فایل بای | FileBuy
مرجع خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهیفایل بای | FileBuy
مرجع خرید و دانلود گزارش کار آموزی ، گزارشکار آزمایشگاه ، مقاله ، تحقیق ، پروژه و پایان نامه های کلیه رشته های دانشگاهیمبانی نظری و پیشینه تحقیق سکونتگاه های غیررسمی و سرمایه اجتماعی
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 648 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 110 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی................ 5
2-2- ویژگی های سکونتگاه های غیر رسمی.............. 6
2-2-1- اقتصادی...................................... 7
2-2-1-1- مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد.................... 8
2-2-2- فرهنگی...................................... 10
2-2-3- اجتماعی..................................... 10
2-2-4- حقوقی....................................... 10
2-2-4-1- انواع مالکیتها و نحوه تملک................ 11
2-2-5- کالبدی...................................... 11
2-2-5-1- انواع استقرار و مکانیابی.................. 12
2-2-6- مسکن......................................... 12
2-2-7- بافت سکونتگاهها و ساختار شبکه ارتباطی........ 13
2-2-8- دسترسی به خدمات و امکانات روبنایی و زیربنایی. 13
2-3- مروری بر سیر اسکان غیررسمی در جهان.......... 15
2-4- روند تکوین و تکامل سکونتگاههای غیررسمی...... 16
2-4-1- تهاجم سازمان یافته........................... 17
2-4-2- تصرف خزنده................................... 18
2-4-3- بازتقسیم زمین................................ 18
2-5- طبقه بندی سکونتگاه های غیر رسمی............ 19
2-6- بررسی دلایل شکل گیری اسکان های غیررسمی در کشورهای در حال توسعه............................................ 21
2-6-1- عوامل ساختاری جامعه.......................... 23
2-6-2- عوامل سازمانی................................ 23
2-6-3- فقدان سیستم های حمایتی و مشارکتی............. 23
2-6-4- فعالیتهای باندهای (مافیایی) نامشروع زمین..... 24
2-6-5- ناکارآمدی سیاستهای تأمین مسکن................ 24
2-6-6- غیرقابل استطاعت بودن واحدهای مسکونی برای فقرای شهری 24
2-7- فقر شهری و ارتباط آن با اسکان غیررسمی....... 25
2-7-1- تعریف فقر:................................... 25
2-7-2- فقر و اسکان غیر رسمی......................... 26
2-8- شناخت برنامه نهادهای جهانی مرتبط با اسکان غیررسمی و دیدگاههای آنها................................... 28
2-8-1- بانک جهانی (Word Bank)......................... 28
2-8-2- هبیتات(UN-HABITAT)........................... 30
2-8-3- برنامه عمران ملل متحد (UNDP)................. 32
2-9- رویکردهای فلسفی- سیاسی نسبت به سکونتگاههای غیررسمی 33
2-9-1- دسته اول: لیبرال............................. 33
2-9-2- دسته دوم: رادیکالی........................... 33
2-9-3- دسته سوم: جامعه گرایی........................ 34
2-10- رویکردهای مداخله در توسعه سکونتگاه های غیررسمی: 34
2-10-1- دوره اول (دهه 1960)......................... 35
2-10-1-1- رویکرد نادیده انگاری...................... 37
2-10-1-2- رویکرد حذف و تخلیه اجباری................. 38
2-10-1-3- رویکرد مسکن عمومی:........................ 39
2-10-2- دوره دوم (دهه 1970)......................... 40
2-10-2-1- رویکرد زمین و خدمات....................... 42
2-10-2-2- رویکرد ارتقاءبخشی (بهسازی)................ 43
2-10-2-3- توسعه اندک افزا (افزایشی)................. 46
2-10-2-4- رویکرد خودیاری............................ 46
2-10-3- دوره سوم (دهه 1980)......................... 47
2-10-3-1- رویکرد ارتقای محیطی....................... 49
2-10-3-2- رویکرد توانمندسازی........................ 51
2-10-4- دوره چهارم (دهه اخیر)....................... 58
2-10-4-1- حکمروایی خوب.............................. 58
2-11- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 65
2-12- اهمیت سرمایه اجتماعی...................... 68
2-13- تعریف سرمایه اجتماعی..................... 69
2-14- گونه های مختلف سرمایه اجتماعی........... 70
2-14-1- سرمایه اجتماعی درون گروهی............... 71
2-14-2- سرمایۀ اجتماعی بین گروهی................. 71
2-14-3- سرمایۀ اجتماعی ارتباطی...................... 71
2-15- دیدگاه های نظری سرمایه اجتماعی............. 72
2-15-1- دیدگاه مبتنی بر اجتماع محلی................. 72
2-15-2- دیدگاه شبکه ها.............................. 73
