دسته بندی | علوم انسانی |
بازدید ها | 5 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 53 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 56 |
گزارش کاراموزی تاریخچه سیمان در جهان(مدیریت صنعتی)در 56 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست
فصل اول :
مقدمه :
تاریخچه سیمان در جهان
تاریخچه سیمان خزر لوشان
محصول تولیدی
نیروی انسانی
معادن
تشریح فرایند تولید
مشخصات فنی
راهنمای نقشه سیمان خزر
چارت سازمانی
فصل دوم :
اهمیت کنترل کیفی سیمان
معرفی واحد کنترل کیفی
نحوه گردش کار بخش کنترل کیفی سیمان خزر
معرفی واحد X_RAY
معرفی آزمایشگاه شیمی
مشخصات فیزیکی استاندارد سیمان ایران
معرفی آزمایشگاه فیزیک نسبتهای تشکیل دهنده اصلی کلینکر و سیمان
فرمهای واحد کنترل کیفیت
تعیین مقاومت فشاری سیمان
نمودارهای تحت کنترل بودن مقاومت فشاری سیمان
عواملی که در کیفیت سیمان تاثیر دارند
فصل سوم :
نظرات و پیشنهادات
مقدمه :
کلمه سیمان به هر نوع ماده چسبنده ای اطلاق می شود که قابلیت به چسباندن و یکپارچه کردن قطعات معدنی را دارا باشد . در شاخه مهندسی عمران ، سیمان گردی است نرم ، جاذب آب ، چسبانیده سنگ ریزه که اساسا مرکب از ترکیبات پخته شده و گداخته شده اکسید کلسیم ، اکسید سیلسیم ، اکسید آلومینیوم و اکسید آهن می باشد . مالات این گرد قادر است به مرور ، در مجاورت هوا یا در زیر آب سخت می شود و در زیر آب در ضمن داشتن ثبات حجم ، مقاومت خود در فاصله 28 روز زیر آب ماندن دارای حداقل مقاومت 250 کیلو گرم بر سانتیمتر مربع گردد.
تاریخچه سیمان درجهان
از زمان باستان ، کاربرد مواد سیمانی سابقه ای طولانی دارد . مصریان قدیم از سنگ گچ ناخالص پخته استفاده می کردند یونانیها و رومیها سنگ آهک پخته را بکار می بردند و بعد از افزودن آب ، ماسه ، خزه ، سنگ ریزه یا آجر و سفالهای شکسته را به آهک آموختند و این اولین ساخت سیمان در تاریخ بود . ملات آهک در زیر آب سخت نمی شود ، لذا رومیها آهک و خاکسترهای آتشفشانی یا سفالهای رسی پخته شده نرم را با هم آسیاب می کردند و برای ساختمانهای زیر آب استفاده می نمودند در قرون وسطی کیفیت و کاربرد سیمان تنزل کلی پیدا کرد و فقط در قرن هیجدهم است که می توان پیشرفتی در دانش مربوط به سیمان را مشاهده نمود . در سال 1756 جان سیمتون دریافت که بهترین ملات از مخلوط پولازون ( خاکستر آتشفشانی ) و سنگ آهکی که دارای مقدار زیادی مواد رسی باشد به دست می آید یمتون با شناخت نقش رس که تا آن زمان آن را تا ان زمان آن را نامطلوب می دانستند اولین کسی بود که به خواص شیمیایی آهک آبی پی برد . بعد سیمانهای هیدرولیکی دیگری ساخته شدند نظیر سیمان رومی که توسط ژوزف پارکر بدست آمد و به ثبت سیمان پروتلند توسط یک بنای اهل لیدز به نام ژوزف اسپتین (Asptin ) در سال 1824 منجر شد .
