دسته بندی | صنایع غذایی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 220 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 69 |
مقدمه. 1
توضیحاتی در باره ی کارخانه چوپان. 2
آزمایشگاههای کارخانه. 2
تاریخچه:. 3
تعریف شیر. 5
واحدهای شرکت چوپان. 6
انواع محصولات تولیدی توسط شرکت. 6
نحوه ورود شیر به کارخانه و بررسی سیستم HTST. 6
شیر پاستوریزه و هموژن. 8
شیر خشک. 9
مراحل تولید. 9
کنترلهای مرحله تغلیظ. 9
بسته بندی. 10
موارد نشانه گذاری. 10
خامه (Cream) 11
تعاریف. 11
نسبت بین اندازه ذرات در شیر. 13
پنیر (Cheese) 13
ضد عفونی کردن. 16
مراحل شستشو و نظافت. 16
شستشو درجا (CIP) Cleaning- in Place. 17
ماست (Yoghurt) 17
ضایعات در صنایع شیر و فرآورده های آن و راههای جلوگیری از ضایعات 20
تکنولوژی شیر تغلیظ شده و خشک. 21
دستگاههای تبخیر کننده. 22
انواع تبخیر کننده های یک مرحله ای. 22
تکنولوژی شیر خشک. 22
v روش های اصلی. 22
خشک کن پاششی (اسپری) Spray – Drying. 23
سلول های شیری (Alveoil) :. 25
رشد بافت پستان. 26
انواع دام های مختلف شیر. 29
خواص فیزیک و شیمیایی شیر. 30
وسیکوزیته. 32
خواص شیمیایی شیر. 32
آنزیم های شیر: هیدرولازها، اکسید وردوکتازها. 33
لیپاز. 33
گازهای موجود در شیر. 34
هموژنیزاسیون. 34
ترکیبات شیمیایی شیر. 35
غلظت پروتئین های در شیر. 36
میکروبیولوژی شیر. 36
منابع آلودگی شیر. 38
باکتریوفاژ. 41
شیر مایع. 41
چربی شیر. 41
شیر تلغیظ شده. 42
خامه. 43
پاستوریزاسیون شیر. 44
استریل کردن. 45
ترمالیزیشن. 46
ماست. 46
نوع مایه ماست. 46
استرلیزاسیون و ضد عفونی. 48
ضد عفونی. 48
استرلیزاسیون. 48
رنگ آمیزی ساده. 50
آزمایشگاه های کارخانه چوپان. 51
وزن خصوص (Specific Gravity ). 51
غلظت سنج بریکس Brix Scale. 53
آزمایشات شیر. 54
تعریف شیر. 54
عوامل موثر در تغییر ترکیبات شیر:. 54
آماده کردن نمونه. 55
جستجوی تقلبات در شیر. 58
اندازه گیری چربی شیر توسط بوتیرومتر. 60
بخش مدیریت. 61
مراحل تصفیه کلاسیک. 65
شیر بطور کلی، عبارت است از تراوشهای غدد پستانی حیوانات پستاندار- معمولاً گاو- که عاری از کلستروم می باشد و در اثر دوشش کامل یک یا چند حیوان سالم به دست می آید. کلیۀ پستانداران پس از تولد نوزاد خود، قادر به تولید شیر هستند. در عصر پستانداران اولیه، قبل از گسترش و پیشرفت زندگی خاکی، بدون شک ترکیب اجزاء غیرآلی مایعات بدن آبزیان شباهت زیادی با محیط زندگی آنها داشته است. سپس در اثر تکامل، ترکیب خون و دیگر مایعات بدن آنها به منظور سازش با محیط اطراف و یا به دلیل اختصاصی گشتن نیازشان تغییر کرده است.
شیر، غذای طبیعی نوزادان می باشد. بشر در هزاران سال پیش متوجه شد که می تواند از این فرآوردۀ با ارزش به عنوان غذا، نه تنها برای کودکان، بلکه برای بزرگسالان نیز استفاده نماید. بر این اساس، او از طریق انتخاب و پرورش حیوانات توانست تولید شیر را به میزان قابل توجهی افزایش داده، آن را به عنوان غذای خویش مورد استفاده قرار دهد. نوع حیوانات تولید کنندۀ شیر در یک منطقه تا حد زیادی به شرایط آب و هوایی محل بستگی دارد. گاو، بومی مناطق معتدله است. مردم اروپا و مناطق مهاجرنشین، نظیر آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزیلند، از جمله مصرف کنندگان عمده شیر گاو و فرآورده های آن به شمار می روند. شیر بز و گوسفند در جنوب اروپا طرفدارانی دارد. مصرف شیر گوزن شمالی توسط لاپهای اروپای شمالی نیز قابل ذکر است. در جنوب غربی آمریکا شیر گاو میش اهلی آسیایی (بوفالوی آبی) به مصرف می رسد. مادیان، شتر و لاما از دیگر حیواناتی هستند که شیر آنها مصرف انسانی دارد. علاوه بر این، مهمترین غذای کودک یعنی شیر انسان را نمی باید از نظر دور داشت.
وجود یکسری عوامل طبیعی نظیر نژاد، مرحله شیردهی، عفونت پستان، فصل، تغذیه و روند شیر دوشی تخمین دقیق متوسط ترکیبات شیر را مشکل ساخته و لذا اطلاعات موجود دربارۀ ترکیب شیر باید با توجه به این عوامل تفسیر شود.