2-15-3- دیدگاه نهادی................................ 74
2-15-4- دیدگاه هم افزایی............................ 75
2-16- عوامل موثر بر ایجاد، حفظ و نابودی سرمایۀ اجتماعی 76
2-16-1- بستگی شبکه های اجتماعی...................... 76
2-16-2- ثبات........................................ 77
2-16-3- ایدئولوژی................................... 77
2-16-4- وابستگی افراد به یکدیگر..................... 77
2-17- سنجش سرمایه اجتماعی........................ 78
2-17-1- الگوهای اندازه گیری سرمایه اجتماعی...... 78
2-17-2- سطوح تحلیل............................... 79
2-17-2-1- سطح خرد................................... 79
2-17-2-2- سطح میانی................................. 80
2-17-2-3- سطح کلان................................... 80
2-18- ابعاد سرمایه اجتماعی....................... 81
2-19- شاخصهای سرمایۀ اجتماعی..................... 81
2-20- جمع بندی و نتیجه گیری...................... 85
2-1- تعریف و ساختیابی اسکان غیررسمی
اصطلاح حاشیهنشینی یا سکونتگاههای حاشیهای، بر فرآیند تاریخی دلالت دارد که شکلهایی از تأمین مسکن و اسکان گروههای کمدرآمد را، همچون زاغه یا آلونکنشینی به شکلهای پراکنده یا متمرکز، تصرف عدوانی و سازمان یافتهی اراضی در قالب جنبشهای اجتماعی خودجوش، تا جنبۀ سوداگرانه به خود گرفتن این روند به شکل خانهسازی و تفکیک غیررسمی زمین، به ویژه در مناطق روستایی، را دربرمیگیرد. با توجه به روند ساختیابی این پدیده در زمان و مکانهای گوناگون، اصطلاحهای دیگری نیز مانند؛ سکونتگاههای خودرو[1]، برنامهریزی نشده[2]، غیرقانونی[3]، غیررسمی[4]، یا نابسامان و غیرمنتظم[5] برای آنها به کار بردهاند که هیچکدام بهتنهایی الزاماً نمیتواند تمامی وجوه آن را توصیف کند. زیرا ساختیابی این پدیده در امتداد زمان و مکانهای گوناگون میتواند به شکلهای متنوعی روی دهد. بنابراین، گزینش مفاهیم گوناگون از یکسو بر توصیف و شناخت سیر تحول این پدیده دلالت میکند و از سوی دیگر، میتواند بیانگر راهحل برگزیدهای برای مواجه با آن نیز باشد. در دهه هفتاد (میلادی) اصطلاحات تصرف عدوانی، سکونتگاههای برنامهریزی نشده یا غیرقانونی، بر راهحلهایی دلالت میکردند که عمدتاً بر سیاست تخریب این سکونتگاهها و جابجایی اجباری ساکنان آن مبتنی بود. در اواخر دهه هشتاد، به تدریج پس از طرح شدن مفهوم بخش غیررسمی اقتصاد از سوی سازمان جهانی کار، به مثابه بخشی از بازار اشتغال، اصطلاح سکونتگاههای غیررسمی نیز به تدریج رایج شد تا از این رهگذر در حکم بخشی از بازارهای غیررسمی زمین و مسکن که نیاز اقشار کمدرآمد شهری از دیدگاهی حقوقی، و در نتیجه مخالفت با تخریب و تجدید اسکان اجباری دلالت میکرد، و از سوی دیگر میتوانست با این سوء تعبیر همراه شود که رسمی کردن و بهسازی این گونه سکونتگاهها به معنای تعمیم معیارها و قوانینِ شهرسازیِ با برنامه رسمی است.
از مجموعه این مفاهیم، و سیر تحول تاریخی آن میتوان ساختیابی اسکان کمدرآمدهای شهری را به دو مرحله تقسیم کرد. مرحله نخست؛ را میتوان به روند مهاجرتها از نقاط روستایی و شهرهای کوچک به نقاط شهری بزرگ در مقیاس ملی و منطقهای نسبت داد، و آن را در حکم مرحلهای گذرا از روند تأمین مسکن گروههای کمدرآمد شهری به شمار آورد، زیرا هنگامی مهاجرت تحقق مییابد که بختهای اجتماعی افراد برای تأمین درآمد و اشتغال، تحت تأثیر وضعیت اقتصادی یا اقلیمی- جغرافیایی در مبدا به شدت رو به کاهش می‌گذارد، و به این ترتیب مهاجرت تنها به معنای پویایی یا جابجایی مکانی نیست، بلکه شکلی راهبردی برای بقا پیدا میکند. مرحلۀ دوم زمانی آغاز میشود که با افزایش بهای مسکن و خدمات شهری و ناکارآمدی سیاستهای به اجرا گذارده شده، به تدریج بر شمار گروههایی افزوده میشود که نمیتوانند از عهدۀ این گونه هزینهها برآیند و رانش گروههای کمدرآمد شهری به سوی نواحی پیرامون شهری آغاز میشود؛ میتوان از این پدیده به عنوان سرریز اقتصادی- اجتماعی شهرهای بزرگ یا به بیان دیگر به حاشیه رانده شدن شهروندان سابق یاد کرد. به این ترتیب، برخلاف تصور موجود، ساکنان اینگونه سکونتگاهها فقط مهاجران روستایی نیستند، بلکه با گذشت زمان شمار چشمگیری از آنها را افراد شاغل در بخش رسمی اقتصاد شهرهای بزرگ تشکیل میدهند. افزون بر این، تهدید دائمی و پیوسته در جهت تخریب این گونه سکونتگاهها، و به رسمیت شناخته نشدن نحوۀ تأمین مسکن در آنها که سرمایه اصلی گروههای کمدرآمد و بخشی از سرمایه اقتصادی کل جامعه محسوب میشود، یکی از عوامل موثر بر ناپایداری اینگونه سکونتگاهها و از موانع قرار گرفتن آنها در متن روند برنامهریزی شهری، تشدید انزوای اجتماعی و در نهایت عدم تمایل به مشارکت در برنامههای بهسازی و ارتقای کیفیت سکونت به شمار میآیند (جواهریپور، 1381: 86-83).