این سیمان از حرارت دادن خاک رس بسیار نرم و سنگ آهک سخت در کوره تا زمان متصاعد شدن گاز کربنیک به دست آمد حرارت این گروه کوره تا زمان متصاعد شدن گاز کربنیک به دست آمد حرارت این گروه خیلی پایین تر از حرارت لازم برای پخت کلینکر بود . در سال 1845 نخستین نمونه سیمان مدرن توسط اسحاق جانسون ساخته شد . او مخلوطی از خاک رس و نوعی سنگ آهک که بطور عمده شامل صدفهای کوچک دریایی است ( سنگ آهک فسیلی ) را تا زمان کلینکر شدن پخت تا واکنشهای ضروری برای تشکیل ترکیبات سیمانی قوی صورت بگیرد . در نهایت به مرور زمان مطالعات علمی برای کشف خواص سیمانی برخی مصالح صورت گرفت و منجر به ساخت آن چیزی که امروزه سیمان پرتلند می نامیم شد .
نام سیمان پرتلند که ابتدا به خاطر تشابه رنگ و کیفیت سیمان گرفته با سنگ پرتلند 0 نوعی سنگ آهک در دست Dorset به آن داده شد ) تا امروز متداول است تولید صنعتی سیمان پرتلند از اوایل قرن نوزدهم شروع شده است . در ابتدا از کورههای با ظرفیت 5 تن در هفته که کاملاً شبیه کورههای آهک پزی بوده اند استفاده می شده است به مرور و هماهنگ با افزایش تقاضا برای کالا معجزه گر ابداعاتی در ساختمان دوار سیمان ابداع شد و قدم دیگری در جهت پاسخگویی به تقاضای روز افزون مصرف سیمان برداشته شد .
پیشگامان توسعه صنعت سیمان ، کشورهای انگلستان ، آلمان و فرانسه بوده اند و هم اکنون تولید جهانی سیمان بیش از یک میلیارد تن است و این مقدار رو به افزایش است . اولین کوره سیمان ایران با ظرفیت روزانه 100 تن در سال 1312 در شهر ری به بهره برداری رسید و هم اکنون ظرفیت اسمی کارخانجات سیمان ایران در حدود 18 میلیون تن است که البته این میزان تولید با توجه به نیازهای اساسی بسیار کم است .
ابتدایی : 136 نفر
بیسواد : 22 نفر
معادن
معدن سنگ : معدن تحت اسمان در موقعیت طول جغرافیایی 49/34/20 و عرض جغرافیایی 36/30/43 و در فاصله 9 کیلومتری شرق لوشان و در 400 متری روستای بورزین واقع شده است . محدوده معدن فاقد پوشش گیاهی بوده و آب و هوای ایران آن در بهار و تابستان گرم و خشک و در فصل زمستان سرد و خشک است .
میزان رطوبت هوا بسیار کم و باران نسبت به نواحی خزر به مراتب کمتر است. ارتفاع معدن نسبت به دریای آزاد 700 متر می باشد . سطح محدود معدن دارای توپوگرافی تقریبا یکنواخت ولی محدوده طرفین آن دارای سیب تند می باشد. تعداد 2 آبراه نسبتا عمیق با جهت شمالی – جنوبی در حال حاضر معدن دارای یک کارگاه استخراج فعال است کارگاه مذبور در دو قسمت شرقی غربی که هر کدام شامل 3 پله است که اولی به علت کنگلو مرایی بودن لایه ها تعطیل و پله های دوم و سوم فعال می باشند . سنگ آهک پس از استخراج توسط دو دستگاه لورد بارگیری و سپس توسط 8 دستگاه کامیون که تماما استیجاری می باشند به محل انباشت مواد معدنی ( دپو ) انتقال داده می شود .
متوسط ترکیب شیمیایی محصول استخراجی :
وجود درصد کربنات بالا و درصد کوارتز کمتر از مزایای واحد سنگی تراور تن فوقانی است و وجود درصد کوارتز بالا مشکلاتی که در پروژه تولید کلینکر در کوره ایجاد می نماید از نقاط ضعف واحد کنگلومرایی می باشد به هر حال به در نظر گرفتن شرایط استخراج ، تغییرات عیار به صورت تقریبی می توان آنالیز ذیل را به عنوان متوسط ترکیب شیمیایی محصول استخراج از این ذخایر در نظر گرفته و در محاسبات سیمان سازی اعمال نمود .