این کارخانه دارای چندین محصول میباشد که همه ی این محصولات دارای خط تولید متفاوت میباشد.
این کارخانه در سال 1377 تاسیس شده است و محل جغرافیایی کارخانه در جاده خاوران 45 کیلومتری تهران شهرک صنعتی صنوبر نسترن 8 واقع شده است.
این کارخانه 250 نفر پرسنل دارد که مهندسان صنایع غذایی ان 7 نفر می باشند و تعداد کارگران ان 240 نفر می باشند. کارخانه در شهرک صنعتی واقع شده است و نزدیک به اصطبل یا زباله دانی نیست و در یک مکان کاملا بهداشتی واقع شده است. کارخانه لبنیات چوپان صنعتی و شخصی است و دارای گواهی نامه ی استاندارد میباشد و فاقد هر گونه ایسو میباشد وکیفیت محصولات ان درجه 1 ومطابق با استاندارد های کشوری می باشد.
سطح زیر بنای کار خانه 18 هزار متر مربع است که دارای 30 انبار بزرگ میباشد که هر کدام حدود 700 متر میباشد.
کارخانه دارای 7 سرد خانه است و محصولات ان در روز حاضر می شود . ظرفیت تولید آن در روز 130 تن در هفته (6 روز کاری)780 تن در ماه 3312 و در سا ل 37440 تن می باشد.
دارای 1000 راس گاو می باشد .
سیستم های آزمایشگاهی کارخانه مجهز به سیستم های جهانی می باشد و از لحاظ وزارت بهداشت و استاندارد جهانی و کشوری مورد تایید واقع شده است.
در ازمایشگاهها بخش بخش میکروبی وبخش شیمیایی به طور جدا گانه فعالیت می کنند.
تهیه شیر از دام حدود 6000 سال قبل و به وسیله لستان شروع شده و از این رو می توان آن را یکی از قدیمی ترین غذاهای بشری دانست. در طی قرون متوالی انسان به روش های ابتدایی و سنتی از شیر دام های اهلی فراورده های مختلف تهیه می گردد و سپس به تدریج روند بهینه سازی صنعت شیر متناسب با نیاز انسان ته نسین تکامل و پیشرفت ؟؟؟؟؟ تا اینکه در حال حاضر در رشته های صنایع غذایی جهان صنعت شیر در جایگاههای ویژه ای قرار دارد به طوری که اساس اقتصادی بسیاری از کشورها بر این صنعت استوار است.
تحول و نوآوری در صنعت لبنی از حدود 2 قرن پیش ذکر شده و در حدود 150 سال تولید صنعتی شیر به سبک امروزی با ساختن ابزارهای فناوری تولید شد که از آن پس پیشرفت بزرگی در عرصه فرآیند شیر پدید آمده است . مصرف سرانه شیر و لبنیات (مهم)
مصرف کل |
= مصرف سرانه در کشورهای جهان |
مردم (جمعیت) |
از اواخر نیمه اول قرن تولید صنعتی شیر روند توسعه سریعی را به همراه داشته. این پیشرفت در فرآورده بهبود روش های تولید شیر با انتخاب نژادهای شیری و یا گوشتی (براون و سویس) رو به گسترش همراه با فرایند جدید در فرآیندها به شرایط مطلوبی دشته یافته، امروزه می توان یک کارخانه شیر را به پالایشگاه بزرگ تشبیه کرد که مواد اولیه محصولات متفاوتی فرایند و تولید می کند. که به طور مثال: تنوع محصولات مختلف لبنی حدود 500 فرآورده ذکر کرده اند. لبنیات یکی از مهم ترین صنایع به شمار می آید و با توجه به میزان خرید و فروش مزارع کشاورزی که توام با دامداری است معلوم می شود که قسمت عمده درآمد روزانه آن ها اغلب از فروش شیر تامین می گردد. با این تفاوت که از مقایسه با سایر محصولات فروش شیر نوعی درآمد روزانه است که مصرف منابع مختلف برسد. مصرف گسترده محصولات لبنی زمینه مساعدی را برای ایجاد اشتغال مولد و جریان سرمایه در تجارت داخلی و خارجی ایجاد کرده است.
در حال حاضر میزان تولید شیر در سطح جهان 560 میلیون تن است و سهم ایران حدود 6 میلیون تن است. با محاسبات اقتصادی براساس قیمت متوسط هر لیتر شیر حدود 8 درصد ارزش نفت صادرات کشور را شامل می شود. ازدیاد شیر مصرف آن علاوه بر داشتن مصرف مطلوب در حفظ و افزایش تولید کننده شیر و در نتیجه موجب تقویت وضع اقتصادی مملکت خواهد شد. گسترش و پیشرفت توسط دامداری صنعتی و کارخانجات صنایع شیر موجب تغذیه بهتر و سیاست بیشتر و یکی از عوامل مهم ارز آوری در کشورهای صنعتی شیر به صورت که صادرات در تهیه شیر خشک و شیر کندانسه و صادرات و سایر لبنیات در توسعه آن نقش مهمی ایفا نموده است.
شیر غذای بسیار مغذی و به حالت سیال و روان است و شیر از تعداد پستاداران اهلی شامل گاو، گوسفند، شتر، بز، گوزن شمالی لاما، بوفالو مورد مصرف قرار می گیرد. همین موضوع کافی است جایگزین برای شیر وجود ندارد. همچنین هیچ غذایی پذیرش بیشتر یا تنوع استفاده به اندازه شیر ندارد.
