگل ها را نابود کرده وبه محیط زیست خود کمتر توجه می کنند.(یخکشی، 1381: 34).

بدین ترتیب، تخریب محیط طبیعی موجب شد تا حفاظت از محیط زیست در قالب سازمانی دولتی در سال 1335 با نام «کانون شکار ایران» وارد عمل شودو وظیفه حفظ حیات وحش ونظارت براجرای مقررات مربوط به آن بر عهده گیرد وشعباتی نیز در استان ها،شهرستان ها و بخش ها دایر نماید ودر این سال مجلس قانون شکار را تصویب کند.

در شانزدهم خرداد 1346 با تصویب قانون صید وشکار، کانون شکار به سازمان شکاربانی ونظارت بر صید تغییر نام داد ومسئولیت های جدیدی به آن تفویض شد و از محدوده شکار فراتر رفت وابعاد جدیدی به سازمان محول گردید که شامل: (علیزاده ، 1371: 11).

-حفظ ونگهداری شکارگاه ها وفضای حیاتی جانوران وحشی وحمایت آنها در برابر گرسنگی و تشنگی و صید و شکار بی رویه و عوامل و حوادث نامساعد جوی وطبیعت مانند حریق جنگل ومراتع و سیل و طغیان رودخانه ها و بیماری های واگیر ومسمومیت نباتی وامثال آن.

-فراهم آوردن موجبات محیطی مساعد جهت تکثیر وپرورش جانوران وحشی.

-کوشش در اصلاح نژاد جانوران وحشی

-بررسی وتحقیقات علمی درباره جانوران وحشی

- ایجاد پارک های ملی و مناطق حفاظت شده وموزه های حیوان شناسی

- درسال 1350، «سازمان حفاظت محیط زیست» جایگزین« سازمان شکاربانی» شده و وظیفه جلوگیری از انجام هر گونه اقدام زیان بخش برای تعادل و تناسب محیط زیست به اختیارات قبلی اضافه شد.

- «عده ای دوره 1350-1335 را دوره ارزش های اسطوره ای نامیده اند و از آنجایی که ارزش های این دوره پیش از آغاز شکل گیری ارزش های زیست محیطی واعلام خطر آلودگی می باشد. اما هیچ گونه تاثیری از آن ها نپذیرفته است.این ارزش ها بر لزوم حفاظت از منابع حیات وحش کشور، جلوگیری از شکار بی رویه وصیادی تاکید داشت. اما حائز اهمیت آن که ارزش های زیست محیطی و اجتماعی حاکم بر گروزه کوچک کانون شکار و اداره شکاربانی آن چنان انسجام ویکپارچگی قدرتمندی داشت که در هیچ دوره دیگری پس از آن دیده نشده است.» (سقایی، 1378 :20)

در سال 1353، دقیقا پس از برپایی کنفرانس جهانی محیط زیست در استکهلم ، قانون حفاظت وبهسازی محیط زیست تصویب شد که اختیارات قانونی ونقش سازمان را در خصوص برنامه های رشد وتوسعه ملی افزایش داد.

در دهه 1350، ارزش های زیست محیطی دوره جدید، برگرفته از شعارهای گروه های افراطی طرفدار محیط زیست در غرب بود که هیچ سنخیتی با ارزش های سنتی ایران وتناسبی با ساختار تکنولوژیک ما نداشت و بهمین سبب اثری نامطلوب وسازنده در روند فعالیت های سازمان حفاظت محیط زیست نداشت.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی وتدوین قانون اسلامی، اصل پنجاهم آن ، بر حفاظت محیط زیست و تحقق توسعه پایدار اشاره می کند که:

«حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی و رشد داشته باشند وظیفه عمومی تلقی گردد. از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازم پیدا کند ممنوع گردید.»

پس از انقلاب علیرغم آنکه سازمان حفاظت محیط زیست دست نخورده باقی ماند و در قانون اساسی هم به طور صریح به این امر تاکید داشتند، اما به دلیل آن که این مساله ریشه در غرب داشت و با ارزش های رژیم گذشته همنوا بود با استقبال چندانی روبرو نشد و دربرخی موارد صورت فرمایشی به خود گرفت.البته در سال های اخیر به دلیل به مخاطره افتادن شرایط زیست محیطی و آلودگی حاصله و افزایش حساسیت بین المللی، این مساله از سوی سازمان های دولتی وتشکل های غیردولتی زیست محیطی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است که بررسی نحوه عمل هر یک از بخش های دولتی و غیردولتی در این خصوص قابل تامل می باشد.