ترکیبات ذیل بر مبنای متوسط گیری شیمیایی کلیه نمونه ها اخذ شده و در واحد سنگی مورد بحث به نسبت ضخامت و فواصل زمانی نمونه گیری بدست آمده است .
مشخصات فنی :
1-سنگ شکن :
سنگ شکن از نوع چکشی تک توره با تعداد 70 عدد چکش 90 کیلوگرمی با ظرفیت T/day 650 و توان 1100 کیلو وات ساخت کارخانه &K و دارای دو باند خوراک دهنده ( فیدر ) جهت تغذیه جداگانه خاک رس و سنگ آهک مورد نیاز می باشد .
2-نمونه برداری :
سیستم نمونه برداری سالن مواد خام ساخت شرکت مینه فرانسه بوده و از تناژ T/day 650 ورودی به سالن مواد مقدار T/H 3.75 نمونه برداری است و در نهایت 290 گرم آن توسط پست پنوماتیک به بخش X-RAY فرستاده می شود .
3- سالن مواد :
سالن مواد شامل دو بایل با ظرفیت 18000 تن بوده و استاکر وریکلایمران ساخت کمپانی P.H.B می باشد . ظرفیت استاکر T/H 800 وریکلایمر T/H 250 می باشد .
4-آسیاب مواد خام :
آسیاب مواد خام از نوع گلوله ای با ظرفیت T/H 180 ساخت شرکت فویست الپین با مشخصات عمومی زیر می باشد .
نوع : گلوله ای دو تاقچه ای و دارای DRYER و خروجی از وسط
ظرفیت : T/H180
طول مفید : 14.75 متر – مجموع دو تاقچه 11.50 متر
قطر : 4.40 متر
سرعت چرخشی : RPM 14.5
دور موتور : RPM 975
توان مصرفی : KW 3500
مشخصات سپراتور :
قطر : 8000 میلی لیتر – ارتفاع 11170 میلی لیتر
توان مصرفی : KW 400 کیلو وات
دور : RPM 144
نرمی محصول : باقیمانده روی الک 2-1%
نرمی محصول : باقیمانده روی الک 15-10%
5-برج خنک کن :
برج خنک کن ساخت شرکت لرگی آلمان می باشد و دارای 22 عدد آب پاسش است که در فشار 40 اتمسفر است
6-الکترفیلتر :
الکتروفیلتر ساخت شرکت لورگی با راندمان 917،99% بوده و میزان غبار ورودی gr/M3 60 و غبار خروجی MGR/M3 می باشد
7-سیلوهای ذخیره و هموژن :
دو سیلوی ذخیره و همژن و دو سیلوی همژن موجود ساخت شرکت کلادیوس پپترز می باشند .
سیلوههای همژن در بالا با ظرفیت 3500 و سیلوهای ذخیره با ظرفیت 7000 تن در پایین قرار دارند قطر سیلوها 14 متر ، حجم لازم جهت همژنیزه نمودن یک متر مکعب در دقیقه می باشند مان لازم برای هموژنیزه کردن مجموعا 170 دقیقه و در چهار مرحله می باشد . ارتقا سیلوی هموژن حدود20 متر و قطر آن حدودا 14 متر است . عمل هموژن کردن مواد باید موقعی انجام شود که ارتفاع مخلوط مواد داخل سیلوی هموژن کردن را میتوان به 14 و حداکثر به 16 متر برسد و از آنجا که برای زمان هموژن کردن را می توان به روش زیر محاسبه نمود :
( حجم مواد تا ارتفاع 15 متر ) متر مکعب
( حجم تقریبی هوای لازم ) متر مکعب
( زمان هموژن ) متر مکعب
توضیح اینکه زمان هموژن محاسبه شده صرفا تئوری بوده و در عمل جهت نیل به درجه مطلوب هموژن می توان زمان را کم و زیاد نمود .
زمان هموژن باید به دو مرحله بلاانقطاع تقسیم شود :
1-مرحله اول هموژن :
این مرحله به چهار دوره هر یک بین 5 الی 7 دقیقه خواهد بود .