[1]spontaneous
[2]unplanned
[3]illegal
[4]informal
[5]irregular
مبانی نظری و پیشینه تحقیق نقش عوامل اکولوژیکی در توسعه فیزیکی شهرها
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 68 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 24 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
1)مقدمه...........................................................................................................................................................25
2-2). مباحث مربوط به توسعه شهری. ........................................................................................................25
2-2-1). شهر......................................................................................................................................................25
2-2-2). برنامهیزی...........................................................................................................................................26
2-2-3). برنامهریزی شهری.............................................................................................................................27
2-2-4). کاربری اراضی.....................................................................................................................................27
2-2-5). رشد و توسعه شهری.........................................................................................................................28
2-2-6). مفهوم توسعه فیزیکی.......................................................................................................................28
2-2-7). فضای شهری......................................................................................................................................29
2-2-8). بافت....................................................................................................................................................29
2-2-9). نظریات مورفولوژیکی و توسعه فیزیکی شهر................................................................................30
2-2-10). توسعه فیزیکی شهر از دیدگاه اکولوژیک...................................................................................31
2-2-11). نظریههای هستههای متعدد شهر یا شهر چند هستهای........................................................31
2-2-12). نظریه ساخت دوایر متحدالمرکز.................................................................................................32
2-2-13). نظریه ساخت ستارهای شکل........................................................................................................32
2-2-14). نظریه محوری یا توسعه قطاعی شهر..........................................................................................33
2-2-15). نظریه شهر خطی............................................................................................................................33
2-3). متغیرهای موثر در مکانیابی توسعهی فیزیکی شهرها.................................................................33
2-3-1). مقدمه.................................................................................................................................................33
2-3-2). ژئومورفولوژی....................................................................................................................................34
2-34). جنس خاک..........................................................................................................................................34
2-3-5). قابلیت خاک. ..................................................................................................................................35
2-3-6). شیب...................................................................................................................................................35
2-3-7). باد.......................................................................................................................................................35
2-3-8). آبهای زیرزمینی.............................................................................................................................36
2-3-9). ارتفاع...................................................................................................................................................36
2-3-10). رعایت حریم گسل.........................................................................................................................36
2-3-11). جهتهای جغرافیایی......................................................................................................................36
2-3-12). حریم رودخانهها.............................................................................................................................37
2-1). مقدمه: این فصل از تحقیق، ابتدا مفاهیم اساسی و پایه مربوط به توسعه شهری و سپس متغیرهایی را که، در توسعه فیزیکی شهر نقش دارند مورد بررسی قرار گرفتهاند.
2-2) مباحث مربوط به توسعه شهری
شهر
شهر و شهرنشینی روند اجتماعی برجسته‌ای است که بیشتر موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان با محیط و با انسانهای دیگر شده است. در حقیقت تغییر در واکنش‌های انسان‌ها نسبت به هم و نسبت به محیط، به تحول اجتماعی و دگرگونی فضائی امکان داده که نمود عینی آن به صورت یک پدیدة نو که اصطلاحاً (شهر نامیده میشود ) نمایان گردیده است. ویژگیهای شهر و مفهوم آن در دوره‌های مختلف تاریخی و مناطق مختلف یکسان نبوده و مفهوم آن در هر دوره و مناسب با هر سرزمینی در مسیر تاریخ تفاوتهایی را نشان میدهد. امروزه تعریف جامعی از شهر که بتواند شامل کلیة شهرهای جهان باشد مشکلست، چرا که شهرها به سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی همسان وابسته نبوده و نکات مشترکی بین آنها وجود ندارد. بنابراین هر یک از جغرافیدانان بنا به ادراک و برداشت خود تعریفی از شهر کردهاند ( فرید، 1382 : 1 ). در واقع شهر زیستگاهی است انسان ساخت و در زیر یک قدرت سیاسی مشخص که تمرکز جمعیتی نسبتاً پایداری را در درون خود جای میدهد، فضاهای ویژه براساس تخصص‌های حرفه‌ای به وجود می‌آورد تفکیکی کما بیش مشخص میان بافت‌های مسکونی و کاری ایجاد میکند و فرهنگی خاص را به مثابه حاصلی از روابط درونی خویش پدید می‌آورد که درون خود خرده فرهنگ‌های بیشماری را حمل میکند( فکوهی، 1383: 28-29 ). با این همه شهر اجتماعی است با تعداد و تراکم معین و متناسب جمعیت، با بافت و ساختار کالبدی یکپارچه و بهم پیوسته اعم از محلات، کوی‌ها، و یا مناطق مسکونی، فضاهای فرهنگی، بازرگانی، تولیدی، اداری، ارتباطی، کشاورزی و نظایر آنها که اکثریت ساکنان شاغل دائمی آن در مشاغل غیر کشاورزی بکار اشتغال داشته و بر اثر تمرکز تولید و خدمات فرامحلی، کانون سیاسی-اجتماعی، فرهنگی، اداری، مواصلاتی، و مرکز مبادلات اقتصادی و تأمین نیازهای حوزة جذب و نفوذ فضای پیرامون خود نیز می‌باشد ( نظریان،1383: 4-1 ). شهر به مثابه بخشی از سلسله مراتب سیستم فضایی و تقسیمات سیاسی– جغرافیایی هر کشور براساس شاخصهای مختلفی مانند: نوع حکومت، مدیریت، سطح آگاهی، علاقهمندی اجتماعی و مشارکت مردم در نظام تصمیمگیری شکل میگیرد( زاهدیفر، 1373 : 10 ).
