دسته بندی | علوم انسانی |
بازدید ها | 0 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 146 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 180 |
مقاله بررسی چرایی گرایش نوجوانان به خودکشی در 180 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه:
توزیع جهانی بیماریها در حال تغییر است، این تغییر از دهه 90 میلادی آغاز گردید. و هم اکنون در حال شتاب گرفتن است. جهت اصلی این تغییر تبدیل عوامل اصلی مرگ و میر از بیماریهای واگیردار عفونی و سوءتغذیه به بیماریهای غیرواگیردار نظیر افسردگی و بیماری قلبی است. انتظار این است که در ظرف 20 سال آینده بیماریهای غیر واگیردار در کشورهای رو به توسعه عامل 7 مرگ از هر 10 مرگ باشد.
سهم عمدهای از افزایش بار بیماریهای غیر واگیردار را افزایش اختلالات روانپزشکی بر عهده دارد. این اختلالات که پیش از این توجهی در کشور به خود جلب نکرده بود و در حدود یک دهه است که به یکی از محورهای مهم تبدیل شده و نیاز به برنامهریزی و اجرای طرحهای متعددی در زمینه بهداشت روان هم اکنون بیشتر از هر زمان دیگر احساس میشود (مرکز مشاوره دانشگاه تهران، 1381).
مطالعه انجام شده توسط سازمان جهانی بهداشت، دانشگاه هاروارد و بانک جهانی به این امر اشاره میکند که تلفات 5 میلیون نفری ناشی از صدمات در سال 1990، بالغین جوان بیشترین سهم را داشته و پس از حوادث رانندگی، خودکشی دومین علت این مرگها بوده است. آزاد (1373) خودکشی[1] و انواع آن را به شرح زیر معرفی میکند: خودکشی از دو لغت دارای ریشه لاتین یعنی SUI به معنی خود و Caedere به معنی کشتن مشتق شده است و در حال حاضر به صورت خودکشی استعمال میشود. اولین بار این اصطلاح در سال 1737 توسط دفونتن فرانسوی به کار گرفته شد. بعدها اصطلاحات دیگری که مربوط به خودکشی بودند مورد استفاده قرار گرفتند از جمله:
اقدام به خودکشی، برای اقداماتی که شخص به منظور از بین بردن خود انجام میدهد اما منجر به مرگ نمیشود. افکار خودکشی[2] برای اشتغالات ذهنی راجع به نیستی و تمایل به مردن که هنوز جنبه عملی به خود نگرفته است.
خودکشی انجام یافته[3]، برای همه مواردی که شخص با انجام یک عمل انهدامی و تخریب صدمهای به خود وارد میکند. فرا خودکشی[4] برای همه رفتارهای آسیب رسان که شخص به طور غیر عمدی و بدون قصد خاتمه دادن به زندگی مرتکب میشود.
خصوصیت مشترک ما بین افرادی که اقدام به خودکشی می کنند داشتن این باور است که خودکشی تنها راه غلبه بر احساسات غیر قابل تحمل است. کشش خودکشی در این است که در نهایت به این احساسات غیر قابل تحمل خاتمه می دهد. در تراژدی خودکشی، آشفتگی و مشکلات عاطفی به حدی شدید میگردند که فرد را در یافتن راه حلهای مختلف حل مشکل ناتوان میسازند، در حالی که راه حلهای دیگری نیز وجود دارند .
مرگ یکی از اعضای خانواده از جمله مواردی است که اعتماد به نفس ما را تحت تاثیر قرار داده و احساس بیارزشی را در ما به وجود میآورد، در واقع هیچ نوع دیگری از مرگ در دوستان و بستگان، چنین احساس مداومی از پریشانی، شرم، گناه و اغتشاش کلی را باعث نمیگردد. بازماندگان خودشان نیز قربانی هستند و در سالهای بعد از خودکشی شخص مورد علاقه، میزان بالایی از مرگ و میر را نشان میدهند. این موارد به همراه تاثیر اجتماعی و اقتصادی خودکشی، اهمیت توجه به آن و ضرورت شناخت علل و عوامل فردی و اجتماعی آن را نشان داده و انگیزهای برای بررسی این پدیده مهم فردی و اجتماعی را فراهم مینمایند.
شاید بتوان نوجوانی را به عنوان دورهای از فراخنای زندگی که طی آن بیشتر خصوصیات اجتماعی، روانی ، شناختی و زیستی تغییر مییابند در نظر گرفت. (لرنر[5] و گالامبوس[6]، 1998) . به همین دلیل افراد در این مرحله سنی در معرض بسیاری از مشکلات رفتاری و روانی قرار میگیرند. در واقع در دوره نوجوانی ضعف در تصمیمگیری (در حوزههایی مانند مدرسه، روابط با جنس مخالف و مصرف مواد) ، نتایج منفیتری از دوران کودکی را در برداشته و همچنین نوجوان بیشتر برای تصمیمات و نتایج کارهای خود نسبت به دوران کودکی مسئول میباشد.