شیر محصولی است که از دوشیدن کامل و مداوم استاندارد است باید کاملا بهداشتی جمع آوری شده و سالم عاری از کلستروم یا آنموز یا ماک و فاقد اسید لاستیک است.
1) کلیاتی در مورد صنایع لبنی:
2) فیزیولوژی تولید شیر:
آناتومی و تشریح پستان گاو: در گاو پستان بوسیله بندهای بسیار محکمی به نام لیگاست که بهترین آنها بند نگهدارنده میانی پستان است نگهداری می شود. این بندها از یک طرف به استخوان لگن (Pelvic) متصل است و از طرف دیگر به بافت میانی هریک از دو نیمه شان تکیه می کند و برای استحکام بیشتر به یکدیگر متصل شده اند بند نگه دارنده جانبی از یک طرف به بند میانی و از طرف دیگر به حفره داخلی محکم شده و به صورت یک قلاب نگه دارنده دیواره خارجی پستان را تشکیل می دهد. تضعیف این بندها منجر به افتادگی یا بد فورم شدن پستان می شود.
به طور کلی پستان از 4 بخش مجزا تشکیل شده است (quarter) سیستم خون رسانی و اعصاب نیمه راست و نیمه چپ پستان کاملا از یکدیگر جدا و مستقل است. بخش جلویی و پشتی هر نیمه از پستان دارای یک سیستم خون رسانی مشترک است که توسط یک پرده بسیار ظریف از یکدیگر جدا شده اما دارای سیستم مستقل غدد و عروق با مجرا (Duct) از هم هستد. به این صورت تمام شیر ترشح شده از یک پستان فقط از غدد ترشحی همان بخش از پستان ترشح و تولید می ششود و در گاو سالم در بخش جلویی پستان 40% شیر تولید و ترشح می شود و در بخش پشتی 60% بعضی از گاوها برابر وزن خود تولید شیر نرمال دارند.
دسته بندی | منابع طبیعی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 35 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
این معادله ها، روش اجرای انفصال خاک بر روی مناطق شیار دار که اصولا توسط نیروی ریزش باران موجب می شوند را به کار می گیرد وضربه جزیی که از جریان زمینی ایجاد می شودرا نادیده می گیرد.غلظت،شدت باران در طول یک طوفان به ندرت ثابت می باشد، که میزان انفصال ذرات خاک که یک عمل وابسته به زمانی می باشد را موجب می شود.متاسفانه، در اغلب مطالعات تاثیر وابستگی زمانی در تغییر جدایی یا انفصال ذرات خاک توسط پارامتر ریزش باران یکجا گرفته شده است. (سال 1975 در meyer،Foster) به عبارت دیگر، انفصال ذرات در مناطق شیاری (جویباری) اصولا توسط جریانهای اشباع شده موجب می شود.وضربه جزیی که از برخورد ریزش باران بوجود می آید را نادیده می گیرد. هنگامی که ذرات از توده خاک جدا می شوند، مقدار انرژی ای که برای انتقال رسوب لازم است، خیلی کمتر می باشد.
انتقال-B
برای ذرات جدا شده که تبدیل به رسوب آبراهه می شوند، به عواملی برای انتقال خودشان به مناطق جدید نیازمند هستند و سرانجام به سوی کانالهای آبراهه ها. هم ریزش باران، هم جریان آب حاصل از بارندگی در حوضه آبریز می توانند ذرات خاک را انتقال دهند:
انتقال بارندگی
انتقال ذرات خاک توسط بارندگی معلول عمل پاشیدن می باشد و ظرفیت پاشش تابع میزان بارندگی و چگالی بارندگی، راه رونده شیب دار، خصوصیات خاک، سرعت باد و شکل ظاهری می باشد. بعنوان یک قاعده کلی، درصدکلی خاک پوشیده شده که بسوی پایین سراشیبی حرکت می کند برابر است با درصد شیب به اضافه 50 (در سال 1953،Ekern)اما، ضربه اصلی از نیروی قطرات باران برای انفصال و جدایی ذرات خاک می باشد نه برای انتقال در مناطق شیاری. ذرات منفصل و پاشیده شده بعد، اصولا توسط جریان سطح کم عمق به سوی جویبارها و شیارها انتقال داده میشوند (درسال 1995،Nearingetal)،در آنجا، ذرات خاک از مناطق شیاری به یکدیگر ملحق می شوند.وبه سوی کانالهای جریان دار انتقال داده می شوند، توسط جریان متمرکز انتقال داده می شوند. (درسال1973،Young and Wiersma).
ماکزیمم مقدار رسوبی که یک جریان زمینی می تواند حمل کند، اغلب به سمت ظرفیت انتقال ارجاع داده می شود که بستگی به ترازانرژاش دارد و همچنین توسط سرعت جریان تخمین زده می شود و به تجمع راه رونده شیب دار و شعاعی که برابر با سطح خیس شده است وزبری سطح و قابلیت حمل ذرات بستگی دارد.
