کاراموزی پتروشیمی - شرح پروسس واحد وینیل استات

تاریخچه و انگیزه احداث مجتمع پتروشیمی اراک یکی از طرحهای زیربنایی و مهم می باشد که درراستای سیاست های کلی توسعه صنایع پتروشیمی و با اهداف تامین نیاز داخلی کشور و صادرات ایجاد و به بهره برداری رسیده است

دسته بندی	گزارش کارآموزی و کارورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	129 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	108

دریافت فایل

فروشنده فایل

کد کاربری 8044

تمام فایل ها

مقدمه :

با تشکر و قدردانی از جناب آقای مهندس عظیمی نژاد سرپرست محترم واحد و جناب آقای مهندس سیف محدثی استاد راهنما و سرکار خانم فیروزی که در آموزش ، یادگیری و آشنایی اینجانب با تجهیزات، فرآیندها و قسمت های مختلف پتروشیمی دلسوزانه زحمت کشیدند.

فهرست مطالب :

عنوان صفحه

1 پتروشیمی اراک در یک نگاه 7

2 ساختار و نمودار سازمانی 12

3 واحدهای مجتمع 13

4 معرفی نواحی مختلف پتروشیمی اراک 14

5 کنترل اقلام ورودی 19

6 شرح مختصر فرآیند واحد و نیل استات 22

7 کنترل ورودیها 23

8 شرح پروسس 28

v واکنش ( بخش 10) 28

v بخش CO2 زدائی ( بخش 20) 45

v اساس پروسس 45

v شستشو دادن با آب و پرچ کردن 46

v جاذب CO2 47

v غربال کننده CO2 48

v صافی کربنات 2007-F-31 49

v تزریق مواد ضد کف 49

v مخزن آماده سازی و پساب کربنات 50

v تانک ذخیره کربنات 2002-TK-31 50

v تقطیر ( بخش 30) 50

v ستون آزئوترییک 3002-T-31 50

v ستون جریان جانبی 3002-T-31 55

v ستون اتیل استات 3002-T-31 56

v ستون آبگیری 3004-T-31 57

v ستون عریان کننده آب 3005-T-31 59

v ستون مواد سبک 3006-T-31 60

v ستون ونیل استات 3007-T-31 61

v غلظت دی استانها ، پلیمرها و ترکیباتی با نقطه جوش بالا 62

v سیستم ممانعت کننده 64

v سیستم تخلیه 65

v انبار ذخیره میانی ( بخش 40) 65

v انبار نهائی محصول و بارگیری ( بخش 50) 66

v سیستم مشعل گاز (بخش 60) 67

v بخار و سیستم کندانس ( بخش 70) 67

v واحد Utilities ( بخش 80) 68

9 پیوست 1 (دستور العمل های عمومی برای جلوگیری از حوادث )69

10 پیوست 2 (مواد شیمیایی خطرناک واحد ) 78

11 پیوست 3 ( علائم اختصاری مواد در واحد VA) 107

پتروشیمی اراک در یک نگاه

هدف :

ایجاد یک مجتمع پتروشیمی جهت تولید مواد پایه ای و میانی با استفاده از خوراک اصلی نفتا و تبدیل آنها به فراورده های نهایی پلیمیری و شیمیایی.

سهامداران :

شرکت ملی صنایع پتروشیمی

شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران

شرکت مدیریت سرمایه گذاری بانک ملی ایران

سازمان تامین اجتماعی

سازمان بازنشستگی کشوری

شرکت سرمایه گذاری کشوری

شرکت سرمایه گذاری تدبیر

سایر سهامداران

سرمایه نقدی : 600 میلیارد ریال

تولیدات :

در ظرفیت کامل تولیدات مجتمع بالغ بر 1138020 تن مواد پایه ای .میانی و نهایی می باشد که نیاز بخش وسیعی از صنایع داخلی را تامین و مازاد فراورده ها به خارج از کشور صادر می شوند .

تاریخچه و انگیزه احداث :

مجتمع پتروشیمی اراک یکی از طرحهای زیربنایی و مهم می باشد که درراستای سیاست های کلی توسعه صنایع پتروشیمی و با اهداف تامین نیاز داخلی کشور و صادرات ایجاد و به بهره برداری رسیده است .

این طرح درسال 1363 به تصویب رسیده است و پس از طی مراحل طراحی و نصب و ساختمان در سال 1372فاز اول مجتمع در مدار تولید قرار گرفت در ادامه کار به منظور بهبود مستمر و تولید بیشتر و متنوع تر واحدهای دیگر مجتمع تکمیل و واحد اتوکسیلات به عنوان آخرین واحد مجتمع در سال 1382 راه اندازی و در مدار تولید قرار گرفت . از سال 1379 همزمان با تکمیل واحدها طرحهای توسعه ای مجتمع نیز با هدف افزایش ظرفیت مجتمع آغاز گردیده است . از سال 1378 با تصویب هیات مدیره و پس از بررسی های دقیق و عملکرد مجتمع . شرکت در بازار بورس پذیرفته شد و واگذاری سهام آن آغاز گردید .