2-مرحله دوم هموژن : این مرحله بلافاصله پس از مرحله اول و به 4 دوره 35 دقیقه ای تقسیم می شود که در نتیجه کل زمان هموژن حدودا به 170 دقیقه می رسد .
8-کوره و مش گرم کن :
طول کوره 75 متر قطر داخلی آن 4.8 متر و سیب آن 3% است سرعت دوران RPM 1.7 و نوع پیش گرمکن ساخت پری هیتر می باشد .
اطلاعات و ابعاد بهره برداری واحد کوره به شرح زیر می باشد :
طول کوره : 75 متر
قطر کوره : 4.8 متر
شیب کوره : 3%
دور کوره با موتور اصلی : 1.72-57% دور در دقیقه
زمان عبور مواد از کوره : 59.9 دقیقه با دور RPM 1.7
9-مشعل کوره و گرم کن کمکی آسیاب مواد :
مشعل کوره و گرم کن کمکی ساخت کمپانی پونتیرم اتریش با سوخت دوگانه مازوت می باشد میزان اسمی مازوت مشعل مصرفی نوع 1000-F2SO-UNIGO برابر با 8850 کیلوگرم در ساعت است ولی طبق محاسبه شرکت فویست آلپین مقدار مازوت لازم برای تولید 2000 تن کلینکر در شبانه روز و بازدهی حرارتی 800 کیلو کالری به ازای هر کیلو کلینکر برابر با 64.87.5 کیلوگرم در ساعت براورده شده است .
لوله های حاوی روغن داغ در کف تانک مازوت باعث گرم شدن مازوت به مقدار اندک می شود و مازوت مشعل در موقع خروج از تانک مازوت بوسیله رغن داغ دیگری economic tubular heater گرم شده و به حدود 50 درجه سانتی گراد می رسد که این مازوت سپس به مرحله پیش گرم کن مازوت هدایت شده و مجددا توسط روغن داغ (h.t.o ) و به منظور مصرف مشعل به 95 تا 100 درجه سانتی گراد می رسد بر اساس طراحی شرکت سازنده مقدار هوای ثانویه مشعل برای ساعت با دمای 841تا867 درجه سانتی گراد برآورد شده است .
دسته بندی | اقتصاد |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 84 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 76 |
مفاهیم جهانی شدن را از نظر مدیران معاصر درک کنید.
مرورکلی بر جهانی شدن
تحولات اقتصادی در سطح جهان اثرات قابل توجهی بر تمدن بشری بر جای گذارده است. به ویژه برای مدیرانی که مؤسسات تولیدی و تجاری آنان برای انجام معاملات کسب و کار بایستی فراتر از محیط ملی فعالیت کنند. پدیده جهانی شدن به سرعت تحولات را بصورت گسترده ای افزایش داد. به عبارتی دیگر، پدیده جهانی شدن، جهانی را که در آن اقتصاد های ملی بواسطه موانعی همچون فاصله، محدودیت های زمانی[1] ، زبان[2] ، فرهنگ ها[3]، قوانین دولتی[4]، سیستم های تجاری متفاوت[5] همرا با مبادله و سرمایه گذاری های داخلی ، از یکدیگر جدا هستند ، به سوی جهانی که در آن اقتصادهای ملی بر اساس یک سیستم جهانی با یکدیگر ادغام شده و به یکدیگر وابسته گردیده اند تبدیل نموده است..(Hill 2000,4)
تحولاتی که هم اکنون در اقتصاد جهانی رخ داده تاکنون بی سابقه بوده است. دسترسی قابل توجهی به سرمایه ای جهانی، همراه با پیشرفت در زمینه
[1]-Different Time Zones
[2]-Language
[3]-Cultures
[4]-Government Regulations
[5]-Business Systems
دسته بندی | زمین شناسی |
بازدید ها | 30 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 140 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 94 |
از قرون و اعصار گذشته بشر در پی دستیابی به امکانات و ابزارهای توسعه تلاشهای فراوانی را در راه کشف مجهولات وتازهها انجام داده است.