همانطور که عنوان گردید، فرایند رشد در دوره نوجوانی شامل تغییرات فردی و همچنین زمینههای مختلفی است که نوجوان در آن قرار دارد و این تنوع عوامل، شرایطی را برای خطر در این دوره از زندگی فراهم میکند. خطرهای رفتاری شامل مصرف الکل، مصرف یا سوءمصرف مواد، روابط جنسی ناایمن، حاملگی در دوران نوجوانی، والد شدن در دوره نوجوانی، افت یا شکست تحصیلی، ترک تحصیل، بزهکاری و جرم میباشد. درگیری در فقط یکی از این رفتارها میتواند شانس زندگی خوب با کیفیت مناسب را برای نوجوان کاهش دهد و درگیری چند تا از آنها حتی میتواند شانس زنده ماندن را در فرد کاهش دهد. (لرنر و همکاران، 1998). یافتهها نشان دادهاند که رفتارهای پرخطر در حد معناداری در دوره نوجوانی افزایش مییابد و یک تمایل به تنوع رفتارهای پرخطر و یا در واقع ترکیب این رفتارها با هم در این دوران مشاهده میشود. (فارل دانیش[7] و هوارد، 1992). بر پایه گزارش سازمان بهداشت جهانی (1993)، خودکشی از جمله ده علت اصلی مرگ و میر در سراسر جهان در همه گروههای سنی بوده، هر ساله حداقل در حدود پانصد هزار نفر از طریق خودکشی به زندگیشان پایان میدهند. خودکشی، هشتمین عامل مرگ در بزرگسالان و سومین عامل مرگ بعد از تصادفات و قتل در نوجوانان و جوانان میباشد. بررسی آمار خودکشی به نسبت جمعیت در کشورهای مختلف نشان میدهد که پدیده خودکشی به شرایط جغرافیایی و اجتماعی و اقتصادی خاصی به صورت مستقیم وابسته نبوده و یک پدیده عام و غیر اختصاصی است (بلومنتال و کوپفر[8]، 1990). نتایج تحقیقات در اغلب جوامع غربی به ویژه آمریکا - کانادا- استرالیا و انگلستان نشان میدهد که در طی سه دهه گذشته نسبت خودکشی و اقدام به خودکشی در نوجوانان 15 تا 19 ساله سه برابر شده است (کاپلان و سادوک؛ 2003). طبق آمارهای منتشر، سالانه 30 هزار نفر در آمریکا بر اثر خودکشی فوت میکنند و بین 300 تا 500 هزار مورد نیز اقدام به خودکشی صورت میگیرد (بلومنتال و کوپفر، 1990).
همانند اغلب کشورهای جهان نسبت خودکشی در ایران نیز در چند دهه اخیر افزایش قابل ملاحظهای یافته است و به همین علت از جمله موضوعات مهم مورد توجه در بهداشت روانی به ویژه در جوانان موضوع اقدام به خودکشی میباشد. اما دلایل متعدد موجب میشود که بررسی موضوع خودکشی در جامعه ما با محدودیت هایی مواجه گردد از جمله این که همانند اغلب کشورها، دسترسی به آمار دقیق خودکشی به ویژه اقدام به خودکشی بسیار دشوار است.