اهمیت تولیدات مجتمع :

از مشخصه های استثنایی مجتمع پتروشیمی اراک استفاده از دانش های فنی . تکنولو‍ژی فرایندهای پیشرفته می باشد . تولیدات مجتمع بسیار متنوع و عمدتا" گریدهای مختلف را شامل می شوند . از لحاظ انتخاب خطوط تولید کمتر مجتمعی را می توان یافت که مانند مجتمع پتروشیمی اراک ترکیبی از تولیدات پلیمری و شیمیایی ارزشمند و حتی شاخه خاصی از تولیدات نظیر سموم علف کشها را یک جا داشته باشد . مجتمع پتروشیمی اراک از لحاظ تنوع ارزش فراورده ها و نقش حساس آن در تامین نیاز صنایع مهم کشور کم نظیر می باشد .

خوراک مجتمع :

خوراک اصلی مجتمع نفتای سبک و سنگین است که از پالایشگاههای اصفهان و اراک از طریق خط لوله تامین می شود . خوراک دیگر مجتمع گاز طبیعی است که از خط لوله سراسری مجاور مجتمع اخذ می گردد . ضمنا"حدود 6000 تن آمونیاک و حدود 350 میلیون متر مکعب در سال مصرف گاز طبیعی مجتمع می باشد که از خط سوم سراسری تامین می گردد و حدود 153000 تن در سال اکسیژن برای مجتمع مورد نیاز است که در واحد جداسازی هوا در مجتمع تولید می گردد . آمونیاک نیز از مجتمع های داخل کشور تامین می شود.

نیروی انسانی :

کل نیروی انسانی شاغل در مجتمع بالغ بر 1769 نفر می باشد که حدود 1213 نفر فنی و 556 نفر ستادی می باشند . بر اساس سیاست کلی دولت جمهوری اسلامی ایران بخشی از کارها به بخش خصوصی واگذار گردید که در این راستا چندین شرکت شامل 1000 نفر نیرو در بخش های خدماتی . تعمیراتی و غیره در مجتمع فعالیت دارند .

مصارف تولیدات مجتمع :

مصارف تولیدات مجتمع بسیار متنوع و دارای طیف گسترده است . در بخش تولیدات شیمیایی کلیه فراورده ها شامل اکسید اتیلن / اتیلن گلیکول – اسید استیک / وینیل استات – دو اتیل هگزانول و بوتانلها و اتانل آمین ها به اضافه سموم علف کشها کاملا" در کشور منحصر به فرد می باشند و نیاز صنایع مهمی در کشور را تامین نموده و مازاد آنها به خارج صادر می شود .در بخش پلیمری نیز فرآورده های ارزشمند و استراتژیک انتخاب شده اند که به عنوان نمونه می توان گریدهای مخصوص تولید سرنگ یک بار مصرف – کیسه سرم – بدنه باطری – گونی آراد – الیاف و همچنین مواد اولیه ساخت بشکه های بزرگ به روش دورانی و نیز گرید مخصوص تولید لوله های آب . فاضلاب . گاز و لاستیک پی بی آر را نام برد .

اولویت مصرف فراورده های مجتمع برای تامین نیاز صنایع داخل کشور است . در این ارتباط تولیدات مجتمع سهم به سزایی در تامین صنایع پایین دستی دارد به نحوی که نیاز بالغ بر 5000 واحد پایین دستی را تامین می کند.

موقعیت جغرافیایی :

مجتمع پتروشیمی اراک در جوار پالایشگاه اراک در کیلومتر 22 جاده اراک – بروجرد و در زمینی به وسعت 523 هکتار قرار دارد .

حفظ محیط زیست :

در طراحی مجتمع بالاترین استانداردها و معیارها جهت حفظ محیط زیست منظور شده است به نحویکه تقریبا" هیچ نوع مواد مضر به طبیعت تخلیه نمی شود . نمونه بارز اقدامات انجام شده جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست . وجود واحد بسیار مجهز تصفیه پسابها و دفع مواد زائد در مجتمع است . در این واحد با به کار گیری تکنولوژی پیشرفته کلیه آبهای آلوده به مواد شیمیایی و روغنی و پسابهای غیر بهداشتی و غیره تصفیه می گردد. این واحد قادر است ماهیانه بالغ بر 250000 متر مکعب آب را تصفیه نموده و به عنوان آب جبرانی به سیستم آب خنک کننده مجتمع تزریق نماید . ضمنا" کلیه مواد دور ریز جامد و مایع نیز در کوره زباله سوزانده شده و دفع می شوند . ایجاد فضای سبز به اندازه کافی از اقدامات دیگر مجتمع در جهت حفظ محیط زیست می باشد .