یک جریان متلاطم نسبت به یک جریان آرام بیشتر فرسایش و انتقال داده می شود، در صورتیکه تشکیل حوزه دادن جریان نتیجه ته نشست یا رسوبگذاری را سریع می کند. از زمانی که سرعت جریان زمینی با عمق 29/10افزایش می یابد، میزان انتقال بزرگتر و بیشتر می شود وفاصله انتقال برای جریانهای عمیق طولانی تر می شود. بنابراین یک تقلیل در جریان زمینی یا کاهش انفصال، یک افزایش در سطح مقطع عرضی، یا یک تغییری در شیب یک کاهشی در میزان انتقال باعث خواهد شد. در نتیجه ذرات سنگین تر، بزرگتر ومدورتر ابتدا، ته نشین می شوند در صورتیکه ذرات کوچکتر، سبکتروپهن تر در آویز باقی می مانند. بنابر این، ذراتی که سایزهای بزرگتری دارند در بالا دست جریان رودخانه ته نشین می شود وذراتی که اندازه های کوچکتر دارنددر پایین دست جریان رودخانه ته نشین می شوند. جریانهای گل و لای و رسوبی بیشتر از نوع تمیزشان فرسایش می یابند. سائیدگی و خرد و شکسته شدن ذرات در برابر یک چیز دیگر زمانی که آنها انتقال یافتند در جریان رودخانه ای اتفاق می افتد. این باعث می شود که ذرات بزرگتر به ذرات کوچکتر خرد و شکسته شوند (سایش) و آنها به دورتر از پایین جریان رودخانه انتقال می یابند. در لفظ نسبی، سنگ رتمی و سنگ ماسه ای نسبت به سنگ آهک و دولومیت راحت تر خراشیده میشوند، در صورتیکه گرانیت و کوارتز میزان خراشیدگیشان کمتر می باشد.(سخترند) (در سال 1964، Gottschalk)
فهرست مطالب
انتقال بارندگی 2
انتقال جریان آب حاصل از بارندگی در حوزه آبریز 2
رسوبگذاری، ته نشست 5
فرسایش ناخالص آبریز 7
الگوی تجربی 8
دسته بندی | گزارش کارآموزی و کارورزی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 179 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 24 |
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 1/5/85
گزارش کار: استریل کردن ظرفهای نمونهبرداری میکروبی از آب آشامیدنی
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
روش کار:
درون ظروف نمونه 1 قطره محلول تیوسولفات ریخته و درب آن را بسته و درون دستگاه قور قرار داده و به مدت 5/1ساعت در دمای 170 درجه سانتیگراد قرار میدهیم.
این دستگاه برای شیشههایی بکار میرود که درب شیشهای داشته و در دمای 170 درجه سانتیگراد بکار میرود.
به نام خدا
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 2/5/85
گزارش کار: استریل کردن ظرفهای نمونهبرداری بوسیله اتوکلاو
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
روش کار:
درون ظرف نمونه یک قطره محلول تیوسولفات سدیم ریخته و درب ظرف را محکم میبندیم. ظرف نمونه را درون دستگاه قرار داده و درب آنرا توسط پیچهایی که روی آن قرار دارد (پیچها را روبروی هم) بسته، دکمه آن را زده و به مدت 30 دقیقه گذاشته و بعد از گذشت این زمان چراغ آلارم روشن میشود. این دستگاه برای شیشههایی بکار میرود که درب پلاستیکی داشته و در دمای 121 درجه بکار میرود و برای جلوگیری از برق گرفتگی در دستگاه، از آب مقطر بکار میرود.
به نام خدا
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 3/5/85
گزارش کار: طرز نمونهبرداری
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
وسایل مورد نیاز:
ظروف نمونه، کبریت، پنبه الکل
روش کار:
ظرف نمونه را برداشته (ظرف نمونه باید از قبل استریل شده باشد) و روی آن برچسیب زده (محل نمونهبرداری، نمونهبردار، میزان کلر و تاریخ) شیر آب را باز کرده و به مدت 1 دقیقه حداقل تا آب بشکه وارد شیر شده بعد شیر را بسته و با پنبه الکل شعلهور میکنیم. بعد از این کار، دوباره شیر را باز کرده و 5/1-1 دقیقه صبر میکنیم و ظرف نمونه را کنار شیر آب باز کرده و 4/3 ظرف نمونه آب میکند و درب آن را محکم میبندد.
به نام خدا
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 4/5/85
گزارش کار: روش اندازهگیری سختی موقت
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
وسایل مورد نیاز:
25سیسی نمونه، 25سیسی آب مقطر، 5/1میلیلیتر بافر آمونیوم برای تغییر رنگ اریورکروم بلاک T، EDTA.
روش کار:
25سیسی از نمونه را درون بشر ریخته و روی شعله حرارت میدهیم تا سختی موقت آن حذف شود (یعنی آب درون بشر نصف شود). بعد از این کار نمونه را از صافی عبور داده و 25سیسی آب مقطر به نمونه صاف شده میافزاییم و 5/1 میلیلیتر بافر آمونیوم و مقدار اریوکروم بلانک T بعد نمونه را هم زده و زیر بورت قرار میدهیم و EDTA مصرفی را یادداشت میکنیم و در فرمول زیر قرار میدهیم تا سختی دائم بدست آید:
سختی دائم:
مقدار سختی کل و سختی دائم را که بدست آوردیم، درون فرمول زیر قرار میدهیم تا سختی موقت آب بدست آید:
سختی موقت + سختی دائم = سختی کل
سختی دائم – سختی کل = سختی موقت
به نام خدا
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 5/5/85
گزارش کار: روش اندازهگیری سختی کل
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
وسایل مورد نیاز:
25سیسی نمونه، 25سیسی آب مقطر، 5/1لیتر بافر آمونیوم جهت ایجاد رنگ ارغوانی اریوکروم بلاک T، EDTA.