بیشک فلز درعصر حاضر به عنوان زیر ساخت توسعه و فناوری همواره مورد توجه بوده و کشورهای پیشرفتة جهان با علم به این نکته سعی فراوانی را در راه کشف وتوسعة ذخایر و منابع فلزی خود انجام داده و هم اکنون نیز علاوه بر استفادة بهینه از ذخایر و منابع خود چشم به بهرهبرداری از مواد و کانیهای غنی موجود در کرات دیگر و من جمله ماه دارند.
بدیهی است با توجه به بودن ذخایر و معادن قابل استحصال کشورها و همچنین استفادة نادرست در بعضی مناطق، دورنمای صنعت فلز مبهم نماید با توجه به مطالب فوق نیاز بشر به ابداع روشهای جدید فرآوری جهت بهرهبرداری از معادن و ذخایر کم عیار و همچنین استحصال آن بخشی از کانیهایی که از لحاظ متالوژیکی و کانهآرایی مشکلزا می باشند ضروری به نظر میرسد.
لذا در عصر حاضر تمام توجهات به سمت مواد و کانیهایی است که تاکنون مورد توجه نبوده و یا به دلیل مشکلات فرآوری قابل استحصال نبودهاند.
با توجه به این مطلب فلز آلومینیوم نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نیاز بشر به تولید واستحصال آن در سالهای آتی بسیار مورد توجه میباشد. در حال حاضر در صنعت آلومینیم جهان مهمترین منبع برای تأمین آلومینیوم کانی بوکسیت میباشد.
هماکنون مهمترین و بهترین گزینه برای تأمین آلومینیوم بعد از بوکسیت، آلونیت میباشد. کانیهای دیگری نیز جهت تولید آلومینیوم مورد توجه قرار دارند که از آن جمله میتوان به آنورتوزیت – نفلین- رسها و شیل اشاره کرد.
سمیناری که در حال مطالعه میفرمایید بحث در مورد روشهای موجود فرآوری کانی آلونیت در گذشته و حال میباشد که همراه با بحث در مورد رفتارهای اختصاصی کانی آلونیت در شرایط مختلف شیمیایی و حرارتی و مطالعه دقیق خواص این کانی در محیطهای اسیدی و قلیایی میباشد.
همچنین کاربردهای مختلف آلونیت به غیر از تولید آلومینا مانند استفاده به عنوان منعقد کننده ( کواگولان) و ( فلوگولانت) در بحث تصفیه آب (Water Treatment ) و داروسازی مورد بحث قرار گرفته است.
فهرست مطالب
ـ 1 ـ ترکیب شیمیایی و برخی خصوصیات
کانی شناسی آلونیت
3 ـ 1 ـ چگونگی رخداد
1 ـ 3 ـ 1 ـ آلونیت های رگه ای
2 ـ 3 ـ 1 ـ آلونیت های گرهکی در سنگ های
رسی رسوبی
3 ـ 3 ـ 1 ـ آلونیت جانشینی در سنگ های
ولکانیکی و سنگ های نفوذی کم عمق
4 ـ 1 ـ منطقه بندی انباشته های جانشینی
1 ـ 4 ـ 1 ـ زون سیلیسی مغزه ای یا
پوششی
2 ـ 4 ـ 1 ـ زون کوارتز ـ آلونیت و زون
آرژیلی
3 ـ 4 ـ 1 ـ زون پروپیلیتی
5 ـ 1 ـ ژنز انباشته های جانشینی آلونیت
انباشته ها و معادل آلونیت در ایران
1 ـ 2 ـ خاستگاه آلونیت در سنگ های
ولکانیکی ترسیر ایران
2 ـ 2 ـ انباشته های آلونیت در ایران
1 ـ 2 ـ 2 ـ کانسار حسن آباد
زمین شناسی کانسار
2 ـ 2 ـ 2 ـ کانسار سیردان
زمین شناسی کانسار
3 ـ 2 ـ 2ـ کانسار زاجکان
4 ـ 2ـ 2 ـ کانسار یوزباشی چای
5 ـ 2 ـ 2ـ کانسار زاح کندی
6 ـ 2 ـ 2ـ کانسار تا کند ( در استان
زنجان )
7 ـ 2 ـ 2 ـ کانسار زایلیک ـ قلندر
8 ـ 2 ـ 3 ـ کانسار مشکین شهر
9 ـ 2 ـ 2ـ دیگر مناطقی که دگرسانی
گرمایی ( هیدروترمال ) تحمل نموده اند :
روشهای فرآوری کانی آلونیت در آمریکا
مراحل مختلف در این طریقه :
روش موفت R . MC . MOFFAT
روش Kalunite ( تأثیر محلولهای اسیدی )
3 ـ روش Mc Cullough ( تأثیر محلولهای