اسکان و امکانات رفاهی :

شرکت پتروشیمی اراک به منظور تامین مسکن مورد نیاز کارکنان به موازات احداث مجتمع طرح عظیم خانه سازی را در شهر مهاجران و در شهر اراک اجرا نموده است . پروژه خانه سازی شهر مهاجران شامل 1521واحد ویلایی و 984 واحد آپارتمانی است که در زمینی به مساحت 150 هکتار در مجاورت مجتمع اجرا گردید و هم اکنون مورد استفاده کارکنان و خانواده های آنها می باشد . کلیه امکانات رفاهی و فرهنگی نظیر مهمانسرا . بازار . مدرسه . مسجد . دبیرستان . درمانگاه . تاسیسات تفریحی . ورزشی و سایر تاسیسات شهری در این شهر تاسیس شده است که نمونه بارز عمران و آبادی ناشی از اجرای طرحهای زیربنایی در منطقه است . ضمنا" دو مجتمع آپارتمانی کلا" شامل 224 واحد به اضافه چند واحد ویلایی در شهر اراک متعلق به شرکت است که همگی مورد استفاده کارکنان مجتمع می باشند .

ساختار ساختمانی:

بخش های اصلی شرکت	تعداد شاغلین
مدیر عامل	438
ریاست مجتمع	159
بهره برداری	657
تعمیرات	428
خدمات فنی	227

نمودار سازمانی:

واحدهای مجتمع:

واحدهای فرآیندی و ظرفیت تولید آنها به شرح زیر است:

ردیف	نام واحد	ظرفیت (تن در سال)	شرکت صاحب لیسانس	شرکت طراح
1	الفین	247000 اتیلن	-	تی پی ال
2	LLDPE	60000 پلی اتیلن سبک	بی پی	تی پی ال
3	پلی اتیلن سنگین	60000	هوخست	اوده
4	پلی پروپیلن	500000	های مونت	تکنی مونت
5	بوتن – 1	7000	ای اف بی	تی پی ال
6	اسید استیک	30000	هوخست	اوده
7	استات وینیل	30000	هوخست و بایر	اوده
8	تفکیک بوتادین	30000	نپئون زئون	میتسویی
9	پلی بوتادین	25500	نپئون زئون	میتسویی
10	بنزین هیدروژنه	102000	ای اف بی	تی پی ال
11	اکسید اتیلن	110000	تکنی مونت	Scientific des
12	اتیلن گلیکول	105000	تکنی مونت	Scientific des
13	دو اتیلن هگزانول	45000	KPT	ABAY
14	اتانول آمین	30000	Oxiteno	نارگان
15	کلرو استیل کلراید	1500	ترانسپک	ترانسپک
16	بوتاکلر	2500	رالیز	رالیز
17	آلاکلر	500	رالیز	رالیز

معرفی نواحی مختلف پتروشیمی

پتروشیمی اراک شامل نواحی چهارگانه تولیدی و ناحیه سرویسهای جانبی می باشد که به شرح ذیل معرفی می شوند :

تعاریف:

ناحیه 1 بهره برداری:

این ناحیه شامل کارخانه الفین (مشتمل برواحدهای کوره ها.کمپرسورهاوجدا سازی وهیدروژناسیون بنزین پیرولیز) و واحد مخازن می باشد0

ناحیه 2 بهره برداری:

این ناحیه شامل واحدهای 1- بوتن0پلی اتیلن سبک خطی.پلی اتیلن سنگین0پلی پروپیلن0بوتادین وپلی بوتادین

می باشد0

ناحیه3 بهره برداری:

این ناحیه شامل واحرهای اسید اسیک و وینیل استات.دو اتیل هگزانول 0اکسید اتیلن و اتیلن گلایکول و اتانول آمین می باشد0

ناحیه 4 بهره برداری:

این ناحیه شامل واحدهای کلرو استیل کلراید و آلاکلر و بو تاکلرمی باشد 0

ناحیه سرویسهای جانبی:

این ناحیه شامل واحدهای نیروگاه 0بخار 0هوا سوخت0آب صنعتی0برجهای خنک کن 0آفسایت و تصفیه پساب می باشد0

مسئولیت اجرا:

رئیس بهره برداری مجتمع مسئول نهایی اجرایی این روش می باشد و کلیه پرسنل بهره برداری مجتمع موظف به اجرای دقیق موارد ذکرشده در متن این روش اجرایی هستند0

