دسته بندی | بورس و کالا |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 11 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
تاریخچه و بررسی عملکرد سوبسید در ایران
برای اولین بار، در انگلستان قبل از به سلطنت رسیدن چارلز دوم (1660م) اصطلاح سوبسید و بکار گرفته شده است، بدین ترتیب دولت از بودجه عمومی، جهت افزایش درآمد دربار سالانه مبلغی (بطور نقدی و رایگان) به خانواده سلطنتی میپرداخت درایران سوبسید به مفهوم دخالت دولت در امر عرضه و تقاضا، از سال 1311 با تصویب قانونی به منظور تأسیس سیلو درتهران با هدف خرید و فروش و ذخیره آن هم تهیه و ذخیرهسازی گندم توسط سازمان غله به جهت مقابله با کمبودهای احتمالی آغاز شد و هدف آن هم تهیه و ذخیرهسازی گندم کافی جهت تهیه نان ارزان برای مصرفکنندگان کم درآمد شهری میباشد.
با وقوع جنگ جهانی دوم بواسطه اشغال ایران توسط نیروی بیگانه قیمتهای موادغذایی و… بشدت طریقی کرد و بدنبال آن نایاب شد که مهمترین آن نان بود که دراین حالت دولت تصمیم به خرید نان به قیمت گران شد و آن را به قیمت ارزان به نانوایها تحویل داد. بنابراین علل اصلی برقراری سوبسید را میتوان تعدیل افزایش قیمت کالاهائی دانست که مصرف آن ازنظر مردم حیاتی میباشد از آغاز دهه 1340 موارد دیگر تحت حمایت دولت قرارگرفت که بارزترین آن کمک به سازمانهای آبرسانی شهری و غیره بود که عمدتاً بصورت موردی پرداخت میگردید. اقدام دولت در تأسیس کارخانه کودشیمیایی درسال 1342 ازجمله اقدامات دیگر است.
منابع اصلی تامین اعتبار سوبسید (1367-1352) عبارت بود: از 1- درآمد عمومی 2- درآمد سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، ناشی از ما به تفاوت قیمت کالاهای وارداتی تا تولیدات داخلی. از آنجا که پرداخت سوبسید در ایران (67-1352) بدون برنامهریزی از پیش تعیین شده و فقط به لحاظ یک راه حل کوتاه مدت ار اوایل دهه 1350 اتخاذ گردیده لذا روند پرداختهای آن رابطه تنگاتنگی با تنشهای بودجه و – در یک دید وسیعتر – با درآمدهای نفتی داشته است ولی رویهم رفته سرآغاز پرداخت سوبسید درایران حاکی از نوعی شانه خالی کردن از زیربار مسئولیت کنترل قیمتها و عدم توان پیریزی یک بنیان سالم می باشد.
طی سالها (55-1352) برحسب کالاهای اساسی (میلیون ریال)
سالکالا |
1352 |
1353 |
1354 |
1355 |
گوشت وارداتی |
130 |
4642 |
8045 |
9257 |
کودشیمیائی |
300 |
5481 |
8367 |
6497 |
خرید گندم |
4923 |
27980 |
39451 |
14069 |
مرکبات، سیبزمینی حمل کالا |
- |
- |
- |
1198 |
پس از انقلاب درسال 1358 باتوجه کمبود عرضه برخی کالاها و محاصره اقتصادی دولت کماکان به ورود کالاهای اساسی و پرداخت سوبسید ادامه داد لیکن در 1359 به دلیل جنگ و جیرهبندی کالاهای اساسی میزان سوبسید پرداختی کاهشی (از 2/79 میلیارد ریال به 3/37 میلیارد ریال) معادل 52/0 داشته است.
سال |
63 |
64 |
65 |
66 |
67 |
68 |
درصد |
90 |
70 |
90 |
86 |
91 |
74 |
آثار اقتصادی – اجتماعی حذف سوبسید
دولت میتواند باتوجه به هدفهای مشخص خود کمکهای اعطائی را در یک یا چند مورد و حتی تمام موارد موجود حذف یا کم کنند. تأثیر حذف این کمکهای بستگی کامل به مورد حذف و مقدار آن دارد و برحسب اینکه حذف کمکهای دولت مربوط به امور تولیدی، توزیعی، مصرفی باشد اثرات متفاوتی روی بخشهای مختلف اقتصادی و بازار دارد.