روش کار:
25سیسی نمونه را توسط استوانه مدرج اندازهگیری کرده و درون ارلن میریزیم و 25سیسی آب مقطر را هم که از قبل اندازهگیری شده را به آن میافزاییم. 5/1میلیلیتر بافر آمونیوم را توسط پیپت اندازه گرفته و درون ارلن اضافه میکنیم و اریوکروم بلاک T را به مقدار مورد نیاز به ارلن اضافه کرده، ارلن را زیر بورت قرار میدهیم (درون بودت EDTA ریخته شده است) شیر بورت را باز کرده تا تغییر رنگ به آبی روشن تتراسیون را انجام میدهیم. شیر بورت را بسته و مقدار EDTA مصرفی را روی بورت خوانده و مقدار بدست آمده را درون فرمول زیر قرار میدهیم تا سختی کل بدست آید:
مصرفی a=EDTA
EDTA بر حسب مولار یا نرمال = b
حجم مصرفی نمونه = v
سختی کل:
به نام خدا
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 7/5/85
گزارش کار: دستگاه اندازهگیری کلر
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
روش کار:
شیر آب را باز کرده و میگذاریم تا آب سرد شود. سپس شیر را طوری تنظیم میکنیم که حباب تشکیل نشود. استوانه را که متصل به دستگاه است را زیر شیر قرار میدهیم تا پر شود. وقتی که پر شد، دکمه power را زده و وقتی شروع به ریختن آب از آن کرد، دکمه start را میزنیم. صفحه شروع به نشان دادن اعداد میکند. وقتی روی یک عدد ثابت شد، دکمه data in را زده و اعداد داده شده در دستگاه ثبت میشود و مقدار کلر بدست آمده باید توسط شعله به مدت حداقل 1 دقیقه استریل گردد. مقدار آب ورودی دستگاه باید به میزانی باشد که باعث سرریز بیش از حد یا ایجاد حباب نگردد.
میزان کلر موجود در آب باید بین 8/0-5/0 باشد. |
به نام خدا
آزمایشگاه اداره آبفا تاریخ: 8/5/85
گزارش کار: دستگاه رطوبتسنج
اسامی گروه: فروزان پاپری ثابت
روش کار:
برای کالیبره کردن دستگاه ظروف محلول کالیبراسیون را درون دستگاه قرار میدهیم. سپس دکمه on/of را میزنیم. سپس دکمه cal را میزنیم و دستگاه کالیبره میشود. وقتی که دستگاه کالیبره شد، درون مخزن شیشهای تا خط نشان از نمونهای که داریم، ریخته، سپس درون دستگاه کدورتسنج قرار داده و دکمه read را زده، پس از گذشت IP50 ثانیه میزان کدورت آب بدست آمد.
حداکثر میزان مجاز کدورت موجود در آب باید بین ftu5-0 باشد.
دسته بندی | عمران |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 27 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 66 |
1ـ مقدمه :
حمله به پنتاگون وسازمان مرکزی تجارتـی دنیا WTC ) ) درنیویورک که درتاریـخ 11 سپتامبرسال 2001 رخ داد ، سبب شدکه مهندسان ساختمان بدنبال راهـهایی برای پیشـرفت کارآیی ساختمان ها بدهنـد که شاید در آینده هم مورد حملات واقع شود . از زمانی که این واقعه رخ داد بسیاری از سازمان های مهم در آمریکا و کشورهای دیگر دنیا شروع به بررسـی کار ساختمان WTC و پنتاگون کردند که این کار با جمع آوری و بررسی داده ها صورت گرفت . طبق نتایج بررســی می توان ثابت کرد ، پیشنهادی برای اصلاح و تغییـرات ساختمانی ارائه شد که نیاز به زمان زیاد برای تخلیـه دارد یا احتمال فروریختـن ( متلاشی شدن ) درحمـلات مشابه در آینـده دارد . طی وقایع انفجـار اخیـر در داخل و اطراف ساختمان ها ، سؤالی مطرح شدکه چطورباید طراحی شود که مقاومت ساختمـان در برابر انفجاری که ممکن است مجدداً رخ دهد ، زیـاد شود . به عبارت دیگر ، تعداد ساختمانهای زیادی هستند که طراحی شده اند ، تا نه تنها در برابر نیروهای دینامیک ناشی شده از وقایع طبیعی از قبیل طوفان ، زلزله مقاومت می کنند بلکه باید دربرابر وقایع غیر مترقبه و مخرب از قبیل انفجـار پایدار باشد . مهمترین شکل مقاومت ساختمانها در برابر انفجار این است که قابلیت تحلیل و از بین بردن ضربات شدید و انرژی انفجار را داشته باشد ، بدون اینکه سبب ویرانی ساختمانها به کلی شود. شماری مطالب مربوط به این منتشر شد ، مدارکی درآمریکای شمالی که مهندسان بتوانند اطلاعات لازم درباره طـراحی ساختمان های شهر برای اینکه مقاومت فیزیـکی را در برابر ضـربات و صدمات بالقوه و انفجـار بالا ببرد ، موجود نبود . بنابراین طـراحان ساختمـان و آرشیتکت ها به رهنمودهایی نیاز دارند که درباره چگونگی طراحـی ساختمان های بلند که مقاوم باشد در برابر حمـلات گوناگون دشمن و میزان صدمـه و جراحات ساکنین این ساختمان ها را کاهش دهد . این متن مروری کلــی مربوط به وقایع انفجارکه درساختمانها رخ داده است میپردازد که خرابی برجهای WTC ذکر خواهـد شد . دو نظریه موجود است یکی ازدیدگاه معماری ساختمان و دیگری از دیدگاه مهندسی ساختمان برای ساختمان های بلنـدی است که می خواهد میزان امنیت بشــر و افرادی که درآنجا هستند را بالاببرد . دیدگاه آرشیتکتی شامل طرح ریزی وطرح بندی وعملکردساختمان است .دیدگاه مهندسی ساختمـان به بررسی محـاسبـات وطـراحی بخش های ساختمـان که مربوط به ایجاد امنیت اسـتمی باشد . استراتژیهای ارزیابی ساختمان و افزایش امکانات در ساختمان های بلند که در برابر وقایع انفجارمناسب نبود که در بعد به آن خواهیم پرداخت . متن شامل نظریات مهم برای طراحی مؤثر و کارآمد سیستمهای ساختمانی است تا میزان امنیت بشر بالا رود .