بیان مسئله:
خودکشی به مثابه رودخانه در حال جریانی است که از میان تمام جوامع منجمله جامعه ما در گذر است و به آبشار خطرناکی در انتها ختم می شود . برخی از علایم هشدار دهنده وجود دارند که خطرات رفتن به رودخانه را گوشزد می کنند. اما به خاطر برخی دلایل که مهمترین آن عدم شناخت کافی مسأله است، ساحل این رودخانه به خوبی جاده ها و بزرگراه های جامعه علامت گذاری نشده است. به هر حال کسی که عمدأ وارد این رودخانه شود ، خطر رسیدن به آبشار و صدمه دیدن یا مرگ را به همراه خواهد داشت. وظیفه روان شناس به عنوان یاریگر جامعه در این زمینه به مثابه محافظ زندگی است ، وظیفه او آن است که با کمکهای خود قبل از اینکه این افراد به آبشار برسند آنها را از داخل این رودخانه هولناک به ساحل هدایت کند . اگر روان شناسان بدانند که چرا برخی از افراد، علایم پیشگیری را نادیده می گیرند و وارد این رودخانه هولناک می شوند و اگر بدانند که چه چیز سبب پریدن آنها می شود، می توانند تغییرات لازم را برای آنکه جوامع نسبت به خودکشی ایمن شوند را ایجاد کنند . این امر ممکن است نیاز داشته باشد به ساختن سدَی در خلاف جریان آب یا ساختن مانعی در طول ساحل رودخانه. متأسفانه علل دقیق خود کشی شناخته شده نیستند و نقشه منفرد و طرح پیشگیری کاملی حتّی در جوامع پیشرفته وجود ندارد. برخی افراد همواره وارد این رودخانه می شوند و تعمداً خودشان را در خطر می اندازند . وظیفه اصلی روان شناس و مراقب جامعه آن است که تا سر حد امکان درباره این علایم ، نشانگرها و تخمین زنها بداند . دریابد که چرا برخی افراد جامعه به خطری که ممکن است برایشان صدمه زننده و کشنده باشد نزدیک می شوند ؛ البته باید متذکر شد که خودکشی از جمله پدیده هایی است که در تمام جوامع بشری ، چه ابتدایی و چه پیشرفته وجود داشته و دارد و هنوز هیچکس به طور قطع و یقین نمی داند که چرا آدمی خود را می کشد، چگونه بعضی افراد در سخت ترین شرایط با مشکلات زیاد، به زندگی خود ادامه داده و هیچگاه فکر خودکشی و اقدام به آن را نمی کنند در حالیکه گروهی در کمال رفاه و آسایش با یک سرخوردگی و مشکل بی اهمیّت اقدام به خودکشی می نمایند. با وجود اینکه بقا و زیستن از مهمترین انگیزه های زندگی هر فردی است اما مشاهده می شود گاه در شرایط نه چندان دشوار و بدون وجود بیماری خاص،بعضی افراد تسمیم به خودکشی می گیرند.
دیدگاه های نظری پژوهش در مورد خودکشی:
در تلاش برای توضیح اینکه چرا بعضی افراد بیش از دیگران، آمادگی خودکشی دارند، نظریهپردازان عوامل گوناگونی را پیشنهاد کردهاند. اما بیشتر این نظریهها دیدگاههای مختلف روان تحلیلی زیست شناختی و اجتماعی- فرهنگی ناشی شدهاند. گر چه باید گفت که این توضیحات، تاییدات تجربی چندانی ندارند و انجام انواع رفتارهای خودکشی را در برنمیگیرد (بارون[9] ،1992 )؛ لیکن در سطور زیر دیدگاه های مطرح شده در این زمینه آورده شده است .
1- دیدگاه رفتاری
از نظر مکتب رفتارگرایی، هر رفتاری باید با توجه به زمینه و خزانه رفتاری فرد در نظر گرفته شود. اگر در خزانه رفتاری فرد سابقه اقدام به خودکشی، تهدید به خودکشی اطرافیان و افراد مهم زندگی فرد وجو داشته باشد احتمال خودکشی در او نیز بالا میرود. در این زمینه نقش افکار و شناخت فرد نیز اهمیت مییابد. افکار تقویتکنندهای از قبیل انتقام گرفتن، سعی در ملاقات با شخص از دست رفته نیز میتواند در میزان گرایش فرد به خودکشی اثر بگذارد .( دایکستر[10] 1973 به نقل از احمدیزاده، 1373). در این دیدگاه محرکهای آزار دهنده محیط که فرد مایل به گریز از آنهاست به صورت تقویت کنندههای منفی عمل کرده و میل به خودکشی را افزایش میدهند همچنین تقویت کنندههای مثبت، متعاقب اقدام به خودکشی مثل جلب توجه و حمایت از محیط یا حل موقت بعضی از مشکلات، بروز رفتار خودکشی را تحت تاثیر قرار میدهد. در زمینه رفتار خودکشی وجود افسردگی و کاهش تقویتهای مثبت محیطی و عدم موفقیّت در حل مسئله رفتارهای افراطی و ناتوانی در مهارتهای اجتماعی و سبک بین فردی و نهایتاً عوامل شناختی مثل تکانهای بودن و عدم انعطاف پذیری ذهنی نیز قابل اشاره میباشند.
2- دیدگاه شناختی:
اگر چه جدا کردن دقیق ابعاد رفتاری شناختی خودکشی به علت تعاملهای پیچیده و متقابل انسان آسان نیست. لیکن به نظر تعدادی از صاحبنظران به بعد شناختی باید توجه ویژه نمود (اسکات[11] و همکاران، 1989، به نقل از ایدی، 1380).
اهمیت ابعاد شناختی خودکشی از طرف تمامی محققین و حتی صاحبنظران دیدگاه های اجتماعی مثل دورکیم مورد تاکید قرار گرفته است.