برنامهریزی
بطور کلی از زمانی که بشر برای شناسایی محیط اطراف و تسهیل در امر زندگی و رفع مشکلات و نیازهای خود به تکاپو پرداخت، در حقیقت، دست به یک نوع برنامهریزی زد. در صورتی که بخواهیم تعریفی کلی از برنامهریزی داشته باشیم، می‌بایستی برنامهریزی را عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهترین برنامه‌ها در جهت رسیدن به هدفهای مشخص بدانیم که ممکن است این کوششها و برنامه‌ها، تا مرحلة نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گامهایی در جهت رسیدن به آن باشد (شیعه، 1381: 85-86 ). برنامهریزی به معنای اندیشیدن و تنظیم پیشاپیش امور، قبل از بروز وقایع و رویدادها است تا در اموری همچون بهداشت، سلامت، رفاه، آسایش، خوشبختی افراد جامعه، نتایج مطلوبی بدست آید، بدیهی است برای برنامهریزی دقیق می‌توانیم اشتباهات گذشته را جبران نموده و نسبت به آینده هوشیار‌تر عمل کنیم ( هیراسکار، 1376: 14).
برنامهریزی فعالیتی است که بشر از آغاز به آن مشغول بوده است. هیچ اقدامی برای رسیدن به هدف هرچه باشد به نتیجه نمیرسد، مگر آنکه شامل برنامهریزی باشد. اقدامات لازم برای نیل به هدف به طور اصولی از مراحل زیر میگذرد:
- مشخص کردن هدف‌ها
- انتخاب وسایلی که برای رسیدن به هدف‌ها به کار می‌رود
- به کار بردن این وسایل
این سه مرحله روی هم فرایند برنامهریزی را تشکیل میدهند. با توجه به این توضیحات ارائه شده، برنامهریزی را چنین میتوان تعریف نمود: "تصمیم آگاهانه جهت یافتن راههای مناسب برای رسیدن به مطلوب‌های انسانی و تأمین منابع لازم، برنامهریزی محسوب میگردد" ( استعلاجی و عبدالرضا مسلمی، 1380: 10 ). برنامهریزی دارای تعاریف زیادی می‌باشد، برای درک بهتر مفهوم برنامهریزی و آشنایی با دیدگاههای دیگر در مورد آن در زیر چند نمونه از آنها ذکر میشود:
برنامهریزی فرآیندی است آیندهنگر که به شدت تحت تأثیر گذشته و حال است. برنامهریزی دانش علمی و تکنولوژیک را با فعالیتهای ساخت اجتماعی مرتبط میسازد (Fridman,1987, 38).
[1] - City
مبانی نظری و پیشینه تحقیق روند تکوین شهر
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 51 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 21 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مبانی نظری تحقیق.. 12
2-1- تعاریف مفاهیم.. 13
2-1-1- برنامه ریزی.. 13
2-1-2- برنامه ریزی فضایی.. 13
2-1-3- برنامه ریزی فیزیکی.. 14
2-1-4- شهر 14
2-1-5- شهرنشینی.. 15
2-1-6- سیستم شهری.. 15
2-1-7- حریم شهر.. 16
2-1-8- محدوده شهر.. 16
2-1-1- محدوده خدماتی.. 16
2-1-9- محدوده استحفاظی.. 17
2-1-10- توسعه ی شهری.. 17
2-1-11- توسعه فیزیکی.. 18
2-2- عوامل موثر در توسعه فیزیکی شهرها.. 19
2-2-1- عوامل طبیعی و توسعه ی شهر.. 19
2-2-2- عوامل اقتصادی.. 19
2-2-3- عوامل اجتماعی.. 20
2-2-4- نگرش به شهر.. 21
2-2-5- سیاست ها و مدیریت های شهری.. 21
2-3- نظریه های توسعه فضایی – کالبدی شهر.. 22
2-3-1- دیدگاه کوین لینچ و گسترش فیزیکی شهر.. 22
2-3-2- دیدگاه ساختارگرایی.. 22
2-3-3- نظریه رفتار انسانی.. 23
2-3-4- نظریه اقتصادی.. 23
2-3-5- رشد پیوندی.. 24
2-3-6- نظریه تأثیر وسایط نقلیه و خطوط ارتباطی در توسعه شهرها 24
2-4- توسعه فیزیکی شهر در کشورهای توسعه یافته.. 25
2-5- توسعه فیزیکی شهر در کشورهای در حال توسعه.. 26
2-6- جمع بندی .............................................................................................................27
2-1- تعاریف مفاهیم
2-1-1- برنامه ریزی
برنامه ریزی عبارت از یک فرایند اگاهانه است که به منظور دستیابی به اهداف معین و مشخص، انجام یک سلسله اقدامات و فعالیتهای مرتبط به یکدیگر را در آینده پیش بینی می کند.( اشکوری، 1385: 33 ). برنامه ریزی عبارت از کوششی در جهت انتخاب بهتربن برنامه ها در جهت رسیدن به اهداف مشخص که ممکن است این کوششها و برنامه ها، تا مرحله نهایی هدف نیز پیش نرود، بلکه گام هایی در جهت رسیدن به آن باشد.( شیعه، 1386: 85 ). برنامه ریزی به مثابه فعالیتی عمومی است که در جهت رسیدن به هدف یا هدفهایی، اجزای آن با یکدیگر فعالیت منظم و هماهنگی را دنبال می کند. آنچه در این میان نباید فراموش شود، کار برنامه ریزی و چگونگی انجام آن است.( دلیر، 1386: 5 ).