در بخش غیردولتی گروه های طرفدار محیط زیست در ایران از حدود سه دهه پیش تشکیل شده است ولی تشکل های زیست محیطی در ایران حرکتی نوپا بوده وعمری بیش از یک دهه دارد.(مطلبی 1382: 14) این تشکل ها عمدتا با حضور جوانان داوطلب فعالیت نموده و در جهت تنویر افکار عمومی تلاش می کنند که بخشی از فعالیت های این تشکل ها شامل مواردی چون راه اندازی گردهمایی های زیست محیطی ،معرفی کوه ها،،روز پاکسازی دریای خزر و. انتشار گاه نامه هایی با عناوین زیست محیطی می باشد. در بخش دولتی ،با بررسی برنامه های اقتصادی- اجتماعی توسعه در دو مقطع زمانی قبل وبعد از انقلاب می توان از نگرش دولتمردان ایران، نسبت به ملاحظات زیست محیطی ونحوه عملکردشان در این خصوص آگاهی یافت.

اولین برنامه توسعه اقتصادی –اجتماعی در سال 1328 آغاز شد ولی تا پایان برنامه پنجم( در سال 1356) هیچ نوع ملاحظات زیست محیطی در سیاست ها،اهداف وبرنامه های عمران وتوسعه مورد نظر نبوده و تمام برنامه ها موجب دگرگون سازی اکوسیستم ها .معماری مسکن و مدرنیزه کردن اشکال استقرار، بدون توجه به پی آمد های زیست محیطی توسعه بوده است.

و در برنامه ششم (1357) که با دیدگاه زیست محیطی آمایشی طراحی شده بود. به دلیل وقوع انقلاب اسلامی به اجرا گذاشته نشد. طی دهه اول انقلاب (67-1357) در اثر دگرگونی در ساختار پیشین و 8 سال جنگ،نه تنها برنامه منظم توسعه طراحی واجرا نشد بلکه آسیب های شدید وعظیم وارده بر محیط زیست کشور موجبات جابجایی وسیع جمعیت، تخریب گسترده محیط و آلودگی ها حاصله بود.

برنامه پنج ساله اول جمهوری اسلامی ایران ( 72-1368) که سیاست واهداف خود را به بازسازی اقتصادی کشور معطوف نمود، خالی از دیدگاه های زیست محیطی توسعه بود و سیاست های برنامه دوم (77-1373) نیز فاقد بخش محیط زیست بود. در برنامه سوم توسعه ، بر 2 بعد اساسی تاکید ویژه صورت گرفته است:

1-برنامه بهره برداری پایدار از مناطق مختلف، که این امر به دللی افزایش روز افزون جمعیت تخریب منابع ، آب ،خاک و.. مدنظر قرارگرفت.

2-جلب مشارکت عمومی از طریق افزایش آگاهی مردم

دربرنامه سومن توسعه، علیرغم ملحوظ داشتن دیدگاه زیست محیطی ،تخریب و آلودگی ها روند رو به فزایدی داشت و در زمینه ارتقاء آگاهی عمومی تلاش بسیار ناچیزی صورت گرفت. چنانچه در رسانه ملی «تلویزیون» کمترین حرکتی در این زمینه انجام نشد.