روش اجرا:

شرح مختصر فرآیند

دراین قسمت ها ورودی و خروجی های هر واحد به اختصار شرح داده
می شود0

ناحیه 1بهره برداری:

کارخانه الفین :خوراک این کارخانه نفتای سبک و سنگین بوده که پس از انجام فرایندهای کراکینگ0هیدروژناسیون و جدا سازی نهایتا محصولات اتیلن 0پروپیلن 0هیدروژن 0برشC4.بنزین پیرولیز0متان و نفت کوره تولید می گردد0

واحد مخازن : انواع مخازن این واحد از نوع کروی 0سقف ثابت و شناور 0CRYOGENICو کپسولهای هیدروژن می باشدکه جهت ذخیره سازی مواد اولیه و محصولات کارخانه الفین مورد استفاده قرار میگیرد0

ناحیه 2 بهره برداری :

کارخانه پلی اتیلن سبک خطی و1-بوتن :خوراک

این واحداتیلن و هیدروژن می باشد که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون واکستروژن گریدهای مختلف پلی اتیلن سنگین و سبک خطی تولید می شود 0واحد 1-بوتن نیز ماده اولنه اتیلن را در مجاورت کاتالیست به 1-بوتن نبدیل می نماید0

کارخانه پلی اتیلن سنگین :خوراک این واحد اتیلن 0هیدروژن 0پروپیلن و 1- بوتن می باشد0که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون و اکستروژن 0گریدهای مختلف پلی اتیلن سنگین در سه گریداکستروژن 0تزریقی وبادی تولید می شود0

کاخانه پلی پروپیلن: خوراک این واحدپروپیلن .هیدروزن و اتیلن می باشد که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون و اکستروژن.گریدهای مختلف پلی پروپیلن تولید می شود.

کارخانه بوتادین و پلی بو تادین :

واحد بوتادین :

خوراک این واحد بزشC4می باشد که پس از فرایندهای تقطیر استخراجی .جداسازی و تخلیص.محصول 1و3_بوتادین با درجه خلوص بالا جهت خوراک واحد پلی بوتادین تولید می گردد.

واحد لاستیک پلی بوتادین:خوراک این واحد 1و3_بوتادین بوده که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون .انعقاد . جداسازی و خشک سازی.محصول لاستیک پلی بوتادین در دو گرید روغنی و غیر روغنی تولید می شود.

ناحیه 3بهره برداری:

کارخانه اکسید اتیلن و اتیلن گلایکول:خوراک این واحداتیلن و اکسیژن می باشد که طی فرایند اکسیداسیون و در مجاورت کاتالیست . اکسید اتیلن حاصل می شود .طی واکنشهای شیمیایی اکسید اتیلن با آب وانجام فرایندهای جداسازی نهایتا"محصولات MEG. DEG. TEG تولید می شود.

کارخانه دو اتیل هگزانول :خوراک این واحد گاز طبیعی. پروپیلن . دی اکسیدکربن و هیدروژن می باشد که طی فرایندهای STEAM REFORMING . اکسو (OXO). الدولیزاسیون و هیدروژناسیون .محصولات دو اتیل هگزانول . ایزو بوتانل. نرمال بوتانل تولید می شود .

کارخانه اسید استیک و وینیل استات : خوراک این واحد اتیلن و اکسیژن می باشد که ابتدا در فرایند اکسیداسیون و در مجاورت کاتالیست استالدئید تولید می شود . سپس استالدئید با اکسیژن در مجاورت کاتالیست به اسید استیک تبدیل می شود .نهایتا" از واکنش اسید استیک . اتیلن و اکسیژن در مجاورت کاتالیست محصول وینیل استات تولید می گردد.

ناحیه 4بهره برداری:

واحد کلرو استیل کلراید :

خوراک این واحد منو کلرو استیک اسید . اسید استیک . کلرو گوگرد بوده که طی فرایندهای کلریناسیون و تقطیر. محصول کلرو استیل کلراید تولید می شود .

واحد آلاکلر /بو تاکلر :

خوراک این واحد 2و6_دی اتیل آنیلین . پارافرمالدئید .کلرو استیل کلراید. نرمال بوتانل . متانول و آمونیاک می باشد که طی فرایندهای شیمیایی. خالص سازی و فیلتراسیون محصولات آلاکلر یا بوتاکلر تولید می شود .