2-1-2- برنامه ریزی فضایی
برنامه ریزی فضایی فرآیندی است برای بهره ور سازی و آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تاسیسات اقتصادی و اجتماعی ایجاد شده توسط آن در فضای ( ملی و منطقه ای ) کشور و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب های تخریبی و منفی در فضای سرزمین، به عبارت دیگر هدف برنامه ریزی فضایی توزیع بهینه و سازمان یابی انسان و فعالیت ها در سراسر سرزمین ملی می باشد.( اشکوری، 1385: 18). توسعه فضایی به پراکنش فیزیکی پدیده های طبیعی و انسان ساخت و فعالیتهای انسانی در سراسر سرزمین و همچنین، بر نحوه توزیع فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی بر حسب کیفیت آنها، مثلا تفاوتهای موجود در بین واحدهای همسایگی ( واحد همسایگی ) از لحاظ دسترسی به امکانات، تاکید می ورزد. بنابراین، برنامه ریزی فضایی بر مبنای مقیاس و با تاکید بر قابلیتهای مختلف نظامهای فضایی، از جوامع محلی، مناطق تا سطح محلی را در بر می گیرد و می تواند شامل برنامه ریزی روستایی، شهری و منطقه ای، به نحوی توامان باشد. ( دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، 140)
2-1-3- برنامه ریزی فیزیکی
برنامهریزی ساختار فیزیکی یک ناحیه ،چگونگی کاربری زمین ،ارتباطات ،تسهیلات و مانند آن است و دارای مبدایی در تنظیم و کنترل توسعه شهری است که از توانایی سیستم بازار برای برخورد با این وضعیت ،پیشی می گیرد (سیف الدینی ،1381: 33). برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، اطلاق می شود. (مهدیزاده، 1379: 1) این برنامه ریزی باید چارچوبی را برای طرح کاربری بهینة زمین به وجود آورد تا براساس این چارچوب از استفاده نامناسب زمین جلوگیری شود و اهداف اجتماعی- اقتصادی، محدودیت های فیزیکی و سیاست های زیست محیطی رعایت گردد. (رضویان،1381: 32)؛ و با مطرح شدن مفهوم توسعه پایدار شهری، کاربری زمین به سمت دیدگاههای استفاده بهینه و پایدار از زمین با توجه به عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره متمایل شده است. کاربری های پایدار نه تنها وضعیت سیستمهاى استفاده از اراضى موجود در یک منطقه را پوشش مى دهد بلکه شرایط و اثرات احتمالى آنها را که در آینده بر روى آن محیط خواهند داشت، نیز شامل مى گردد.