در برنامه چهارم توسعه،الزام های مربوط به هدف های کیفی و کمی درراستای توسعه پایدار به قرار زیر تنظیم شد:

1- اشاعه فرهنگ و اخلاق زیست محیطی

2- توسعه سازگار بخش ها با محیط زیست

3- حفاظت واحیای تنوع زیستی

4- حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی

5- توانمند سازی و ارتقا جایگاه امورزیست محیطی کشور

با مرور برنامه های توسعه اقتصادی –اجتماعی شاهد آن بودیم که در ابتدا ، توجه به مسایل زیست محیطی و رعایت آن درسیاستگذاری و برنامه ریزی ها، امری فرعی و جنبی، محسوب میشد و عملکرد ضعیف و بیشتر شعارگونه سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی اصلی این امر آثار نامطلوبی را ایجاد نمود که دلایل اصلی آن حاکمیت نوعی شتابزدگی در امر توسعه وعدم آگاهی کافی مسئولین ومردم از پیامدهای منفی آن بود. اما هم اکنون که کشور مادر ابتدای برنامه چهارم توسعه قرار دارد ونخسین گام را در چشم انداز 20 ساله برداشته است و درصدد احرا رتبه اول د رسطح منطقه وکسب وجهه بین المللی می باشد،‌بایستی بتواند دررفع آلودگی های زیست محیطی وپیامدهای نامطلوب آن که از مهم ترین چالش های تحقق توسعه پایدار است، کوشش نماید و آینده نوید بخشی را رقم زند.

2-2-مطالعه وضعیت شهر ملارد

در جهت تبیین مساله تحقیق لازم است به بررسی مدل کوچکی از نظام اجتماعی جامعه ایران پرداخت. لذا نگارنده درصدد است با توجه به پنج مولفه جغرافیایی، اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی ومدیریتی به شناسایی ملارد بپردازد.[7]

1-2-2-مولفه جغرافیایی

شهر ملارد حدود 950 کیلومتر مربع وسعت داردو بین 44-35 عرض شمالی و 50-20 طول شرقی واقع گردید و مشتمل بر دو بخش، مرکزی، حدود 200 کیلومتر و دارای سه دهستان به نام های «ملارد» «بی بی سکینه» و «اخترآباد» است که در طرح توجیهی شهرستان پیشنهادی ملارد، دهستان ملارد به لم آباد و بیدگنه تفکیک شد.

و بخش صفادشت،حدود 750 کیلومتر مربع وسعت دارد.

جهات اصلی شهر ملارد:

این شهر از شمال به شهرستان کرج از جنوب به شهرستان ساوه و دهستان جوقین شهرستان شهریار و از شرق به شهرستان شهریار وشهر قدس و از غرب به اشتهارد و شهرستان ساوه منتهی می شود.

در نواحی شرقی شهر ملارد به دلیل وجود آبرفتهای ناشی از جریانات رودخانه کرج که دارای خاک هایی از جنس شن و ماسه و رس می باشد. محل مناسبی جهت کشت انواع محصولات زراعی وکاشت انواع درختان میوه محسوب میشود و باعث گردیده تاباغات واراضی بیشتری در این مناطق گسترش یابند.

وضعیت عمومی آب و هوای شهر به تبعیت از اوضاع طبیعی نو احی جنوبی رشته کوه های البرز وحاشیه کویری ایران دارای آب وهوایی نسبتا گرم وخشک در تابستان ونسبتا سردو خشک در زمستان می باشد.

بادهای گرم و خشک همراه با گرد وغبار در فصل تابستان ناشی از همجواری با نواحی حاشیه کویری ووزش بادهای سرد وخشک و تا حدی مرطوب در فصل زمستان که ازسمت شمال به جنوب در جریان می باشد ناشی از تشکیل مرکز فروبار در مناطق جنوب شرقی و تشکیل مرکز فروبار در محل کوه های ساوجبلاغ و اشتهارد وغرب کرج است که از مشخصه های بارز این منطقه به حساب می آید. باد معروف شهریار از ویژگی های جوی این منطقه محسوب می گردد.

در نواحی غرب ملارد که دهستان اختر آباد نیز در آن واقع شده است، شرایط ویژه ای حکمفرماست.به گونه ای که تاثیرپذیری از آب و هوای بری حاکم بر کویر مرکزی قویا محسوس بوده و تصویری کاملا مجزا ومتفاوت از آب وهوای حاکم بر سایر نقاط شهرستان را به نمایش می گذارد.

وزش بادهای شدید سرد وخشک در زمستان و گرم وخشک همراه با گردو غراب در تابستان ، فقدان پوشش گیاهی متراکم و بهره مندی از گیاهان بیابانی مانند خارها، بوته ها ، گون ها، اسپند و.. از ویژگی های اقلیمی این منطقه است.