اسیدی) :
5 ـ روش آلومت ( Alumet ) :
روش D. Stevenes
روش C.j. Hartman
مطالعه روشهای فرآوری آلونیت در شوروی (
سابق )
1 ـ روش های قلیایی تهیه آلومین از سنگ
معدن آلونیت :
موارد استعمال
روش مینرال : ( MINERAL )
تکلیس سنگهای معدنی آلونیت :
رفتار گرمایی آلونیت با ترکیبات همراه
رفتار گرمایی ترکیبات سنگ کانی آلونیت
همراه با
1 ـ مقدمه :
2 ، 2 ـ دستگاه گرمایی :
3 ، 2 ـ رفتار گرمای آلونیت :
3 . نتایج و بحث ها :
2 ، 3 . ارزشیابی XRD :
4 . خاتمه و نتیجة بحث :
شرایط بهینه برای لیچینگ سنگ کانی کلسینة
آلونیت در NaoH قوی
روش پیشنهادی مؤلف برای فرآوری آلونیت در
ایران
دسته بندی | اقتصاد |
بازدید ها | 32 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 83 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 57 |
*مقاله اولین گزارش ملی تجارت الکترونیکی در ایران*
معاونت برنامهریزی و بررسیهای اقتصادی
دفتر توسعه تجارت الکترونیکی شماره مرکز اسناد معاونت: 370/83
15/4/83
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
پیشگفتار. الف
1. مقدمه 1
2. تجارت الکترونیکی در جهان. 4
3. راهبردهای تجارت الکترونیکی در ایران.................... .............................................. 5
4. عملکرد تجارت الکترونیکی تا پایان سال 1382.............. ................................. 9
4-1- آگاهسازی، آموزش و تحصیل. 9
الف- دوره های کاردانی و کارشناسی. 9
ب - دوره های تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد). 10
ج - دوره های کوتاه مدت. 11
د- نشستها و همایش های علمی. 13
هـ- پژوهشها و نشریات علمی. 14
و- اطلاع رسانی. 14
ز - آموزش الکترونیکی. 16
4-2- مسائل قانونی و مقرراتی. 17
4-3- زیر ساخت های تجارت الکترونیکی. 20
الف - مخابراتی. 20
ب- علمی. 25
ج- فنی. 26
د- استانداردسازی. 26
هـ- امنیتی. 27
و- اطلاعاتی. 27
4-4- مالیه الکترونیکی................................. ............................................................................ 29
4-4-1- بانکداری الکترونیکی.. 29
الف - خدمات الکترونیکی. 29
ب- اطلاع رسانی. 34
ج- سیستم مکانیزه. 35
4-4-2- بیمه الکترونیکی.. 38
4-4-3- بورس الکترونیکی.. 38
4-5- دولت الکترونیکی................................. ........................................................................... 40
الف- خزانهداری الکترونیکی. 40
ب - فراهمسازی الکترونیکی. 41
ج - مالیات الکترونیکی. 41
د- گمرک الکترونیکی. 42
هـ- خدمات الکترونیکی. 42
4-6- فعالیت های لجستیکی. 43
الف- امور گمرکی. 43
ب - حمل و نقل. 44
ج – انرژی. 46
د - شبکه پستی. 46
4-7- فعالیتهای تشویقی. 48
5. خلاصه و نتیجه گیری. 50
فهرست جداول
عنوان شماره صفحه
جدول (1) عناصر کلیدی راهبردهای ملی تجارت الکترونیکی کشورهای مختلف 3
جدول (2): تقسیم وظایف برای ایجاد و توسعه تجارت الکترونیکی در کشور براساس سیاست نامه تجارت الکترونیکی........ ..................... 7
جدول(3) : وضعیت شبکه مخابراتی در کل کشور در سالهای مختلف 22
جدول (4): وضع موجود شمارههای آنالوگ شبکه ثابت کشور از سال 1376 الی 1382 22
جدول (5): مشترکین خطوط پرسرعت دیتا.. 23