مبانی نظری و پیشینه تحقیق الگوهای منجر به بارش
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 89 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 16 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
مبانی نظری تحقیق...................................... 12
2-1- مقدمه............................................ 12
2-2- فرآیند بارش...................................... 12
2-3- بارش و مشخصات آن................................. 13
2-3-1- تقسیم بندی بارش................................ 14
2-3-4-1- بارش همرفتی.................................. 15
2-3-4-2- بارش کوهستانی................................ 16
2-3-4-3- بارش سیکلونی................................. 17
2-3-2-اندازه گیری بارندگی............................. 17
2-4- مفهوم بارش سنگین................................. 17
2-5- عوامل و محل حدوث بارش سنگین...................... 18
2-6- انواع روشهای مطالعه بارش سنگین................... 19
2-7- بارندگی های یک روزه (24 ساعته).................. 21
2-8- متوسط بارندگی ماهانه............................. 22
2-9- بارندگی فصلی..................................... 22
2-10- فضای شهری...................................... 22
2- مبانی نظری تحقیق
2-1- مقدمه
بارندگی در سطح کره زمین دارای تغییرات مکانی و زمانی زیاد است. میانگین بارندگی در سطح کره زمین بین 700 تا 900 میلی متر در سال تخمین زده شده، ولی تغییرات بارندگی در دنیا به گونه ای است که برخی نواحی کره زمین در 20 سال متوالی هیچگونه بارندگی دریافت نمی کنند، در حالی که در بعضی نقاط دیگر مانند چراپونچی واقع در شمال خلیج بنگال سالانه در حدود 24600 میلی متر بارندگی دریافت می کند . اگر این مقدار را با میانگین بارندگی سالانه ایران که در حدود 240 میلی متر است مقایسه کنیم بارندگی ایران کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیاست( علیزاده، 1380 )
نحوه پراکندگی بارش بر روی زمین را عوامل بوجود آورنده آن، یعنی عامل صعود و منبع رطوبت تعیین میکند. در جایی که این دو عامل در کنار هم باشند حداکثر بارش رخ می دهد و در جایی که هیچ کدام از این عوامل موثر نباشد میزان بارش به حد اقل ممکن می رسد . از این رو کره زمین را ازنظر میزان بارش به سه ناحیه می توان تقسیم کرد که عبارتند از : نواحی پرباران، نواحی کم باران و نواحی با بارش متوسط(علیجانی و کاویانی، 137 )
2-2- فرآیند بارش
از لحاظ تعریف، بارش (Precipitation)، هر گونه رطوبت متراکمی است که به سطح زمین فرو می ریزد. بنابراین، فرآیند تراکم باید قبل از بارندگی صورت گیرد. معمولاً بارندگی، از انواع ابرها می بارد. اما ممکن است تمام ابرها ایجاد بارندگی نکنند. فقط وقتی قطرات آب، تکه های یخ و یا بلورهای آن آنقدر بزرگ میشوند که بر نیروهای شناوری و بالا دهنده ی قطرات آب در هوا فایق آینده بارندگی انجام می شود.
وقتی مقایسه ای بین اندازه ذرات ابری که باران ازآن می بارد یا ابری که ایجاد باران نمی کند به عمل میآید، متوجه می شویم فرآیند و یا فرآیندهایی وجود دارند که هنوز شناخته نشده اند. برای مثال، متوسط اندازه یک ذره ابر، که تخمین زده می شود در مدت 100 ثانیه متراکم شده باشد، 04/0 میلی متر است، و حداکثر اندازه یک ذره متراکم 2/0 میلی متر است. به هر حال، قطرات باران معمولی از 5/0 تا 4 میلی متر تغییر می کنند.
مساله مهم در فیزیک بارندگی این است که چرا بعضی از ابرها قطراتی به اندازه قطره باران درست می کنند و دیگر ابرها چنین کاری را ننمی کنند. اگرچه تراکم مستقیم سبب ایجاد قطرات بزرگ نمی شود، اما برخورد و همامیزی قطرات با یکدیگر قطرات بزرگی ر ابوجود می آورد. برخورد مکرر، قطراتی با اندازه باران ر اتشکیل می دهد. کارآرایی همامیزی در شکل 2-1 که سرعت رشد قطرات آب ر ادر حالت تراکم و همامیزی نشان می دهد مشخص شده است. پس از این که اندازه قطرات به 04/0 میلی متر رسید، رشد آنها بیشتر به علت همامیزی است تا تراکم. هنوز این سوال وجود دارد که چرا همامیزی در بعضی از ابرها اتفاق می افتد و در بعضی دیگر نه. جواب این سوال تا حدودی در شکل 2-1 نشان داده شده است. کمتر از یک حد آستانه (حدود 04/0 میلی متر) قطرات آن قدر کوچک هستند که بطور مداوم با یکدیگر ادغام نمیشوند. اما چرا بعضی از ابرها به این اندازه می رسند و بعضی دیگر نمی رسند؟ جواب این سوال در طبیعت و اندازه هسته های تراکم اولیه نهفته است. در مناطق حاره، که بیشتر سطوح آنها اقیانوس است، ذرات درشت نمک در هوا وجود دارد و قطرات باران در اطراف آنها تشکیل می گردد. این قطرات سپس با همامیزی درشت تر می شوند.
در عرض های جغرافیایی میانه و زیاد، ابرها ان قدر مرتفع هستند که درجه حرارت آنها در زیر نقطه انجماد است. در چنین ابرهایی قطرات کوچک آب و بلورهای یخ به صوزت توام وجود دارند(شکل 2-2). در این وضعیت چون فشار بخار آب بیشتر از فشار بخار یخ در همان درجه حرارت است لذا چنین به نظر می رسد که هوا از نظر قطرات آب در حالت اشباع، و از نظر بلورهای یخ در حالت فوق اشباع است. با توجه به این که بخار آب بتدریج در اطراف ذرات یخ انباشته می شود کم کم هوا از حالت اشباع خارج شده و قطرات کوچک آب شروع به تبخیر می کنند. این عمل آن قدر ادامه پیدا می کند تا تمام قطرات کوچک آب تیخیر شوند و یا آن که بلورهای یخ به قدری بزرگ شوند که از ابر خارج و به پایین سقوط نمایند. در طی سقوط، گرم و ذوب می شوند و به عنوان قطرات باران در می آیند که با همامیزی، درشت و درشت تر می شوند. این پدیده، که معمولاً در ابرهایی که دماهای آنها 10- تا 30- درجه سانتی گراد است به خوبی عمل می کند به نام پدیده برژرون (Bergeron) نام گذاری شده است ( برژرون دانشمند هواشناسی نروژی است که برای اولین بار این پدیده را توصیف نمود).