از آنجایی که خودکشی به عنوان عملی تعریف میشود که فرد به صورت عمدی و با آگاهی از نتیجه احتمالی عمل خود، جهت صدمه زدن به خود انجام میدهد (هاوتون[12]، 1982)، بنابراین تواناییهای شناختی فرد در به انجام رسیدن این موضوع ، نقشی مستقیم دارند. به عقیده تعدادی از پژوهشگران، خودکشی منجر به فوت در یک محور تداومی از افکار خودکشی و تکرار آن اقدام به خودکشی و خودکشی قرار دارد، بنابراین اطلاع از عوامل شناختی دخیل در مرحله اول و دوم میتواند در پیشگیری و درمان خودکشی موثر باشد (لوئیس[13]، 1991). عناصر شناختی دخیل در رفتار خودکشی شامل توانایی حل مسئله، (سالکوسکیس[14] و همکاران، 1990) حافظه و خلق مرتبط با آن (ایوانز[15]و همکاران، 1992)، نومیدی و درماندگی (کول[16]، 1989)، شیوههای مقابله و سبک اسنادی (اسپرتیو[17] و همکاران، 1991)، (کونیل[18] و میرز[19]، 1991) تکانهای بودن (تراتمن[20] و همکاران،1991) عدم انعطاف پذیری در تفکر و انحرافات شناختی و نگرشهای نابجا، (راتر و همکاران، 1993)، و مرکز کنترل (آلن[21]، 1991) میباشد، اما یکی از مفاهیم مطرح در زمینه عوامل شناختی مفهوم و پیام خودکشی برای فرد است این مفهوم از کارهای بک[22] (1979) گرفته شده است.
به نظر بک باید دید که انگیزه اقدام میل به برقراری ارتباط است یا میل به گریز، همین امر دلایل فرد برای زندگی و مرگ و تعادل بین آنها را مطرح میسازد. عواملی که بر تغییر این تعادل اثر بگذارد میتواند افکار خودکشی را به اقدام به خودکشی تبدیل کنند، ویا بازداری در جهت جلوگیری از عمل ایجاد نمایند از جمله این عوامل موضوعی است که با افزایش آن تعادل بین این دو بر هم خورده و به نفع اقدام به خودکشی به شدت بالا میرود.
بنابراین دستیابی به انگیزه فرد از میل به ارتباط یا گریز از اهمیت فوق العادهای برخوردار بوده و شیوههای مداخله را جهت میدهد (اسکات و همکاران، 1989 به نقل از ایدی، 1380).
اشنایدمن[23] که از محققین برجسته و صاحب نظر درباره خودکشی میباشد، در رویکرد روان شناختی خود به تمامی ابعاد موثر در رفتار خودکشی توجه دارد. این مفاهیم عبارتند از: جستجوی راه حل- خود آگاهی- رنج غیر قابل تحمل- نیازهای ناکام شده- نومیدی و درماندگی- دوسوگرایی- ادراک محدود شده- گریز- ارتباط با محیط و الگوهای مقابلهای- عوامل فوق در سایر نظریهها نیز مورد توجه و تاکید قرار گرفتهاند. او در واقع مقام خودکشی را معلول نوعی درد و رنج میداند که او آن درد را روانی یا روان درد مینامد، این روان درد ناشی از تحریف یا انسداد ارضای نیازهای روانی است به عبارت دیگر خودکشی از نظر او اصولا یک نمایشنامه ذهنی است (اشنایدمن، 1987).
کارل منینگز:
از نظر منینگر در قصد خودکشی سه عامل مهم دخالت دارد:
1- میل به مرگ : آنچه اقدام کننده به دنبال آن میگردد دستیابی به آرامش، تصور زندگی بعد از مرگ و ابدیت غالبا با تصور مرگ همراه است.
2- میل به کشتن: به نظر منینگر کسی خود را نمی کشد مگر اینکه قبلا قصد کشتن دیگری را داشته باشد.
بررسی فرضیّه های فرعی پژوهش :
فرضیه اوّل : بین پایگاه هویت موفّق و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه وجود دارد .
یافته های حاصل از ضریب همبستگی در نمونه تحقیق ، فرضیه اول پژوهش را رد نمود ، ملاک مقایسه در برآورد رابطه در آزمون ، معنی دار نبودن ضریب همبستگی مشاهده می شود ( طبق جدول 10-4 ) .
نتایج حاصل از آزمون معنی دار بودن ضریب همبستگی بیانگر آن است که بین پایگاه هویت موفّق و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه معناداری وجود ندارد.
نوجوانانی که پایگاه هویت موفق دارند ، از سلامت روانی بیشتری برخوردارند، اما نوجوانانی که پایگاه هویت معوق دارند از سلامت روان کمتری برخوردارند (غضنفری، 1382 ) . همچنین نتایج تحقیقات آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا(1967 )، واترمن، ماکسون ، آرشیو و اورلوفسکی(1993) ، نشان می دهد که افراد دارای پایگاه های هویت موفق، از سلامت روانی بیشتر و از افسردگی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و نشانه های جسمانی کمتری برخوردارند.