ناحیه سرویس های جانبی بهره برداری:

این ناحیه شامل پنج واحد فرایندی به شرح زیر می باشد :

• واحد هوا و سوخت :در این واحد هوای فشرده شامل هوای ابزار دقیق .خوراک واحد جداسازی هوا . PLANT AIR اکسیژن و نیتروژن (گازی و مایع) تولید می شود . همچنین ارسال آب خام . آب آتش نشانی . سوخت گاز . گازوئیل تحت شرایط فرایندی مناسب برای مصرف کنندگان در مجتمع جز حوزه وظایف این واحد می باشد .
• واحد بخار : در این واحد بخار در فشارها و دماهای مختلف توسط سه فایر بویلرو پنجWHRB
• WASTE HEAT RECOVERY BOILER)) تهیه و برای مصرف کننده ها ارسال می گردد
• واحد نیروگاه :

در این واحد برق مورد نیاز مجتمع توسط پنج توربین گازی هر کدام به ظرفیت 25 مگاوات تولید و به شبکه برق مجتمع وارد می شود .

واحد اب صنعتی و برج های خنک کننده :

در واحد اب صنعتی . تولید اب صنعتی با استفاده از مراحل فیلتراسیون و برجهای جذب انیونی و کاتیونی انجام می گیرد و عمده مصرف کننده آب صنعتی واحد بخار می باشد . در واحد برجهای خنک کننده که شامل پنج برج خنک کننده می باشد تهیه و توزیع و کنترل شیمیایی آب خنک کننده انجام می شود .

واحد تصفیه پساب (ET) و آفسایت :

در این واحد عملیات تصفیه ابهای نمکی . ابهای معدنی . فاضلابهای بهداشتی از طریق تصفیه بیولوژیکی. تصفیه بوسیله EDR و سوزاندن در کوره (incinerator) صورت می گیرد . قسمتی از این ابها پس از تصفیه به عنوان اب جبرانی در برجهای خنک کننده مورد مصرف قرار می گیرد. کلیه لوله های ارتباطی بین واحدها INTER) CONNECTIONS) و یک سری از تصفیه خانه های میانی مانند حوضچه های خنثی سازی واحد اسید در این واحد قرار داشته و در رساندن خوراک و UTILITIES به مصرف کننده ها در حوضه مسئولیت این واحد می باشد.

کنترل اقلام ورودی

به منظور تنظیم پارامترهای عملیاتی . وضعیت ورودی های هر واحد شامل خوراک . مواد شیمیایی . روغنهای مصرفی در پروسس و انواع UTILITY . از دو جنبه کمی و کیفی باید تحت کنترل باشد. این مهم به شرح زیر صورت
می گیرد .:

کنترل کمی :

کنترل کمی خوراک .مواد شیمیاییو انواع یوتیلیتی ورودی به هر یک از واحدهای بهره برداری. . عمدتا" از طریق تجهیزات ابزار دقیق که بدین منظور نصب شده است صورت می گیرد و ثبت سوابق ان از طریق درج در LOG SHEET ها . نرم افزار های کامپیوتری و یا دفاتر انجام می شود . مسئولیت کنترل ثبت سوابق به عهده رئیس واحد و یا جانشین وی می باشد . در غیر از موارد فوق برگ دریافت از انبار ملاک کنترل می باشد.

کنترل کیفی :

نحوه کنترل اقلام ورودی در هر واحد به تفکیک به شرح ذیل صورت می گیرد :

کنترل خوراک :

تامین خوراک ورودی به هر واحد به یکی از دو شکل زیر می باشد :

الف)خوراک توسط منابع بیرونی مجتمع تامین می گردد:

در این حالت خوراک ورودی مطابق روش اجرایی بازرسی و ازمایش اقلام ورودی به مجتمع ( 68_QP_002 ) صورت می پذیرد .

ب)خوراک توسط واحدهای داخلی مجتمع تامین می گردد:

در این حالت کنترل خوراک ورودی بر مبنای جدول ازمایشات دوره ای واحد صورت می گیرد ( در مواردی ممکن است کنترل محصول در واحد تولید کننده کافی باشد لذا در ورودی به واحد مصرف کننده کنترلی انجام نمی شود .

کنترل مواد شیمیایی و روغن ها :

به منظور کنترل مواد شیمیایی و روغن های مصرفی ورودی به هر واحد اقدامات زیر بایستی صورت گیرد :

A) نمونه گیری و آزمایش ( در صورت وجود روش تست و ازمایش و تجهیزات )

B) چک نمودن گواهینامه کیفی همراه مواد شیمیایی (در صورت وجود )

C) چک نمودن ظاهری از نظر مشخصات ثبت شده روی جنس / ویژگیهای ظاهری مانند سالم بودن ظرف. پلمپ بودن ظرف و .......