دسته بندی | کامپیوتر و IT |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 47 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 30 |
مقدمه :
شبکه یا Netword یک اصطلاح عمومی است و به مجموعه ای از ابزارهای پردازش اطلاعات اطلاق می شود که با یکدیگر در ارتباط هستند . البته این ارتباط از نوع فیزیکی و منطقی است که از طریق سخت افزار و کابل بر قرار شده است و با یک روش استاندارد مدیریت می شود .
Wan and Lan
شبکه محلی یا (Local Area Networkinq) Lan شبکه ای است با تعداد محدودی از کامپیوترهای شخصی بطوری که در سطح یک مکان محدود با هم کار می کنند و از منابع یکدیگر مشترکاً استفاده می کنند . شبکه های محلی به اشکال گوناگون قابل استفاده اند اما با وجود این گوناگونی در اصل با هم یکسانند بطوریکه اشتراک در برنامه های کاربردی فایلها و وسایل جانبی از اهداف اصلی آنهاست .
همان طور که می دانیم از Lan برای فضاهای محدود استفاده می شود اما اگر بخواهیم در فواصل طولانی نقل و انتقال اطلاعات با سرعت بالائی انجام شود به سراغ شبکه های گسترده یا Wan ( Wide Aria Nedwork ) می رویم .یک Wan از مرتبط شدن دو یا چند Lan بوجود می آید .
تغییر و تحول در تکنولوژی شبکه ها :
با پیشرفت روزافزون فن آوری شبکه ها نحوه و نوع ارتباط مابین کامپیوترهای یک شبکه مداماً در حال تغییر است ، پیش از این شبکه به معنای محیط متمرکزتری برای پردازش اطلاعات بحساب می آمد و از ترمینالها به عنوان ابزاری برای دریافت و یا نمایش اطلاعات استفاده می شد . بطوریکه آنها فقط از منابع اطلاعاتی موجود در کامپیوترهای بزرگ استفاده می کردند و سیستم ها به تنهایی قابلیت اجرای فرامین نرم افزاری را نداشتند .
اجزای اصلی شبکه :
ارتباطات داده ها در ابتدا در انحصار کمپانیهای خاصی از قبیل IBM قرار داشت اما در حال حاضر شرکتهای زیادی دست اندرکار این قضیه هستند بطوریکه تمام اجزای مورد نیاز یک شبکه از نرم افزارهای سطح بالا تا رابط های سطح پایین را ارائه می دهند . تعداد این شرکتها باعث شده است که اجزای متفاوتی در ارتباط با شبکه های محلی بوجود آید . اما بطور کلی آنچه که باعث اختلاف مابین شبکه های محلی می شود تفاوت اجزای اصلی آنهاست .
مشهورترین جزء یک شبکه ، ایستگاه کاری یا Workstation می باشد که از طریق آن کاربرد با شبکه ارتباط برقرار می کند . ایستگاه کاری در شبکه به معنای یک پایانه هوشمند است زیرا از توانایی پردازش و اجرای برنامه ها بهره مند می باشد در حالیکه پایانه های ساده (Dumb ) فقط بعنوان یک ابزار ورودی – خروجی به کامپیوتر مرکزی متصل بوده و اطلاعات را جهت پردازش ، به واحد پردازشگر مرکزی ارسال می کنند .
ایستگاههای کاری در یک شبکه محلی به تنهایی قابل استفاده هستند و می توانند در سرعت پردازش ، مقدار حافظه ، برنامه های نصب شده و ابزارهای ذخیره سازی اطلاعات متفاوت باشند .
اغلب ایستگاههای کاری از یک سیستم عامل محلی (host) نظیر DOS و Windows یا OS/2 بهره می برند این سیستم عامل شرایطی را فراهم می کند تا ایستگاه کاری توانائی اجرای نرم افزارهای محلی را مستقلاً دارا باشد .