از آنجایی که در پژوهش حاضر بین پایگاه هویت موفق و گرایش به اندیشه خودکشی رابطه معناداری یافت نشد و از آنجایی که یکی از علایم مشخص در گرایش به اندیشه خودکشی، افسردگی می باشد، بنابراین نتیجه می گیریم که نتایج بدست آمده از این تحقیق با نتایج آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا(1967 )، واترمن، ماکسون ، آرشیو واورلوفسکی(1993) همخوانی ندارد .
فرضیه دوّم : بین پایگاه هویت سردرگم و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه وجود دارد .
یافته های حاصل از ضریب همبستگی در نمونه تحقیق ، فرضیه دوم پژوهش را تایید نمود ، ملاک مقایسه در برآورد رابطه در آزمون ، معنی دار بودن ضریب همبستگی مشاهده می شود ( طبق جدول 11-4 ) .
نتایج حاصل از آزمون معنی دار بودن ضریب همبستگی بیانگر آن است که بین پایگاه هویت سردرگم و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه مثبت معناداری وجود .
طبق نتایج بدست آمده از تحقیقات آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا(1967 )، واترمن، ماکسون ، آرشیو و اورلوفسکی(1993) ، مارسیا و کوپمن(1984)، افراد دارای پایگاه های هویت سردرگم ، از سلامت روانی کمتر و از افسردگی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و نشانه های جسمانی بیشتری برخوردارند. نتایج بدست آمده ازتحقیقات غضنفری (1382)، نیز بیانگر آن است که نوجوانان دارای پایگاه هویت سردرگم از سلامت روانی کمتری برخوردارند.
طبق نتایج تحقیق حاضر( یعنی وجود همبستگی مثبت معنادار بین پایگاه هویت سردرگم و گرایش به اندیشه خودکشی ) و طبق نتایج بدست آمده از تحقیقات بک(1986)، کارسون و گاتری(1987)، کازدین (1987)، پینتو و وایسمن (1995)، کاپوسی و گروس(1994) و ریلکمن و هدفک(1993)، افسردگی، اضطراب و اختلال در عملکرد اجتماعی و ناامیدی از علایم بارز در گرایش به خودکشی است ؛ بنابراین نتیجه می گیریم که نتایج بدیت آمده از این تحقیق با نتایج غضنفری(1382)، آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا(1967 )، واترمن، ماکسون ، آرشیو و اورلوفسکی(1993) ، مارسیا و کوپمن(1984) همخوانی دارد .
فرضیه سوّم : بین پایگاه هویت معوّق و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه وجود دارد .
یافته های حاصل از ضریب همبستگی در نمونه تحقیق ، فرضیه سوّم پژوهش را رد نمود ، ملاک مقایسه در برآورد رابطه در آزمون ، معنی دار نبودن ضریب همبستگی مشاهده می شود ( طبق جدول 12-4 ) .
نتایج حاصل از آزمون معنی دار نبودن ضریب همبستگی بیانگر آن است که بین پایگاه هویت معوق و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه معناداری وجود ندارد.
نتایج بدست آمده از تحقیقات آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا(1967 )، واترمن، ماکسون ، آرشیو و اورلوفسکی(1993) ، مارسیا و کوپمن(1984)، افراد دارای پایگاه های هویت معوق ، از سلامت روانی کمتر و از افسردگی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و نشانه های جسمانی بیشتری برخوردارند. نتایج بدست آمده ازتحقیقات غضنفری (1382)، نیز بیانگر آن است که نوجوانان دارای پایگاه هویت معوَق، از سلامت روانی کمتری برخوردارند.
از آنجایی که نتایج بدست آمده از این پژوهش عدم وجود همبستگی بین پایگاه هویت معوق و گرایش به خودکشی را نشان می دهد بنابراین ، نتیجه می گیریم که نتایج تحقیق حاضر با پژوهشهای بک(1986)، کاپوسی و گروس(1992)، بک و استیر(1990)، آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا (1967)، واترمن، ماکسون ، آرشیو و اورلوفسکی(1993)، همخوانی ندارد.
فرضیه چهارم : بین پایگاه هویت زودرس و گرایش به خودکشی رابطه وجود دارد .
یافته های حاصل از ضریب همبستگی در نمونه تحقیق ، فرضیه چهارم پژوهش را تایید نمود ، ملاک مقایسه در برآورد رابطه در آزمون ، معنی دار بودن ضریب همبستگی مشاهده می شود ( طبق جدول 13-4 ) .
نتایج حاصل از آزمون معنی دار بودن ضریب همبستگی بیانگر آن است که بین پایگاه هویت زودرس و گرایش به خودکشی در نوجوانان رابطه مثبت معناداری وجود دارد.