کنترل یوتیلیتی :

کنترل کیفی یوتیلیتی توسط واحدهای تولید کننده صورت می گیرد . مگر در مواردی که در واحد ایجاد اشکال نماید که مطابق با روش اجرایی ازمایشگاه (72_QP_001 ) تست انجام می شود .

راه اندازی واحد :

اماده سازی واحد جهت ورود خوراک . مواد شیمیایی و انواع UTILITY و تنظیم شرایط عملیاتی برای رسیدن به محصول ON SPEC مطابق دستور العمل های مندرج در منابع ذیل صورت می گیرد :

1. روش اجرایی کنترل شرایط بهره برداری
2. OPERATING MANUAL هر واحد
3. دفتر دستورالعمل های عملیاتی هر واحد

4. مسئولیت هماهنگی . نظارت بر انجام کلیه فعالیتها و تقسیم کار با رئیس واحد و یا جا نشین وی می باشد .

توقف واحد: انجام عملیات لازم به منظور از سرویس خارج نمودن واحد (کلی یا جزئی ) در شرایط عادی یا اضطراری و یه صورت ایمن بر اساس دستور العمل های مندرج در منابع ذیل صورت می گیرد :

• روش اجرایی کنترل شرایط بهره برداری هر واحد
• OPERATING MANUAL هر واحد
• دفتر دستور العمل های عملیاتی هر واحد
• مسئولیت هماهنگی . نظارت بر انجام کلیه فعالیتها و تقسیم کار با رئیس واحد و یا جانشین وی می باشد .

هدف و انگیزه ایجاد واحد اسید استیک و وینیل استات در مجتمع پتروشیمی اراک : خط تولید اسید استیک و وینیل استات با توجه به نیاز این فراورده ها در صنایع پایین دستی نظیر صنایع غذایی . دارویی . نساجی . چسب سازی . رنگ سازی و غیره در مجتمع ایجاد شده است . تکنولوژی تولید اسید استیک و وینیل استات به ترتیب متعلق به شرکتهای آلمانی هوفست و بایر می باشد که اعتبار بین المللی آنها محرز است . درجه خلوص اسید استیک تولیدی99/8 درصد و ظرفیت آن 30000 تن در سال است . درجه خلوص وینیل استات 99/95 درصد و ظرفیت آن واحد نیز 30000 تن درسال است . اسید استیک تولیدی در مجتمع عمدتا" درخود مجتمع تبدیل به وینیل استات می گردد و مابقی آن بالغ بر 8000تن درسال است که در واحد بوتاکلر به مصرف می رسد . مهمترین کاربرد وینیل استات تهیه پلی وینیل استات است که این امر در صنایع پایین دستی کشور که هم اکنون دایر می باشند انجام می گیرد.

شرح مختصر فرایند واحد وینیل استات

در این واحد از ترکیب اتیلن . اکسیژن و اسید استیک . وینیل استات تهیه
می شود . ابتدا اتیلن وارد سیکل گاز برگشتی شده و در مبدل اشباع با گرم کردن در حضور اسید استیک به صورت اشباع از اسید استیک درامده و پس از گرم شدن مجدد به صورت super heat شده و سپس اکسیژن به انها اضافه شده و وارد راکتور می شوند . واکنش تولید وینیل استات در راکتور در فشار 9 بار مطلق و دمای c190_145 ( بستگی به طول عمر کاتالیست ) و در مجاورت کاتالیست در بستر ثابت که مخلوطی از طلا . پالادیم و استات پتاسیم می باشد . انجام می گیرد . از گرمای حاصل از انجام واکنش در پوسته راکتور بخار تولید می شود و در واحد به مصرف می رسد . گازها پس از انجام واکنش و خارج شدن از راکتور وارد برج پیش اب گیری PEREDEHYDRATION COLUMN ) ) شده و مقداری از آب و وینیل استات آن جدا می شود . سپس گازهای خروجی از بالای برج وارد برج شستشو با اسید استیک ( SCRUBBER ) شده و باقیمانده وینیل استات ان جدا می شود . سایر گازها نیز وارد کمپرسور شده و به سیکل گاز برمی گردند . از انجائیکه مقداری CO2 ( دی اکسید کربن ) در واکنشهای جانبی در راکتور تولید می شود یک انشعاب از سیکل گاز گرفته شده و به بخش جدا سازی CO2 فرستاده می شود و پس از جذب CO2 توسط محلول کربنات . گازهایی که غلظت CO2 در انها کاهش یافته به سیکل گاز برگردانده می شوند . CO2 جذب شده در برج STRIPPER از محلول کربنات جدا شده و کربنات مجددا" به سیستم برگردانده می شود و CO2 ازاد شده نیز به اتمسفر فرستاده می شود . وینیل استات خام جهت خالص سازی وارد قسمت تقظیر شده و پس از جدا شدن ناخالصی های ان که عمدتا" شامل اسید استیک . اب . اتیل استات و وینیل استات است و نمونه گیری جهت حصول اطمینان از درجه خلوص ان به شکل وینیل استات خالص با خلوص حداقل 99.9% به تانکهای محصول میانی ارسال می شود . محصول موجود در تانکهای میانی پس از افزودن ممانعت کننده پلیمریزاسیون INHIBITOR ) ) و نمونه گیری و حصول اطمینان از تطابق ان با مشخصات مورد نظر با هماهنگی واحد مخازن محصول جهت ارسال ان به مخازن نهایی اقدام می شود .