رابطی که جسم جدا از شبکه را به LAN متصل می سازد و آن را راه اندازی می کند ، کارت رابط شبکه یا آداپتور شبکه (Network Interface Adapter-NIC) نامیده می شود . یک NIC از شکاف های (SLOT) موجود بر روی برد اصلی کامپیوترها استفاده می کند . و باعث برقراری یک اتصال فیزیکی به رسانه انتقال یا کابل می شود . کارت شبکه ، باعث برقراری ارتباط مابین اجزاء شبکه از طریق سیگنال های خاص می شود . هر عنصری از شبکه محلی که دارای یک کارت شبکه باشد بعنوان یک گروه یا node شناخته می شود بطوریکه هر گروه از یک آدرس واحد برای مسیریابی اطلاعات استفاده می کند .
کابل بندی (Cablinq)
اتصال فیزیکی گره های شبکه را کابل بندی شبکه می نامند . کابلی که در Lan استفاده می شود از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا این عنصر در شبکه ، بیشترین تاثیر را بر میزان نرخ انتقال داده و بازدهی ورودی – خروجی دارد . دو اصطلاحی که در این زمینه برای رسانه انتقال اطلاعات (Media) استفاده می شود عبارتند از : باند پایه (Base Band) و باند پهن (Broad band) . باند پایه روشی از انتقال اطلاعات است که در آن سیگنال دیجیتال تنها با یک فرکانس ، کل پهنای باند رسانه را اشغال می سازد . از طرفی باند پهن به مفهوم آن است که پهنای باند به چندین کانال تقسیم
می شود که این تقسیم بندی بر اساس فرکانس های متفاوت و یا دامنه فرکانسی مختلـف برای سیگنـال آنــالوگ می باشد . در یک چنین حالتی اگر پهنای باند کافی وجود داشته باشد ، می توان چندین سیستم انتقال را تنها با استفاده از یک کابل پیاده سازی کرد . اصطلاحی که چگونگی مشترک بودن رسانه را بوسیله کانال های متعدد ، بیان می کند تسهیم سازی یا Multiplexing
می باشد البته نوع تسهیم سازی ، بستگی به رسانه انتقال دارد .
رسانه های نوع باند پهن، چندین کانال متفاوت دارند که این نوع تقسیم بندی بر اساس فرکانس های مختلف سیگنال های آنالوگ می باشد . به این نوع تسهیم سازی ، مالتی پلکس بر اساس تقسیم فرکانس یا FDM (Frequency Division Multiplexing) گفته می شود . تلویزیون کابلی نمونه ای از EDM است . باند پایه روشی از انتقال داده است که تنها یک فرکانس از سیگنال دیجیتال ، سراسر پهنای باند را اشغال می کند . رسانه از نوع باند پایه در هر لحظه می تواند با یک فرکانس کار کند که البته می تواند مالتی پلکس شده باشد . این عمل به وسیله تقسیم کانال به فواصل زمانی یکسانی انجام می گردد که داده های مربوط به کانال های مختلف ، در این فواصل زمانی جاسازی می شوند . به این روش ، TDM یا مالتی پکس بر اساس تقسیم زمانی (Time Division Multiplexing) گفته
می شود .
انواع کابلهایی که عموماً استفاده می شود عبارتند از زوج سیم بهم تابیده (Twisted pair) کابل هم محور (Coaxial) و فیبر نوری (Fiber-Optic). امروزه همچنین از ارتباطات بی سیم که دارای تکنولوژی مادون قرمز یا مایکروویو هستند ، استفاده مس شود .
توپولوژی (topology) یک شبکه محلی ، معرف نوع ارتباط فیزیکی گره ها و اتصالات کابلی آنهاست . نوع کابل ، توپولوژی و قوانین کنترل دسترسی به رسانه ، در مجموع ، پیکره بندی شبکه را مشخص می کند .
سرویس دهنده (server)
سرویس دهنده ، یک کامپیوتر است که عملیات دسترسی به فایل ها وانواع سرویس های دیگر را برای شبکه فراهم می سازد . سرویس دهندگان از پردازشگری قدرتمند بهمراه حافظه موقت و دائم با حجم بالا استفاده می کنند . یک سرویس دهنده ، دارای یک سیستم عامل شبکه (Network Operating System-NOS) می باشد که بعنوان مغز فعال شبکه کار می کند و چگونگی دسترسی ایستگاه های کاری را به منابع مشترک کنترل می نماید . امروزه از سیستم عامل هایی نظیر IBM,s OS/2 ,Novells Netware و Microsoft W indows NT برای شبکه های محلی استفاده می شود .
ممکن است برای شبکه های محلی ، سرویس دهنده گان متفاوتی استفاده شود که هر کدام وظایف خاصی را انجام میدهند . از عمومی ترین آنها سرویس دهنده فایل یا file server می باشد که چگونگی امکان دسترسی کاربران شبکه به فایلهای موجود بر روی حافظه اصلی (Master) را تعیین می کند . همچنین یک سرویس دهنده می تواند بعنوان یک بانک اطلاعاتی برای برنامه های کاربردی بکار رود همچنین یک سرویس دهنده چاپ یا print server ، امکان دسترسی به یک یا چند چاپگر موجود در شبکه را مهیا می سازد . از وظایف بعضی از آنها ایجاد امکاناتی برای خصوصی سازی اطلاعات و بالا بردن، امنیت داده ها می باشد که باعث می شود کاربران مختلف در استفاده از منابع شبکه ، محدود شوند .