بک(1986)، ناامیدی را قویترین پیش بینی کننده خودکشی می داند، و معتقد است که ناامیدی به این مفهوم می باشد که مشیلات فعلی بدون هیچگونه انتظار نتایج مثبت ، برای همیشه ادامه خواهند داشت. بنابراین عامل ناامیدی پایه و اساس میل به خودکشی می باشد. وجود ناامیدی در نوجوانان خودکشی گرا، توسط مطالعات زیادی از جمله آزارنو، کارسون و گاتری(1987)، کاپوسی و گروس(1992)، کازدین(1987)، پینتو و وایسمن(1995)، رانک و پنتون(1994)، اسکات و کلام(1987)، بک و استیر(1990) و ریکمن و هدفک(1993) نشان داده شده است.
همچنین طبق نتایج بدست آمده از تحقیقات آدامز، ریان ، هافمن، دابسون و نیلسون(1985) ، کلانشی و دالنگر(1993)، مارسیا(1967 )، واترمن، ماکسون ، آرشیو و اورلوفسکی(1993) ، مارسیا و کوپمن(1984)، افراد دارای پایگاه های هویت زودرس ، از سلامت روانی کمتر و از افسردگی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و نشانه های جسمانی بیشتری برخوردارند. نتایج بدست آمده ازتحقیقات غضنفری (1382)، نیز بیانگر همین مساله می باشد. بنابراین نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیقات ذکر شده همخوانی دارد .
دسته بندی | حقوق |
بازدید ها | 0 |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 19 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 26 |
تحقیق خودکشی
به نظر می رسد که خودکشی خصوصیترین اقدامی می باشد که ممکن است از جانب یک شخص سر بزند، معهذا مناسبات اجتماعی در سبب سازی آن نقش با اهمیتی دارند و این اقدام ناشی از یک برخورد اجتماعی عمیق است. و گرچه در ظاهر هدف خودکشی منحصراً نابودی شخص است لیکن همچنین عمل تجاوزکارانه ایست علیه افراد دیگر.
مطالعه خودکشی نشان می دهد که عمل انسان هراندازه هم که شخصی باشد تأثیر متقابلی روی افراد دیگر هم می گذارد و این مؤید این مطلب می باشد که هر فرد را جدا از قالب اجتماعی اش و به تنهایی نمی توان درک کرد.
مسأله خودکشی امروزه جنبة پژوهشهای علمی پیدا کرده است.
در بررسی های مسأله خودکشی به این نتیجه رسیده اند که تنها انسان میباشد که می تواند مرگ را خود اداره کند و خود را بکشد و این حقیقت دارد که برخی از حیوانات تحت شرایط معین رفتارشان طوری است که منجر به مرگ آنها می شود اما شاهدی در دست نیست که این رفتار حیوانات با آرزوی مرگ باشد و عمل خود نابودی که با اندیشة مردن همراه نباشد خودکشی نیست. (پس انسان است که می تواند دست به خودکشی بزند)
خودکشی در همه جا دیده می شود و دوره ای از تاریخ یافت نمی شود که در آن خودکشی ذکر نشده است افراد کمی پیدا می شوند که هرگز افکار خودکشی به ذهنشان خطور نکرده باشد.
تعریف روشن اصطلاحات در این زمینه مسألة اساسی است که خودکشی نه تنها به معنی «عمل علیه حیات شخصی» بلکه به معنی شخصی که به دست خود می میرد و یا شخصی که تمایل در خودکشی دارد نیز تعریف می شود معهذا کلمة خودکشی در مورد آسیب رساندن به خود به نحو کشنده نیز بررسی میشود. مسأله قصد خودکشی بیشتر در این دوران مورد توجه قرار گرفته است و سابقاً رسم بر این بوده که این موارد را فقط به عنوان یک خودکشی سرهمبندی شده و بدون توجه به خصوص به جز از نظر یک اختلال روانی درمان می کردند درحالی که خودکشی حتماً بررسی به خصوصی را نیازمند است، زیرا این عمل نمایندة مشکلات با اهمیت بسیاری است.
خودکشی به معنای نابود کردن و از بین بردن خود، پدیده ای است که سالیان دراز از روابط عشیره ای و سنتی تا روابط پیچیدة شهرهای امروزی، گریبان بشر را گرفته و در فراز و نشیب تحولات اجتماعی قلب و روح خانوادهها و اجتماع را آزرده است. زندگی شهری، انبوهی جمعیت، عدم تجانس افراد با هم، احساس غربت و تنهایی ناشی از آن، کاهش محبت خانوادگی و رها شدن فرد به سرنوشت خود چشمهمچشمیها، پیدا شدن آرزوهای دور و دراز در زندگی مادی، محرومیت در عشق، فقر مادی و دهها عامل دیگر آنچنان ناراحتیهایی برای افراد فراهم آورده که فرد تنها راه نجات خود را نابودی خویش جستجو می کند.