بطورکلی حذف سوبسید برای یک کالا بخصوص میتواند دارای اثرات چندجانبهای باشد که میتواند به شرح زیر باشد:
1- اثر برتولید و تولیدکنندگان
2- اثر برمصرف و مصرفکنندگان
3- اثر در ترکیب و کل هزینههای دولت
4- اثرات اجتماعی و سیاسی حذف سوبسید
5- اثرات افزایش قیمت برتولید و تولیدکنندگان
- افزایش قیمت یک محصول لزوماً و از دید اقتصادی نمیتواند موجب افزایش تولید گردد و باید اثری برافزایش درآمد تولیدکننده داشته باشد تا بتواند درتولید موثر باشند. مثلاً افزایش قیمت تولیدی یک محصول زراعی موجب بالارفتن قدرت خرید روستائیان و افزایش درآمد آنها میگردد و نتیجه که بدنبال این افزایش درآمد قابل تصورست این است که افزایش درآمد آنها موجب کاهش مهاجرت روستائیان میشود و دربلندمدت موجب کمتر شدن فاصله درآمد شهرنشینان و روستانشینان میگردد. و هم چنین دارای اثرات منفی نیز هست.
دسته بندی | اقتصاد |
فرمت فایل | pptx |
حجم فایل | 22 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 34 |
تحقیق تعریف و کارکرد سوبسید در 34 صفحه word قابل ویرایش با فرمت doc
در ادبیات اقتصادی مکانیزم قیمتها وظیفه تخصیص منابع محدود را میان فعالیتهای مختلف اقتصادی بر عهده دارد. این تخصیص در حالت رقابت کامل، کارائی را حداکثر می کند. طبق این مکانیزم هنگامی که تقاضای کالایی افزایش یابد، قیمت آن افزایش یافته و تولید آن کالا سودآور می شود. سودآوری تولید منجر به افزایش عرضه شده و عرضه کالا به سمت تقاضای کالا حرکت می کند. عمل آزادانه مکانیزم قیمتها موجب خواهد شد تا تنها کسانی بتوانند از کالاها برخوردار شوند که قادر باشد قیمت آنها را بپردازد. نتیجه آنکه در این مکانیزم وضعیت کسانی که قدرت خرید کالاها را ندارند مورد توجه قرار نمی گیرد. در واقع جهت گیری اصلی مکانیزم قیمت ها دستیابی به کارائی بود.
بحث عدالت در آن مطرح نمی شود. هرچند که حالت رقابت کا مل از کارآیی و عدالت نسبی بیشتری نسبت به حالت وجود اعضای و نشست های اقتصادی بهرهمند می باشد.
برای دولت ها این مسئله مهمی است که بین دستیابی به کارآیی صرف و بی عدالتی احتمالی ملازم با آن و یا کارآیی کمتر ولی عدالت نسبی بیشتر یکی را انتخاب کنند. بی عدالتی هرچه شدیدتر باشد بحران های اجتماعی تشدید می شود. گسترش بحرانهای اجتماعی ممکن است حیات اقتصادی و به نفع آن کارآیی را به زیر سئوال ببرد.
این مسئله در شرایط توزیع ناعادلانه درآمد حادتر می شود. از اینرو دولت ها برای جلوگیری از گسترش بحران های اجتماعی و سیاسی ما عدالت نسبی را به بهای از دست رفتن بخشی از کارآیی مورد توجه قرار می دهند.
دخالت دولت در مکانیزم قیمت ها و پرداخت سوبسید، در واقع انتخاب عدالت نسبی بیشتر است. اما این عدالت نسبی بیشتر ممکن است کارآیی را به اندازه ای کاهش دهد که بی عدالتی بیشتری را نتیجه دهد. بنابراین مسئله مهم طراحی و اتخاذ مجموعه سیاست هایی است که عدالت نسبی بیشتر کاهش شدید کارآیی و به دنبال آن کاهش عدالت را در پی نداشته باشد.
برای این منظور لازمست تا با مبانی نظری سوبسید آشنایی بیشتری حاصل نمایم. دانش تشریحی ما در این مورد پایه اصلی برای مدلسازی و بررسی نتایج حاصله از آن می باشد.