جدول (6): وضعیت ارتباطات بینالملل دیتا.. 23
جدول (7): نگاهی کلی به وضعیت بخش مخابرات در دورههای گذشته و همچنین هدف برنامه سوم توسعه و عملکرد چهار ساله اول برنامه 23
جدول (8): خلاصه عملکرد بانکهای کشور در سال 1382.. 37
جدول (9): فعالیت پروازی طی دوره 82- 1376.. 45
جدول (10): اطلاعات اساسی و پایه ای در کل شبکه پستی طی سالهای مختلف 47
امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات محور توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورهای مختلف قرار گرفته است. تجارت الکترونیکی یکی از نمودهای عینی انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصههای اقتصادی است. ظهور اینترنت و تجاری شدن آن در دهههای اخیر شیوههای سنتی تجارت را متحول نموده است. تجارت الکترونیکی انقلابی در شیوهها و رویههای تجاری گذشته ایجاد کرده و سرعت و صرفهجویی را در بهترین وجه جامه عمل پوشانده است. در محیط الکترونیکی فاصلههای جغرافیایی و محدودیتهای زمانی و مکانی منتفی و مبادلات تجاری بر پایه اطلاعات الکترونیکی انجام میشود. تجارت الکترونیکی با رفع موانع فراروی تجارت بینالملل روند تجارت جهانی را تسریع مینماید. تجارت الکترونیکی از مزایا و پیامدهای اقتصادی مهمی از قبیل گسترش بازار، کاهش قیمت منابع تولید، ارتقای بهرهوری، کاهش هزینههای مبادلاتی، ایجاد اشتغال و کاهش تورم برخوردار بوده و در رشد درونزای اقتصادی نقش محوری دارد.
مزایای فراوان تجارت الکترونیکی سبب شده که نه تنها کشورهای توسعه یافته بلکه کشورهای در حال توسعه نیز از آن به عنوان ابزاری برای رقابت در عرصه داخلی و بینالمللی استفاده نمایند. نبود راهبرد تجارت الکترونیکی نتیجهای جز انزوا درعرصه اقتصاد جهانی بدنبال نخواهد داشت. گسترش روزافزون حجم تجارت الکترونیکی در جهان، بکارگیری آن توسط بنگاههای اقتصادی و پذیرش تدریجی آن از سوی مصرفکنندگان بیانگر مزایای بالقوه تجارت الکترونیکی در عرصههای اقتصادی و تجاری است. بنابراین راهی جز تلاش مستمر برای استفاده از آن در فعالیتهای اقتصادی متصور نیست.
تحقیقات تجربی نشان میدهد که موفقیت تجارت الکترونیکی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه پیشرو بخاطر شرایط مناسب بسترهای الکترونیکی در این کشورها است. بسترهای الکترونیکی شامل فرصتهای مبتنی بر اینترنت، کیفیت زیرساختهای فناوری اطلاعات، فعالیتهای دولت و درجه تسهیل تجاری است. دسترسی افراد و تجار به ابزارهای ارتباطاتی با کیفیت برتر و هزینههای پایین، یکی از بسترهای مهم تجارت الکترونیکی است. رونق بکارگیری ابزارهای ارتباطات در عرصه اقتصادی در گرو محیط تجاری مناسب از قبیل ثبات سیاسی، مقررات مالیاتی، درجه بازبودن تجارت و سرمایهگذاری است. پذیرش تجار و مصرفکنندگان در کنار زیرساختهای اجتماعی و فرهنگی از قبیل نیروی انسانی ماهر و سواد الکترونیکی از سایر پیش شرطهای گسترش تجارت الکترونیکی محسوب میشود. محیط قانونی و سیاسی شامل قوانین اینترنتی، آسان بودن ایجاد کسب و کارهای جدید، حمایت از دارائیهای شخصی و مالکیت فکری و سرمایهگذاری و حمایتهای دولت از زیرساختهای فناوری برای توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی حیاتی است.