در فرا راه رشد و توسعة اقتصادی – اجتماعی، هرچه بر پیچیدگی روابط و مناسبات اجتماعی افزوده می شود، فاصلة طبقاتی هم بیشتر می گردد و سرخوردگیها فزونی می یابد و در نهایت به افزایش تعداد خودکشی منجر میشود.
از هم گسیختگی پیوندهای سنتی و همبستگیهای اجتماعی و نیز بیگانه شدن با ارزشها و هنجارهای جامعة خودی، موجب فزونی نرخ خودکشی در جامعه ها به ویژه در جامعه های صنعتی گردیده است.
- Suicide
- در سال 1989 در هندوستان 25470 نفر زن به دلیل نداشتن جهیزیه کافی در اثر خودکشی جان خود را از دست دادند. مسؤولان علت اصلی خودکشی در بین زنان گروه سنی 18 تا 30 سال را فقر مادی و نداشتن امکان برای تهیة جهیزیه دانسته اند (- روزنامه سلام، شماره 87، یکشنبه 24 شهریور ماه 1370) در ازبکستان 76 درصد خودکشیها ناشی از اختلالات خانوادگی و ناراحتیهای روانی و 24 درصد معلول شرایط ناهنجاریهای اقتصادی می باشد. در ضمن آن گروه از زنان ازبک که اگر از خودکشی جان سالم به در ببرند، با سرنوشت تلختری روبرویند، زیرا آنان از سوی جامعه به عنوان انسانها معلول طرد می شوند (روزنامه کیهان، شماره 14272، دوشنبه 11 شهریورماه 1370)
دسته بندی | علوم انسانی |
بازدید ها | 0 |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 70 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 28 |
پیشینه ومبانی نظری پژوهش اقدام به خودکشی
قسمتی از مبانی نظری متغیر:
خودکش بر این باور است که در زندگی به اهداف و امیال خود نرسیده است و زندگی مفهوم خود را از دست داده است ومرگ بهترازآن قلمداد می شود ( قائمی، 1364).
خودکشی از ترکیب دو واژهی (sui)1 به معنی خود و (cide)2 به معنی کشتن تشکیل شده است. خودکشی عملی است که با قصد آسیب رساندن به خود توسط شخص انجام میشود که میداند چه میکند و چه پیامد احتمالی خود را میداند (فولادی، 1381).
خودکشی در لغت نامه ی دهخدا به معنای " خود را به وسیله ای کشتن ، انتحار ،کار زیاد کردن ، کوشش بسیار " آمده است ( لغت نامه ی دهخدا ،1347).
امیل دورکیم3 (1917-1858) دراثر معروف خود به نام خودکشی آن را پدیده ای اجتماعی به شمار آورده و چنین تعریف می کند :خودکشی عبارت است از هرنوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار منفی یا مثبت خود قربانی است که میبایست چنان نتیجهای به بار آورد (دورکیم ،1378). هم چنین می توان به تعریف دشه اشاره کرد که می گوید : " اقدامی معمولاً از روی آگاهی برای سر به نیست کردن خود به آن ترتیب که مرگ هدف یا وسیله باشد ." (ریئس دانا ،1380).
آشیل دلماس4 نیز خودکشی را عبارت می داند از " عملی که به وسیله ی شخص برای معدوم ساختن خود انجام می دهد ، در حالی که اختیار مرگ و زندگی در حیطه قدرت اوست و از لحاظ اخلاقی موظف به انجام این عمل نمی باشد" (اسلامی نسب، 1371). مین جر5 روانشناس، میل به مرگ را نزد فرد خودکش آرامشی میداند که در اثر تنشهای جامعه - محدودیت های اجتماعی واخلاق، که توانسته مانع از رهاشدن انرژی پرخاشگری و جنسی فرد شود و در نهایت فشار داخلی پدید می آورد - به آن دست پیدا کرده است (ریئس دانا،1380).
آدلر6 میگوید: خودکشی حرکت جبرانی شدید است که در برابر اعتراضات، از فرد بروز میکند. گویی فرد نیاز دارد که بر اطرافیان تسلط یابد و احساس کهتری خود را کاهش دهد. نوجوان ،مرگ را برای آن انتخاب میکند که ارزش خود را به اطرافیان نشان دهد. (خدیویزند، 1374).
________________________________
1-Sui
2-Cide
3-Emile Durkheim
4-Ashil Delmas
5- Min Jera
6-Adler
اشنایدمن1 در تعریف خودکشی میگوید: خودکشی عملی است که به منظور خلاص شدن از یک مسئله، بنبست ، مشکل و بیرون آمدن از یک دوراهی، بحران و وضعیت غیر قابل تحمل صورت میگیرد. (اشنایدمن، ترجمهی فیروزبخت، 1378).