2-3- بارش و مشخصات آن
منظور از بارندگی، کلیه نزولات جوی است که به سطح زمین و ارد می شوند . تشکیل قطرات باران
یکی از پیچیده ترین پدیده های هواشناسی است . اگر هوا خالص می بود عمل تقطیر فقط زمانی
صورت می گرفت که هوا بیش از اندازه از بخار آب اشباع می بود، اما وجود ذرات ناخالص در هوا
اطلاق می شود، باعث می گردد تا در شرایط اشباع معمولی نیز (aerosol) که به آن هستک یا آئروسل
بخار آب در اطراف ذرات تقطیر شود.
اگر چه وجود رطوبت در اتمسفر برای ایجاد بارندگی الزامی است اما تنها این شرط کافی نیست .
معمولاً رطوبت در اکثر اوقات در اتمسفر وجود دارد ولی حتی در هوای ابری نیز ممکن است باران تشکیل نشود. بطور کلی برای ایجاد بارندگی سه شرط لازم است:
- وجود رطوبت
- وجود هسته های کوچک از اجسام جامد که عمل تقطیر در اطراف آن صورت گیرد.
- خنک شدن هوای مرطوب(صعود)
هر بارش دارای مشخصاتی است که عبارتند از:
الف- مدت بارندگی: فاصله زمانی بین شروع و خاتمه بارندگی را مدت بارش یا مدت بارندگی گویند که به 3 دسته کوتاه، متوسط و دراز مدت تقسیم بندی می شوند . دوام بارانهای کوتاه مدت کمتر از 6 ساعت، بارانهای متوسط مدت دوامی بین 6 تا 24 ساعت داشته و به بارانهائی دراز مدت گفته می شود که دوام آنها بیش از یک روز باشد.
ب- مقدار بارندگی: ارتفاع آب حاصل از بارندگی را در طول مدت بارش مقدار بارندگی گویند که برحسب میلی متر، سانتی متر و یا اینچ توصیف می شود.
ج- شدت بارندگی: شدت بارش عبارتند از مقدار بارندگی در واحد زمان که معمولاً برحسب میلی متر بر ساعت، میلی متر بر دقیقه و یا اینچ بر ساعت توصیف می شود.
د- فراوانی وقوع: منظور از فراوانی وقوع یک باران با مدت مشخص این است که در یک دوره زمانی معین چند بار می توان انتظار داشت که بارانی مشابه آن رخ دهد و گاهی به جای فراوانی وقوع از واژه دوره برگشت استفاده می شود.( علیزاده، 1376 )
بارندگی معرف میزان باران در مدت معین است. در آمریکا بارندگی بر حسب شدت باران به سه گروه زیر تقسیم می شوند که می توان در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد.
باران سبک با شدت حداکثر 5/2 میلیمتر در ساعت
باران متوسط با شدت 8/2 تا 6/7 میلیمتر در ساعت
باران شدید با شدت بیش از 6/7 میلیمتر در ساعت
مبانی نظری و پیشینه تحقیق دوره های خشکسالی
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | docx |
| حجم فایل | 84 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 27 |
جزئیات:
توضیحات: فصل دوم پژوهش کارشناسی ارشد و دکترا (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)
- تعریف ومفهوم خشکسالی 15
2-2- انوا ع عمده خشکسالی 17
2-2-1- خشکسالی از دیدگاه هواشناسی 17
2-2-2- خشکسالی هیدرولوژیک 17
2-2-3- خشکسالی کشاورزی 18
2-2-4- خشکسالی اقتصادی 18
2-3- ویژگیهای فضایی و زمانی خشکسالیها 19
2-3-1- آغاز و خاتمه خشکسالی 19
2-3-2- شدت خشکسالی 19
2-3-3- فراوانی خشکسالی 20
2-3-4- وسعت منطقه ای خشکسالی 20
2-3-5- دوره تناوبی رخداد خشکسالی 20
2-4- علل وقوع خشکسالی 21
2-5- روش های مطالعه خشکسالی 22
2-5-1- روشهایمبتنی بر بیلان آب 22
2-5-1-1- شاخص ترنث وایت 23
2-5-1-2- شاخص پالمر 24
2-5-2- روشهایمبتنی بر تحلیل جریان 25
2-5-3- روش های مبتنی بر تحلیل دادههای بارندگی 25
2-5-3-1- شاخص درصدی از نرمال 26
2-5-3-2- شاخصهای پراکندگی بارش 27
2-5-3-3-شاخص توزیع نرمال استاندارد 28
2-5-3-4- شاخص استاندارد شده بارش 29
2-5-3-5- شاخص دهکها و صدکهای بارندگی 31
2-5-3-6- شاخص D 32
2-5-4- روش های تحلیل سینوپتیکی 32
2-5-5- روش های سنجش از دور 33
2-5-6- روش استفاده از اطلاعات ژئومورفولوژیک و تاریخی 35
2-1- تعریف ومفهوم خشکسالی
خشکسالی، علت اصلی کاهش یا تغییرات سالانه محصولات کشاورزی در سراسر جهان است. تنوع معانی خشکسالی منحصر به علوم مختلف نمیباشد بلکه در رابطه با مکان های ویژه این واژه ارزش معنایی خاص به خود میگیرد. برای مثال در نظر گرفتن مقدار مطلقی مانند میانگین بارش سالانه 300 میلی متر به عنوان آستانه رخداد خشکسالی در همه مکانها قابل اعمال نیست، چرا که مکانهای بسیاری در قلمرو آب وهوایی گوناگون یافت میشوند که میانگین آنها بیش از 500 میلیمتراست. ولی در عین حال در برخی سالها میتوانند سالهای خشکی را تجربه کنند. در برخی مکانها نیز با درنظرگرفتن ارزش مذکور میبایست همه آن مناطق در همه سالها دارای خشکسالی باشند، در حالی که چنین امری امکان پذیرنیست و تعریف این واژه نمیتواند از ارزش مطلقی برخوردار باشد بلکه این آستانه بر اساس شرایط محلی و هدف مطالعه تعیین میشود. به طور کلی مسایل مذکور موجب شده است تا تعریفی جامع که در برگیرنده همه جوانب این پدیده باشد ارایه نگردد.