کنترل ورودیها

کنترل UTILITY:

کنترل کمیت و کیفیت UTILITY مورد نیاز واحد وینیل استات از طریق رجوع به نشان دهنده ها و یا کنترل کننده هایی که بدین منظور در سیستم های کنترل تعبیه شده اند . انجام می گیرد . در صورتی که اشکال در کمیت و یا کیفیت UTILITY از خود واحد باشد سرپرست نوبتکاری واحد مسئول تغییر پارامترهای کنترل و رفع اشکال می باشد و اگر مشکل از طرف واحد سرویسهای جانبی باشد سرپرست نوبتکاری واحد با تماس با رئیس نوبتکاری ناحیه 3 جهت رفع اشکال اقدام می کند . رئیس نوبتکاری ناحیه 3 موظف به برقراری ارتباط با رئیس نوبتکاری ناحیه سرویسهای جانبی جهت رفع اشکال در واحد مربوطه است . در مواقعی که لازم است تغییر در شرایط UTILITY به صورت فوری انجام گیرد سرپرست نوبتکاری واحد موظف است با سرپرست نوبتکاری سرویسهای جانبی تماس گرفته و درخواست رفع مشکل کند . در صورتیکه احتمال تغییر در ترکیبات UTILITY ورودی داده شود . طبق روش اجرایی ازمایشگاه 72_ QP_ 001 از UTILITY نمونه گیری می شود و ضمن ثبت در دفاتر گزارش نوبتکاری مغایرتها از طریق رئیس نوبتکاری ناحیه 3 به اطلاع رئیس نوبتکاری سرویسهای جانبی جهت رفع انها رسانیده می شود و همزمان سرپرست نوبتکاری واحد تغییرات لازم را به منظور حفظ شرایط عملیاتی به سیستم اعمال می کند

کنترل خوراک :

خوراک این واحد شامل اتیلن ، اکسیژن و اسید اسیتیک میباشد . گاز اتیلن از واحد الفین ، اکسیژن از واحد هوا و سوخت و اسید اسیتیک از واحد AA وارد میشوند . طبق روش اجاریی آزمایشگاه به شماره 001 – 72-QP از خوراک ورودی نمونه گیری میشود و سرپرست نوبت کاری واحد VA مسئول بررسی نتایج آزمایش و تغییرات فرایندی لازم بر اساس مشخصات کیفی خوراک طبق روش اجرایی نظارت بر بهره برداری به شماره 001 – 70-QP و روش اجرایی کنترل شرایط بهره برداری به شماره 001 – 42-QP میباشد .

در صورت بروز اشکال در کیفیت و یا کمیت خوراک سرپرست نوبت کاری واحد با رئیس نوبت کاری ناحیه 3 تماس گرفته و خواهان رفع مشکل میگردد .

رئیس نوبت کاری ناحیه 3 موظف به برقراری ارتباط با رئیس نوبت کاری واحد الیفین ( اگر اشکال در مورد اتیلین ورودی باشد ) و با رئیس نوبت کاری واحد سرویس های جانبی ( اگر اشکال در مورد اکسیژن باشد ) است .

اگر کیفیت یا کمیت اسید اسیتیک ورودی اشکال داشته باشد، سرپرست نوبتکاری واحد VA مستقیماٌ با سرپرست نوبتکار واحد AA تماس گرفته و مشکل را برطرف خواهد کرد .

در مواقع اطراری سرپرست نوبتکاری واحد می تواند مستقیماٌ با هر یک از واحدها تماس گرفته و مشکل را به سرپرست نوبتکاری واحد مربوطه اطلاع دهد .

کنترل مواد شیمیایی:

الف ) کنترل کیفیت :

به طور کلی کنترل کیفیت مواد شیمیایی مورد نیاز واحد وینیل استات تا لحظه تحویل از طرف انبار به واحد به عهده مهندسی فرایند واحد بوده و مطابق روش اجرایی نظارت بر بهره برداری به شماره 70 - QP - 001 انجام می گیرد . چک و کنترل کیفیت مواد شیمیایی دریافتی از انبار از لحظه تحویل تا پایان زمان مصرف مطابق انچه در بتد 4 – 2 روش اجرایی کنترل شرایط بهره برداری مجتمع به شماره 42 – QP—001 آمده است بعهده بهره برداری واحد VA می باشد .