همانگونه که بررسیها نشان میدهند، خودکشی عملی است که فرد به دست خود و به عنوان یک اقدام ارادی و به طور عمدی با هدف از بین بردن خود، انجام میدهد. اگر چه عوامل زیربنایی، که شخص را وادار کرده تا خود را از بین ببرد ممکن است برای خود شخص نامفهوم باشد و حتماً لازم نیست که فرد آنها را کاملاً خوب شناخته باشد، عمل و اقدام به خودکشی به عنوان یک اقدام ارادی و عمدی مد نظر قرار میگیرد (فرقانی رئیسی، 1374). ژان باچلر2 در کتاب خودکشی خود در مورد خودکشی گریز گرایانه مینویسد که " انسان با خودکشی کردن سعی می کند از روبرو شدن با شرایط غیر قابل تحمل زندگی فرار کند." به عبارت دیگر وی خودکشی را خروج از شرایط نامساعد ودشوار زندگی می داند (اشنایدمن ،1378).
خودکشی طیفهای خاصی دارد، از افکار خودکشی که شایعترین است آغاز شده و به اقدام به خودکشی و بطور نهایی تمایل به مرگ ناشی از خودکشی که هدف نهایی است منتهی میگردد (اسلامی نسب، 1371).
پس در مجموع می توان نتیجه گرفت که خودکشی عملی است آگاهانه و کاملاً ارادی که فرد برای پایان دادن به زندگی خویش انجام می دهد. فردی که اقدام به خودکشی می کند از نتیجه عمل خود آگاهی دارد و این مهم ترین مسئله در تشریح و تبیین پدیده خودکشی است.
برخی مانند ارسطو3 خودکشی به منظور فداکاری ( دگرخواهانه ) را خودکشی محسوب نمی کنند؛ ارسطو خودکشی را عملی برای معدوم ساختن فرد توسط خودش می داند که " به منظور فداکاری نمی باشد ، یعنی فرد برای قربانی شدن به انتحار دست نمیزند ". اما اسکیرول4 نظری عکس نظریات یاد شده دارد ، او معتقد است که"در خودکشی تمام خصوصیات دیوانگی دیده می شود". او با استناد به این نظر نتیجه می گیرد که خودکشی عملی غیر ارادی است و نباید تحت پیگرد قانونی قرار بگیرد.
دسته بندی | پرستاری |
بازدید ها | 41 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 164 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 5900 |
خودکشی به معنای خاتمه زندگی به دست خود فرد است. اگر کسی دست به خودکشی بزند ولی زنده بماند به این رفتار اقدام به خودکشی می گوییم.
پدیده افکار خودکشی در بسیاری از اقشار مردم از جمله (جوانان، مردان، زنان و افراد مسن) دیده میشود که عدم پیشگیری از آن میتواند اقدام به خودکشی را به همراه داشته باشد.
خودکشی یک مشکل پیچیده است که علل یا دلایل متعددی دارد. خودکشی در نتیجه تعامل عوامل متعدد زیست شناختی، ژنتیک، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی بوجود میآید.
توضیح این موضوع که چرا برخی افراد تصمیم به خودکشی میگیرند، در حالی که برخی دیگر در شرایط یکسان یا حتی بدتر از آن چنین کاری نمیکنند مشکل است. با این حال بیشتر خودکشیها قابل پیشگیری هستند.
خودکشی در حال حاضر یک مشکل بزرگ بهداشت عمومی درتمام کشورهاست. تقویت کارکنان بهداشتی برای شناسایی، ارزیابی، مدیریت و ارجاع بیمار مستعد خودکشی در جامعه قدم مهمی در پیشگیری از خودکشی است.
فهرست مطالب
اهداف. 1
مقدمه. 1
نکات کلیدی راجع به خودکشی درجهان. 3
تعریف خودکشی. 3
عوامل مرتبط با خودکشی. 4
افسردگی. 7
چرا افسردگی در زنان همیشه بیشتر است؟. 9
فرد افسرده با چه علائمی نزد شما می آید؟. 10
انواع افسردگی. 12
در برخورد با یک بیمار افسرده چه باید کرد؟. 15
موارد ارجاع فوری بیمار افسرده. 16
درمان. 17
عوارض دارویی. 19
پیشگیری. 21
چگونه با بیمار دارای افکارخودکشی برخورد کنید؟. 25
چگونه خطر خودکشی را ارزیابی کنید؟. 26
چگونه بهورز شخص دارای افکار خودکشی را مدیریت کند؟. 27
دستورالعمل اجرایی پیشگیری از خودکشی برای بهورزان 29
چرا بهورزان درمراقبت های اولیه بهداشتی در اولویت هستند. 30
وظایف بهورز برای جلب همکاری افراد کلیدی جامعه. 30
وظایف بهورز در برنامه ادغام پیشگیری از خودکشی. 31
ضمایم 34
منابع 37