بنابراین برای توسعه تجارت الکترونیکی به مجموعه اقدامات اساسی در زمینههای زیرساخت فنی، مسائل قانونی ومقرراتی، آگاهسازی و آموزش و تحصیل، حمایت از بخش خصوصی و حمایتهای دولتی نیاز است تا شرایط برای فعالیت فعالان اقتصادی یعنی مصرفکنندگان و بنگاهها که نقش محوری در بکارگیری تجارت الکترونیکی دارند، فراهم شود.
وزارت بازرگانی با توجه به مسئولیت راهاندازی تجارت الکترونیکی در کشور با تعامل و همکاری کامل با دستگاههای اجرایی در زمینههای حقوقی، آموزشی و فنی در جهت توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی تلاش نموده است. همکاری در تدوین و تصویب قانونی تجارت الکترونیکی، حمایتهای مالی از برگزاری دورههای کارشناسی ارشد و دکتری رشتههای تجارت الکترونیکی با دانشگاههای کشور، برگزاری همایشهای داخلی و بینالمللی و اجرای طرح امکانسنجی تجارت الکترونیکی و طرحهای مرتبط و همکاری و هماندیشی با دستگاههای اجرائی از اهم فعالیتهای صورت گرفته در زمینه تجارت الکترونیکی است.
بر اساس سیاست نامه تجارت الکترونیکی، دستگاههای اجرایی دارای وظایف مشخص و معینی در زمینه تجارت الکترونیکی هستند. در این راستا، وزارت بازرگانی در نظر دارد گزارش عملکرد تجارت الکترونیکی کشور را هر سال تهیه ومنتشر نماید و دستگاههای اجرایی برتر را شناسایی و معرفی نماید. این گزارش بمنظور سنجش میزان فعالیتهای دستگاههای اجرایی بر اساس گزارشهای ارسالی دستگاههای یاد شده تدوین و تنظیم شده است.
لازم به ذکر است که چون این گزارش برای اولین بار در کشور تهیه و منتشر میشود لذا ممکن است با کاستیهایی مواجه باشد از این نظر، پیشنهادات و نقطهنظرات تمامی دستگاههای اجرائی، صاحبنظران و کارشناسان مربوط برای بهبود معیارهای ارزیابی تجارت الکترونیکی نقش کارسازی خواهد داشت.
در خاتمه ضروری است از همکاری تمامی دستگاههای اجرایی که در ارسال گزارش عملکرد متقبل زحمت شدند و نیز از جناب آقای دکتر محمودرضا هاشمی مشاور محترم معاونت و همچنین جناب آقای محمود محمودزاده تشکر شود. انتظار میرود دستگاههای اجرائی با پیشنهاد معیارهای سنجش تجارت الکترونیکی و تکمیل و ارائه اطلاعات برای سالهای آتی در حرکت به سمت وضعیت مطلوب تجارت الکترونیکی تلاش نمایند.
فرهاد دژپسند
معاون برنامهریزی و بررسیهای اقتصادی
اندازهگیری و محاسبه میزان پیشرفت تجارت الکترونیکی برای رسیدن به وضعیت مطلوب بسیار ضروری بنظر میرسد و میتواند در شناسائی عوامل مؤثر بر توسعه و موانع فراروی تجارت الکترونیکی و هماهنگی دستگاههای اجرایی مربوطه و سرانجام رفع مسائل موجود بسیار مؤثر باشد.
هدف گزارش حاضر بررسی عملکرد تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال 1382 است. از آنجا که تا بحال عملکرد تجارت الکترونیکی در کشور تدوین نشده است لذا در این گزارش وضعیت فعلی تجارت الکترونیکی تا پایان سال 1382 بحث شده ولی لزوماً تمامی فعالیتها در سال مزبور انجام نیافته است.