ابزارهای اتصال به دستگاه هایی اطلاق می شود که قطعات یا گره های یک شبکه را بهم متصل
می کند . در ساده ترین حالت ، ممکن است وسیله ای باشد که کابل ها و اتصال گره ها را مدیریت کند و یا ممکن است شامل کامپیوترهایی باشد که عملیات مسیر یابی اطلاعات را برای شبکه های وسیع تدارک ببیند .
هاب (Hub)
هاب در یک شبکه ، بعنوان نقطه متمرکز کننده و محل اتصالی برای گره های آن شبکه محلی می باشد . به آندسته از هاب هایی که برای اتصال فیزیکی چندین قطعه کابل کوتاه بکار می رود ، هاب های انفعالی (Passive) و به هاب هایی که برای اتصال کابل های طویل بکار می شود ، هاب های فعال (Active) ، گفته می شود . هاب های فعال سیگنال ها را همانند تقویت کننده ها مجدداً تولید و ارسال می کنند در صورتیکه هاب های انفعالی فقط انتقال سیگنال را انجام می دهند .
بعضی از هاب ها دارای اصطلاح خاصی هستند که نوع دسترسی به رسانه را مشخص می کنند . بعنوان مثال هاب هایی که برای شبکه حلقه نشانه (Token Ring) استفاده می شود با نام واحد دسترسی چند ایستگاهی یا MAU معرفی می گردد .
MAU = Multi Station Users
برای برقراری ارتباط مابین شبکه های مختلف یک شبکه از پل ها (bridges) ، دروازه ها (gateway) و مسیر گردان ها (routers) استفاده می شود .
یکی از قابلیت اصلی شبکه های محلی . به اشتراک گذاشتن وسایل جانبی است یعنی این ابزار
می توانند توسط بیش از یک برنامه یا ایستگاه کاری مورد استفاده قرار بگیرد . این وسایل می تواند حافظه جانبی ، چاپگر و یا مودم باشد .
در یک ارتباط شبکه ای ، چندان مناسب نیست که هر ایستگاه محلی از طریق نرم افزار شبکه و بطور جداگانه ، به منابع مشترک دسترسی داشته باشد . برنامه های شبکه را می توان به نحوی طراحی کرد تا برای کاهش فعالیتهای اضافی ، کارهای یک گروه را جمع آوری و اجرا کند نرم افزارهای شبکه عموماً از یک بانک اطلااعاتی مشترک استفاده می کنند .
امروزه دسترسی به منابع اطلاعاتی موجود در یک مرکز ، بوسیله ایستگاه های کاری که خارج از این محیط قرار دارند ، کاری بسیار معمولی و عادی است به این عمل اصطلاحاً دسترسی از راه دور یا Remote Access گفته می شود در این حالت یک دستگاه کاری با استفاده از مودم و یک نرم افزار خاص با کامپیوتر دیگر ارتباط برقرار می کند . همانند شبکه های گسترده (WAN)، ارتباط از راه دور سرشار از مسائل حفاظتی است .
امنیت شبکه کل یک صنعت است که ممکن است به سخت افزار و نرم افزار خاص و پیچیده ای نیاز پیدا کند .
یکی از راههایی که باعث افزایش کارایی شبکه می شود ، استفاده مشترک از وسایل جانبی است . یعنی چندین کاربر می توانند به وسایلی از قبیل چاپگرها ، دستگاه های ذخیره سازی ، ماشین های FAX و ابزارهای دیگر شبکه ، بطور مشترک دسترسی داشته باشند .
پست الکترونیکی (Email)
در ساده ترین حالت ، پست الکترو.نیکی به مفهوم نقل و انتقال رشته های متنی (ASC II) ، مابین شبکه های محلی و یا گسترده است . نرم افزارهای جدیدتر حتی اجازه می دهند که تصاویر گرافیکی و فایل ها اطلاعاتی را هم بتوان به متن منتقل شده ، متصل کرد . امروزه در اکثر اداره ها ، پست الکترونیکی جای مکاتبات اداری پر دردسر را گرفته است .
اینترنت به مجموعه ای از شبکه های متصل به هم و گاهاً متفاوت ، گفته می شود که باعث برقراری ارتباط مابین نقاط مختلف دنیا می شود . از آنجائیکه این ارتباط در سطح وسیعی انجام
می گیرد . باید شبکه های مختلف بتوانند با استفاده از یک زبان مشترک با یکدیگر ارتباط برقرار کنند .
TCP/IP مجموعه ای از پروتکل های ارتباطی است که بعنوان یک استاندارد ، در برقراری ارتباطات جهانی از طریق اینترنت ، بکار می رود .
خلاصه مقدمه :
- شبکه یک اصطلاح عمومی است که برای توصیف مجموعه ای از ابزارهای پردازش اطلاعات که با هم در ارتباط هستند استفاده می شوند .
- یک شبکه محلی Lan معرف شبکه ایاست که از نظر مساحت جغرافیایی محدود می باشد .
- یک شبکه Wan شبکه ای است که مابین چند شبکه محلی ارتباط برقرار می کند .
- مفهوم شبکه از یک پردازشگر مرکزی با چند ترمینال ارتباط نظیر به نظیر ( Peer to Peer ) تغییر کرده است .
- شبکه به کاربران این امکان را میدهد که از منابع ، امکانات و سرویسهای موجود بصورت بهینه استفاده کنند . که این قابلیت در کاهش زمان و هزینه مؤثر است .