وجود ارتفاعات در شمال و جنوب و چین خوردگی های دهستان اختر آباد، منطقه را به حوزه آبریز تبدیل نموده ودر فصول بارندگی به دلیل وجود ارتفاعات وجنس خاک که از نفوذ پذیری کمی برخودار می باشد، موجبات بروز سیلاب در منطقه گردید وغالبا خسارات فراوانی را به اماکن، تاسیسات (قنوات –آغل ها و..) منطقه وارد می سازد. از دیگر خصوصیات طبیعی منطقه، گستردگی خاک از جنس « سولوپخاک» می باشد که کشت پاره ای از محصولات را محدود نموده و ساکنین منطقه را به سمت فعالیت های دامپروری سوق داده است.

دمای هوا:

حداقل دمای سالانه (14-) درجه سانتیگراد دردیماه است ومتوسط حرارت سالیانه (6-) درجه سانتیگراد و دی ماه حداکثر دما(43+) درجه سانتی گراد و تیرماه و متوسط درجه حرارت سالیانه (+36) در تیرماه گزارش شده است.

ارتفاعات مهم:

از ارتفاعات مهم شهر ملارد به موارد زیر می توان اشاره نمود:

عنوان	مکان	ارتفاع
کوه آق داغ	بی بی سکینه	1401 متر
کوه تخت کیکاووس	ملارد	1205 متر
کوه کردلو	اخترآباد	1605 متر
کوه کفترلو	اخترآباد	1476 متر
کوه جارو	اختراباد	2050 متر

آب های سطح رودخانه ها ، مسیل ها، نهرها، سدها، آب بندها وغیره :

تنها رودخانه کماکان فعال شهر ملارد « رود شور» یا «شور چای» می باشد که بین دهستان اختر آباد ودهستان بی بی سکینه قرار دارد که در تابستان خشک و در بقیه فصول سال دارای اب است. آب این رودخانه به دریاچه قم می ریزد و به دلیل آن که دارای املاح گچی وشوری بوده، خاک منطقه را به شوره زار تبدیل نموده وامکان فعالیت های زراعی را سلب نموده است.

در غرب دهستان اختراباد ودر جنوب جاده خاکی «وردآباد» به «قره ترپاق» سه برآمدگی قرار دارد که ظاهرا موسوم به «غبار تپه» است که نسبت به کوه های شمالی و جنوبی و اراضی اطراف رنگ روشن تری دارد و در سطح دره دیده میشود. این تپه نسبت به کوه های اطراف بسیار کم ارتفاع تر ولی نسبت به اراضی پیرامون برجسته ومحسوس است.

موقعیت و شکل کوه ها و شیب دامنه آن ها،وضعیت طبیعی دره اختر آباد و بخصوص ریخت زمین شناسی غربی این دهستان، باعث بروز سیلاب های شدید در برخی سال ها و ویرانی تعدادی از روستاها شده است. از این رو طی چند سال اخیر سدی خاکی در غرب روستای ورآباد وکنار غبار تپه ساخته اند. در اطراف سد و بر سطح دره اخترآباد نیز خاک ریزهایی برای انتقال سیلاب به داخل مخزن سد به چشم می خورد.

طول سد مذکور 287 متر وعرض تاج سد 4 متر وظرفیت مخزن سد 8000000 متر مکعب می باشد.

آب های زیرزمینی:

منابع آب زیرزمینی شهر ملارد عبارتند از: چشمه ها، قنوات، چاه های عمیق و نیمه عمیق . به طور کلی 24 چشمه شناخته شده است که تمامی آنها در دهستان اخترآباد قراردارد و وجود وعمر این چشمه ها به میزان بارش های جوی ومقدار آب در سفره های سطحی بستگی دارد و وجود قنوات در نقاط شهر را باید حاصل تلاش مستمر و بهره برداری دراز مدت اقوام ساکن در منطقه از آب های زیرزمینی دانست.

در حال حاضر 38 رشته قنات در غرب شهر ملارد در دهستان اخترآباد قراردارند

تحولات زیستی محیطیدوره پالئولتیکاشاعه فرهنگ و اخلاق زیست محیطی