دسته بندی | اقتصاد |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 14 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
تحقیق تاریخچه و بررسی عملکرد سوبسید در ایران در 12 صفحه word قابل ویرایش با فرمت doc
تاریخچه و بررسی عملکرد سوبسید در ایران
برای اولین بار، در انگلستان قبل از به سلطنت رسیدن چارلز دوم (1660م) اصطلاح سوبسید و بکار گرفته شده است، بدین ترتیب دولت از بودجه عمومی، جهت افزایش درآمد دربار سالانه مبلغی (بطور نقدی و رایگان) به خانواده سلطنتی میپرداخت درایران سوبسید به مفهوم دخالت دولت در امر عرضه و تقاضا، از سال 1311 با تصویب قانونی به منظور تأسیس سیلو درتهران با هدف خرید و فروش و ذخیره آن هم تهیه و ذخیرهسازی گندم توسط سازمان غله به جهت مقابله با کمبودهای احتمالی آغاز شد و هدف آن هم تهیه و ذخیرهسازی گندم کافی جهت تهیه نان ارزان برای مصرفکنندگان کم درآمد شهری میباشد.
با وقوع جنگ جهانی دوم بواسطه اشغال ایران توسط نیروی بیگانه قیمتهای موادغذایی و… بشدت طریقی کرد و بدنبال آن نایاب شد که مهمترین آن نان بود که دراین حالت دولت تصمیم به خرید نان به قیمت گران شد و آن را به قیمت ارزان به نانوایها تحویل داد. بنابراین علل اصلی برقراری سوبسید را میتوان تعدیل افزایش قیمت کالاهائی دانست که مصرف آن ازنظر مردم حیاتی میباشد از آغاز دهه 1340 موارد دیگر تحت حمایت دولت قرارگرفت که بارزترین آن کمک به سازمانهای آبرسانی شهری و غیره بود که عمدتاً بصورت موردی پرداخت میگردید. اقدام دولت در تأسیس کارخانه کودشیمیایی درسال 1342 ازجمله اقدامات دیگر است.
منابع اصلی تامین اعتبار سوبسید (1367-1352) عبارت بود: از 1- درآمد عمومی 2- درآمد سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، ناشی از ما به تفاوت قیمت کالاهای وارداتی تا تولیدات داخلی. از آنجا که پرداخت سوبسید در ایران (67-1352) بدون برنامهریزی از پیش تعیین شده و فقط به لحاظ یک راه حل کوتاه مدت ار اوایل دهه 1350 اتخاذ گردیده لذا روند پرداختهای آن رابطه تنگاتنگی با تنشهای بودجه و – در یک دید وسیعتر – با درآمدهای نفتی داشته است ولی رویهم رفته سرآغاز پرداخت سوبسید درایران حاکی از نوعی شانه خالی کردن از زیربار مسئولیت کنترل قیمتها و عدم توان پیریزی یک بنیان سالم می باشد.
طی سالها (55-1352) برحسب کالاهای اساسی (میلیون ریال)
سالکالا |
1352 |
1353 |
1354 |
1355 |
گوشت وارداتی |
130 |
4642 |
8045 |
9257 |
کودشیمیائی |
300 |
5481 |
8367 |
6497 |
خرید گندم |
4923 |
27980 |
39451 |
14069 |
مرکبات، سیبزمینی حمل کالا |
- |
- |
- |
1198 |
پس از انقلاب درسال 1358 باتوجه کمبود عرضه برخی کالاها و محاصره اقتصادی دولت کماکان به ورود کالاهای اساسی و پرداخت سوبسید ادامه داد لیکن در 1359 به دلیل جنگ و جیرهبندی کالاهای اساسی میزان سوبسید پرداختی کاهشی (از 2/79 میلیارد ریال به 3/37 میلیارد ریال) معادل 52/0 داشته است
دسته بندی | اقتصاد |
بازدید ها | 0 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 11 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 16 |
مقاله بررسی تاریخچه سوبسید در ایران در 16 صفحه ورد قابل ویرایش
تاریخچه و بررسی عملکرد سوبسید در ایران
برای اولین بار، در انگلستان قبل از به سلطنت رسیدن چارلز دوم (1660م) اصطلاح سوبسید و بکار گرفته شده است، بدین ترتیب دولت از بودجه عمومی، جهت افزایش درآمد دربار سالانه مبلغی (بطور نقدی و رایگان) به خانواده سلطنتی میپرداخت درایران سوبسید به مفهوم دخالت دولت در امر عرضه و تقاضا، از سال 1311 با تصویب قانونی به منظور تأسیس سیلو درتهران با هدف خرید و فروش و ذخیره آن هم تهیه و ذخیرهسازی گندم توسط سازمان غله به جهت مقابله با کمبودهای احتمالی آغاز شد و هدف آن هم تهیه و ذخیرهسازی گندم کافی جهت تهیه نان ارزان برای مصرفکنندگان کم درآمد شهری میباشد.