خشکی با خشکسالی وکم آبی تفاوت دارد، اما خشکسالی، هم شرایط و اثرهای خشکی و هم مسئله کم آبی را حادتر میسازد. خشکی در واقع همان خشکی آب و هواست، صحبت از نبود یا کمبود بارندگی به طور عمومی و حاکم بودن شرایط آب وهوایی خشک در آن منطقه در طول سالیان دراز مدت می باشد، اما خشکسالی، انحراف از شرایط متوسط یا عادی در زمینه بارش و نیز آب را بیان میکند(کردوانی).
یوجویچ[1] ( 1967 ) اظهار داشت که فقدان یک تعریف مختصر و مشخص از خشکسالی یکی از موانع اصلی بررسی موثر این پدیده است. بدلیل متغیرهای مختلفی که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در رخداد خشکسالی دخالت دارند،تعریف این واژه مشکل است و به همین دلیل تاکنون تعریف جامع و کاملی از خشکسالی عنوان نگردیده است. بررسیهای ویلهایت و گلانتز [2](1985) نشان داد که تا اوایل دهه 1980 بیش از 150 تعریف مختلف از خشکسالی در جهان وجودداشته است.
هاچکی(1959) خشکسالی را دورهای با هوای نامعمول خشک که به حد کافی با فقدان یا کمی آب به علت تعادل هیدرولوژیک روبروست تعریف میکند. بران و رادیر (1985) در گزارش سازمان هواشناسی جهان کاهش در مقدار بارندگی را کافی ندانسته وخشکسالی به عنوان یک رخداد مستمر و ناحیه ای با عدم دسترسی به آب طبیعی زیرزمینی می باشد. سابرامانیام (1967) هر یک از این متغیرها را از یکدیگر تفکیک نموده و تعریفی را ارایه مینماید. به نظر وی خشکسالی هواشناسی یک حالت بدون بارندگی برای دورهگستردهای است که درآن میبایست بارندگی براساس موقعیت و فصل اخذ شود، درحالی که کشاورزان آن را به عنوان کمبود آب برای محصول خود در نظر میگیرند، هیدرولوژیستها خشکسالی را به عنوان دورهای که با کمشدن جریانهای سطحی وتهیشدن مخازن آب زیرزمینی همراه است تلقی میکنند. اقتصاددانان خشکسالی را به عنوان دورهای که اقتصاد ناحیه را تحت تأثیر قرار میدهد تلقی میکنند(فرج زاده اصل،1374).
نگاهی به تعاریف مختلف این واژه از طرف محققین مشخص میکند که محققین مزبور بر اساس تخصص خود یا میزان توجه خود به متغیرهای آب و هوایی مانند بارش، دما، رطوبت نسبی، تبخیر و.....، یا متغیرهای کشاورزی مانند رطوبت خاک و شرایط تطبیق گونههای گیاهی ویا متغیرهای هیدرولوژیک مانند جریانهای سطحی و زیرزمینی ویا متغیرهای اقتصادی مانند محصولات کشاورزی ویا ترکیبی از این متغیرها مسئله را بررسی کرده اند. سازمان هواشناسی جهانی این متغیرها را به صورت ذیل بیان کرده است:
- بارش
- بارش با میانگین دما
- رطوبت خاک و متغیرهای میزان محصول
- شاخص های آب و هوایی و براوردهای تبخیر و تعرق
- تعاریف و اظهارات کلی
یکی از عمدهترین پارامترهایی که در تعریف خشکسالی استفاده میگردد بارش می باشد. بر این اساس، خشکسالی را در یک دوره زمانی با بارش کمتر از حد معمول همان منطقه تعریف میکنند.
[1]-Yevjevich
[2]- Bahlme&Mooley