ب) کنترل کمیت :

کمیت مواد شیمیایی از طریق مشاهده موجودی این مواد در ظروف ذخیره و یا ثابت مقادیر مصرف شده صورت می گیرد .

کنترل روغن ها و گریس ها :

مشخص نمودن نوع روغن یا گریس مصرفی برای دستگاههای دوار و نیز تامین ان به عهده تعمیرات مکانیک می باشد . MAKE - UP نمودن روغنها در صورتیکه به تجهیزات خاصی نیاز نداشته باشد به عهده بهره برداری و در غیر این صورت بر عهده تعمیرات مکانیک است . مسئولیت مشخص کردن وضعیت بازرسی و ازمایش روغنها ( کنترل و LABELING ) از لحظه تحویل در واحد و در زمان مصرف به عهده نوبتکاران سایت زیر نظر سرپرستان نوبتکاری می باشد .

راه اندازی و توقف واحد :

سرپرست نوبتکاری واحد مسئول ایجاد و هماهنگیهای لازم . تقسیم کار . نظارت بر انجام کلیه فعالیتهای لازم در هنگام راه اندازی توقف نرمال یا اضطراری واحد بر اساس دستور العملهای مندرج در OPERATING MANUAL . روش اجرایی نظارت بر بهره برداری 70 – QP – 001 . روش اجرایی کنترل شرایط بهره برداری 42 – QP – 001 و دستور العمل آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری واحد 84 – EW – 002 VA و دفتر دستور العملهای موجود در واحد وینیل استات می باشد .

شرایط عادی عملیات و سیستم کنترل

شرایط عادی عملیات :

پایداری شرایط نرمال عملیاتی جهت تداوم تولید محصول ON SPEC توسط سیستم های کنترل طبق دفتر دستورالعمهای واحد . روش اچرایی نظارت بر بهره برداری 70- QP – 001 و دستورالعملهای مندرج در OPERATING MANUAL انجام می گیرد . مسئولیت نظارت بر صحت عملکرد تجهیزات و برطرف کردن مغایرتها با سرپرست نوبتکاری واحد می باشد .

شرایط غیرعادی و یا اضطراری عملیات :

کنترل واحد در شرایط غیرعادی و یا اضطراری عملیات مطابق با دستورالعمل آمادگی و واکنش در شرایط اضطراری واحد VA به شماره 84 – EW – 002 صورت می گیرد.

سیستم کنترل واحد :

سیستم کنترل واحد وینیل استات از نوع CONVECTIONAL می باشد که هر LOOP توسط یک CONTROLLER کنترل می گردد . همچنین سه سیستم PLC مضاعف مجزا وجود دارد . که وظیفه آنها کنترل ALARM . INTER LOOK .MONITORING . DATA LOGGING می باشد .

جهت افزایش امکان بررسی قسمتهای مختلف و کنترل بهتر . ثباتهایی وجود دارد که وضعیت دما . فشار و سطح مایع را بطور مداوم ثبت می کند . همچنین یک سیستم ایمنی و آتش نشانی در اتاق کنترل وجود دارد که با ارسال خطا ( فعال شدن سیستم ALARM ) وجود دود و آتش در نواحی مختلف واحد را هشدار می دهد و بوسیله آن می توان کلیه امکانات ایمنی را فعال نمود .

ثبت و بایگانی داده ها :

به منظور حفظ سوابق عملیاتی و کنترل عملکرد و تجهیزات و مقادیر فرآیندی در فرمهای LOG SHEET از شماره 84- QFI -023 TO 84 – QFI – 001 ثبت و بایگانی می گردد. نوبتکاران ارشد اتاق کنترل و سایت مسئول ثبت مقادیر و اعمال مغایرتها به سرپرست نوبتکاری هستند و سرپرست نوبتکاری موظف به انجام هماهنگی های لازم و نظارت بر اعمال تغییرات در شرایط فرآیندی می باشند . تمامی فرمهای LOG SHEET باید از طرف سرپرست نوبتکاری کنترل شود .

ساعات کارکرد هر یک از ماشین آلات واحد در فرمهای گزارش هفتگی به شماره 84 – QFI – 028 TO 84 – QFI – 023ثبت و جهت اقدامات لازم به اداره برنامه ریزی تعمیرات ارسال می گردد .

کاراموزی پتروشیمی شرح پروسس واحد وینیل استاتپتروشیمی اراک در یک نگاهشرح مختصر فرآیند واحد و نیل استات