با وقوع جنگ جهانی دوم بواسطه اشغال ایران توسط نیروی بیگانه قیمتهای موادغذایی و… بشدت طریقی کرد و بدنبال آن نایاب شد که مهمترین آن نان بود که دراین حالت دولت تصمیم به خرید نان به قیمت گران شد و آن را به قیمت ارزان به نانوایها تحویل داد. بنابراین علل اصلی برقراری سوبسید را میتوان تعدیل افزایش قیمت کالاهائی دانست که مصرف آن ازنظر مردم حیاتی میباشد از آغاز دهه 1340 موارد دیگر تحت حمایت دولت قرارگرفت که بارزترین آن کمک به سازمانهای آبرسانی شهری و غیره بود که عمدتاً بصورت موردی پرداخت میگردید. اقدام دولت در تأسیس کارخانه کودشیمیایی درسال 1342 ازجمله اقدامات دیگر است.
منابع اصلی تامین اعتبار سوبسید (1367-1352) عبارت بود: از 1- درآمد عمومی 2- درآمد سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، ناشی از ما به تفاوت قیمت کالاهای وارداتی تا تولیدات داخلی. از آنجا که پرداخت سوبسید در ایران (67-1352) بدون برنامهریزی از پیش تعیین شده و فقط به لحاظ یک راه حل کوتاه مدت ار اوایل دهه 1350 اتخاذ گردیده لذا روند پرداختهای آن رابطه تنگاتنگی با تنشهای بودجه و – در یک دید وسیعتر – با درآمدهای نفتی داشته است ولی رویهم رفته سرآغاز پرداخت سوبسید درایران حاکی از نوعی شانه خالی کردن از زیربار مسئولیت کنترل قیمتها و عدم توان پیریزی یک بنیان سالم می باشد.
نحوه پرداخت سوبسید در کشورهای صنعتی
در اکثر کشورهای صنعتی درمورد کالاهای اساسی کشاورزی سوبسید تنها به تولیدکنندگان تخصیص مییابد (نرخ تضمین که بالاتر از قیمت بازار است).
برای مثال در ژاپن، دولت برنج و گوشت وارداتی را به 6 تا 8برابر قیمت بینالمللی در اختیار مردم میگذارد و با همین نرخها نیز از کشاورزان محصولات آنها را میخرد و دلیل اینکه مصرفکنندگان در کشورها صنعتی حمایتی از سوی دولت دریافت نمیکنند، را میتوان در توزیع مناسب درآمد و بالابودن سطح درآمد سرانه در این کشورها داشت.
میزان سوبسید دریافتی تولیدکننده از محل حمایتهای قیمت و سایر عملکردهای دولت در کشورهای منتخب (برحسب درصدی از فروش)
حذف سوبسید مصرفکننده:
عدهای از صاحبنظران اعتقاد دارند حذف سوبسید یا افزایش قیمت محصولات کشاورزی در کوتاه مدت به کاهش قیمت موادغذائی و در بلندمدت میانجامد. حذف سوبسید (افزایش قیمتها) انگیزه لازم برای سرمایهگذاری و بکارگیری تکنولوژی نوین در تولید کشاورزی را بوجود خواهد آورد. بدین ترتیب حذف سوبسید مصرفی در جهت افزایش تولید داخلی درکل نمیتواند هدف غیرمعقولی باشد.
حذف سوبسید تولیدکنندگان:
با توجه به ماهیت محصولات کشاورزی که در مقابل نوسانات قیمت کمکشش و در معرض تغییرات جوی آسیبپذیر میباشد و با این عنایت که ایران یکی از واردکنندگان موادغذایی میباشد پس پرداخت سوبسید به خارج از کشور منتقل نمیشود و هرگونه حمایت حساب شده از تولید بمعنی افزایش تولید و کاهش وابستگی به خارج میباشد، هرگاه کلیه حمایتها از تولید کالاهای اساسی قطع شود هزینهها افزایش و واردات بیشتر میشود.
تنگناهای موجود در نظام پرداخت سوبسید در ایران
1- مشکلاتی که به تبع نرخهای چندگانه ارز بوجود آمده است.
2- عدم انعکاس هزینه واقعی سوبسید در حسابهای ملی
3- مشکل مقایسه قیمتهای داخلی با قیمتهای جهانی کالاهای مشمول سوبسید
4- عدم وجود نظام بازبینی و ارزیابی پرداختهای سوبسید
5- روند افزایش سوبسید عاملی درجهت کسری بودجه ایران
6- نحوه تخصیص سوبسید به گروههای مختلف درآمدی.